Από τις 22 Γενάρη, που ο υπουργός Γεωργίας Σ. Χατζηγάκης ανακοίνωσε το περιβόητο πακέτο των 500 εκατ. ευρώ, προσπαθεί να δημιουργήσει στους εργαζόμενους των πόλεων, που γνωρίζουν ελάχιστα για όσα συμβαίνουν στην αγροτική οικονομία, την αίσθηση ότι «στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της οικονομίας» ενίσχυσε «γενναία» το εισόδημα των αγροτών.
Ας ξεκαθαρίσουμε, καταρχάς, δύο πολύ σημαντικά ζητήματα.
Πρώτο. Το ποσό θα είναι μικρότερο από 500 εκατ. ευρώ, γιατί ήδη για το βαμβάκι και τα οπωροφόρα δένδρα έχουν γίνει αιτήσεις για αποζημίωση για καταστροφές στην παραγωγή και έτσι δεν θα πληρωθούν δύο φορές οι παραγωγοί για την ίδια καταστροφή. Ενα μέρος των χρημάτων που θα πάρουν θα τα έπαιρναν έτσι κι αλλιώς.
Δεύτερο. Ποτέ μέχρι σήμερα οι πράσινες και μπλε κυβερνήσεις δεν ενίσχυσαν τον ΕΛΓΑ από τον κρατικό προϋπολογισμό για να καλύπτει τις ζημιές των αγροτών. Δεν δίνουν κονδύλια με το επιχείρημα ότι απαγορεύεται από την ΕΕ Από τον κρατικό προϋπολογισμό δίνονται κονδύλια για να πληρώνονται μόνο οι μισθοί των εργαζόμενων του ΕΛΓΑ. Οι μόνοι που συνεισφέρουν στον ΕΛΓΑ είναι οι ίδιοι οι αγρότες. Από τότε που οι ενισχύσεις μέσω της Διεύ-θυνσης ΠΣΕΑ (Πολιτικός Σχεδιασμός Εκτακτης Ανάγκης) πέρασαν στον ΕΛΓΑ, οι κυβερνήσεις υποχρέωσαν τον ΕΛΓΑ να δανείζεται από την ΑΤΕ για να πληρώνει τις ζημιές στο αγροτικό κεφάλαιο και στην παραγωγή. Σύμφωνα με το ΔΣ των εργαζόμενων στον ΕΛΓΑ, ο δανεισμός του (μαζί με το δάνειο για το πακέτο των 500 εκατ. ευρώ) θα ανέλθει στα 3,8 δισ. ευρώ.
Ας δούμε, όμως, τα σχετικά με το «πακέτο», αρχίζοντας από την αποζημίωση των βαμβακοπαραγωγών. Το φθινόπωρο του 2008 προκλήθηκαν ζημιές στη βαμβακοπαραγωγή. Οι υπηρεσιακοί παράγοντες που ρωτήθηκαν για την έκταση της ζημιάς μας δήλωσαν ότι υποβλήθηκαν αιτήσεις για εκτάσεις 1.300.000 στρεμμάτων. Η συνολικά καλλιεργηθείσα έκταση σύσπορου βαμβακιού στην Ελλάδα έφτασε τα 2.800.000 στρέμματα. Οπως αντιλαμβάνεστε, οι δηλωθείσες ζημιές για το 1.300.000 στρέμματα δεν θα πληρωθούν δύο φορές, όπως άφησε να εννοηθεί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Γεωργίας προκειμένου να τουμπάρει τους βαμβακοπαραγωγούς. Ο Σ. Χατζηγάκης ανακοίνωσε ότι θα δοθούν 45 ευρώ ανά στρέμμα στους αγρότες που «έπαθαν μεγάλη ζημιά», ενώ σε εκείνους που έπαθαν «μικρή ζημιά» θα δοθούν 25 ευρώ, ενώ η συνολική δαπάνη θα ανέλθει σε 75 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τους πιο αυστηρούς υπολογισμούς, για να καλλιεργηθεί ένα στρέμμα με βαμβάκι δαπανήθηκαν 150 ευρώ, εάν δε προσθέσουμε το ενοίκιο δαπανήθηκαν τουλάχιστον 200 ευρώ. Οι βαμβακοπαραγωγοί θα εισπράξουν από την εμπορική τιμή περίπου 50 ευρώ και άλλα 57 ευρώ ανά στρέμμα από τον κοινοτικό προϋπολογισμό, δηλαδή σύνολο 107 ευρώ ανά στρέμμα. Ετσι, οι αγρότες (φτωχοί και πλούσιοι) που δεν νοικιάζουν χωράφια χάνουν τουλάχιστον 43 ευρώ το στρέμμα, ενώ εάν νοικιάζουν χωράφια χάνουν 93 ευρώ! Τι τους δίνει η κυβέρνηση; 25 ευρώ το στρέμμα στους αγρότες που έπαθαν τη λεγόμενη χαμηλή ζημιά και 45 ευρώ στους αγρότες που έπαθαν τη λεγόμενη ψηλή ζημιά. Με έναν εύκολο μαθηματικό υπολογισμό βρίσκει κανείς ότι από το σύνολο των 2.800.000 στρεμμάτων που καλλιεργήθηκαν το 2008 με σύσπορο βαμβάκι θα δοθούν 25 ευρώ/στρέμμα για τα 2.550.000 στρέμματα (91,1% του συνόλου), ενώ 45 ευρώ/στρέμμα θα δο- θούν μόνο σε 250.000 στρέμ. (8,9% του συνόλου)!
Επομένως, στη συντριπτική πλειοψηφία των αγροτών (σ’ αυτούς συμπεριλαμβάνεται το σύνολο της φτωχής αγροτιάς και ένα σημαντικό μέρος της πλούσιας αγροτιάς) θα δοθεί το 25άρι το στρέμμα και έτσι δεν θα μπορέσουν να καλύψουν ούτε τα καλλιεργητικά τους έξοδα. Ο ισχυρισμός ότι οι ψηλές τιμές του 2007 δελέασαν τους αγρότες που έσπευσαν να καλλιεργήσουν περισσότερα στρέμματα δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, γιατί το 2007 είχαν καλλιεργηθεί 3.637. 000 στρέμματα, έκταση σημαντικά μεγαλύτερη από τα 2.800.000 στρέμματα του 2008. Επίσης, δεν ισχύει ο ισχυρισμός ότι παρήχθησαν μεγαλύτερες ποσότητες το 2008 και γι’ αυτό μειώθηκαν οι εμπορικές τιμές (στις πραγματικές αιτίες καθίζησης των τιμών αναφερόμαστε σε διπλανή στήλη).
Εξίσου πενιχρότατο είναι το «πακέτο» και για το σκληρό σιτάρι, το μαλακό σιτάρι και το καλαμπόκι. Είναι εκ του πονηρού η άποψη που κυκλοφορεί ευρέως, ότι οι τιμές αυτών των προϊόντων έπεσαν κατακόρυφα φέτος γιατί οι παραγωγοί καλλιέργησαν το 2008 περισσότερα στρέμματα από το 2007. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Το 2008 καλλιεργήθηκαν 17.000 στρέμματα λιγότερα στο καλαμπόκι, ενώ στο μαλακό σιτάρι καλλιεργήθηκαν μόλις 32.000 περισσότερα στρέμματα (ποσοστό 1.88%) και στο σκληρό σιτάρι 120.000 περισσότερα στρέμματα (+2,11%). Ποιος σοβαρός άνθρωπος μπορεί να υποστηρίξει ότι αυτές οι μικρές αυξήσεις στις εκτάσεις που καλλιεργήθηκαν οδήγησαν σε κατρακύλα τις εμπορικές τιμές;