Το Φλεβάρη του 2009 ο ΣΥΝ δημοσιοποίησε το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ με τίτλο «Για την Αριστερά του 21ου αιώνα – Η συμβολή του ΣΥΝ στο Πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ». Το πρόγραμμα αυτό φτάνει τις 341 σελίδες, από τις οποίες μόλις 11 σελίδες αφιερώνονται στο αγροτικό ζήτημα. Οχι μόνον εμείς, αλλά και όσοι είναι «μυημένοι» στα προγράμματα των αστικών και κομμουνιστικών κομμάτων μπορούμε να αντιληφθούμε τη μικρή σημασία που δίνουν οι του ΣΥΡΙΖΑ στο αγροτικό ζήτημα.
Πρόσφατα, ενόψει του στόχου να σχηματίσουν κυβέρνηση της λεγόμενης αριστεράς, με ή χωρίς αυτοδύναμη εκπροσώπηση του ΣΥΡΙΖΑ σ’ αυτήν, έβαλαν στη μπάντα το περιβόητο αυτό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ (μολονότι είναι «για την Αριστερά του 21ου αιώνα»!) και την 1η Ιούνη παρουσίασαν ένα άλλο πρόγραμμα (της συμφοράς), ένα πρόγραμμα καθαρά αστικό, που δεν αντιπαλεύει τα Μνημόνια και την κινεζοποίηση της σκληρά εργαζόμενης και εκμεταλλευόμενης ελληνικής κοινωνίας. Σ’ αυτό το πρόγραμμα-καρικατούρα δεν αφιέρωσαν ούτε μια αράδα στη φτωχή αγροτιά και στο αγροτικό ζήτημα. Φαίνεται ότι η ηγεσία του ΣΥΝ έκρινε ότι το «αγροτικό πρόγραμμα» των 11 σελίδων είναι «πολύ βαρύ» για να μαζέψουν ψηφαλάκια από τους αγρότες και επέλεξε την τακτική να μη γράψει κουβέντα στο εκλογικό τους «πρόγραμμα», να αναφερθεί στο αγροτικό ζήτημα ο Α. Τσίπρας μόνο στην προεκλογική συγκέντρωση της Σπάρτης και να εκδώσουν ένα μονοσέλιδο φυλλάδιο, «αφιερωμένο» στη «μικρομεσαία» αγροτιά, με τίτλο «Πρόταση για την μικρομεσαία αγροτιά: με τις τράπεζες ή την κοινωνία;».
Η περιβόητη εκλογική «προγραμματική πρόταση» εξαντλείται σε δυο ενότητες μέτρων που θα «διασφαλίσουν» τη «συνέχεια και τη σταθερότητα» της γεωργικής παραγωγικής διαδικασίας και «τα περιουσιακά στοιχεία των αγροτών στα σημερινά τους επίπεδα». Στην πρώτη ενότητα περιλαμβάνεται η καθιέρωση επιδοτού-μενου από τον κρατικό προϋπολογισμό επιτοκίου για τα βραχυπρόθεσμα δάνεια που προορίζονται για την αγορά των καλλιεργητικών εφοδίων. Στη δεύτερη ενότητα περιλαμβάνεται το πάγωμα για δύο χρόνια των πλειστηριασμών της ακίνητης περιουσίας των αγροτών για χρέη στις τράπεζες, το πάγωμα των χρεών και η αναστολή των δόσεων για δυο χρόνια και το σταμάτημα της παρακράτησης από την ΑΤΕ του συνόλου ή τμήματος των κοινοτικών ενισχύσεων για την εξόφληση των δανείων (γι’ αυτό το μέτρο δεν βάζουν χρονικό περιθώριο).
Η αγροτιά συνολικά και ιδιαί-τερα η φτωχή αγροτιά είναι καταχρεωμένη εδώ και πολλά χρόνια στην ΑΤΕ. Ειδικά η φτωχή αγροτιά επιβίωνε ζώντας κάτω από το όριο φτώχειας, στηριζόμενη στο ότι η ΑΤΕ συνέχιζε να της δίνει βραχυπρόθεσμα δάνεια για τα καλλιεργητικά εφόδια και αρκούνταν να κρατάει ένα μεγάλο μέρος από τις κοινοτικές επιδοτήσεις. Η ΑΤΕ δοκίμασε στο παρελθόν να βγάλει σε πλειστηριασμό την περιουσία δεκάδων χιλιάδων αγροτών, όμως η διοίκηση της τράπεζας αναγκαζόταν να υποχωρεί και να ματαιώνει τους πλειστηριασμούς, μετά από κινητοποιήσεις των αγροτών. Αυτός ο κύκλος έκλεισε για τη φτωχή αγροτιά πολύ πριν το 2009, που η καπιταλιστική οικονομία της Ελλάδας μπήκε σε βαθιά ύφεση. Ετσι, το σταμάτημα του δανεισμού για τα καλλιεργητικά εφόδια και η ενεργοποίηση των πλειστηριασμών (χωρίς αυτά να είναι τα μοναδικά προβλήματα που πλήττουν καίρια την αγροτιά και ειδικά τη φτωχή) κατάφεραν σημαντικό πλήγμα σ’ αυτή και επιτάχυναν τη διαδικασία ξεκληρίσματός της.
Αυτή την εξέλιξη έρχεται να εκμεταλλευτεί ο ΣΥΡΙΖΑ με την προβολή των μέτρων που προαναφέραμε, θεωρώντας τους αγρότες Χαχόλους που θα τσιμπήσουν και θα σπεύσουν στις 17 Ιούνη να ψηφίσουν μαζικά ΣΥΡΙΖΑ. Με δύο λόγια, ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει εμπόριο ελπίδων και με τους αγρότες, όπως κάνει με όλη την εργαζόμενη και άγρια εκμεταλλευόμενη ελληνική κοινωνία.
Εχει καμία βάση η υπόσχεση του ΣΥΡΙΖΑ, ότι θα χρηματοδοτηθεί η επιδότηση επιτοκίου από τον κρατικό προϋπολογισμό για την παροχή στους αγρότες βραχυπρόθεσμων δανείων για την αγορά καλλιεργητικών εφοδίων; Δεν νομίζουμε ότι χρειάζεται να επιχειρηματολογήσουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως όλα τα αστικά κόμματα, προσφέρει χάντρες και καθρεφτάκια σε «ιθαγενείς». Το ίδιο ισχύει και για τις άλλες υποσχέσεις, όπως το πάγωμα των δανείων και των πλειστηριασμών από την ΑΤΕ και το σταμάτημα της παρακράτησης των κοινοτικών επιδοτήσεων έναντι του χρέους των αγροτών. Πώς μια κυβέρνηση της κουρελοαριστεράς του ΣΥΡΙΖΑ θα υποχρεώσει την ΑΤΕ να έχει απώλεια εσόδων, χωρίς να πληρώσει το μάρμαρο ο κρατικός προϋπολογισμός;
Και αν κάνουμε την (πρακτικά απίθανη) υπόθεση, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί και θέλει να συγκρουστεί με το γαλλογερμανικό άξονα και να επιδοτήσει το επιτόκιο για βραχυπρόθεσμα καλλιεργητικά δάνεια, προκύπτει άλλο ουσιαστικό ερώτημα: φτάνει η εξασφάλιση της αγοράς των καλλιεργητικών εφοδίων για να διασφαλιστεί η συνέχεια και η σταθερότητα της γεωργικής παραγωγικής διαδικασίας; Η απάντηση είναι αρνητική, γιατί απαιτούνται και άλλοι παράγοντες που δεν υπάρχουν στα πλαίσια της καπιταλιστικής Ελλάδας και της ασκούμενης αντιαγροτικής Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).
Ο γαλλογερμανικός άξονας, προκειμένου να κερδίσει τις αγορές των χωρών του λεγόμενου τρίτου κόσμου, επέβαλε μια ΚΑΠ που άνοιξε το δρόμο στην ελεύθερη εισαγωγή αγροτικών προϊόντων απ’ αυτές, χωρίς πλαφόν και δασμούς. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την κατακόρυφη πτώση των τιμών των αγροτικών προϊόντων. Αυτό, σε συνδυασμό με την κατάργηση της επιδότησης των τιμών των αγροτικών προϊόντων και την αντικατάστασή της με μια ενίσχυση προνοιακού τύπου, κατέστησε ασύμφορη την καλλιέργεια αγροτικών προϊόντων, ιδιαίτερα εκείνων που αποτελούν πρώτη ύλη για τη βιομηχανία μεταποίησης αγροτικών προϊόντων.
Επισημάναμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε αυτά τα μέτρα προκειμένου να εξαπατήσει τη φτωχή αγροτιά και να υφαρπάσει την ψήφο της. Πρέπει να προσθέσουμε ότι, και όταν μίλησε για την ασκούμενη ΚΑΠ, όπως στο πρόγραμμα του Φλεβάρη του 2009 ή στην ομιλία του Τσίπρα στη Σπάρτη, μίλησε με μισόλογα και εξωράισε την ασκούμενη ΚΑΠ, καλλιεργώντας φρούδες ελπίδες τόσο στην αγροτιά γενικά,όσο και στη φτωχή αγροτιά, ότι μπορεί να της εξασφαλίσει τη συνέχεια και τη σταθερότητα της παραγωγικής της διαδιακασίας.
Αναδημοσιεύουμε παρακάτω (με ελάχιστες περικοπές, λόγω χώρου) άρθρο που δημοσιεύτηκε πριν από έξι μήνες στην «Κ» και περιγράφει την ουσία του αγροτικού ζητήματος στην ΕΕ και την Ελλάδα σήμερα.