Αναστάτωση προκάλεσαν στο χώρο του ιταλικού ποδοσφαίρου οι δηλώσεις του Ντίνο Μπάτζο πως ανησυχεί για τη δική του υγεία, με αφορμή τον πρόωρο θάνατο από καρκίνο του παγκρέατος του φίλου του και παλιού συμπαίκτη του στη Γιούβε και τη Σκουάντρα Αντζούρα, Τζιανλούκα Βιάλι.
Ο θάνατος του Βιάλι σε ηλικία 59 ετών, ύστερα από μια εξαετή μάχη με τον καρκίνο, επανέφερε στο προσκήνιο το ζήτημα της χρήσης φαρμάκων, νόμιμων και παράνομων, στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Μόλις τον περασμένο Δεκέμβιο έφυγε επίσης πρόωρα από τη ζωή ένας άλλος σπουδαίος του ιταλικού κάλτσιο, ο Σίνισα Μιχάιλοβιτς σε ηλικία 53 ετών, χτυπημένος από μια σπάνιας μορφής λευχαιμία.
Ο Μπάτζο σε συνέντευξή του στην «Gazzetta Dello Sport» διαβεβαίωσε ότι στα σχόλια που έκανε αρχικά στην ιταλική τηλεόραση δεν μιλούσε για ντόπινγκ αλλά για «συμπληρώματα» και φάρμακα που έπαιρναν κατά τη διάρκεια της καριέρας τους…
«Φανταστείτε οι γιατροί να μπορούσαν να μας δώσουν ουσίες ντόπινγκ. Είχαμε ελέγχους κάθε τρεις ή τέσσερις ημέρες… Οχι, θα ήθελα απλώς να μάθω από τους επιστήμονες, αν τα (νόμιμα) συμπληρώματα που χρησιμοποιήσαμε θα μπορούσαν, μακροπρόθεσμα, να προκαλέσουν προβλήματα στο σώμα μας. Το σκεπτικό μου προέρχεται από τον πόνο που νιώθω για τον θάνατο του Βιάλι, αφού ήταν κάποιος που πάντα τον θεωρούσα φίλο και με βοήθησε τόσο πολύ, εμένα και άλλους, όπως ο Μιχάιλοβιτς, που έπαιζαν ποδόσφαιρο τη δεκαετία του ’90. Νομίζω ότι πρέπει να ερευνήσουμε τα φάρμακα που παίρναμε εκείνη τη στιγμή. Θα ήθελα η επιστήμη να μας δώσει απαντήσεις σχετικά με τα φάρμακα που πήραμε για να ανακάμψουμε από τραυματισμό ή να ανακτήσουμε δυνάμεις».
Λίγες μέρες μετά, ένας άλλος βετεράνος του ιταλικού ποδοσφαίρου, ο 68χρονος σήμερα Μάρκο Ταρντέλι, υπεύθυνος για έναν από τους πιο διάσημους πανηγυρισμούς στην ιστορία του αθλήματος, μετά το γκολ που σημείωσε με εξαιρετικό σουτ έξω από την περιοχή στον τελικό του Μουντιάλ του 1982 με αντίπαλο τη Δυτική Γερμανία, μίλησε, καλυμμένα είναι η αλήθεια, στην «Corriere Della Sera», αποκαλύπτοντας ορισμένα από τα μυστικά των αποδυτηρίων των ομάδων το διάστημα που υπήρξε και ο ίδιος αθλητής.
Ιδού η συνομιλία του με τον δημοσιογράφο (όλες οι εμφάσεις δικές μας):
- «Ο επαγγελματικός αθλητισμός, σε υψηλό επίπεδο, απαιτεί ακραίες επιδόσεις από τον αθλητή, επομένως είναι προφανές ότι το σώμα, δοκιμαζόμενο, μπορεί να επηρεαστεί».
Πήρες όμως το περίφημο Mirocen;
- «Και ποιος δεν έχει πάρει το Mirocen;»
Τι εννοείς;
- «Οταν έπαιζα, στις δεκαετίες του ‘80 και του ‘90, δεν υπήρχε αυτή η προσοχή στη φαρμακολογία. Τώρα ο παίκτης παρακολουθείται περισσότερο σε ιατρικό επίπεδο, υποβοηθούμενος και από ψυχολογική άποψη. Κάποτε δεν ήταν έτσι…».
Πώς ήταν;
- «Υπήρχε ένας γιατρός του συλλόγου, κάτι σαν τον οικογενειακό γιατρό. Αν ο παίκτης είχε πρόβλημα, ο γιατρός το αξιολογούσε και αν του πρότεινε φάρμακο, επαναλαμβάνω, ο παίκτης το έπαιρνε και έβγαινε στο γήπεδο. Τώρα οι σύλλογοι έχουν διαθέσει στους παίκτες μια πιο περίπλοκη ιατρική υποδομή, σίγουρα πιο προετοιμασμένη. Οχι ότι δεν ήταν (προετοιμασμένοι) οι γιατροί του παρελθόντος, αλλά δεν υπήρχε καμία απολύτως οργάνωση σαν τη σημερινή».
Μήπως όμως γινόταν κατάχρηση φαρμάκων;
- «Αν θέλουμε να κάνουμε αθλήματα που κάνουν καλό στην υγεία μας, πηγαίνουμε για τζόκινγκ, για περπάτημα. Αλλά αυτό σίγουρα δεν ισχύει για τον επαγγελματικό αθλητισμό, που είναι ακραίος. Αν ήμουν καλά, όλα ήταν ok, αλλά πήγαινα στο γήπεδο ακόμα κι αν δεν ήμουν σε τέλεια κατάσταση. Οι χρόνοι αποθεραπείας ήταν στενοί, έπρεπε να παίξουμε και επομένως είναι πιθανό να γινόταν κατάχρηση φαρμάκων».
Παίξατε επομένως και σε συνθήκες που δεν ήταν ιδανικές.
- «Αν ο οργανισμός ανταποκρινόταν, κανένα πρόβλημα, αλλά συνέβαινε επίσης η αντίδραση του σώματος να μην ήταν η σωστή. Ωστόσο, έπρεπε να παίξεις, ίσως ακόμη και με κάποιους τραυματισμούς και πόνο ή ένα σπασμένο πλευρό ή μια ελαφριά καταπόνηση. Εδωσαν λοιπόν φάρμακα, επαναλαμβάνω επιτρεπόμενα, για να βγούμε στο γήπεδο».
Εσύ όμως, πρωταθλητής και άνθρωπος με προσωπικότητα, είχες τη δυνατότητα να αρνηθείς;
- «Διαφορετικές εποχές σε σχέση με τώρα. Οι ομάδες ήταν πολύ λιγότερες, σίγουρα όχι σαν τις σημερινές, και παίζαμε πολύ και συχνά ακόμα και τότε, μεταξύ πρωταθλήματος, διεθνών κυπέλλων, εθνικής ομάδας και Κυπέλλου Ιταλίας. Ετυχε να γίνει κατάχρηση του σώματός μας, αλλά ας είμαστε ξεκάθαροι όχι επειδή μας έδιναν φάρμακα. Τα φάρμακα αναγκαστήκαμε να τα πάρουμε».
Πώς ζήσατε αυτές τις καταστάσεις;
- «Πάντα έπαιζα με ευχαρίστηση, με χαρά. Ετυχε επίσης να προσποιηθώ ότι πήρα ένα φάρμακο. Η αλήθεια είναι ότι εμπιστευτήκαμε τον γιατρό της εταιρίας. Δεν είχαμε τη σημερινή γνώση και επίγνωση. Με τον καιρό, ορισμένα φάρμακα έχουν απαγορευτεί, δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν».
Φοβάστε τα φάρμακα που έχετε πάρει στο παρελθόν;
- «Ελπίζω να είμαι τυχερός, αυτό είναι όλο. Δεν νομίζω ότι υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ των φαρμάκων που λαμβάνονται και του πρόωρου θανάτου ορισμένων αθλητών. Κανείς δεν εξήγησε ποτέ αυτή τη σχέση. Πώς το υποστηρίζετε; Φυσικά δεν βλέπεις αιωνόβιους στον αθλητισμό. Η κανονικότητα είναι 80-82-83 χρόνια, ίσως γιατί το σώμα μας είναι πιο φθαρμένο».
Τι συμβουλή θα δίνατε στον νεαρό ποδοσφαιριστή;
- «Βρείτε χρόνους και τρόπους να ξεκουραστείτε ψυχικά. Το ποδόσφαιρο πρέπει να ηρεμήσει, από όλους, ξεκινώντας από τους συλλόγους, όχι μόνο τους παίκτες. Αυτός είναι ένας κόσμος που ψάχνει μόνο για χρήματα. Αρκετά, πρέπει να αλλάξουμε».
Οι Μπάτζο και Ταρντέλι, παρά την επιμονή με την οποία υποστηρίζουν ότι ουδέποτε έκαναν χρήση αναβολικών και απαγορευμένων ουσιών («ντοπαρισμένος είναι μόνο αυτός που πιάνεται», για να θυμηθούμε και τον προπονητή των επιτυχιών), εκδηλώνουν φόβο για την υγεία τους, ενώ εκφράζουν την απέχθειά τους για όλα όσα πρεσβεύει ο σύγχρονος επαγγελματικός αθλητισμός.
Τα όρια, άλλωστε, ανάμεσα στο ντόπινγκ και τα νόμιμα φαρμακευτικά σκευάσματα, που παίρνουν με τις χούφτες οι επαγγελματίες αθλητές, είναι δυσδιάκριτα και οι διαφορές πολλές φορές τεχνητές, καθώς αποτελούν συγκοινωνούντα δοχεία. Πότε ένα φάρμακο απαγορεύεται και μπαίνει στη λίστα των απαγορευμένων ουσιών και πότε μια ντόπα ακολουθεί την αντίθετη διαδρομή. Το αντιντόπινγκ βρίσκεται τουλάχιστον ένα βήμα πίσω από το ντόπινγκ, γι’ αυτό και η WADA επανεξετάζει μετά από ένα εύλογο χρονικό διάστημα (μπορεί και μετά από μερικά χρόνια) τα δείγματα αθλητών που στον αρχικό έλεγχο βγήκαν «καθαροί», όταν πλέον οι μέθοδοι ανίχνευσης παράνομων ουσιών θα έχουν εκσυγχρονιστεί και συμβαδίσει πλέον με τις τεχνικές του ντόπινγκ της περιόδου συλλογής του πρώτου δείγματος.
Οι σύλλογοι, οι διαφημιστικές και τηλεοπτικές εταιρίες, οι ομοσπονδίες, οι μάναντζερ, διάφοροι δημοσιορουφιάνοι, πιέζουν τους αθλητές να ξεπερνούν διαρκώς τις όποιες ενοχλήσεις νιώθουν και τη δεδομένη σωματική καταπόνηση και να συμμετέχουν στις διαρκώς αυξανόμενες αγωνιστικές υποχρεώσεις. Προτού ακόμα ολοκληρωθεί η φετινή σεζόν, από τον Σεπτέμβιο μέχρι τώρα, ο 35χρονος πλέον Μέσι έχει ήδη αγωνιστεί συνολικά σε 33 απαιτητικά παιχνίδια.
Ας μην αμφιβάλλει επίσης κανείς ότι πριν φτάσει ένας ποδοσφαιριστής να χτυπά την πόρτα μιας επαγγελματικής ομάδας, τον έχει προσεγγίσει από τα μικράτα του, μόλις αρχίσει να ξεχωρίζει για το ταλέντο του, κάποιος μάναντζερ ώστε να προμηθευτεί τα απαραίτητα «συμπληρώματα», και έχει περάσει από το απαλό χέρι του «γιατρού» και του «φυσικοθεραπευτή» του ερασιτεχνικού του σωματείου, με την ανοχή, αν όχι με τη σύμφωνη γνώμη των γονιών του. Οι ουσίες αυτές απλώνονται σαν πανούκλα σε γυμναστήρια, ομάδες, χώρους άθλησης και παρέα με τη φασιστική προπαγάνδα (χέρι χέρι πάνε άλλωστε αυτά) δηλητηριάζουν το σώμα και το μυαλό της νεολαίας της εργαζόμενης κοινωνίας.
Ο επαγγελματικός αθλητισμός, γέννημα θρέμμα του καπιταλισμού, παράγει μαζικά ανθρώπους ξεκομμένους από τις ανάγκες και τα προβλήματα της λαϊκής πλειοψηφίας, που εκφράζουν συχνά ελιτίστικες απόψεις ή προωθούν με τον τρόπο τους αντιδραστικές θεωρίες, ενώ φουντώνουν το μίσος μεταξύ των λαών και μεγαλώνουν το χάσμα μεταξύ κοινωνικών ομάδων που έχουν ξεκάθαρα κοινά συμφέροντα στον αγώνα για το μεροκάματο και την κοινωνική απελευθέρωση.
ΥΓ. Η φωτογραφία είναι από το κόμικ «Ο Αστερίξ Ολυμπιονίκης». Οι Ρωμαίοι πιάστηκαν κορόιδα, καθώς ήπιαν από τη χύτρα με το μαγικό φίλτρο, μέσα στην οποία ο δρυίδης Πανοραμίξ είχε ρίξει μπλε μπογιά, και παρά το γεγονός ότι τερμάτισαν πρώτοι, ακυρώθηκαν ως ντοπαρισμένοι, με τον Αστερίξ να αναδεικνύεται Ολυμπιονίκης!
Γ.Ρ.