Προσερχόμενος χθες στο έκτακτο συμβούλιο υπουργών Ενέργειας στο Λουξεμβούργο, ο Σκρέκας ήταν καταχαρούμενος. Εκανε μια δήλωση, σε άθλια αγγλικά (ήταν προφανές ότι την είχε απομνημονεύσει), με την οποία εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι οι υπουργοί θα χτίσουν πάνω στην απόφαση που πήρε η σύνοδος κορυφής στις 20-21 Οκτώβρη, χωρίς να παραλείψει να τονίσει πως η απόφαση της συνόδου κορυφής περιλαμβάνει… δύο ελληνικές προτάσεις!
Φεύγοντας από την άγονη σύνοδο δεν έκανε δηλώσεις, αλλά διένειμε ένα Δελτίο Τύπου με τίτλο: «Κώστας Σκρέκας: “Με ενότητα η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει την ενεργειακή κρίση“». Αν δεν είχαμε να κάνουμε με έναν πολιτικό απατεωνίσκο, περιορισμένων δυνατοτήτων, θα λέγαμε ότι έχει χιούμορ.
Από το Δελτίο Τύπου πληροφορούμαστε ότι ο Σκρέκας, «παίρνοντας πρώτος τον λόγο κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου, είπε» (για την ακρίβεια των όσων είπε δεν μπορούμε να διαβεβαιώσουμε τίποτα – δεν ήμασταν εκεί, ούτε τηρούνται επίσημα πρακτικά: «Οι μεγάλες μειώσεις που παρατηρούνται στις τιμές του φυσικού αερίου και το TTF οφείλονται στο ότι οι αγορές προεξοφλούν το γεγονός ότι η Ευρώπη θα αναλάβει δράση και θα επιβάλλει πλαφόν. Τώρα είναι η ώρα να προχωρήσουμε σε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, καθώς έχει εξασφαλιστεί σε μεγάλο βαθμό η επάρκεια εφοδιασμού της ΕΕ…».
Αφού είναι έτσι, τότε γιατί δεν πήραν απόφαση για το πλαφόν; Το Δελτίο Τύπου του ΥΠΕΝ αναφέρει ότι «κατά την παρέμβαση του στο Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας, ο κ. Σκρέκας υπογράμμισε την ανάγκη να εξειδικευθούν, εντός των επόμενων ημερών, από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα μέτρα που περιλαμβάνονται στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Πράγας». Αφού δεν είχαν προτάσεις της Κομισιόν, τι στο διάολο ήθελαν και μαζεύτηκαν σε έκτακτο Συμβούλιο, τέσσερις μόλις μέρες μετά τη σύνοδο κορυφής; Γιατί μπήκαν σε τζάμπα κόπο και δεν περίμεναν να ετοιμάσει πρώτα τις προτάσεις της η Κομισιόν;
H αναφορά σε προτάσεις που περιμένουν από την Κομισιόν ήταν ο εύσχημος τρόπος για να μην μιλήσουν για ναυάγιο. Η σύνοδος κορυφής κάλεσε «το Συμβούλιο και την Επιτροπή να υποβάλουν επειγόντως συγκεκριμένες αποφάσεις σχετικά με τα ακόλουθα πρόσθετα μέτρα, καθώς και σχετικά με τις προτάσεις της Επιτροπής… α) εθελοντική από κοινού αγορά αερίου… β) νέος συμπληρωματικός δείκτης αναφοράς… γ) προσωρινός δυναμικός διάδρομος τιμών στις συναλλαγές φυσικού αερίου… δ) προσωρινό πλαίσιο της ΕΕ για να τεθεί ανώτατο όριο στην τιμή του αερίου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας…» κτλ.
Επομένως, δεν τέθηκε ως προϋπόθεση να υπάρξουν προτάσεις της Επιτροπής, αλλά δόθηκε κατεύθυνση να συζητήσουν οι υπουργοί και να αποφασίσουν επί της ουσίας, εξειδικεύοντας τους άξονες της συνόδου κορυφής. Αυτό που έκανε αβαβά ο Σκρέκας είναι πως υπήρξαν διαφωνίες στα πάντα. Τα στρατόπεδα παρέμειναν αμετακίνητα.
Ο προεδρεύων του συμβούλιου υπουργών, τσέχος υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας Γιόζεφ Σικέλα, δήλωσε ότι «οι υπουργοί συμφώνησαν ότι πρέπει να εστιάσουμε στις κοινές προμήθειες φυσικού αερίου – είναι κάτι το οποίο συζητούμε εδώ και αρκετούς μήνες και πρέπει να αρχίσουμε να αγοράζουμε φυσικό αέριο από αξιόπιστους προμηθευτές», αμέσως μετά την περίοδο του καλοκαιριού. Σ’ ένα χρόνο από τώρα δηλαδή, οπότε γιατί να μην συμφωνήσουν;
Ομως, όπως είπε ο προεδρεύων, μολονότι οι υπουργοί Ενέργειας στηρίζουν ευρέως την εισαγωγή ενός δυναμικού πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου που θα περιορίσει την υπερβολική αστάθεια των τιμών, υπάρχουν διαφορετικές απόψεις όσον αφορά στον μηχανισμό διόρθωσης των τιμών του φυσικού αερίου στο χρηματιστήριο TTF. Οπως εξήγησε ο Σικέλα, «το ζητούμενο είναι να διασφαλιστεί ότι με το πλαφόν αυτό, θα συνεχίσουμε να μπορούμε να λαμβάνουμε από τις αγορές το αέριο που έχουμε ανάγκη». Για να μεταφράσουμε σε καθημερινό λόγο την… κομψότητα του Σικέλειου λόγου, η Γερμανία και οι σύμμαχοί της θέλουν αέριο και είναι σε θέση να το πληρώσουν σε τιμές spot. Αν μπει πλαφόν, οι πωλητές αερίου θα αναζητήσουν άλλες αγορές (λέγε με Κίνα), όπου θα βρουν καλύτερες τιμές από την πλαφοναρισμένη τιμή της ΕΕ. Μ’ άλλα λόγια, όποιος έχει λεφτά αγοράζει αέριο, όποιος δεν έχει… διπλό πουλόβερ και κουβερτούλα στα πόδια.
Τόσο υψηλό είναι το πνεύμα ενότητας ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές χώρες της ΕΕ και τόσο πολύ βιάζονται να βρουν λύσεις, που οι υπουργοί Ενέργειας συμφώνησαν να ξανασυνεδριάσουν… μετά από ένα μήνα, στις 24 Νοέμβρη! Μια-δυο άγονες συνεδριάσεις των υπουργών ακόμη, ίσως και μια νέα σύνοδος κορυφής και φτάνουμε στον Μάρτη, που «έλεγε» το αρχικό γερμανικό σχέδιο. Μέχρι τότε… ποιος ζει ποιος πεθαίνει. Κι αν συμφωνήσουν τότε, μέχρι να ρυθμιστούν οι πάμπολλες τεχνικές λεπτομέρειες της συμφωνίας, θα έχει μπει το καλοκαίρι.
Η επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον ήταν πιο… μιλητική από τον προεδρεύοντα τσέχο υπουργό. Οπως είπε, «αν συμφωνηθεί η κοινή αγορά αερίου, θα αρχίσουμε να αγοράζουμε από κοινού φυσικό αέριο μετά τη θερινή περίοδο». «Υπάρχει ευρεία συναίνεση ότι ένας συμπληρωματικός δείκτης για το LNG ως τα τέλη Μαρτίου θα είναι ένα πολύ χρήσιμο βήμα». Οσο για το «δυναμικό πλαφόν» (για «προσωρινό δυναμικό διάδρομο τιμών» μιλά η απόφαση της συνόδου κορυφής) στο ΤTF, η επίτροπος είπε ότι «σήμερα έγινε μια εποικοδομητική συζήτηση και η Επιτροπή θα παρουσιάσει σύντομα λεπτομερείς προτάσεις», όμως θα πρέπει παράλληλα να διασφαλιστεί η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού στην ΕΕ και να αποτραπεί η αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου. Σαν να ακούμε τον Σολτς ή τον Χάμπεκ!
Σχολιάζοντας την απόφαση της έκτακτης συνόδου κορυφής σημειώσαμε ότι η Γερμανία πέταξε τη μπάλα στην κερκίδα και οι άλλοι τρέχουν να τη βρουν. Γράψαμε συγκεκριμένα:
Στην πραγματικότητα, αυτό που έγινε στις Βρυξέλλες ήταν να πετάξουν τη μπάλα στην κερκίδα. Εξ ου και η αναφορά μας στον αείμνηστο Νίκο Αλέφαντο, τον μαιτρ της καθυστέρησης (πας να χτυπήσεις το κόρνερ, γονατίζεις, δένεις τα κορδόνια, σηκώνεσαι, σκύβεις, τεντώνεις τις κάλτσες, μετά ταχτοποιείς τη φανέλα μέσα στο σορτσάκι κι αν οι αντίπαλοι οπαδοί πετάξουν τίποτα μπουκάλια με νερό, πιάνεις το κεφάλι και πέφτεις… αναίσθητος). Αφού υπάρχουν διαφωνίες, έπρεπε κάποια στιγμή να κάνουν πως τάχα τις ξεπερνούν. Ετσι, πήραν μια απόφαση που λέει ότι… πρέπει να αποφασίσουν. Εγραψαν και μερικές αοριστολογίες και πέταξαν τη μπάλα στους υπουργούς Ενέργειας. Το ματσάκι θ’ αρχίσει από την αρχή στο Συμβούλιο Υπουργών και μετά μάλλον θα ξαναγυρίσει στη σύνοδο κορυφής.
Το πρόβλημά τους είναι πως ο ιμπεριαλιστικός ανταγωνισμός εμποδίζει την από κοινού δράση. Οπως την απέτρεπε την περίοδο της «κρίσης δανεισμού» (όταν η Γερμανία απέρριπτε κάθε ιδέα κοινού δανεισμού, με έκδοση ευρωομολόγων, διότι η ίδια δανειζόταν με μηδενικό –ενίοτε και αρνητικό- επιτόκιο και δεν ήθελε αυτό να το μοιραστεί με τις υπόλοιπες χώρες), έτσι την αποτρέπει και τώρα για την ενεργειακή κρίση. Η κυβέρνηση Σολτς ενέκρινε ένα τεράστιο πακέτο, ύψος 200 δισ. ευρώ, για να τροφοδοτήσει με ορυκτά καύσιμα την οικονομία της. Τι θα το κάνει αυτό το πακέτο, θα το μοιραστεί με τις υπόλοιπες χώρες, σε ένδειξη… κοινοτικής αλληλεγγύης; Οταν ο καπιταλισμός πάψει να είναι καπιταλισμός, θα γίνει και αυτό…
Επαναλαμβάνουμε ότι στη βάση του ανταγωνισμού μεταξύ των ιμπεριαλιστικών κυβερνήσεων της ΕΕ βρίσκεται ο ανταγωνισμός των μονοπωλίων αυτών των χωρών. Το γερμανικό ιμπεριαλιστικό κράτος έχει τη δυνατότητα να επιχορηγήσει την ενέργεια που χρειάζεται η καπιταλιστική οικονομία του (θυμίζουμε: 200 δισ. ευρώ το αποφασισμένο πακέτο) και δεν πρόκειται να μοιραστεί αυτή του τη δυνατότητα με τις υπόλοιπες ιμπεριαλιστικές χώρες της ΕΕ. Κάτι τέτοιο θα αντέβαινε στην ίδια του φύση του καπιταλισμού και ιδιαίτερα του μονοπωλιακού καπιταλισμού, που χαρακτηρίζεται από τον διεθνή ανταγωνισμό των μονοπωλίων. Μπορεί να κάνει κάποιες υποχωρήσεις, επειδή δε θέλει να τινάξει στον αέρα την ΕΕ που αποτελεί επέκταση της επικράτειάς του, όμως θα τις καθυστερεί όσο μπορεί, θα τις ξεφτίζει και θα παίρνει ισχυρά ανταλλάγματα. Οπως ακριβώς γίνεται από καταβολής ΕΕ.
Γι’ αυτό και δεν μας προκάλεσε καμιά έκπληξη το ναυάγιο του συμβούλιου των υπουργών Ενέργειας στο Λουξεμβούργο. Ηταν αναμενόμενη. Αν πρέπει να ξανατονίσουμε κάτι είναι πως όλες οι αναφορές των ευρωενωσίτικων οργάνων βάζουν στην ίδια μοίρα πολίτες και επιχειρήσεις. Ζητούμενο είναι η στήριξη των καπιταλιστικών επιχειρήσεων, ενώ η αναφορά στους πολίτες είναι η ζάχαρη που κρύβει την πίκρα του φαρμάκου. Αλλωστε, εκείνο το «ιδιαίτερα των πιο ευάλωτων πολιτών» παραπέμπει σε φιλανθρωπικού τύπου επιδόματα και όχι σε στήριξη ολόκληρης της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζόμενων στρωμάτων.
ΥΓ. Πάντως, δεν έφυγαν χωρίς αποφάσεις οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ. Οπως μας ενημέρωσε το Δελτίο Τύπου Σκρέκα, «συμφωνήθηκε η κοινή θέση του Συμβουλίου για την αναθεώρηση της πρότασης για την Ενεργειακή Απόδοση των κτιρίων (EPBD), ως μέρος της δέσμης μέτρων «Fit for 55», που θέτει το φιλόδοξο όραμα για την απαλλαγή του κτιριακού αποθέματος από τις εκπομπές CO2 έως το 2050». Μιλάμε για… κοσμοϊστορικής σημασίας απόφαση!