Καθεστωτικές ίντριγκες σε φόντο λαϊκής οργής

O πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, Μπόικο Μπορίσοφ είναι πλέον παλιά καραβάνα. Πρώην πυροσβέστης και πρωταθλητής στο καράτε, τώρα αναπαύεται στις πρωθυπουργικές πολυθρόνες. Παρά το γεγονός ότι στο παρελθόν έχει παραιτηθεί δυο φορές εξαιτίας αντικυβερνητικών διαδηλώσεων κατά της φτώχειας και της διαφθοράς, έχει καταφέρει να επανέλθει στο πόστο του και μάλιστα κατόπιν εκλογών. Το 2017, το κόμμα του (Πολίτες για την Ευρωπαϊκή Ανάπτυξη στη Βουλγαρία), που θεωρείται «κεντροδεξιό», κέρδισε τις εκλογές με μόλις το 33% των ψήφων (αλλά και αποχή 46%), όμως ο Μπορίσοφ κατόρθωσε να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού με τους εθνικιστές.
 
Τώρα όμως κυριολεκτικά «τρίτωσε το κακό». Εδώ και δέκα μέρες ο Μπορίσοφ βρίσκεται αντιμέτωπος με καθημερινές διαδηλώσεις που καταγγέλλουν την κυβέρνησή του ως «κυβέρνηση μαφίας» και ζητούν την παραίτησή της. Την Τρίτη, διαδηλωτές επιχείρησαν να μπουκάρουν στο κοινοβούλιο, με την εισαγγελία να ξεσπαθώνει κατά των «προβοκατόρων».
 
Αφορμή ήταν η αποκάλυψη ότι ο πρώην αρχηγός του κινήματος «Δικαιωμάτων και Ελευθεριών», ο Αχμέντ Ντογκάν, παρά το ότι δεν έχει κανένα πλέον πόστο, φυλάσσεται από την κρατική ασφάλεια. Αυτό μαθεύτηκε όταν ένας άλλος πολιτικός, ο Χρίστο Ιβάνοφ, που είναι ηγέτης του μικρού «κεντρώου» κόμματος «Δημοκρατική Βουλγαρία», βρέθηκε αντιμέτωπος με ασφαλίτες στις 7 Ιούλη, όταν πήγε να κολυμπήσει σε κάποια παραλία της Μαύρης Θάλασσας. Οι ασφαλίτες τον έδιωξαν γιατί εκεί κοντά ήταν η βίλα του Ντογκάν! Η σκανδαλώδης προστασία του Ντογκάν, ο οποίος ήταν κι αυτός πριν από πολλά-πολλά χρόνια (επί… «σοσιαλισμού») στέλεχος της μυστικής αστυνομίας, άνοιξε τον ασκό του Αιόλου για το ξέσπασμα των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων που συνεχίζονται τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές.
 
Αν καταφέρει να διώξει τον γενικό εισαγγελέα (του οποίου οι διαδηλωτές ζητούν επίσης την παραίτηση), ίσως ο Μπορίσοφ… θυμηθεί την παλιά του τέχνη της… πυρόσβεσης και κατορθώσει να μείνει στην εξουσία, ευελπιστώντας ότι στις επόμενες εκλογές, που θα γίνουν την άνοιξη του 2021, κατορθώσει να επιβιώσει (χλωμό το βλέπουμε, καθώς το κόμμα του, αν και πρώτο, φαίνεται να χάνει δύναμη στις δημοσκοπήσεις, με την τελευταία να του δίνει ένα 21,3%). Μπορεί και όχι. Οι «σοσιαλιστές», που είναι το δεύτερο κόμμα, μαζί με τον πρόεδρο Ράντεφ (τον στηρίζουν και αυτοί), ο οποίος εμφανίζεται δημόσια υπέρ των διαδηλωτών, ίσως κατορθώσουν να τον ρίξουν.
 
Οι καθεστωτικές ίντριγκες στη Βουλγαρία δεν είναι ασυνήθιστες. Ο Ντογάν εμφανιζόταν προ δεκαετίας να δηλώνει ότι αυτός κινεί τα νήματα στη χώρα, ενώ οι υπόλοιποι σφάζονται αλληλοκατηγορούμενοι για τη διαφθορά που υπάρχει.
 
Η μετάβαση από τον παλινορθωμένο καπιταλισμό με σοσιαλιστικό προσωπείο, που μεσουρανούσε μεταπολεμικά στη Βουλγαρία, στον κλασικό καπιταλισμό, έδειξε ότι τα δύο αυτά συστήματα δεν είναι παρά οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Σοσιαλισμός, δυστυχώς, δεν πρόλαβε να οικοδομηθεί στη Βουλγαρία. Ο μεγάλος κομμουνιστής και αντιφασίστας Γκεόργκι Δημητρόφ πέθανε νωρίς (το 1949) και οι μετέπειτα ηγέτες του κομμουνιστικού κόμματος δε στάθηκαν στο ύψος τους. Ετσι, η Βουλγαρία μετατράπηκε σε μία κρατικο-καπιταλιστική χώρα, εξαρτημένη απόλυτα από την πρώην ΕΣΣΔ. Η κατάρρευση της τελευταίας οδήγησε στην κατάρρευση του ψευτοκομμουνιστικού εκτρώματος και στη Βουλγαρία. Από τότε, τα αστικά κόμματα που διαχειρίζονται την εξουσία στη χώρα εναλλάσσονται, αλλά η λαϊκή οργή παραμένει μόνιμο φαινόμενο.
 
Ο Μπορίσοφ, που εμφανιζόταν να έχει διαχειριστεί άψογα την πανδημία, την πάτησε από τη διαφθορά και τώρα την πατάει και στη διαχείριση της πανδημίας, καθώς τα κρούσματα του νέου κοροναϊού στη χώρα καλπάζουν (είναι σχεδόν διπλάσια από την Ελλάδα, αν και ο πληθυσμός της χώρας είναι μόλις επτά εκατομμύρια). Η βιασύνη του «να ανοίξει την οικονομία» για να μη χάσουν άλλα κέρδη οι καπιταλιστές, σε συνδυασμό με τους πλημμελείς ελέγχους στα αεροδρόμια, εξαιτίας των οποίων επέστρεψαν εργαζόμενοι από τα γερμανικά σφαγεία που θέριζε ο κοροναϊός, οδηγεί σε νέο πανδημικό κύμα στη χώρα, χωρίς κανείς να γνωρίζει την εξέλιξή του. Αν αυτό το συνδυάσουμε με τις προβλέψεις για συρρίκνωση μέχρι και 7% του ΑΕΠ, όπως προέβλεψε η Κομισιόν, τότε καταλαβαίνουμε ότι έχει μαζευτεί πολύ μπαρούτι.