Η τοποθέτηση της κορυφαίας επιδημιολόγου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, αμερικανίδας Μαρία βαν Κέρκοβ, που είναι και επικεφαλής της ομάδας του ΠΟΥ για την παρακολούθηση της Covid-19 έχει βαρύνουσα σημασία παγκόσμια. Υποτίθεται ότι δίνει έγκυρη ενημέρωση και έχει αυξημένο κύρος λόγω της θέσης που κατέχει. Γι’ αυτό και θα πρέπει να είναι ακριβής και επιστημονικά σωστή, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για καθοριστικά ζητήματα που αφορούν στον τρόπο μετάδοσης ενός ιού που μέχρι στιγμής έχει σκοτώσει πάνω από τετρακόσιες χιλιάδες άτομα παγκόσμια, σε σύνολο άνω των επτά εκατομμυρίων νοσούντων.
Την περασμένη Δευτέρα, όμως, στη συνέντευξη Τύπου του ΠΟΥ, η κυρία Κέρκοβ τα έκανε θάλασσα, προκαλώντας συγχύσεις σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα, όπως ο ρόλος των ασυμπτωματικών στην μετάδοση του ιού. Σε ερώτηση δημοσιογράφου του πρακτορείου Ρόιτερς, σχετικά με το ρόλο των ασυμπτωματικών στη μετάδοση του ιού, με τη δημοσιογράφο να επικαλείται πρόσφατα στοιχεία από τη Σιγκαπούρη, που έδειξαν ότι πάνω από τις μισές περιπτώσεις ήταν ασυμπτωματικές, η επικεφαλής της τεχνικής ομάδας του ΠΟΥ για την Covid-19 απάντησε τα εξής:
«Το δεύτερο μέρος της ερώτησης είναι σε ποιο ποσοστό οι ασυμπτωματικοί πράγματι μεταδίδουν (σ.σ. τον ιό)… Διαθέτουμε έναν αριθμό εκθέσεων από χώρες που κάνουν πολύ αναλυτική ιχνηλάτηση. Παρακολουθούν ασυμπτωματικές περιπτώσεις, ακολουθούν επαφές και δε βρίσκουν δευτερογενή μετάδοση. Είναι πολύ σπάνιο. Και πολλά από αυτά δε δημοσιεύονται στη βιβλιογραφία. Από τα έγγραφα που δημοσιεύονται, υπάρχει ένα από τη Σιγκαπούρη που παρακολουθεί μία μονάδα μακροχρόνιας φροντίδας υγείας. Υπάρχουν ορισμένες εκθέσεις μετάδοσης σε νοικοκυριά, όπου παρακολουθείς το ποσοστό των ατόμων που μεταδίδουν. Παρακολουθούμε σταθερά αυτά τα δεδομένα και προσπαθούμε να πάρουμε περισσότερες πληροφορίες από χώρες που πραγματικά απαντούν σε αυτό το ερώτημα. Εξακολουθεί να είναι σπάνιο, ένα ασυμπτωματικό άτομο πράγματι να μεταδίδει τον ιό. Αυτό στο οποίο πραγματικά θέλουμε να επικεντρωθούμε είναι να παρακολουθήσουμε τις συμπτωματικές περιπτώσεις» (βλ. https://www.pscp.tv/w/1BdGYnjWodAJX, μεταξύ 32:05” και 34:44”, οι εμφάσεις δικές μας)
Αυτές οι δηλώσεις έγιναν «σημαία» από τον πρόεδρο της Βραζιλίας, Ζαΐρ Μπολσονάρου, που θέλει γρήγορη «επανεκκίνηση» της οικονομίας, και γι’ αυτό επιχείρησε ακόμα και να σταματήσει να δίνει στοιχεία για τις μολύνσεις και τους θανάτους, απόφαση που δεν έγινε δεκτή από το ανώτατο δικαστήριο της χώρας!
Ομως, επιστήμονες ανά την υφήλιο ζήτησαν περισσότερα στοιχεία και αποδείξεις. Ο διευθυντής του Παγκόσμιου Ινστιτούτου Υγείας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, Δρ Ashish Jha, επεσήμανε ότι οι δηλώσεις της Κέρκοβ «αλλάζουν θεμελιωδώς την κατανόησή μας για το πώς μεταδίδεται ο ιός και τι θα πρέπει να κάνουμε ως απάντηση», συμπληρώνοντας ότι «αυτό δεν είναι μία δευτερεύουσα, τεχνική διευκρίνηση. Οι συνέπειες αυτού που ειπώθηκε είναι πολύ, πολύ σημαντικές και χρειάζεται περισσότερη εξήγηση από αυτή που έδωσε μόλις τώρα ο ΠΟΥ».
Βλέποντας ότι δεν είχε τέτοιες αποδείξεις, η Κέρκοβ έκανε την… κωλοτούμπα της. Την επομένη, υποστήριξε ότι πρόκειται για… «παρεξήγηση» κι ότι «αυτό στο οποίο αναφέρθηκα εχθές ήταν μερικές μελέτες, δύο ή τρεις μελέτες, που έχουν δημοσιευτεί και που πραγματικά προσπαθούν να παρακολουθήσουν ασυμπτωματικές περιπτώσεις», συμπληρώνοντας ότι «αυτό είναι ένα μικρό υποσύνολο μελετών. Χρησιμοποίησα τη λέξη “πολύ σπάνιο” και θεωρώ ότι αυτή είναι η παρανόηση: να δηλώνεις ότι η ασυμπτωματική μετάδοση είναι κάτι πολύ σπάνιο. Αυτό που αναφερόμουν ήταν το υποσύνολο των μελετών»!
Θέλησε έτσι να μας πείσει πως εννοούσε ότι σπάνιες είναι οι μελέτες και όχι η μετάδοση του ιού από τους ασυμπτωματικούς! Φυσικά, διαβάζοντας αυτά που είπε στη συνέντευξη Τύπου, είναι ξεκάθαρο πως εννοούσε ότι οι ασυμπτωματικοί μεταδίδουν σπάνια τον ιό, πράγμα που είναι ψέμα, γι’ αυτό και το πήρε πίσω!
Το ζήτημα των ασυμπτωματικών είναι καίριο και αποτέλεσε αντικείμενο αντικρουόμενων εκθέσεων από την αρχή της εμφάνισης του νέου κοροναϊού.
Πρόσφατη έκθεση του αμερικάνικου Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Λοιμώξεων (CDC) αναφέρει ότι οι ασυμπτωματικοί μπορούν να φτάσουν το 35% των ασθενών και ότι το 40% της μετάδοσης γίνεται προτού οι ασθενείς διαπιστώσουν συμπτώματα. Σύμφωνα με άλλες εκτιμήσεις, όπως αυτή που αφορούσε ασθενείς της επαρχίας Ουχάν (από όπου ξεκίνησε η πανδημία), σε μικρό όμως δείγμα (μόλις 78 ατόμων), το ποσοστό των ασυμπτωματικών έφτανε μέχρι και το 42%.
Αρα, όταν αναφέρεται κανείς στους ασυμπτωματικούς – πόσο μάλλον η επικεφαλής επιδημιολόγος του ΠΟΥ – δεν μπορεί να πετάει τέτοιες αρλούμπες και μετά να κάνει «κωλοτούμπα» με τόσο φτηνό τρόπο, υποτιμώντας τη νοημοσύνη μας! Το ζήτημα του βαθμού μετάδοσης του ιού από τους ασυμπτωματικούς (αυτούς που ποτέ δεν εμφανίζουν συμπτώματα) παραμένει ακόμα ανοιχτό. Για την ώρα, όμως, σημαντικό ρόλο -πέρα από τους συμπτωματικούς- παίζουν και οι προ-συμπτωματικοί, γι’ αυτό και ο ιός δεν αντιμετωπίζεται τόσο εύκολα.
Για να έχει μία χώρα καλύτερο έλεγχο της επιδημίας χρειάζεται μαζικά τεστ, κάτι που το αποφεύγουν όπως ο διάολος το λιβάνι, όχι μόνο για να εξοικονομήσουν λεφτά, αλλά και για να μην αποκαλυφθεί όλη η αλήθεια και προκληθούν ζημιές στην καπιταλιστική οικονομία, είτε με εφαρμογή καραντίνας είτε με μείωση του τουρισμού.