Οι λέξεις του τίτλου δεν είναι δικές μας. Περιέχονται στην Εκθεση Νομισματικής Πολιτικής, της Τράπεζας της Ελλάδας, που παρουσίασε την περασμένη Τρίτη ο διοικητής της Ν. Γκαργκάνας.
Η ΤτΕ δεν πρωτοτυπεί. Εχουμε συνηθίσει τον διοικητή της να ενεργεί σαν γκεσέμι του ελληνικού καπιταλισμού, ανοίγοντας το δρόμο για τις πιο άγριες αντεργατικές και αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις. Εκείνο που εισηγείται και τώρα είναι «θεραπεία σοκ» για τα προβλήματα του ελληνικού καπιταλισμού. Θεραπεία σοκ όχι για τους άρρωστους από την απληστία κεφαλαιοκράτες, αλλά για τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους. Βέβαια, ο Γκαργκάνας και το επιτελείο του γνωρίζουν καλά ότι δεν ζουν στη Χιλή του Πινοτσέτ, γι’ αυτό και εισηγούνται «διάλογο εφ’ όλης της ύλης». Δεν κρύβουν, όμως, τα αποτελέσματα αυτής της «θεραπείας σοκ». Απλώς, προτείνουν μερικά παυσίπονα: «Οι οδυνηρές παρενέργειες είναι δυνατόν και πρέπει να αμβλυνθούν με κατάλληλα μέτρα υποστήριξης».
Τί θα αφορούν αυτές οι οδυνηρές παρενέργειες; Μπορούμε να το καταλάβουμε εύκολα αν δούμε τη σχετική εξειδίκευση του «καλά σχεδιασμένου προγράμματος μεταρρυθμίσεων», που εισηγείται η ΤτΕ. Τέσσερις είναι οι βασικοί άξονες:
Πρώτος, οι άμεσες ανατροπές στα συστήματα Κοινωνικής Ασφάλισης και Δημόσιας Υγείας, οι οποίοι εκτιμάται (από την ΤτΕ) ότι τα επόμενα χρόνια θα επιβαρύνουν τα δημόσια οικονομικά.
Δεύτερος, το εργασιακό με την άρση όλων των αντικινήτρων στην αγορά εργασίας. Ποια είναι τα αντικίνητρα για το κεφάλαιο το γνωρίζουμε όλοι. Η λεγόμενη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, οι αποζημιώσεις, οι εργοδοτικές εισφορές, οι συλλογικές συμβάσεις που ορίζουν τα κατώτερα μεροκάματα και μισθούς.
Τρίτος, το δημοσιονομικό, στο οποίο θα πρέπει να γίνουν ρυθμίσεις «σε μόνιμη βάση». Μιλάμε, δηλαδή, για σκληρή λιτότητα και πέραν του 2006. Με απροσδιόριστο ορίζοντα λήξης (γίνεται λόγος για… «σειρά ετών», χωρίς να αναφέρεται πόσων).
Τέταρτος, το μισθολογικό. Επειδή προφανώς οι έλληνες εργαζόμενοι είναι πλουσιοπάροχα αμειβόμενοι και οι υψηλοί μισθοί τους επιβαρύνουν την ανταγωνιστικότητα, προτείνεται για πολλοστή φορά οι ονομαστικές αυξήσεις να συγκλίνουν σταδιακά με το άθροισμα του μέσου πληθωρισμού της ΕΕ συν την άνοδο της παραγωγικότητας. Προτείνουν, δηλαδή, μόνιμο σύστημα πραγματικών μειώσεων.
Το κεφάλαιο έχει αποθρασυνθεί. Αυτό είναι το συμπέρασμα που βγαίνει από την έκθεση της ΤτΕ. Και θα αποθρασύνεται ολοένα και περισσότερο όσο οι εργαζόμενοι δεν αντιστέκονται, όσο εξακολουθούν να αναθέτουν τις υποθέσεις τους στη συνδικαλιστική γραφειοκρατία, που αποτελεί τμήμα του συστήματος. Ετσι, οι παρενέργειες θα είναι όλο και πιο οδυνηρές.