Τα τελευταία χρόνια, τα πρώτα χιόνια στις απότομες οροσειρές του Αφγανιστάν συνοδευόταν από μια μείωση στις συγκρούσεις ανάμεσα στους αντάρτες και τις αμερικανονατοϊκές δυνάμεις. Ομως ο φετινός χειμώνας φαίνεται ότι θα είναι διαφορετικός, καθώς οι εμπόλεμες πλευρές δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν τον πόλεμο και η καθεμιά ισχυρίζεται ότι οι δύσκολες συνθήκες την ευνοούν περισσότερο απ’ ό,τι τον αντίπαλό της.
Ανώτατοι νατοϊκοί αξιωματικοί δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν να καταδιώκουν τους ισλαμιστές μαχητές κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, ενώ οι τελευταίοι απαντούν ότι είναι περισσότερο από έτοιμοι να συνεχίσουν τις επιθέσεις και επισημαίνουν ότι ο βαρύς χειμώνας έχει μικρή επίπτωση στα όπλα της προτίμησής τους, τις επιθέσεις αυτοκτονίας και τους αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς που τοποθετούνται στους δρόμους.
Το χιόνι και το δυνατό κρύο δυσκολεύει σημαντικά τις μετακινήσεις των Ταλιμπάν ανάμεσα στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν μέσω των ορεινών δρόμων, γι’ αυτό η νατοϊκή ηγεσία προσδοκά μείωση της εισροής μαχητών από τις παραμεθόριες φυλετικές περιοχές του Πακιστάν για την ενίσχυση των αφγανών Ταλιμπάν. Ομως οι χειμωνιάτικες θύελλες αποδυναμώνουν και δύο σημαντικά πλεονεκτήματα που διαθέτουν οι αμερικανονατοϊκές δυνάμεις, τις αεροπορικές επιθέσεις και την εναέρια επιτήρηση, στις οποίες στηρίζονται σε πολύ μεγάλο βαθμό για να αντιμετωπίσουν τις επιθέσεις των Ταλιμπάν και να εξουδετερώσουν υποτιθέμενους εχθρικούς στόχους. Σ’ αυτή την περίπτωση, οι περίπολοι και τα μακρινά φυλάκια γίνονται πιο ευάλωτα, ενώ οι συνθήκες διαβίωσης για τους στρατιώτες σε μικρές απομονωμένες βάσεις στα άγρια βουνά γίνονται πολύ πιο δύσκολες και οι κίνδυνοι που τους απειλούν μεγαλύτεροι.
Οι Ταλιμπάν δηλώνουν επίσης ότι θα κλιμακώσουν τις επιθέσεις στα κονβόι ανεφοδιασμού των αμερικάνικων και νατοϊκών στρατευμάτων στο έδαφος του Αφγανιστάν. Μέχρι τώρα οι περισσότερες επιθέσεις σε τέτοια κονβόι έχουν γίνει στο έδαφος του Πακιστάν, προτού διασχίσουν τα σύνορα, στο συνοριακό πέρασμα Khyber Pass. Πρόσφατα, πραγματοποίησαν μια επιτυχημένη επίθεση στο τμήμα του αυτοκινητόδρομου μεταξύ Καμπούλ και Τζαλαλαμπάντ και έβαλαν φωτιά στα τρόφιμα και σε άλλα εφόδια που μετέφερε το κονβόι για τα νατοϊκά στρατεύματα. Αυτό που επισημαίνει ο ανταποκριτής του «Αλ – Τζαζίρα» που μετέδωσε την είδηση είναι ότι οι μαχητές φαίνεται ότι είχαν ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τα ποια φορτηγά μετέφεραν τα νατοϊκά εφόδια και χτύπησαν μόνο αυτά, ενώ από το δρόμο αυτό περνούν 600 φορτηγά κάθε μέρα.
Λίγες μέρες αργότερα, στις 27 Νοεμβρίου, 300 Ταλιμπάν επιτέθηκαν σε κονβόι του αφγανικού στρατού σκοτώνοντας 13 και τραυματίζοντας 11 αφγανούς στρατιώτες. Οταν αποχώρησαν από το πεδίο της μάχης πήραν μαζί τους 16 αιχμαλώτους και τα περισσότερα από τα 47 οχήματα της αυτοκινητοπομπής.
Η γενική διαφθορά τροφοδοτεί την οργή
«Πολλοί νοσταλγούν το σκληρό αλλά τίμιο καθεστώς των Ταλιμπάν». Ο εύγλωττος τίτλος ανήκει σε άρθρο της Kim Barker από την οργάνωση RAWA (Revolutionary Association of the Women of Afghanistan). Η οργάνωση αυτή ιδρύθηκε το 1977 από αφγανές διανοούμενες, με στόχο την υπεράσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, και είναι διεθνώς γνωστή για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των αφγανών γυναικών και τη σχετική πολεμική τους στο καθεστώς των Ταλιμπάν. Γι’ αυτό και το άρθρο της Kim Barker, από το οποίο μεταφέρουμε μερικά χαρακτηριστικά αποσπάσματα, έχει ιδιαίτερη σημασία.
«Η διαφθορά στρέφει όλο και περισσότερους ανθρώπους προς τους φονταμεταλιστές Ταλιμπάν. Οι Ταλιμπάν μπορεί να έχουν μείνει στη μνήμη για τη σκληρή τους εξουσία, αλλά και για την επιβολή αυτής της σκληρής εξουσίας. Κανένας δεν έπαιρνε δωροδοκίες. Το μεγαλύτερο μέρος της χώρας ήταν ασφαλές. Η πάταξη της διαφθοράς θεωρείται κρίσιμη για την τύχη του έθνους, όμως, παρά τις υποσχέσεις του Καρζάι ότι θα την πολεμήσει, τίποτα δεν έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια.
Η δωροδοκία εκτείνεται από τους χαμηλόβαθμους αξιωματικούς της αστυνομίας, με μισθό 100 δολάρια το μήνα, που δωροδοκούνται για να καλύψουν τα έξοδά τους, μέχρι τους ανώτατους κυβερνητικούς αξιωματούχους. Ανώτατοι αξιωματούχοι, από τον υπουργό Αμυνας μέχρι τους αδελφούς του Καρζάι και τον πρώην Γενικό Εισαγγελέα έχουν κατηγορηθεί για διαφθορά…
Οι δωροδοκίες εδώ ονομάζονται Shirini, που σημαίνει “γλυκά” στην αφγανική γλώσσα των Ντάρι. Οι περισσότερες δοσοληψίες με την κυβέρνηση απαιτούν shirini. Το να πάρεις μια νέα άδεια οδήγησης γρήγορα κοστίζει 100-160 δολάρια. Ακόμη και για να πληρώσει ένα λογαριασμού νερού ή ηλεκτρικού ρεύματος, ο πελάτης πρέπει να λαδώσει. Τα πάντα γίνονται με τη δωροδοκία. Διαφορετικά δε δουλεύει τίποτα στην Καμπούλ, είπε ένας 25χρονος οδηγός φορτηγού.
Οι φυλακισμένοι λένε ότι δεν έχουν συνηγόρους υπεράσπισης, αλλά μεσάζοντες που διαπραγματεύονται τις δωροδοκίες. Ο Izzatullah Wasifi, πρώην διοικητής του Γραφείου ενάντια στη διαφθορά και τις δωροδοκίες, που ήταν κάποτε κυβερνήτης της επαρχίας Farah, είπε ότι ο πρώην αστυνομικός διοικητής της επαρχίας του είχε πεί ότι πλήρωσε 100.000 δολάρια για το πόστο αυτό, το οποίο θεωρείται πολύ επικερδές λόγω των δωροδοκιών.
Με τους Ταλιμπάν, είπε ο ίδιος, αν από κάποιον έπεφτε ένα εκατομμύριο δολάρια στο δρόμο, κανείς δεν θα τα άρπαζε. Αυτός είναι ο λόγος που οι άνθρωποι νοσταλγούν τους Ταλιμπάν…
Μια έρευνα το 2007 από το Integrity Watch Afghanistan έδειξε ότι ένα αφγανικό νοικοκυριό εκτιμάται ότι πληρώνει κατά μέσο όρο κάθε χρόνο σε μικροδωροδοκίες 100 δολάρια, παρόλο που το 70% των οικογενειών στο Αφγανιστάν ζει με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα».
Η αρθρογράφος παραθέτει επίσης αποσπάσματα από σχετικό άρθρο στον «Independent» (20/10/08) του βρετανού βουλευτή Ντέιβιντ Ντέιβις, ύστερα από μια δεκαήμερη επίσκεψή του στο Αφγανιστάν.
«Το καθεστώς που υπερασπιζόμαστε είναι διεφθαρμένο από την κορυφή μέχρι τον πάτο. Ενώ ο αδελφός του προέδρου κατηγορείται ότι είναι βαρόνος ναρκωτικών, τα τρία τέταρτα περίπου της αφγανικής αστυνομίας κλέβουν από το λαό….
Η κυβέρνηση φαίνεται να δουλεύει για το συμφέρον 20 οικογενειών. Από την παραχώρηση δκαιωμάτων εξόρυξης ορυκτών μέχρι τη σύναψη συμφωνιών, οι υπουργοί παρεμβαίνουν για να ευνοήσουν οικογένειες και φίλους. Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι ότι οι επωφελούμενοι από τη διαφθορά είναι παλιοί πολέμαρχοι που είναι υπεύθυνοι για φρικαλεότητες στο παρελθόν. Σήμερα αυτοί λειτουργούν ατιμωρητί, ακόμη και για πράξεις βίας και απόπειρες φόνων. Πολλοί δημόσιοι αξιωματούχοι, από αστυνομικούς διοικητές μέχρι κυβερνήτες και υπουργούς, έχουν αποκτήσει εν υπηρεσία περιουσίες πολλών εκατομμυρίων.
Αυτό εξοργίζει τους απλούς Αφγανούς, οι οικογένειες των οποίων πρέπει να ζήσουν με 10 δολάρια τη βδομάδα. Η κυβέρνηση ασκεί τεράστια κηδεμονία μέσω του διορισμού αξιωματούχων, κυρίως κυβερνητών και αστυνομικών διοικητών. Το πόστο ενός αστυνομικού διοκητή σε μια περιοχή που περιλαμβάνει ένα δρόμο διακίνησης ναρκωτικών μπορεί να πουληθεί 150.000 δολάρια. Στον πάτο της πυραμίδας απλοί αστυνομικοί βγάζουν χρήματα από τους απλούς Αφγανούς επιβάλλοντας “διόδια” σε μπλόκα στους δρόμους, αλλά και με κλοπές και εκβιασμούς».