Μπορεί ο γνωστός για το θράσος του Μπουμπούκος να απεφάνθη ότι η απεργία των γιατρών οδήγησε στο προσωρινό κλείσιμο των μονάδων του ΕΟΠΥΥ, όμως η υφυπουργός Μακρή το ‘σκασε το παραμύθι: τα πολυϊατρεία θα παραμείνουν κλειστά για δυο μήνες και όχι για έναν που αναφέρεται στο νόμο και είναι η επίσημη κυβερνητική άποψη. Στην πραγματικότητα τα πολυϊατρεία θα μείνουν κλειστά ίσως και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, διότι δεν υπάρχει περίπτωση μέσα σ’ ένα μήνα να συγκροτηθεί το ΠΕΔΥ με τις τόσες υπουργικές και κοινές υπουργικές αποφάσεις που προβλέπονται για τη συγκρότησή του. Για να μην πούμε για το προσωπικό, κυρίως το ιατρικό, που θα καταφύγει σε δικαστικές προσφυγές. Χώρια ο «μύλος» που θα προκληθεί αν όλοι οι γιατροί υποβάλουν αίτηση για ένταξη στο ΠΕΔΥ, χωρίς να κλείσουν τα ιατρεία τους. Μπορεί δηλαδή ο Μπουμπούκος να βρεθεί μπροστά στην ανάγκη να συντάξει πίνακες διορισμών όλων των γιατρών και στο τέλος, επειδή δε θα έχουν κλείσει τα ιατρεία τους, να πρέπει να καταρτίσει άλλους πίνακες, κρατώντας φυσικά κλειστά τα πολυϊατρεία.
Εχει, βέβαια, σημασία πότε θα επαναλειτουργήσουν τα πολυϊατρεία, όμως ακόμη πιο σημαντικό είναι το πόσα πολυϊατρεία και κέντρα υγείας θα λειτουργήσουν. Οι εργαζόμενοι του ΕΟΠΥΥ καταγγέλλουν ότι η κυβέρνηση σχεδιάζει να λειτουργήσει μόνο 100 από τα 330 πολυϊατρεία. Κατηγορηματική διάψευση από κυβερνητικής πλευράς δεν υπήρξε, για ευνόητους λόγους. Εκείνο που επαναλαμβάνει συνεχώς ο Μπουμπούκος είναι πως μέσα σ’ ένα εξάμηνο θα έχει ολοκληρωθεί η χωροταξική κατανομή των μονάδων στις περιφέρειες του ΠΕΔΥ, φροντίζοντας να υπάρχει τουλάχιστον ένα κέντρο υγείας του ΠΕΔΥ ανά Δήμο. Αυτό, όμως, μοιάζει με ευχολόγιο και όχι με σχέδιο.
Μέχρι τώρα λειτουργούσαν 330 πολυϊατρεία του ΕΟΠΥΥ (στη συντριπτική τους πλειοψηφία πρώην πολυϊατρεία του ΙΚΑ) με περίπου 9.000 εργαζόμενους (περισσότεροι από τους μισούς γιατροί), 200 Κέντρα Υγείας και 1.530 απλά, ειδικά και πολυδύναμα ιατρεία με περίπου 4.900 εργαζόμενους (οι 2.500 γιατροί). Αν ήταν να επαναλειτουργήσουν όλες αυτές οι μονάδες, τότε η κυβέρνηση θα τις περνούσε στο ΠΕΔΥ αμέσως, χωρίς να τις κλείσει προσωρινά. Το προσωρινό κλείσιμο αποσκοπεί στο «ξεφόρτωμα» των μισών γιατρών και μετά στο κλείσιμο πολλών πολυϊατρείων, ειδικά στις μεγάλες πόλεις, όπου υπάρχει η μεγαλύτερη συγκέντρωση ασφαλισμένων του ΙΚΑ.
Το μπάχαλο είχε αρχίσει από τη λειτουργία του ΕΟΠΥΥ (Δεκέμβρης 2012), καθώς οι ασφαλισμένοι που έπρεπε να καλύψουν τα πολυϊατρεία σχεδόν διπλασιάστηκαν, ενώ το προσωπικό μειώθηκε. Ταυτόχρονα, άλλαξε και ο Κανονισμός Παροχών, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο ποσοστό των ασθενών να καταφεύγει στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων, αποφεύγοντας οποιαδήποτε επαφή με τις μονάδες της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
Οι αριθμοί που έδωσαν οι εργαζόμενοι του ΕΟΠΥΥ μιλούν. Πριν τη δημιουργία του ΕΟΠΥΥ, τα πολυϊατρεία του ΙΚΑ κάλυπταν 5,5 εκατομμύρια ασφαλισμένους και πραγματοποιούσαν κάθε χρόνο 32 εκατ. επισκέψεις. Με τη δημιουργία του ΕΟΠΥΥ κάλυπταν 10,5 εκατ. ασφαλισμένους, αλλά πραγματοποιούσαν μόνο 21,45 εκατ. επισκέψεις. Εμφανίστηκε, δηλαδή, μια μείωση στις επισκέψεις κατά 33%! Πού απευθύνονταν όλοι αυτοί οι ασθενείς που έπαψαν να πηγαίνουν στα πολυϊατρεία του ΕΟΠΥΥ; Στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων, στα οποία τα τελευταία χρόνια η προσέλευση ασθενών αυξήθηκε κατά 35,3%, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, δεδομένης της υποστελέχωσης των νοσοκομείων. Φτάσαμε έτσι στο σημείο ασθενείς στην Παθολογική να πρέπει να περιμένουν μεταξύ 4 και 6 ωρών για να τους εξετάσει γιατρός!
Συγκλονιστικά στοιχεία παρουσιάστηκαν την περασμένη Τετάρτη στο 19ο μετεκπαιδευτικό σεμινάριο του «Ευαγγελισμού» για τη λειτουργία του Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) του νοσοκομείου, την περίοδο 2009 – 2013. Τα στοιχεία δείχνουν ανύπαρκτη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και απόλυτη αδυναμία των μικρότερων νοσοκομείων να αποφορτίσουν τα μεγάλα. Κάθε χρόνο στον «Ευαγγελισμό» γίνονται 52.000 εισαγωγές για νοσηλεία, εκ των οποίων το 45% γίνεται μέσω των εξωτερικών ιατρείων, όταν διεθνώς το ποσοστό είναι 10%. Μ’ αυτό το χάλι «δεν υπάρχει άνεση κλινών για τακτικά εισιτήρια λόγω του τεράστιου όγκου των επειγουσών εισαγωγών, με αποτέλεσμα να ακυρώνεται ο ρόλος του πραγματικά επείγοντος περιστατικού. Γι' αυτό εμφανίζονται μακρές λίστες αναμονής –άνω του εξαμήνου– σε χειρουργικές ειδικότητες». Με το κλείσιμο των πολυϊατρείων του ΕΟΠΥΥ η κατάσταση θα επιδεινωθεί και στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών και στα Τακτικά Εξωτερικά Ιατρεία.
Σύμφωνα με την έκθεση της Task Force του Ράιχενμπαχ, που ετοίμασε το νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας, το 30% των συνολικών επισκέψεων σε πρωτοβάθμιες μονάδες υγείας γινόταν στα πολυϊατρεία του ΕΟΠΥΥ. Αυτές οι επισκέψεις πλέον θα κατευθυνθούν στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων, γιατί ο κόσμος δεν έχει λεφτά να πάει στους ιδιώτες. Η κατάσταση δε θα γίνει απλώς ασφυκτική, θα γίνει εκρηκτική. Θα δούμε ασθενείς να πλακώνονται μεταξύ τους και να τα βάζουν με τους γιατρούς που δε θα μπορούν να κάνουν τίποτα για να λιγοστέψει η ταλαιπωρία των ασθενών.
Μήπως,όμως, αυτό θα κρατήσει για μια μεταβατική περίοδο ενός-δύο μηνών, οπότε κακώς «γκρινιάζουμε»; Οταν έχουμε το φαινόμενο της μείωσης κατά το ένα τρίτο των επισκέψεων που γίνονταν στα πολυϊατρεία του ΕΟΠΥΥ (όπως αναφέραμε παραπάνω), πώς μπορεί ν’ αλλάξει αυτή η κατάσταση, όταν τα πολυϊατρεία θα είναι λιγότερα και οι γιατροί οι μισοί απ’ αυτούς που υπηρετούσαν στον ΕΟΠΥΥ; Πρέπει να είναι κανείς βλάκας για να χάψει το παραμύθι του Μπουμπούκου. Οπως έχουμε ξαναγράψει, για να οργανώσεις μια πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας για όλο τον πληθυσμό, πρέπει να διαθέσεις λεφτά από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αυτοί όχι μόνο δε σκοπεύουν να διαθέσουν κονδύλια, αλλά αντίθετα στόχος τους είναι να μειώσουν τη συνολική δαπάνη. Αρα, η υπερσυσσώρευση ασθενών στα επείγοντα των νοσοκομείων θα γίνει ακόμα μεγαλύτερη και θα μπαχαλοποιηθεί ακόμη περισσότερο και η δευτεροβάθμια περίθαλψη. Ούτε μπορεί κανείς να απαγορεύσει στους ασθενείς να συνωστίζονται στα επείγοντα των νοσοκομείων. Δηλώνουν όλοι ότι το πρόβλημά τους είναι επείγον και μόνο μετά την εξέταση από γιατρό μπορεί να υπάρξει διαφορετική κρίση. Τότε, όμως, θα είναι κατόπιν εορτής.
Το μπάχαλο, λοιπόν, είναι προδιαγεγραμμένο. Θέλουν τη μπαχαλοποίηση του συστήματος, για να πετύχουν την παραπέρα ιδιωτικοποίησή του, που θα αναγκάζει τους ασθενείς να βάζουν πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη. Είναι γνωστό πως το ΙΚΑ μετά βίας κουτσοβόλευε τους ασφαλισμένους του στα πολυϊατρεία του. Οταν έφτιαξαν τον ΕΟΠΥΥ, στις ίδιες δομές έστειλαν διπλάσιο αριθμό ασφαλισμένων, χωρίς ν’ αυξήσουν τον αριθμό των γιατρών και του υπόλοιπου προσωπικού. Παρά τη φυγή ασθενών προς τα επείγοντα των νοσοκομείων, ο ΕΟΠΥΥ μόνο ελλείμματα συσσώρευε. Τώρα, απαγορεύουν στον ΕΟΠΥΥ να παρέχει υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας, σκοπεύουν να μειώσουν τον αριθμό των γιατρών στο μισό, όπως και τον αριθμό των πολυϊατρείων. Ενα κομμάτι αυτής της δουλειάς θα πάει στον ιδιωτικό τομέα, στον οποίο το κόστος είναι μεγαλύτερο απ’ αυτό του κρατικού, γιατί πρέπει να βγει και κέρδος. Πώς θα ανταποκριθεί ο χρεοκοπημένος ΕΟΠΥΥ; Δεν υπάρχει περίπτωση να μπορέσει να ανταποκριθεί, οπότε οι ασφαλισμένοι θα κληθούν να πληρώσουν από την τσέπη τους.