Ο υπουργός Υγείας Α. Λοβέρδος έχει γίνει ο άνθρωπος για τις ειδικές αποστολές του Γ. Παπανδρέου. Αυτοδιαφημίζεται, δε, ως ο άνθρωπος που φέρνει σε πέρας τις αποστολές ξεθεμελιώματος των στοιχειωδών δικαιωμάτων της εργατικής τάξης και όλων των εργαζόμενων. Πέρασε από το υπουργείο Εργασίας και μαζί με τον νυν αναπληρωτή υπουργό Εργασίας Γ. Κουτρουμάνη κατήργησε την Κοινωνική Ασφάλιση, για την οποία έγιναν σκληροί εργατικοί αγώνες για αρκετές δεκαετίες. Τώρα, ως υπουργός Υγείας, θα επιδιώξει να συρρικνώσει τα δικαιώματα των εργαζόμενων στον τομέα υγείας ως εκεί που δεν πάει άλλο.
Ξεκίνησε με την απόφαση που εξέδωσε στις 25 Νοέμβρη για την εφαρμογή του περιβόητου ολοήμερου νοσοκομείου που τις καθημερινές θα λειτουργεί από τις 3μμ έως τις 10 μμ και το Σάββατο από τις 8πμ έως τις 2μμ. Ο Α. Λοβέρδος ισχυρίζεται, στην απόφασή του, ότι τη δαπάνη για το ολοήμερο νοσοκομείο θα την επιβαρυνθούν τα ασφαλιστικά ταμεία και όχι οι εργαζόμενοι-ασφαλισμένοι. Δεν διευκρινίζει, όμως, στην απόφασή του αυτή εάν οι εργαζόμενοι θα πρέπει να παίρνουν έγκριση πρώτα από τον ασφαλιστικό τους φορέα πριν επισκεφθούν το ολοήμερο νοσοκομείο, για να μην πληρώνουν αυτοί τη δαπάνη στο γιατρό που θα επισκεφτούν και τη δαπάνη για τις διαγνωστικές εξετάσεις που θα κάνουν. Αυτό όμως δεν θα συμβεί, γιατί στόχος της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ και του Α. Λοβέρδου είναι η μεταφορά ενός σημαντικού μέρους της δαπάνης (του κράτους και των ασφαλιστικών ταμείων) για ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη στους εργαζόμενους και όχι στα ασφαλιστικά ταμεία. Ηδη, αυτή η μεταφορά άρχισε στα ασφαλιστικά ταμεία τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα. Θυμίζουμε ότι από το Δεκέμβρη του 2009 και ιδιαίτερα από τον Αύγουστο του 2010 εκδόθηκαν υπουργικές αποφάσεις με τις οποίες αφαιρέθηκαν φάρμακα από τη συνταγογράφηση και οι ασφαλισμένοι επιβαρύνθηκαν όλη τη δαπάνη για μια σειρά διαγνωστικές εξετάσεις.
Αυτές τις μέρες, ο Α. Λοβέρδος έδωσε στη δημοσιότητα ένα πολυνομοσχέδιο-σκούπα, με τον ψευδεπίγραφο τίτλο «Διαρθρωτικές αλλαγές στο σύστημα υγείας και άλλες διατάξεις», με το οποίο θα πλήξει καίρια τα δικαιώματα των ασφαλισμένων. Από τη μια υποβαθμίζοντας κι άλλο την προσφερόμενη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και από την άλλη υποχρεώνοντάς τους να κατα- φεύγουν στα απογευματινά ιατρεία των ολοήμερων νοσοκομείων, βάζοντας βαθιά το χέρι στην τσέπη τους. Πώς θα γίνεται αυτό; Με το να τους δυσκολεύουν και να χρονοτριβούν στην έγκριση της απόφασης για τη νοσηλεία στα ολοήμερα νοσοκομεία.
Ο Οργανισμός Παροχών Υγείας (ΟΠΥ) θα είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) (άρθρο 26). Στον Οργανισμό αυτό θα ενταχθούν τα Κέντρα Υγείας, οι αγροτικοί γιατροί, οι Κλάδοι Υγείας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με τις μονάδες υγείας του, του ΟΓΑ, του ΟΑΕΕ ως προς τις παροχές σε είδος, ο ΟΠΑΔ και ο Οίκος του Ναύτη. Στον Οργανισμό αυτό εντάσσονται όλοι οι εργάτες και εργαζόμενοι που ασφαλίζονται στο ΙΚΑ, εκτός των εργαζόμενων σε ΔΕΚΟ και τράπεζες, που ενώ εντάχθηκαν στο ΙΚΑ, θα συνεχίσουν να ασφαλίζονται για τον κλάδο υγείας σε άλλο φορέα που διαθέτει δικά του ιατρεία. Θα ασφαλίζονται όλοι οι αγρότες που είχαν μόνο τα Κέντρα Υγείας, όλοι οι μικροεπαγγελματίες του ΟΑΕΕ που δεν διαθέτει δικά του ιατρεία, όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι που δεν διαθέτουν δικά τους ιατρεία για να τους προσφέρουν πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και οι ναυτεργάτες που ο Οίκος του Ναύτη διαθέτει 90 παραρτήματα σ’ όλη την Ελλάδα. Σύμφωνα με το ίδιο άρθρο, ο ΟΠΥ θ’ αρχίσει να λειτουργεί ή από την 1η Ιούνη ή την 1η Ιούλη του 2011.
Οταν θα πέσουν στα ιατρεία του ΙΚΑ (που ήδη η κατάστασή τους είναι οικτρή, για τους γνωστούς λόγους), εκτός από τα εκατομμύρια των δικών του ασφαλισμένων (άμεσα και έμμεσα) και των συνταξιούχων, και τα εκατομμύρια των αγροτών, των επαγγελματιών των πόλεων και των χωριών, καθώς και οι δημόσιοι υπάλληλοι, τότε η κατάσταση θα γίνει άθλια και η προσφερόμενη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας θα είναι υποτυπώδης. Θα εξωθεί, δε, τους ασφαλισμένους είτε στα ιδιωτικά μαγαζιά υγείας είτε στα ολοήμερα νοσοκομεία. Το ΙΚΑ θ’ αδυνατεί να καλύψει οικονομικά τους ασφαλισμένους του που θα καταφεύγουν στα απογευματινά ιατρεία των ολοήμερων νοσοκομείων και έτσι θα εφαρμόζει χρονοβόρες και γραφειοκρατικές διαδικασίες, προκειμένου να εξαναγκάζονται να καταφεύγουν με δική τους πρωτοβουλία στα απογευματινά εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων και να καλύπτουν μόνοι τους τη δαπάνη. Κι αυτό γιατί τα οικονομικά του ΙΚΑ είναι δραματικά και στον Κλάδο Υγείας. Και είναι δραματικά, γιατί εκτός των άλλων οι κυβερνήσεις (μπλε και πράσινες) αρνούνται να πληρώσουν τη θεσμοθετημένη κρατική εισφορά για τον κλάδο υγείας από το 2004. Στον πρώτο φετινό προϋπολογισμό του ΙΚΑ είχε εγγραφεί το ποσό των 250 εκατ. ευρώ ως κρατική εισφορά στον Κλάδο Υγείας. Στη συνέχεια, όμως, στην πρώτη τροποποίηση του προϋπολογισμού, στις 22 Απρίλη του 2010, αυτό το ποσό κόπηκε. Ετσι το ΙΚΑ, για έβδομη συνεχή χρονιά, θα στηριχτεί αποκλειστικά στις εισφορές του για να καλύψει τις δαπάνες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
Στο άρθρο 29 αναφέρεται γενικόλογα στους πόρους του ΟΠΥ. Προβλέπει έκδοση ΚΥΑ, σύμφωνα με την οποία «προσδιορίζονται και τα ποσά από τους εντασσόμενους φορείς για την υλοποίηση των σκοπών του ΟΠΥ». Τι φασούλι είναι αυτό; Υπάρχει τέτοια πολυτέλεια που δεν χρειάζονται όλοι οι πόροι των εντασσόμενων φορέων; Δεν αναφέρει ακόμη τι θα γίνει με την κρατική χρηματοδότηση του ΟΠΥ.
Στο άρθρο 28, που αναφέρεται στους σκοπούς του ΟΠΥ μιλάει επίσης γενικόλογα. Αναφέρει, για παράδειγμα, ότι σκοπός του ΟΠΥ είναι «η οργάνωση, ο προγραμματισμός, η λειτουργία των πρωτοβάθμιων μονάδων υγείας, η θεσμοθέτηση κανόνων ποιότητας και αποτελεσματικότητας, η διαχείριση και ο έλεγχος της χρηματοδότησης καθώς και η ορθολογική αξιοποίηση των διατεθειμένων πόρων». Οπως διαπιστώνετε, σκόπιμα γίνεται γενικόλογη αναφορά για να καλύψει τους πραγματικούς στόχους του ΟΠΥ. Από τη μια δεν αναφέρει το ύψος της χρηματοδότησης και από την άλλη θέτει θέμα ελέγχου της χρηματοδότησης και ορθολογικής αξιοποίησής της. Αυτή η φρασεολογία μας προϊδεάζει, ότι ο ΟΠΥ θα αναγκάσει τους εργαζόμενους να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη τους. Οταν στις αρχές της δεκαετίας του 2000 η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, με τον τότε υπουργό Υγείας Α. Παπαδόπουλο δοκίμασε να φτιάξει το φορέα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ισχυρίστηκε ότι θέλει να αποσυμφορίσει τα νοσοκομεία για να προσφέρουν απρόσκοπτα τη δευτεροβάθμια φροντίδα υγείας. Τώρα, με την ταυτόχρονη λειτουργία των ολοήμερων νοσοκομείων, δεν τολμά να ισχυριστεί κάτι τέτοιο.
Ας δούμε και τις διατάξεις του πολυνομοσχέδιου για τις προμήθειες. Ισχυρίζεται ο Α. Λοβέρδος ότι καθιερώνει ένα πιο αυστηρό καθεστώς στις προμήθειες. Η αλήθεια είναι τελείως διαφορετική. Στην ουσία, ο Α. Λοβέρδος επαναλαμβάνει τις διατάξεις του νόμου 3580/2007 του Δ. Αβραμόπουλου, ενός νόμου που ενώ υποτίθεται ότι είχε στήσει έναν ασφυκτικό μηχανισμό για τις προμήθειες, δεν μπόρεσε να μειώσει τις δαπάνες των νοσοκομείων.
Τι θα γίνει; Απλούστατα, θα μειωθούν οι δαπάνες για τις προμήθειες, γιατί θα περάσει ένα μεγάλο μέρος των δαπανών για αγορά υλικών και φαρμάκων στους ίδιους τους ασφαλισμένους. Με ποιο τρόπο θα γίνει αυτό; Θα το δούμε όταν συγκεκριμενοποιη- θούν οι σκοποί του ΟΠΥ.
Ενώ με τις διατάξεις του πολυνομοσχέδιου υποχρεώνει τις υπηρεσίες του δημοσίου να ετοιμάσουν όλη τη γραφειοκρατική δουλιά που απαιτείται προκειμένου να καταγραφούν οι ανάγκες των νοσοκομείων, πετάει στο τέλος, στο άρθρο 12, τη δυνατότητα να ανατεθεί η προκήρυξη των διαγωνισμών για τις προμήθειες σε ιδιωτική εταιρία. Εννοείται ότι την απόφαση για το μπάσιμο της ιδιωτικής εταιρίας στο σύστημα των προμηθειών θα την πάρει ο υπουργός Υγείας Α. Λοβέρδος, που προΐσταται της Συντονιστικής Επιτροπής Προμηθειών (ΣΕΠ), μιας επιτροπής που συγκροτείται με το άρθρο 6 του πολυνομοσχέδιου και η οποία υποκαθιστά την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας του νόμου 3580/2007 του Δ. Αβραμόπουλου, η οποία μετονομάζεται σε Επιτροπή Προδιαγραφών και δεν καταργείται ο ιδρυτικός της νόμος, δηλαδή ο 3580/2007.
Υπάρχει, τέλος, το μεγάλο θέμα της συγχώνευσης νοσοκομείων. Στο πολυνομοσχέδιο δε γίνεται ρητή αναφορά σ’ αυτό, ενώ πολλές φορές αναγγέλθηκε από υπουργούς του ΠΑΣΟΚ και τον αντιπρόεδρο Πάγκαλο. Από την άλλη, όμως, δίνεται η δυνατότητα στα ιδιωτικά μαγαζιά να επεκτείνουν τις εγκαταστάσεις τους και τις δραστηριότητές τους. Από πού προκύπτει η αναγκαιότητα επέκτασης των ιδιωτικών νοσοκομείων, την οποία προφανώς έχουν ζητήσει οι καπιταλιστές που δραστηριοποιούνται στο χώρο; Από την αύξηση της πελατείας που ευελπιστούν ότι θα έχουν, μετά την εφαρμογή και αυτού του πολυνομοσχέδιου και των άλλων αλλαγών που θα γίνουν στον πολύπαθο και τόσο ευαίσθητο για τους εργαζόμενους χώρο της Υγείας, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας. Δεν είναι καθόλου τυχαίο, ότι ο χώρος της ιδιωτικής Υγείας (νοσοκομεία, πολυϊατρεία, διαγωνστικά κέντρα) ήταν ο πιο γοργά αναπτυσσόμενος κλάδος του ελληνικού καπιταλισμού την προηγούμενη δεκαετία. Η εξαθλίωση της δημόσιας Υγείας και των παροχών των ασφαλιστικών ταμείων έσπρωχνε τους εργαζόμενους στα ιδιωτικά μαγαζιά, όπου πληρώνουν ένα μεγάλο μέρος της δαπάνης από την τσέπη τους. Οπως καταλαβαίνετε, με το νέο δόγμα, που παρουσιάζεται ως δόγμα οικονομίας ενώ είναι δόγμα αφαίρεσης ασφαλιστικών δικαιωμάτων, οι δουλειές των μεγαλεμπόρων της Υγείας αναμένεται ν’ ανθίσουν πιο πολύ.