Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει, αλλά έχει κινηματογραφικά χαρακτηριστικά και βλέπεται κάθε φορά σαν διαφορετική ταινία. Οι μαρκουτσοφόροι και οι μαρκουτσοφόρες των καναλιών έχουν ξαμολυθεί στις περιοχές των φονικών και καταστροφικών πλημμυρών και δίνουν τα σόου τους, χρησιμοποιώντας τους απελπισμένους πλημμυροπαθείς ως ντεκόρ. Λένε καναδυό κουβέντες οι πλημμυροπαθείς, περιγράφοντας το δράμα που βιώνουν, κι αμέσως η κάμερα γυρίζει στον/στην μαρκουτσοφόρο που έχει προετοιμάσει προσεκτικά το κομμάτι, το έχει προβάρει off camera και το παίζει στα ένα-δυο λεπτά που έχει στη διάθεσή του/της, ενώ οι παρουσιαστές και οι πανελίστες κουνούν επιδοκιμαστικά τα κεφάλια τους και προσθέτουν τη δική τους θλίψη ή οργή ή και τα δύο, ανάλογα με το mood του σόου.
Κάποια σόου είναι εντελώς ψεύτικα. Σαν εκείνο που έδωσε ρεπόρτερ, ανακοινώνοντας με τρεμάμενη από θαυμασμό και συγκίνηση φωνή, ότι «καταβάλλονται ηρωικές προσπάθειες», ενώ το πλάνο πίσω του έδειχνε κάτι διασώστες του Ερυθρού Σταυρού και καναδυό πλημμυροπαθείς να συζητούν ήρεμα ρουφώντας τον καφέ τους από τα πλαστικά κυπελάκια. Αλλα σόου, όμως, αποκαλύπτουν το ταλέντο των πρωταγωνιστών τους και γίνονται viral, όπως εκείνο νεαρής ρεπόρτερ που «ξέσπασε αγανακτισμένη on camera», όταν ο κτηνοτρόφος της είπε για τα νεκρά ζώα του που δεν πάει κανείς να τα καταγράψει και να τα απομακρύνει. Είναι σαν κάτι δηλητηριώδεις ατάκες που πέταγε η Τζήμα στον Πρετεντέρη και πολλοί εκστασιάζονταν, χωρίς να καταλαβαίνουν ότι αυτό είναι στο «πρόγραμμα» του μαγαζιού του Μαρινάκη (o ένας ΝΔ, η άλλη ΣΥΡΙΖΑ).
Παρένθεση. Οι νεότεροι μπορεί να μην τα έχουν ζήσει, όμως οι άνω των 40-45 σίγουρα θυμούνται ότι τα ίδια κανάλια που τώρα χύνουν κροκοδείλια δάκρυα για το δράμα των πλημμυρόπληκτων αγροτών, λοιδορούσαν, συκοφαντούσαν, ελεεινολογούσαν αυτούς τους αγρότες, όταν διεκδικούσαν το δικαίωμά τους να παραμείνουν στη γη τους, να μην ξεκληριστούν. Στην Καρδίτσα, που πλήγηκε τώρα από τις πλημμύρες (όπως είχε πληγεί και το 1994 και το 2020), υπάρχει αναλογικά ο μικρότερος αγροτικός κλήρος. Οταν οι Καρδιτσιώτες φώναζαν «όλα τα κιλά, όλα τα λεφτά», αναφερόμενοι στην εμπορία του βαμβακιού που παρήγαγαν, όλα τα κοθώνια των καναλιών τους κορόιδευαν. Από τα δελτία ειδήσεων μέχρι τα talk show βασίλευε ο πιο αχαλίνωτος, ο πιο κτηνώδης γκεμπελισμός. Ελεγαν ότι οι αγρότες είναι χαραμοφάηδες και κρατικοδίαιτοι, ότι θέλουν να παίρνουν επιδοτήσεις και να μη δουλεύουν, ότι ξημεροβραδιάζονται στα κωλόμπαρα που γράφουν στη βιτρίνα τους «προσεχώς Βουλγάρες» και άλλα τέτοια.
Κι όταν ο υπουργός μπατσοκαταστολής της κυβέρνησης Σημίτη (ΠΑΣΟΚ), Βαγγέλας Γιαννόπουλος, έδωσε εντολή στα ΜΑΤ να καταστρέψουν τα λάστιχα και να λεηλατήσουν τα τρακτέρ των αγροτών της Καρδίτσας στο μπλόκο των Μικροθηβών (νύχτα της 8ης Φλεβάρη του 1997), άνοιξαν σαμπάνιες στα επιτελεία των Συγκροτημάτων της παραπληροφόρησης και της συκοφαντίας των λαϊκών αγώνων. Δε θυμόμαστε ποιος ήταν ο εμπνευστής του όρου «επιχείρηση βουλκανιζατέρ», όμως τους άρεσε τόσο πολύ που τον χρησιμοποιούσαν όλοι και όλες τους. Τέτοια χαρά πήραν που η κυβέρνηση, εκτός από την αντιαγροτική πολιτική της, χρέωσε τους αγρότες και με το κόστος της επισκευής των τρακτέρ που λεηλάτησαν τα ένστολα γουρούνια του αστικού κράτους.
Για την ιστορία, να πούμε πως τα ΜΑΤ δε θα γλίτωναν από την οργή των αγροτών, όταν είδαν τα κατεστραμμένα τρακτέρ τους, αν δεν τους έφραζε το δρόμο ο αγροτοσυνδικαλιστής του ΚΚΕ Παττάκης (μακαρίτης πλέον), φωνάζοντας «πάνω από το πτώμα μου»! Ο «Ριζοσπάστης» καμάρωνε κιόλας γι’ αυτό: «Ξημερώματα του Σαββάτου, 8 Φλεβάρη, συντελείται το “μέγα έγκλημα”. Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τις ειδικές δυνάμεις της Αστυνομίας – στην επιχείρηση “βουλκανιζατέρ” – που προκαλούν σοβαρές δολιοφθορές στα τρακτέρ που βρίσκονται επί της Εθνικής οδού. Η οργή των αγροτών ξεχειλίζει και εκατοντάδες εξαγριωμένοι αγρότες ορμούν προς τους αστυνομικούς. Η ψύχραιμη στάση των μελών της ΠΑΣΕ στερεί από την κυβέρνηση να δει την αιματοχυσία»! Κλείνει η παρένθεση.
Οταν, λοιπόν, βλέπεις τον εχθρό να θλίβεται και να οργίζεται μαζί σου, να ξέρεις ότι κάποιο λάκο έχει η φάβα, ότι πρόκειται για κροκοδείλια δάκρυα και για υποκριτικό θυμό. «Εσύ δε χρειάζεται να κάνεις τίποτα, θα φωνάζουμε εμείς για σένα». Αυτό είναι το μήνυμα που προσπαθούν να περάσουν στους πλημμυροπαθείς που είναι λογικό ακόμα να μην έχουν συνέλθει από το σοκ. Οσο οι πλημμυροπαθείς θα παραμένουν καθηλωμένοι στο δράμα τους, τα κανάλια θα θρηνούν και θα οργίζονται με την κρατική αβελτηρία (με τον Μητσοτάκη πάντα στο απυρόβλητο). Ετσι και οι πλημμυροπαθείς αρχίσουν να κινητοποιούνται, να διεκδικούν, να αγωνίζονται, θα γίνουν και πάλι «ακαμάτες, χαραμοφάηδες, κρατικοδίαιτοι, που παίρνουν τις επιδοτήσεις και τις τρώνε στα κωλόμπαρα και στα σκυλάδικα, που δεν ικανοποιούνται μ’ αυτά που τους εξασφάλισε ο πρωθυπουργός κτλ».
Στο editorial του περασμένου Σαββάτου η εφημερίδα μας σημείωνε σε σχέση με αυτά τα τηλεοπτικά σόου:
Εδώ αξίζει να σημειώσουμε το ρόλο που παίζουν –για μια ακόμη φορά- τα συστημικά ραδιοτηλεοπτικά Μέσα. Στην πραγματικότητα υποκαθιστούν τις υπηρεσίες του αστικού κράτους. Εχουν καλύτερη ενημέρωση από τις κυβερνητικές κορυφές (υπουργούς και κάθε είδους επιτελάρχες). Δίνουν οδηγίες για το πού χρειάζεται βοήθεια. Βγάζουν στον «αέρα» εγκλωβισμένους που διεκτραγωδούν την κατάσταση που βιώνουν.
Αυτό εκθέτει την κυβέρνηση. Αναμφισβήτητα. Διασώζει, όμως, το σύστημα. Η κυβέρνηση ας φροντίσει να γυρίσει τούμπα τις δυσμενείς εντυπώσεις, αλλιώς θα έρθει η ώρα να αντικατασταθεί. Ετσι παίζεται το παιχνίδι.
Δεν είναι τυχαίο ότι μετά τις πρώτες εικόνες και τις απευθείες συνδέσεις με εγκλωβισμένους σε ταράτσες και στέγες, που έκαναν δραματικές εκκλήσεις για βοήθεια, ζητώντας έστω νερό και τροφή, άρχισαν να προστίθενται οι εικόνες με τις «ηρωικές προσπάθειες των διασωστών». Οι οποίες κάθε άλλο παρά ηρωικές είναι (μεταγωγές ρουτίνας με ελικόπτερα και κάπου-κάπου με καμιά βάρκα), αλλά χαρακτηρίζονται έτσι με φωνή που ραγίζει από θαυμασμό και συγκίνηση. Οι νέοι των χωριών, που έδρασαν πραγματικά ηρωικά σε αντίξοες συνθήκες για να σώσουν τους γέρους και τους ανήμπορους, χαρακτηρίζονται «εθελοντές», εντασσόμενοι κι αυτοί σ’ ένα ενιαίο κρατικό σύστημα πολιτικής προστασίας, με το οποίο δεν έχουν καμιά σχέση.
Ετσι, πέρα από την εντυπωσιοθηρία και το κυνήγι της τηλεθέασης, έχουμε μια διαδικασία εκτόνωσης της λαϊκής οργής, με την τηλεοπτική εικόνα και το ραδιοφωνικό μικρόφωνο ως διαμεσολαβητές, και παράλληλα την καλλιέργεια σύγχυσης, μέσω αποσπασματικών αναφορών, μισών αληθειών και ψεμάτων.
Εκείνο που είναι «πέρα από κάθε συζήτηση» είναι το «πρωτοφανές» του φαινόμενου. Βγάζουν έναν δυστυχή κάτοικο πληγείσας περιοχής που λέει ότι «εγώ δεν θυμάμαι να έχει ξαναγίνει τέτοια νεροποντή» κι εκεί, χρατς, πέφτει το ψαλίδι. Μετά βγάζουν τον μετεωρολόγο που αρχίζει το παιχνίδι με τα χιλιοστά βροχής. Ούτε αυτός έχει διάθεση να πει αν θα μπορούσε να υπάρξει αποτελεσματική άμυνα και με τόσα χιλιοστά βροχής, ούτε αυτοί τον ρωτάνε.
Η όποια κριτική τους εξαντλείται στην καθυστέρηση επέμβασης της Πολιτικής Προστασίας (κι αν «καρατομηθεί» ο Κικίλιας δεν πειράζει, εδώ «καρατομήθηκε» ο Στυλιανίδης που ο Μητσοτάκης τον κουβάλησε σαν «μεταγραφή αεροδρομίου» και τα Μέσα που σήμερα τον έχουν ξεχάσει τον παρουσίαζαν σαν… κορυφαίο ειδικό στην Ευρώπη στα θέματα της πολιτικής προστασίας).
Δηλαδή, θεωρούν δεδομένο ότι τέτοιες νεροποντές δεν αντιμετωπίζονται και γι’ αυτό το μόνο που θα πρέπει να περιμένουμε από το κράτος είναι να επέμβει αμέσως σε επίπεδο διάσωσης ανθρώπων (μόνο ανθρώπων) και περίθαλψης των πληγέντων. Δεν πρόκειται ποτέ να βγάλουν έναν επιστήμονα που θα πει ότι και αυτό το φυσικό φαινόμενο είναι αντιμετωπίσιμο, φτάνει να γίνουν σωστά αντιπλημμυρικά έργα στο βουνό (φράγματα βάρους) και στη συνέχεια αντιπλημμυρικές παρεμβάσεις σε όλη τη διαδρομή χειμάρρων και ποταμών μέχρι τη θάλασσα, αλλά και στα δίκτυα αποχέτευσης ομβρίων των πόλεων, που είναι πεπαλαιωμένα, ασυντήρητα και κυρίως εξαιρετικά χαμηλής χωρητικότητας για να ανταποκριθούν στις ανάγκες πόλεων που έχουν μεγαλώσει και εξακολουθούν να μεγαλώνουν.
Υπάρχουν και τέτοιοι επιστήμονες, αλλά… δεν συμφέρουν. Προτιμούν να βγάζουν κάτι καραγκιόζηδες, όπως εκείνος που υποστήριζε με ύφος «ακούτε τι σας λέω εγώ;», ότι ο κάμπος της Καρδίτσας δημιουργήθηκε από τις πλημμύρες των ποταμών και έγινε εύφορος από τη λάσπη που εναποτέθηκε απ’ αυτές τις πλημμύρες, γι’ αυτό… θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τις πλημμύρες! Πόσες χιλιάδες (ή μήπως εκατομμύρια;) χρόνια πίσω πρέπει να γυρίσουμε; Σε ποια γεωλογική εποχή του πλανήτη. Σε ποια ιστορική ή προϊστορική εποχή των ανθρώπων που κατοίκησαν τούτο τον τόπο; Μήπως να κάνουμε και ανθρωποθυσίες, όπως έκαναν οι Μυκηναίοι και οι Μινωίτες, για να εξευμενίσουμε τα θεϊκά πνεύματα;
Ο πιο χυδαίος επιστημονικός πριμιτιβισμός επιστρατεύεται για να υπηρετήσει τον πολιτικό αμοραλισμό της καπιταλιστικής τάξης πραγμάτων.
Οι φονικές πλημμύρες έχουν τα πριν, τα κατά και τα μετά τους. Τα «πριν» έχουν να κάνουν με την ανυπαρξία ουσιαστικής αντιπλημμυρικής θωράκισης. Τα «κατά» έχουν να κάνουν με την πλήρη απουσία του κρατικού μηχανισμού όταν εξελισσόταν το πλημμυρικό φαινόμενο. Αυτό που ονομάζουν πολιτική προστασία απλά δεν υπάρχει. Τα «μετά» έχουν να κάνουν με τη δυνατότητα των πλημμυροπαθών να παραμείνουν στη γη τους και στα χωριά τους μετά την καταστροφή. Πρόκειται για ένα τεράστιο ζήτημα με πολλές πλευρές.
Για παράδειγμα, οι τηλεκατσαπλιάδες που φωνάζουν για την απομάκρυνση των νεκρών ζώων, δεν έχουν ιδέα τι σημαίνει αποτέφρωση και τι σημαίνει υγειονομική ταφή. Νομίζουν πως υγειονομική ταφή σημαίνει πως ανοίγεις ένα λάκο και ρίχνεις μέσα τα νεκρά ζώα. Οπως επίσης δεν γνωρίζουν ότι ακόμα και η υγειονομική ταφή ζώων απαγορεύεται. Γιατί μολύνουν τον υδροφόρο ορίζοντα, ενώ μπορεί ν’ αρχίσουν να πετιούνται έξω από το λάκο, λόγω της δημιουργίας αερίων, όπως έγινε με την ταφή των μινκ στη Δανία, λόγω της επιδημίας του κοροναϊού. Τα νεκρά ζώα πρέπει να περισυλλεγούν άμεσα και να αποτεφρωθούν σε κλιβάνους. Αλλά σιγά μην ενδιαφέρονται για τέτοιες… λεπτομέρειες οι θλιβόμενοι και οργιζόμενοι μαρκουτσοφόροι και οι πανελίστες στα τηλεοπτικά στούντιο.
Η απομάκρυνση των νεκρών ζώων είναι ένα πρόβλημα από τα πολλά και σίγουρα όχι το μείζον. Το μείζον είναι το οικονομικό. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, με επικεφαλής τον ίδιο τον πρωθυπουργό, έχει βάλει μπροστά μια γιγαντιαία εκστρατεία εξαπάτησης των πλημμυροπαθών, αλλά και των εργαζόμενων στις πόλεις, που είναι φυσικό να μη γνωρίζουν την ουσία του ζητήματος. Οι προεκλογικές υποσχέσεις ωχριούν μπροστά σ’ αυτά που τάζει στους πλημμυροπαθείς αγρότες ο Μητσοτάκης. Το μόνο που δεν έχει πει είναι πως η Θεσσαλία θα γίνει… η Ελβετία του Νότου, η Καρδίτσα Βέρνη και ο Παλαμάς Ζυρίχη…
Ηδη εργαζόμαστε εντατικά πάνω σε όλα τα σχετικά ζητήματα και τις επόμενες μέρες θα παρουσιάσουμε μία προς μία όλες τις πτυχές, ξετινάζοντας την επίχείρηση εξαπάτησης. Γιατί μόνο αν οι πλημμυροπαθείς δείξουν τις γροθιές τους στην αστική εξουσία, θα μπορέσουν να κρατηθούν στη γη και τα χωριά τους. Αλλιώς, ένα νέο κύμα εγκατάλειψης από ξεκληρισμένους φτωχούς αγρότες θα σαρώσει το μισό θεσσαλικό κάμπο.
ΥΓ. Σε επόμενο σημείωμα θα μιλήσουμε και για τον λεγόμενο εθελοντισμό και την πλήρη στρέβλωση της κοινωνικής αλληλεγγύης.
Πέτρος Γιώτης