ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
Στο προηγούμενο σημείωμα είδαμε ότι κλειδί για το κίνημα αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό είναι η αναγνώριση και η στήριξη της ένοπλης αντίστασής του, ανεξάρτητα από τους πολιτικούς φορείς που την εκφράζουν. Είδαμε ακόμα, ότι στο σημερινό κίνημα αλληλεγγύης κυριαρχούν οι πασιφιστικές-ανθρωπιστικές δυνάμεις (που είναι αποδεκτές σ’ ένα τέτοιο κίνημα, όμως δεν θα έπρεπε να διαδραματίζουν τον πρώτο ρόλο) και όχι οι δυνάμεις που στηρίζουν τους ένοπλους απελευθερωτικούς αγώνες. Τέλος, τοποθετήσαμε ως μέγα ζητούμενο αυτού του κινήματος την αλλαγή των συσχετισμών υπέρ ενός πολιτικού κινήματος αλληλεγγύης που δεν θα καταγγέλλει μόνο τα σιωνιστικά εγκλήματα, αλλά δεν θα ντρέπεται και θα φοβάται να εκφράσει την υποστήριξή του στην ένοπλη αντίσταση.
Η πλειοψηφούσα τάση μέσα στο κίνημα αλληλεγγύης, διεθνώς, προσδιορίζει και τις μορφές με τις οποίες αυτό οργανώνεται και δρα. Το νέο φρούτο, οι ΜΚΟ, έχει κάνει αισθητή την παρουσία του και σ’ αυτό το κίνημα. Ομως, και συλλογικότητες που δεν έχουν τυπικά τη μορφή ΜΚΟ οργανώνονται και δρουν ως τέτοιες. Αυτό έρχεται ως αποτέλεσμα της φύσης των ανθρώπων που παίζουν βασικό ρόλο σ’ αυτές τις συλλογικότητες. Ποιο είναι το βασικό σχήμα αυτού του τύπου των οργανώσεων; Ενας μικρός ηγετικός πυρήνας, που συγκεντρώνει όλες τις εξουσίες, και μια ρευστή βάση (το πλάτος της ποικίλει από οργάνωση σε οργάνωση) τα μέλη της οποίας ονομάζονται εθελοντές και οι οποίοι συνήθως δεν παίρνουν μέρος στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων. Το πολύ να εκφράσουν τη γνώμη τους για δευτερεύοντα ζητήματα, διαδικαστικού συνήθως τύπου.
Ουσιαστικά, μεταφέρεται σε οργανώσεις που θέλουν να λέγονται κοινωνικές το μοντέλο οργάνωσης των καπιταλιστικών επιχειρήσεων και των αστικών κομμάτων. Λογικό και αναμενόμενο, θα έλεγε κανείς, αν σκεφτεί την ταξική αναφορά πολλών στελεχών και την ιδεολογική βάση συγκρότησης αυτών των οργανώσεων. Οταν αναφέρεσαι στο Παλαιστινιακό και περιορίζεσαι στη φιλανθρωπία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, σημαίνει ότι σκέφτεσαι αστικά (ανεξάρτητα από την ιδέα που έχεις για τον εαυτό σου). Επομένως, αστικό θα είναι και το μοντέλο οργάνωσης που θα αναπτύξεις. Ενα μοντέλο που φοβάται την πραγματική δημοκρατία και που δε μπορεί να «κατανοήσει» ότι υπάρχει μια άλλου είδους συλλογικότητα, πέρα από τη συλλογικότητα του καπιταλιστικού καταμερισμού της εργασίας. Μια συλλογικότητα που βοηθά κάθε ατομικότητα να αναπτυχθεί και που «ρουφάει» από κάθε ατομικότητα το μέγιστο που αυτή μπορεί να δώσει, πολλαπλασιάζοντας το τελικό αποτέλεσμα. Μια συλλογικότητα που όχι μόνο δε φοβάται την κάθε ατομικότητα, αλλά αντίθετα προσπαθεί να δημιουργήσει μια καινούργια διαλεκτική ενότητα και όχι ένα άθροισμα ατομικοτήτων πυραμιδικής μορφής. Πώς όμως να τα κατανοήσουν όλ’ αυτά άνθρωποι που είτε δεν είχαν ποτέ τους την παραμικρή σχέση μ’ αυτό που ονομάζουμε κίνημα της κοινωνικής ανατροπής ή, αν κάποτε είχαν, την έχουν ενταφιάσει οριστικά βάζοντας το άτομο στο κέντρο της ζωής τους;
Από την άλλη, στις πλάτες αυτού του κινήματος στήνονται πολιτικές καριέρες, παίζονται παραγοντίστικα παιχνίδια, παίζονται ακόμα και κρατικά παιχνίδια. Αρκεί να αναφέρουμε τον βρετανό βουλευτή Τ. Γκάλογουεϊ, που εμφανίζεται περίπου ως… απελευθερωτής της Γάζας, και το ρόλο που παίζει εσχάτως το τουρκικό κράτος, είτε άμεσα είτε έμμεσα. Υπάρχουν και «παράγοντες» που δεν έχουν στημένες πολιτικές καριέρες, αλλά φιλοδοξούν να στήσουν και άλλοι που ικανοποιούν απλώς τον αχαλίνωτο ναρκισσισμό τους. Οταν παίζονται πολιτικά, κρατικά ή απλώς παραγοντίστικα παιχνίδια, τότε η πολιτική βάση του κινήματος αλληλεγγύης συρρικνώνεται. Η φιλανθρωπία και ο πασιφισμός ορθώνουν τείχη ψηλά και αποκλείουν κάθε μορφή στήριξης στην αντίσταση του παλαιστινιακού λαού και στις οργανωμένες δυνάμεις της.
Δείτε την ιστορική εξέλιξη. Αυτό που πριν τρεις δεκαετίες φαινόταν φυσικό και δίκαιο, δηλαδή το δικαίωμα του παλαιστινιακού λαού να αντιστέκεται με όλα τα μέσα για να κατακτήσει τη λευτεριά του, πλέον είναι καταδικαστέο ως «τρομοκρατία», όχι μόνο από τους επίσημους φορείς της «διεθνούς κοινότητας» (κράτη και ΟΗΕ), αλλά ακόμα και από σημαντικό μέρος του κινήματος αλληλεγγύης. Στην καλύτερη περίπτωση δεν υπάρχει άμεση καταδίκη της ένοπλης αντίστασης. Ομως, και μόνο οι όρκοι στη «μη βίαιη αντίσταση» αποτελούν μια μορφή καταδίκης του παλαιστινιακού ένοπλου αγώνα. Το ρεύμα αυτό ενισχύεται και από τον άκρατο οπορτουνισμό εκείνων που εκφράζουν μεν την αλληλεγγύη τους στην ένοπλη αντίσταση, είναι όμως έτοιμοι να βάλουν αυτή τη διακήρυξη «στο ράφι», υποτασσόμενοι στον πασιφισμό και τη φιλανθρωπία. Θυμίζουν τη συμπεριφορά των κομμάτων της κοινωνικής δημαγωγίας, που έχουν λαμπρά κοινωνικά προγράμματα «στο ράφι», αλλά πολιτική κάνουν με βάση «το εφικτό».
Αυτού του τύπου ο οπορτουνισμός, η υποταγή στην αστική ιδεολογία, όπως εκφράζεται στο κίνημα αλληλεγγύης, λειτουργεί μακροπρόθεσμα σε βάρος της ίδιας της αλληλεγγύης, σε βάρος της παλαιστινιακής υπόθεσης. Αλλωστε, ο «πραγματισμός» και το «κάνω πολιτική», χωρίς αρχές και συγκεκριμένους στόχους, πάντοτε ήταν εκδήλωση της αστικής πολιτικής. Παράλληλα, τέτοιες διαδικασίες –και στο ιδεολογικοπολιτικό και στο οργανωτικό επίπεδο– αποδιώχνουν ζωντανές δυνάμεις που θα μπορούσαν να δώσουν πνοή και να εξασφαλίσουν σ’ αυτό το κίνημα αλληλεγγύης το μακρόχρονο ορίζοντα που χρειάζεται. Δυνάμεις που δεν έχουν την υπομονή να χτίσουν ένα διακριτό αριστερό πόλο στο εσωτερικό αυτού του κινήματος και προτιμούν τη φυγή από τη μάχη (στάση εξηγήσιμη και κατανοητή, όχι όμως και αποδεκτή, τουλάχιστον από εμάς).
Το επιχείρημα που συνήθως ακούγεται είναι το «πλάτεμα του κινήματος». Επιχείρημα παλιό όσο οι λάσπες, ψωμοτύρι στο στόμα των κάθε είδους οπορτουνιστών, όλες τις εποχές. Κανένα κίνημα δεν «πλαταίνει» μ’ αυτό τον τρόπο. Εκείνο που «πλαταίνει» είναι η επιρροή διάφορων «παραγόντων» σ’ έναν κόσμο που την έννοια κίνημα την έχει χεσμένη. Η πρόσβαση στα αστικά ΜΜΕ, για παράδειγμα, δεν σημαίνει «πλάτεμα» κινήματος. Αντίθετα, ένα κίνημα που αναπτύσσεται από τα κάτω και αγκαλιάζει ζωντανές κοινωνικές δυνάμεις, μπορεί να επιβάλει κάποια πράγματα και στα αστικά ΜΜΕ.
Το πραγματικό ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: μπορεί να υπάρξει κίνημα αλληλεγγύης στην παλαιστινιακή αντίσταση ως παρακολούθημα της αστικής πολιτικής ή πρέπει να πάει πέρα απ’ αυτή; Η απάντηση είναι αυτονόητη: ένα τέτοιο κίνημα αλληλεγγύης πρέπει να πάει πέρα από την αστική πολιτική, γιατί αν γίνει παρακολούθημά της τότε αυτοακυρώνεται, μετατρέπεται σε κάτι άλλο απ’ αυτό που διακηρύσσει. Και βέβαια, αυτό το κίνημα δεν ταυτίζεται με το επαναστατικό κίνημα. Αντίθετα, έχοντας στον πυρήνα του την υποστήριξη του δικαιώματος ενός λαού στην εθνική του απελευθέρωση, δηλαδή ένα αίτημα που κάθε φιλελεύθερος άνθρωπος συμμερίζεται, μπορεί να πλατύνει και να αγκαλιάσει κοινωνικά στρώματα ευρύτερα απ’ αυτά που αγκαλιάζει η επαναστατική πολιτική. Μπορεί ν’ αγκαλιάσει ακόμη και ανθρώπους που απλώς ευαισθητοποιούνται από το μαρτύριο του παλαιστινιακού λαού. Αντί αυτοί οι άνθρωποι να γίνονται «πρώτη ύλη» για τηλεμαραθώνιους, να γίνουν αρωγοί σ’ ένα κίνημα πραγματικής αλληλεγγύης.
Πέτρος Γιώτης