H βιασύνη του Μητσοτάκη να διαρρεύσει (μέσω «κυβερνητικών πηγών») ότι ο Δένδιας βρισκόταν σε πλήρη συνεννόηση μαζί του και είχε «ρητή εντολή, εάν προκληθεί, να απαντήσει αναλόγως» και πως οι δυο τους βρίσκονταν σε συνεχή επαφή, ενόσω ο Δένδιας βρισκόταν στην Αγκυρα, έχοντας «εκτενή συνομιλία και μετά τη συνάντηση με τον Ερντογάν και πριν από τη συνάντηση με τον Τσαβούσογλου», αποτελεί από μια άποψη το κλειδί για την ερμηνεία του «μύθου».
Ο πρωθυπουργός αντιμετωπίζει τον υπουργό του ως delivery boy της εξωτερικής πολιτικής, την εφαρμογή της οποίας του υπαγορεύει συνεχώς!
Για ποιο λόγο; Για να καρπωθεί τις εντυπώσεις από το κλίμα «εθνικής υπερηφάνειας» που καλλιεργήθηκε μετά το debate Δένδια-Τσαβούσογλου στην Αγκυρα. Τα τρολ του Διαδικτύου έπιασαν αμέσως δουλειά: «Τον έσκισε», «τον τάπωσε», τον «έκανε», τον «έδειξε». Ούτε μετά από ποδοσφαιρικό αγώνα δεν ακούγονται τόσο… μοβόρικα σχόλια. Οπότε ο Μητσοτάκης έσπευσε να καρπωθεί ο ίδιος τα οφέλη, υποβιβάζοντας τον Δένδια σε απλό delivery boy (κάποιοι άρχισαν ήδη να σχολιάζουν ότι ο Μητσοτάκης φοβάται μήπως ο «καραμανλικός» Δένδιας διεκδικήσει την αρχηγία της ΝΔ, μετά από μια εκλογική ήττα).
Δεν ήταν, ασφαλώς, συνηθισμένο το debate Δένδια-Τσαβούσογλου. Δεν ήταν, όμως, και πρωτοφανές. Πρόσφατα, «απολαύσαμε» ένα ακόμα πιο σκληρό debate του αμερικανού ΥΠΕΞ με τον κινέζο ομόλογό του, σε συνάντησή τους στην Αλάσκα. Ομως, δε χρειάζεται να ανατρέξουμε στο εξωτερικό. Αρκεί να θυμηθούμε τα όσα διαδραματίστηκαν κατά την τελευταία επίσκεψη του Ερντογάν στην Αθήνα, πρώτα με τον Παυλόπουλο και μετά με τον Τσίπρα. Μητσοτάκης και Δένδιας αντιμετώπιζαν με δέος την προοπτική μιας επανάληψης του φαινομένου από τουρκικής πλευράς. Αναλογίζονταν τι θα άκουγαν έτσι και ο Δένδιας δεν απαντούσε. Και ήταν έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο. Ηταν σε εγρήγορση, μάλιστα, καθώς είχαν προηγηθεί οι γνωστές δηλώσεις Ερντογάν την προηγούμενη μέρα, περί πλοίων που είναι έτοιμα να ξαναπάνε στην Κύπρο κτλ.
Με την ευκαιρία, να θυμηθούμε πως όταν ο Ερντογάν είχε επισκεφθεί την Αθήνα και είχε τις γνωστές δημόσιες κόντρες με Παυλόπουλο και Τσίπρα, η ΝΔ είχε ανέβει στα κάγκελα και κατηγορούσε την κυβέρνηση Τσίπρα για «έλλειψη προετοιμασίας», θεωρώντας ότι σε μια καλά προετοιμασμένη συνάντηση (αυτό σημαίνει ότι έχουν προηγηθεί έντονες παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, ώστε καμιά πλευρά να μην εκπλήξει την άλλη) δε συμβαίνουν τέτοια πράγματα. Τώρα, που η δημόσια κόντρα Δένδια-Τσαβούσογλου ήταν πολύ πιο αιχμηρή απ’ αυτή του Ερντογάν με τους Παυλόπουλο-Τσίπρα, η ΝΔ θεωρεί ότι επετεύχθη μια… εκτός έδρας εθνική νίκη.
Υπήρχε περίπτωση, αν ο Τσαβούσογλου δεν έθετε ζήτημα τουρκικής μειονότητας, να είχαμε αυτή την εξέλιξη; Σίγουρα όχι. Οι δυο υπουργοί θα έμεναν στα τυπικά: φιλίες, διάθεση συνεργασίας, διαφορές που μπορούν να επιλυθούν με διάλογο κτλ. Ο Τσαβούσογλου δοκίμασε τις αντοχές του Δένδια κι αυτός, όντας προετοιμασμένος, σήκωσε το γάντι. Ετσι, αυτά που μέχρι τώρα ανταλλάσσονταν με ανακοινώσεις πολιτικών παραγόντων «εκ του μακρόθεν», ειπώθηκαν στη διάρκεια των κοινών δηλώσεων των δύο ΥΠΕΞ, αμέσως μετά τη συνάντησή τους.
Ηταν, μάλιστα, χαρακτηριστική η αγωνία του Δένδια μη τυχόν και η κατάσταση εκτραχυνθεί, που έκλεισε τον τρίτο γύρο με… ερώτημα αν ο Τσαβούσογλου σκοπεύει να ακυρώσει την πρόσκληση για το Ιφτάρ (το δείπνο των μουσουλμάνων τις βραδιές του ραμαζανιού, μετά από την ολοήμερη αποχή από φαγητό και ποτό), γιατί «πεινάει εξαιρετικά». Φυσικά, το Ιφτάρ δεν ακυρώθηκε και ο Δένδιας, ανακουφισμένος που όλα πήγαν καλά, είναι σίγουρο ότι απόλαυσε τους χουρμάδες χωρίς να του καθήσει κάνα κουκούτσι στο λαιμό.
Τα υπόλοιπα τα ακούτε και τα διαβάζετε από χτες το βράδυ. Ούτε στις 25 του Μάρτη τέτοια γιορτή. Λες και το μείζον θέμα στη χώρα είναι ότι ο Δένδιας «την είπε» στον Τσαβούσογλου και μάλιστα μέσα στην Αγκυρα. Ας παραδεχτούμε, για την οικονομία της συζήτησης, ότι πράγματι του «την είπε», τον «τάπωσε», τον «ρούμπωσε», ό,τι θέλετε. Και τι έγινε; Αλλαξε τίποτα στις σχέσεις των δύο χωρών; Δημιουργήθηκε κάποια διαφορετική ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή;
Μέχρι τώρα, είχαμε το παραμύθι του «διεθνώς απομονωμένου Ερντογάν», χάρη «στις προσπάθειες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής» και στις «σοφές κινήσεις» του Μητσοτάκη, που «επέλεξε να διεθνοποιήσει τις ελληνοτουρκικές διαφορές». Τώρα, επειδή αυτό το παραμύθι αποκαλύφθηκε και δεν μπορεί να ξεγελάσει ούτε νήπια, η κυβέρνηση Μητσοτάκη χρειαζόταν μια γερή δόση εθνικής ψευτομαγκιάς, μπας και καταφέρει να κρύψει το γεγονός ότι η Τουρκία παίζει σε άλλη «πίστα».
Ξέρει κανείς για ποιο λόγο αναβλήθηκε κατά μια μέρα η επίσκεψη Δένδια στην Αγκυρα, ο οποίος –αντί να κάνει τη διαδρομή Αθήνα-Κωνσταντινούπολη-Αγκυρα, όπως ήταν προγραμματισμένο- πήγε τη μια μέρα στην Κωνσταντινούπολη, όπου συναντήθηκε με τον πατριάρχη, γύρισε στην Αθήνα και πήγε την άλλη μέρα στην Αγκυρα; Κάτι ακούστηκε περί τηλεδιάσκεψης των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ. Μια τηλεδιάσκεψη, όμως, δε θα ακύρωνε ένα επίσημο ταξίδι. Το πολύ να άλλαζε λίγο το ωράριο.
Η αλήθεια είναι ότι τηλεδιάσκεψη του ΝΑΤΟ υπήρχε μόνο για τον Δένδια. Για τον Τσαβούσογλου υπήρχε ταξίδι στις Βρυξέλλες, όπου πήρε μέρος σε κλειστή σύσκεψη με τους υπουργούς Εξωτερικών και Αμυνας των ΗΠΑ, τους υπουργούς Εξωτερικών της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας (ο Ντι Μάιο δεν είχε πρόβλημα να καθήσει δίπλα στον υπουργό του «δικτάτορα» Ερντογάν!) και τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Στόλτενμπεργκ, με θέμα την ένταση στις σχέσεις Ρωσίας-Ουκρανίας. Μετά απ’ αυτή τη σύσκεψη, για τις αποφάσεις της οποίας δεν ανακοινώθηκε τίποτα, έγινε η τηλεδιάσκεψη του συνόλου των ΥΠΕΞ των χωρών του ΝΑΤΟ.
Οι βασικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της Δύσης και η Τουρκία! Η οποία δεν έγινε ξαφνικά ιμπεριαλιστική δύναμη, όμως ως περιφερειακή δύναμη με συγκεκριμένη γεωστρατηγική θέση παίζει ρόλο στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας και του Καυκάσου και οι ιμπεριαλιστές της Δύσης πρέπει να τη χρησιμοποιήσουν. Ο -υποτίθεται απομονωμένος από τη Δύση- Ερντογάν έδειξε και πάλι σε ποιο στρατόπεδο ανήκει η Τουρκία: στο στρατόπεδο του ΝΑΤΟ!
Ακόμα και η διάνοιξη του νέου καναλιού, παράλληλα στο Βόσπορο, δεν είναι αποτέλεσμα της μεγαλομανίας του Ερντογάν, όπως παρουσιάζεται από τον ελληνικό αστικό Τύπο. Τυχαία νομίζετε ανακινήθηκε πάλι τώρα, ενώ έχει εξαγγελθεί πριν από χρόνια; Ενα τέτοιο κανάλι δε θα υπόκειται στη συνθήκη του Μοντρέ, βάσει της οποίας έχουν λόγο όλες οι παρευξείνιες χώρες, δηλαδή και η Ρωσία. Ετσι, αμερικάνικα αεροπλανοφόρα και άλλα βαριά πολεμικά πλοία θα μπορούν να περάσουν στη Μαύρη Θάλασσα που εν τοις πράγμασι λειτουργεί σαν ρωσική λίμνη. Μόνο τυφλός δε θα έβλεπε πίσω απ’ αυτήν την εξαγγελία την αμερικάνικη πολιτική, η οποία υπό τον Μπάιντεν αποκτά και πάλι επιθετικό αντιρωσικό χαρακτήρα.
Δε θα επαναλάβουμε τα σχετικά με την επίσκεψη του πρωθυπουργού και του υπουργικού συμβούλιου της Λιβύης στην Αγκυρα, γεγονός που ήρθε να επιβεβαιώσει ότι η Τουρκία, όχι μόνο δεν ηττήθηκε στη Λιβύη, αλλά θα πάρει και αυτό που δικαιούται σε εργολαβίες και εμπόριο. Θα μείνουμε μόνο σ’ αυτό που ανακοίνωσε ο Ερντογάν στον Δένδια και το οποίο φρόντισε να γνωστοποιήσει ο Τσαβούσογλου: ο Ερντογάν ζήτησε να πραγματοποιηθεί διεθνής διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο.
Ας μην ξεχνάμε ότι αυτό δεν είναι «ιδέα Ερντογάν». Είναι απόφαση της συνόδου κορυφής της ΕΕ, με τη σύμφωνη γνώμη και της Ελλάδας και της Κύπρου. Η ιδέα αυτής της διεθνούς συνόδου είναι γερμανική και η διοργάνωσή της ανατέθηκε στον Ζοζέπ Μπορέλ. Τώρα, εμφανίζεται ο Ερντογάν ως επισπεύδων για τη σύγκληση αυτής της συνόδου. Οχι τυχαία, φυσικά. Σε μια συγκυρία που ο ρόλος της Τουρκίας για τα σχέδια του ΝΑΤΟ είναι αναβαθμισμένος, η τουρκική πολιτική ηγεσία θέλει να το εκμεταλλευτεί για να κατοχυρώσει de jure (μέσω μιας διεθνούς διάσκεψης) αυτά που διεκδικεί de facto (με τις έρευνες και γεωτρήσεις των πλοίων της στην Ανατολική Μεσόγειο).
Ο Μητσοτάκης, στριμωγμένος από την εσωτερική κατάσταση, χρησιμοποιεί το σόου Δένδια ως εργαλείο προπαγάνδας, ως πυροδότη εθνικιστικών αισθημάτων, σε μια προσπάθεια να αναδειχτεί ο ίδιος σε… εθνάρχη. Αυτές οι προπαγανδιστικές εκστρατείες, όμως, έχουν πολύ κοντινό ορίζοντα. Οχι μόνο γιατί το έγκλημα στη διαχείριση της πανδημίας δεν μπορεί να κρυφτεί κάτω από το χαλί, όχι μόνο γιατί η εσωτερική πολιτική ασκείται με νεοφιλελεύθερη αναλγησία και κατασταλτική μανία, αλλά γιατί και στην εξωτερική πολιτική μπορεί σύντομα να βρεθεί προ εκπλήξεων, καθώς η τουρκική πολιτική ηγεσία θα προσπαθήσει να εξαργυρώσει τις υπηρεσίες της προς τους ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ και της ΕΕ, ζητώντας αποκατάσταση αυτών που θεωρεί ως δικαιώματά της στην Ανατολική Μεσόγειο.