Με θωράκιση… Πάντσερ πέταξε από το Βερολίνο στις Βρυξέλλες η Αγκελα Μέρκελ, για τη σύνοδο κορυφής της ευρωζώνης στις 11 Μάρτη. Τρεις μέρες πριν τη σύνοδο, τέσσερα πανίσχυρα συνδικάτα καπιταλιστών της Γερμανίας, ο Σύνδεσμος Γερμανικών Βιομηχανιών (BDI), ο Σύνδεσμος Γερμανών Εργοδοτών (BDA), η Ενωση Βιομηχανικών και Εμπορικών Επιμελητηρίων (DIHK) και η Ενωση Γερμανικών Βιοτεχνιών (ZDH), σε κοινή τους ανακοίνωση (φαινόμενο όχι και τόσο συνηθισμένο), πήραν θέση για μια σειρά επίδικα του μεγάλου παζαριού που βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και καιρό στο εσωτερικό της ΕΕ.
Συγκεκριμένα, τάχθηκαν υπέρ της ελεγχόμενης πτώχευσης των χωρών της ευρωζώνης που δεν μπορούν να διαχειριστούν το χρέος τους, τονίζοντας ότι η έγκαιρη αναδιάρθρωση του χρέους θα πρέπει να είναι βασικό εργαλείο της νέας οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ. Τόνισαν, επίσης, ότι στο κόστος διάσωσης χωρών, μέσω αναδιάρθρωσης χρέους, θα πρέπει να συμμετέχουν και ιδιώτες. Τάχθηκαν κατά της έκδοσης ευρωομόλογου, διότι κάτι τέτοιο θα καθιστούσε την ΕΕ «ένωση μεταφοράς κεφαλαίων». Ξεκαθάρισαν ότι ο μηχανισμός «στήριξης» θα πρέπει να είναι «διακρατικά οργανωμένος» και η «βοήθεια» προς τις υπερχρεωμένες χώρες θα πρέπει να δίνεται με ιδιαίτερα αυστηρούς όρους, γι’ αυτό και απορρίπτουν την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του Μόνιμου Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) με δυνατότητα επαναγοράς κρατικών ομολόγων.
Τα ίδια ακριβώς επανέλαβε ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Stuttgarter Nachrichten, που δημοσιεύτηκε στις 7 Μάρτη. Ο Σόιμπλε επανέφερε ανοιχτά την πρόταση της Γερμανίας για ελεγχόμενη χρεοκοπία χωρών της ευρωζώνης από το 2013, που θα τεθεί σε λειτουργία ο μόνιμος Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας και θα λήξει η διάρκεια του προσωρινού Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Οικονομικής Σταθερότητας (EFSF). «Η ευρωζώνη δεν μπορεί να αναλάβει την ευθύνη για τα χρέη μιας χώρας», τόνισε ο Σόιμπλε. «Συμπαραστεκόμαστε και αυτό δεν αντιβαίνει στις συνθήκες. Κάθε χώρα πρέπει κατ’ αρχήν να λύνει η ίδια τα προβλήματα χρέους. Γι’ αυτό και τα μελλοντικά εργαλεία του μηχανισμού θα χρησιμοποιούνται μόνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, όπως είναι ο κίνδυνος της ευρωζώνης ως συνόλου. Επίσης, προβλέπονται αυστηροί όροι, καθώς και η συμμετοχή ιδιωτών πιστωτών σε περίπτωση αναδιάρθρωσης χρέους χώρας-μέλους».
Η Γερμανία προανήγγειλε, ότι θα κατέβει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων της 11ης και της 25ης Μάρτη με το σύνολο του «πακέτου» που είχε καταθέσει το περασμένο φθινόπωρο. Ασκεί, δηλαδή, έναν ωμό εκβιασμό σε εκείνες τις χώρες που αρνούνται και τη «συμβιβαστική» πρόταση των Βαν Ρομπάι – Μπαρόζο, με την πιο «λάιτ» εκδοχή του Συμφώνου Ανταγωνιστικότητας. Αυτό το γερμανικό «πακέτο» έχει τρεις άξονες:
– Ο μόνιμος μηχανισμός (ESM) θα τεθεί σε λειτουργία από το καλοκαίρι του 2013 και θα διαθέτει κεφάλαια 440 δισ. ευρώ.
– Οι χώρες που θα προσφύγουν για δάνεια σ’ αυτό το Μηχανισμό όχι μόνο θα τίθενται υπό αυστηρή επιτροπεία, αναλαμβάνοντας συγκεκριμένες δεσμεύσεις, αλλά θα περνούν πρώτα από αυστηρό έλεγχο φερεγγυότητας και θα κρίνεται αν είναι σε θέση να εξυπηρετήσουν μακροπρόθεσμα το χρέος τους.
– Αν μια χώρα δεν περάσει τον έλεγχο φερεγγυότητας, θα παίρνει δάνειο, αφού πρώτα αναδιαρθρωθεί το χρέος της, με «κούρεμα» των απαιτήσεων των ιδιωτών πιστωτών, έτσι που να μπορεί μακροπρόθεσμα να εξυπηρετήσει το χρέος της (αυτή είναι η περιβόητη ελεγχόμενη χρεοκοπία).
Περιττεύει να σημειώσουμε, ότι η Ελλάδα «φωτογραφίζεται» πρώτη και καλύτερη στα όσα λέγονται και γράφονται στο Βερολίνο. Γι’ αυτό και είχε μεγάλη πλάκα η σπασμωδική αντίδραση της κυβέρνησης, διά γραφίδος Παπακωνσταντίνου, στην υποβάθμιση από τον οίκο Moody’s, που έριξε τα ελληνικά κρατικά ομόλογα στο επίπεδο αυτών της Αγκόλα. Την ώρα που ο Παπακωνσταντίνου μεμφόταν τη Moody’s και υπαινισσόταν κερδοσκοπικά παιχνίδια, ο ίδιος ο Σόιμπλε επιβεβαίωνε τον αμερικάνικο χρηματοπιστωτικό οίκο. Φυσικά, παιχνίδια παίχτηκαν στα διεθνή χρηματιστήρια, όμως ο καπνός που εξέπεμψε η Moody’s δεν ήταν χωρίς φωτιά. Οταν η Γερμανία επαναφέρει την πρόταση για ελεγχόμενη χρεοκοπία και η Ελλάδα είναι πρώτη στη λίστα, είναι αναμενόμενο οι αμερικάνικοι χρηματοπιστωτικοί οίκοι να κάνουν τα παιχνίδια τους, προειδοποιώντας τους κατόχους ελληνικών ομολόγων ότι στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον θα υποστούν «κούρεμα» που θα ξεπερνά το 20%.
Η πολιτική αστάθεια που επικρατεί στην ΕΕ και η αβεβαιότητα για την έκβαση του άγριου καυγά ανάμεσα στον γερμανο-γαλλικό άξονα από τη μια και άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της ΕΕ από την άλλη, τροφοδοτούν ένα τεράστιο κερδοσκοπικό παιχνίδι σε όλα τα χρηματιστήρια του κόσμου. Ενα παιχνίδι που προκάλεσε ανησυχία ακόμα και στην αμερικάνικη κυβέρνηση, η οποία έστειλε εσπευσμένα τον υπουργό Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ στο Βερολίνο, για συζητήσεις με τη Μέρκελ και τον Σόιμπλε. Οι Αμερικανοί έχουν τις δικές τους ανησυχίες, διότι οι αμερικάνικες τράπεζες έχουν τα δικά τους «ανοίγματα» σε ομόλογα κρατών-μελών της ΕΕ και προφανώς θέλουν να έχουν κάποιο λόγο στις εξελίξεις ή τουλάχιστον να έχουν ενημέρωση από πρώτο χέρι.
Δεν έχουμε την πληροφόρηση εκείνη που θα μας επέτρεπε να κάνουμε μια σχετικά ασφαλή πρόβλεψη για το τι μέλλει γενέσθαι στις δυο συνόδους κορυφής, της ευρωζώνης και της ΕΕ. Το βέβαιο είναι πως το οικοδόμημα της ΕΕ, όσο κι αν τρίζει, δεν πρόκειται να καταρρεύσει σ’ αυτή τη φάση. Δεν έχουν φτάσει σε τέτοιο σημείο οι αντιθέσεις, ενώ από την άλλη όλες οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις είναι «έκθετες» με το ευρώ και τη διαπλοκή των τραπεζικών τους συστημάτων. Μπορεί να φτάσουν σ’ ένα συμβιβασμό τώρα, μπορεί αυτό να πάρει λίγο χρόνο ακόμη.
Το μόνο βέβαιο είναι πως στο τέλος και αυτού του άγριου παζαριού ηττημένοι θα είναι οι εργαζόμενοι όλων των χωρών της ΕΕ και περισσότερο οι εργαζόμενοι των υπερχρεωμένων χωρών, με πρώτη την Ελλάδα. Η διαχείριση της κρίσης, από την οποία ακόμα δεν έχει βγει ο παγκόσμιος καπιταλισμός, απαιτεί καταστροφή κεφαλαίου και οι καπιταλιστές, με όργανά τους τα κράτη, απαιτούν να φορτώσουν το κόστος αυτής της καταστροφής στις πλάτες των εργαζόμενων. Αυτή είναι η βαθύτερη ουσία των όσων διαδραματίζονται εδώ και ένα χρόνο στο εσωτερικό της ΕΕ.