Οι σύνοδοι του Ecofin και του Eurogroup, που έγιναν στις 10 με 11 Νοέμβρη αντιμετωπίστηκαν στη χώρα μας με το συνήθη τρόπο. Πολιτικό κουτσομπολιό για το κλίμα που αντιμετώπισε ο Παπακωνσταντίνου, για το αν του την είπε ο Αλμούνια ή κάποιος άλλος, για το καθεστώς επιτήρησης που θα μπει η ελληνική οικονομία (κι ας είναι καθορισμένα τα σχετικά στάδια) κ.λπ. Λες και ολόκληρη η Ευρώπη περιστρέφεται γύρω από την Ψωροκώσταινα και δεν έχει με τι άλλο ν’ ασχοληθεί. Λες και δεν ξέρουμε ότι ακόμη και ένας τεχνοκράτης της Κομισιόν, όπως ο Αλμούνια καληώρα, ενεργεί με πολιτικά κριτήρια. Μήπως δεν ήταν ο Αλμούνια που δεχόταν τα στοιχεία που του έστελναν ο Αλογοσκούφης με τον Παπαθανασίου, ενώ ήξερε ότι ήταν μαϊμουδισμένα;
Και όμως, αυτή η σύνοδος του Ecofin ήταν από τις πιο σημαντικές, όχι γιατί ασχολήθηκε με τη θέση της Ελλάδας στο σύστημα (αυτή είναι δεδομένη), αλλά γιατί τέθηκαν επί τάπητος στρατηγικές αντιμετώπισης της εργασίας στις συνθήκες της σχετικής αναζωογόνησης, που –όπως οι ίδιοι λένε– αρχίζει να αχνοφαίνεται στον ορίζοντα. Αντίθετα, το θέμα Ελλάδα δεν απασχόλησε. Παραπέμφθηκε στην Κομισιόν, ενώ στα συμπεράσματα του συμβουλίου υπάρχει μόνο μια παράγραφος, που αναφέρεται στο πρόβλημα αξιοπιστίας των ελληνικών στατιστικών στοιχείων και εκφράζει ικανοποίηση διότι η νέα κυβέρνηση ανταποκρίθηκε, υποσχόμενη ότι θα κάνει την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία… ανεξάρτητη (είπαμε, οι αποφάσεις παίρνονται πάντοτε με πολιτικά κριτήρια και πολιτικά αυτή τη στιγμή επιβάλλεται να επιρριφθούν οι ευθύνες στην προηγούμενη κυβέρνηση και να στηριχτεί η παρούσα).
Το Ecofin αποφάσισε, ότι «πρέπει να παρθούν άμεσα πολιτικά μέτρα προκειμένου να βελτιωθεί η μακροχρόνια σταθερότητα». Υπ’ αυτό το πρίσμα υπογράμμισε «την αποφασιστική σημασία προκειμένου να καθοριστεί η ακριβής εφαρμογή της στρατηγικής των τριών σταδίων που συμφωνήθηκε το 2001 στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Στοκχόλμης», τα οποία και υπενθυμίζει:
α) Μείωση του δημόσιου χρέους και των δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Δηλαδή, εφαρμογή μιας μακρόχρονης πολιτικής λιτότητας.
β) Αύξηση των ρυθμών απασχόλησης. Εδώ αναφέρονται στην επέκταση των λεγόμενων ελαστικών μορφών εργασίας, ώστε η ανεργία να μετατρέπεται σε υποαπασχόληση και να μοιράζεται σε περισσότερους εργαζόμενους.
γ) Μεταρρύθμιση της κοινωνικής προστασίας. Εδώ δεν χρειάζονται ιδιαίτερες επεξηγήσεις. Η παραπέρα φαλκίδευση των ασφαλιστικών συστημάτων αποτελεί μόνιμο και διαχρονικό στόχο του ευρωπαϊκού κεφάλαιου. Είναι χαρακτηριστικά αυτά που τονίζονται επεξηγηματικά ως προς αυτό το στόχο: «Το Συμβούλιο τονίζει ότι η υιοθέτηση των μέτρων για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων, των αναμενόμενων κερδών της μακροβιότητας, όπως η επέκταση του εργάσιμου βίου, η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, σε συνδυασμό με τα κέρδη της μακροβιότητας είναι ζήτημα κλειδί και πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από τα κράτη-μέλη». Με άλλα λόγια, επειδή οι εργαζόμενοι ζουν περισσότερο, πρέπει να μένουν περισσότερο χρόνο στη δουλειά και να παίρνουν χαμηλότερες συντάξεις, γιατί αλλιώς επιβαρύνουν τα ασφαλιστικά συστήματα. Τα αδιέξοδα του καπιταλισμού φορτώνονται στους εργαζόμενους.
Παράλληλα με το Ecofin συνεδρίασε και το Eurogroup. Αντικαθιστώντας τον πρόεδρο Γιούνκερ, η αντιπρόεδρος Ελενα Σαλγάδο, πρώτη αντιπρόεδρος και υπουργός Οικονομικών της Ισπανίας («σοσιαλίστρια», βεβαίως) έδωσε συνέντευξη Τύπου, στην οποία παρουσίασε πέντε άξονες στους οποίους κατέληξε ομάδα εργασίας, βάσει των κατευθύνσεων της Κομισιόν. Οι άξονες είναι οι εξής:
α) «Αντιμετώπιση του κατακερματισμού στην αγορά εργασίας». Τι σημαίνει άραγε κατακερματισμός στην αγορά εργασίας και τι αντιμετώπισή του; Αναφέρονται στις διαφορές ανάμεσα σε διάφορες κατηγορίες εργαζόμενων και όταν λένε αντιμετώπιση εννοούν τη βαθμιαία εξίσωση προς τα κάτω.
β) «Υποστήριξη της απασχολησιμότητας». Η απασχόληση βαφτίζεται απασχολησιμότητα, η οποία συνδέεται με τις ελαστικές σχέσεις εργασίας και την «κινητικότητα», δηλαδή τις ελεύθερες απολύσεις και την περιπλάνηση από επάγγελμα σε επάγγελμα και από εργοδότη σε εργοδότη.
γ) «Μείωση της εξάρτησης από επιδόματα και αύξηση της ενεργητικής απασχόλησης». Δηλαδή, παραπέρα μετατροπή των επιδομάτων ανεργίας σε επιδότηση προς τους καπιταλιστές, ώστε να εξασφαλίζουν φτηνότερη εργατική δύναμη ανακυκλώνοντας συνεχώς εργαζόμενους και ανέργους.
δ) «Ελαστικό σύστημα μισθών που να συνδέεται με την παραγωγικότητα». Εν προκειμένω δεν χρειάζεται να εξηγήσουμε τίποτα.
ε) «Αποτελεσματική αύξηση στις ηλικίες συνταξιοδότησης». Ούτε εδώ χρειάζεται να εξηγήσουμε τίποτα.
Ο Παπακωνσταντίνου, για να προετοιμάσει τους εργαζόμενους στην Ελλάδα, επέλεξε να μοιράσει στους δημοσιογράφους τις εκθέσεις του Ecofin. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι στο κεφάλαιο για την Ελλάδα η έκθεση αυτή ξεκινά με τη διαπίστωση ότι η αγορά εργασίας είναι «άκαμπτη» και γι’ αυτό υπάρχει υψηλή ανεργία των γυναικών και των νέων. Τι σημαίνει «ακαμψία» στην αγορά εργασίας; Σημαίνει ότι οι απολύσεις είναι σχετικά ασύμφορες για τους καπιταλιστές, ενώ δεν υπάρχει τόσο μεγάλη ανάπτυξη της μερικής απασχόλησης, που να μπορεί ν’ απορροφήσει περισσότερες γυναίκες και νέους.
Στη συνέχεια, η έκθεση ανακεφαλαιώνει όλα όσα έχουν εισηγηθεί για την Ελλάδα η Κομισιόν, ο ΟΟΣΑ και το ΔΝΤ. Προτείνονται λοιπόν μέτρα, όπως: Ο «εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας για την προστασία της απασχόλησης! Η μείωση του «εργασιακού κόστους» των νεοπροσλαμβανόμενων, με αμοιβές μικρότερες ακόμα και από τα βασικά της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας! Μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό στην κατεύθυνση της αύξησης των ορίων ηλικίας και του περιορισμού των αναπηρικών και των πρόωρων συντάξεων! Επέκταση των ελαστικών μορφών απασχόλησης!
Αυτή την έκθεση το Ecofin τη βρήκε «ενδιαφέρουσα», όπως είπε ο Παπακωνσταντίνου, ο οποίος αρνήθηκε να δεσμευτεί σε οτιδήποτε. Μολονότι ρωτήθηκε συγκεκριμένα και για το ασφαλιστικό και για τις εργασιακές σχέσεις, δεν είπε τίποτα συγκεκριμένα και παρέπεμπε γενικά και αόριστα στα όσα έλεγε προεκλογικά η κυβέρνηση, χωρίς μάλιστα να τα αναφέρει. Ηταν σαν να έλεγε, ισχύουν τα προεκλογικά, μέχρις ότου ν’ αρχίσουμε να τα αλλάζουμε, όπως ήδη έχει γίνει.