Τους έβαλε και τρέχουν πάλι η «Κόντι» με όσα δήλωσε κατ’ επανάληψη στις δημόσιες τοποθετήσεις της στην Αθήνα, περί ύπαρξης μυστικής (άτυπης) συμφωνίας, σύμφωνα με την οποία η Κύπρος θα έμπαινε διαιρεμένη στην ΕΕ και σε αντάλλαγμα η ελληνική και η κυπριακή κυβέρνηση δε θα παρεμπόδιζαν τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας. Η αμερικανίδα ΥΠΕΞ υπήρξε σαφέστατη στις διατυπώσεις της. Είπε για παράδειγμα στη συνέντευξή της στους τέσσερις (επιλεγμένους από την πρεσβεία) δημοσιογράφους:
«Οι Ελληνοκύπριοι είναι στο κάτω της γραφής μέλη της ΕΕ και επομένως έχουν τη δέσμευση να χρησιμοποιήσουν αυτή την ένταξή τους στην ΕΕ ώστε να διευκολύνουν την ένταξη της Τουρκίας και όχι για να την μπλοκάρουν. Και αυτό, διότι μια από τις ανησυχίες που υπήρχαν, όταν η Κύπρος μπήκε στην ΕΕ, σαν ένα διαιρεμένο νησί, ήταν ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί αυτή η βάση, ώστε να δυσκολέψει η ένταξη της Τουρκίας».
Με πόσο μεγαλύτερη σαφήνεια να αναφερθεί στην ύπαρξη μυστικής συμφωνίας, η οποία προφανώς έγινε στο Ελσίνκι το 1999; Η πλάκα είναι πως οι κατ’ εξοχήν αρμόδιοι, ο Σημίτης, ο Γιωργάκης και ο Κληρίδης, οι άνθρωποι που χειρίστηκαν την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και τη συμφωνία του Ελσίνκι, έκαναν το παπί. Σαν να μη κατάλαβαν τον κάρφαρο που πέταξε η Ράις. Οι σημερινές κυβερνήσεις σε Αθήνα και Λευκωσία, όμως, όχι μόνο δεν διέψευσαν τη Ράις αλλά εμμέσως την επιβεβαίωσαν, παραπέμποντας στις προκατόχους τους. Ομως, το να πετάς το μπαλάκι και να «ακινητοποιείς» την αντίπαλη πολιτική παράταξη είναι καλό για εσωτερική κατανάλωση, αλλά στη διεθνή πολιτική σκακιέρα δε μετράει. Στην εξωτερική πολιτική πρέπει να υπάρχει συνέχεια και όταν ο Καραμανλής με τον Παπαδόπουλο κάθονται στα διαβούλια της ΕΕ δε μπορούν να αφίστανται από τις άτυπες συμφωνίες που έχουν υπογράψει ο Σημίτης με τον Κληρίδη. Μ’ αυτά τα ζητήματα οι ιμπεριαλιστές δεν παίζουν.
Πάντως, στην πράξη, και οι προηγούμενες κυβερνήσεις και οι σημερινές σε Αθήνα και Λευκωσία έχουν σεβαστεί πλήρως τη συμφωνία. Αρνήθηκαν ακόμα και να προφέρουν τη λέξη «βέτο», ακόμα και όταν η τουρκική κυβέρνηση δήλωνε ότι δεν πρόκειται να ανοίξει τα λιμάνια και τα αεροδρόμιά της στα τουρκικά πλοία και αεροπλάνα. Γι’ αυτό και για την ΕΕ το Κυπριακό δεν αποτελεί «αγκάθι», ούτε καθορίζει στο ελάχιστο τις σχέσεις της με την Τουρκία.
Γιατί τα αναφέρουμε όλ’ αυτά; Για να τονίσουμε ότι όλα αυτά τα βαρύγδουπα πατριωτικά που ακούγονται από τους κυβερνώντες στην Αθήνα και κυρίως στη Λευκωσία είναι αέρας κοπανιστός. Αθήνα και Λευκωσία δεν παίζουν κανένα ρόλο στο παζάρι των ευρωπαίων ιμπεριαλιστών με την Τουρκία.