Η φονική φωτιά στο Μάτι και στο Νέο Βουτζά, με 97 μέχρι στιγμής θύματα, δεκάδες τραυματίες (αρκετοί από τους οποίους νοσηλεύονται σε κρίσιμη κατάσταση σε ΜΕΘ) και τεράστιες καταστροφές, αντιμετωπίστηκε από τη συγκυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ όχι ως μια τεράστια κοινωνική και φυσική καταστροφή, αλλά ως μια πολιτική καταστροφή για τα δύο κόμματα. Γι' αυτό και όλες οι ενέργειες είχαν ως στόχο την επικοινωνιακή διαχείριση για τη μείωση του «πολιτικού κόστους».
Οταν όλα τα προπαγανδιστικά κόλπα (με κορυφαίο τη συνέντευξη Τύπου των Τζανακόπουλου-Τόσκα, μαζί με τους αρχηγούς της Πυροσβεστικής και της Αστυνομίας και άλλα κρατικά στελέχη, στην οποία παρουσίασαν «αποδείξεις» για -ανύπαρκτο- σχέδιο εμπρησμού) απέτυχαν, μπήκε μπροστά η επιχείρηση «θετικό έργο». Το σενάριο αυτό δεν είναι καθόλου πρωτότυπο. Υποστηρίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κληρονόμησε από το παρελθόν μια κατάσταση, για την οποία δε φέρει την παραμικρή ευθύνη και πλέον ο Τσίπρας, ως άλλος Μεγαλέξαντρος, θα βγάλει το σπαθί και θα κόψει το γόρδιο δεσμό.
Στις 8 του περασμένου Αυγούστου, σε φιέστα που του οργάνωσαν στο Λαύριο, ο Τσίπρας εξήγγειλε 20 μέτρα, καταβάλλοντας μια τελευταία προσπάθεια να ξεπλύνει τις εγκληματικές ευθύνες της κυβέρνησής του και προσωπικά του ίδιου για την καταστροφική πυρκαγιά της 23ης Ιούλη του 2018. Δημαγώγησε ασύστολα, προκαλώντας ακόμα και τη νοημοσύνη μας, όπως θα δούμε παρακάτω.
Εγκατάλειψη
Οπως γνωρίζουν οι αναγνώστες μας, εδώ και χρόνια αποδεικνύουμε με αποκαλυπτική αρθρογραφία, ότι ο δασικός πλούτος της χώρας έχει σκοπίμως εγκαταλειφθεί από όλες χωρίς εξαίρεση τις αστικές κυβερνήσεις, με αποτέλεσμα να γίνεται βορά των πυρκαγιών που προκαλούνται κάθε χρόνο.
Οι δασικές πυρκαγιές (συμπεριλαμβανόμενης της φονικής πυρκαγιάς της 23ης Ιούλη) ξεσπούν στη συντριπτική τους πλειοψηφία:
α) Από τα καλώδια και τους πυλώνες της ΔΕΗ, που δεν καθαρίζονται, στο πλαίσιο των «οικονομιών». Δηλαδή, για να αποκομίζει η επιχείρηση ανώτατο καπιταλιστικό κέρδος.
β) Από τις «αδέσποτες» χωματερές που είναι διάσπαρτες σε όλη την Ελλάδα, στις πόλεις και στα χωριά, στα δάση και στις δασικές εκτάσεις.
γ) Από την άφθονη εύφλεκτη ύλη (ξεροί κορμοί, κλαδιά και ξεραμένα χόρτα) μέσα στα δάση και τις δασικές εκτάσεις, που δεν απομακρύνονται αλλά συσσωρεύονται στα δάση και τις δασικές εκτάσεις, επειδή όλες οι αστικές κυβερνήσεις (και η σημερινή) δίνουν πενιχρά ποσά για την προστασία και ανάπτυξη του δασικού πλούτου, τα οποία μάλιστα δεν τα δίνουν στον κατάλληλο χρόνο (αρχές του χρόνου), αλλά μεταγενέστερα, με αποτέλεσμα να καθίστανται εν πολλοίς άχρηστα ή χαμηλής αποδοτικότητας.
Ετσι, όταν τους καλοκαιρινούς μήνες αναπτύσσονται υψηλές θερμοκρασίες, τα δάση είναι «έτοιμα προς ανάφλεξη».
Δεν αρκεί όμως η εγκατάλειψη. Οι αστικές κυβερνήσεις τη συνοδεύουν με μια μόνιμη πολιτική ψήφισης πληθώρας δασοκτόνων νόμων και διατάξεων για τη διαρκή και σε ευρεία κλίμακα νομιμοποίηση καταπατήσεων στα δάση και τις δασικές εκτάσεις. Νόμων και διατάξεων που ψηφίζονται στο όνομα του δημόσιου συμφέροντος, αλλά στην πλειοψηφία των περιπτώσεων αφορούν εξυπηρετήσεις στο μεγάλο κεφάλαιο, για να χτίζουν οι καπιταλιστές από βιλάρες μέχρι ξενοδοχεία, αποθήκες και λοιπές εγκαταστάσεις.
Στον ορυμαγδό της νομιμοποίησης καταπατήσεων σε δάση και δασικές εκτάσεις έχουν εμπλακεί και τμήματα του σκληρά εκμεταλλευόμενου λαού. Φυσικά, έχουν και αυτά τις ευθύνες τους, όμως το κύριο βάρος των ευθυνών για την καταστροφή του δασικού πλούτου της χώρας το φέρουν οι αστικές κυβερνήσεις και η κεφαλαιοκρατία.
Ενάντια στη νομιμοποίηση των καταπατήσεων σε δάση και δασικές εκτάσεις έχουμε επίσης ανοιχτό μέτωπο εδώ και χρόνια. Ο χώρος δεν επιτρέπει να υπενθυμίσουμε όλους τους δασοκτόνους νόμους και διατάξεις που έχουν ψηφιστεί. Στην ιστοσελίδα μας δημοσιεύουμε πρόταση που είχε στείλει το Μάρτη του 2015 στον τότε αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος Ι. Τσιρώνη η παράταξη Αυτόνομη Δημοκρατική Συνεργασία, παράταξη δασολόγων δημοσίων υπαλλήλων που ιδεολογικά προσέγγιζε τον ΣΥΡΙΖΑ, στην οποία γίνεται αναφορά στο δάσος των αντιδασικών διατάξεων. Την ιδεολογική προσέγγιση με τον ΣΥΡΙΖΑ την πλήρωσε ακριβά η εν λόγω παράταξη, τόσο με τη συρρίκνωση της εκλογικής της δύναμης στην ΠΕΔΔΥ(Πανελλήνια Ενωση Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων) όσο και με την οργανωτική της συρρίκνωση.
Δασοκτόνο μπαράζ
Στις 8 Αυγούστου, στο Λαύριο, ο Τσίπρας δημαγώγησε αισχρά. Θα αποδείξουμε παρακάτω ότι τα μέτρα που εξήγγειλε δεν πρόκειται να εφαρμοστούν. Προηγουμένως, όμως, θα θυμίσουμε δύο βασικές δασοκτόνες διατάξεις που έχουν άμεση σχέση και με τις περιοχές που χτυπήθηκαν από την καταστροφική πυρκαγιά της 23η Ιούλη.
Ανάμεσα στ' άλλα ευτράπελα, είπε ο Τσίπρας, προκαλώντας τη νοημοσύνη μας: «Το χάος της ανεξέλεγκτης δόμησης, που απειλεί ανθρώπινες ζωές, δεν μπορεί από εδώ και στο εξής να γίνεται ανεκτό.Οτιδήποτε καταστρέφει δάση και ακρογιαλιές, οτιδήποτε εκπροσωπεί κίνδυνο για τις ανθρώπινες ζωές θα ξηλωθεί» (η έμφαση δική μας).
Ιδού οι δύο δασοκτόνες διατάξεις με την εφαρμογή των οποίων θα νομιμοποιηθούν βίλες (αγνώστου αριθμού) που κατασκευάστηκαν παράνομα μέσα σε δάση και θα καταστραφούν δάση και δασικές εκτάσεις, την έκταση των οποίων δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε τώρα.
Την πρώτη διάταξη εισήγαγε στο δασοκτόνο νόμο 4280/2014 η κυβέρνηση των Σαμαροβενιζέλων (άρθρο 28, παράγραφος 41) με τον βαρύγδουπο και παραπειστικό τίτλο «Βελτίωση υφισταμένου πλαισίου λοιπών χωροταξικών και πολεοδομικών κανόνων». Ο νόμος αυτός αφορά την έκδοση αδειών δόμησης και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 249Α στις 25 Νοέμβρη του 2011. Παραθέτουμε αυτούσια τη διάταξη:
«Στην παρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 3889/2010 (Α΄ 182), όπως ισχύει, μετά το τρίτο εδάφιο προστίθενται εδάφια ως εξής:
«Στις περιπτώσεις ακινήτων εκτός σχεδίου για τα οποία εκδόθηκε νόμιμη οικοδομική άδεια προ της 11.6.1975, η οποία δεν έχει ανακληθεί ή ακυρωθεί, δεν χαρακτηρίζεται ως δάσος ή δασική έκταση, κατά τη διαδικασία του άρθρου 14 του ν. 998/1979, και δεν κηρύσσεται αναδασωτέα επιφάνεια αυτών ίση με την απολύτως αναγκαία για την εφαρμογή της συγκεκριμένης διοικητικής πράξης – οικοδομικής άδειας και δεν απαιτείται βεβαίωση του δασαρχείου για κάθε έννομη συνέπεια. Η παρούσα διάταξη εφαρμόζεται για ακίνητα ή τμήματα αυτών που πληρούν τους όρους αρτιότητας σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς κατά το χρόνο έκδοσης της σχετικής άδειας. Ως όρια αρτιότητας λαμβάνονται υπόψη και οι κατά παρέκκλιση όροι δόμησης για την εγκατάσταση λυομένων κατασκευών κατά τις ειδικότερες διατάξεις του β.δ. 7.8.1967.
Για τις οικοδομικές άδειες οι οποίες έχουν εκδοθεί πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4030/2011, οι οποίες δεν έχουν ανακληθεί ή ακυρωθεί, εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του άρθρου 13 της παρ. 2 του ν. 3889/2010 (Α΄ 182), όπως ισχύει, και μόνον για ακίνητα ή τμήματα αυτών που πληρούν τους όρους αρτιότητας σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς κατά το χρόνο έκδοσης της σχετικής άδειας. Στις περιπτώσεις αυτές δεν απαιτείται η εκ νέου έκδοση βεβαίωσης της οικείας δασικής αρχής για την έκδοση έγκρισης δόμησης και άδειας δόμησης κατά τις διατάξεις του ν. 4030/2011».
Είναι γνωστή η πρακτική πολλών Υπηρεσιών Δόμησης να εκδίδουν οικοδομικές άδειες σε πολλές περιοχές στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι οι ενδιαφερόμενοι είχαν καταπατήσει δάση και αυτό ήταν σε γνώση τόσο των μηχανικών που υπέγραφαν τις άδειες όσο και των υπαλλήλων των Υπηρεσιών Δόμησης. Τέτοιες παράνομες άδειες δεν είχαν εκδοθεί μόνο στο Μάτι, αλλά σε πολλές περιοχές της χώρας.
Οι άδειες που είχαν εκδοθεί μέχρι τις 25 Νοέμβρη του 2011 σε δάση και δασικές εκτάσεις ίσχυαν από 4 έως 6 χρόνια, σύμφωνα με το νόμο 4030/2011. Υπάρχει όμως δυνατότητα ανανέωσής τους. Το αναφέρουμε για να επισημάνουμε ότι δεν αποκλείεται να χτίζονται ακόμη βίλες μέσα σε δάση με παράνομες οικοδομικές άδειες.
Γίνεται φανερό, λοιπόν, ότι με τη δασοκτόνο αυτή διάταξη η κυβέρνηση των Σαμαροβενιζέλων άνοιξε τον ασκό του Αιόλου για μαζική και διαχρονική νομιμοποίηση πολυτελών βιλών και άλλων κατοικιών, όχι μόνο στο Μάτι, αλλά και στον Αγιο Στέφανο, σε όλη την Αττική και σε άλλες περιοχές της χώρας. Η Αυτόνομη Δημοκρατική Συνεργασία, με την ενδεκασέλιδη πρότασή της, είχε ζητήσει από τον «οικολόγο» Τσιρώνη την κατάργηση και αυτής της δασοκτόνας διάταξης. Ο Τσιρώνης όμως (όπως και ο καλός θεατρίνος Τσίπρας) «έγραψε κανονικά» τη συνολική πρόταση της παράταξης, αλλά και την πρόταση για κατάργηση αυτής της δασοκτόνας διάταξης, με την οποία νομιμοποιούνται παράνομες οικοδομικές άδειες από την εποχή της δικτατορίας μέχρι σήμερα.
Αισχρή δημαγωγία
Μιλώντας στις 8 Αυγούστου στο Λαύριο, ο Τσίπρας -εμμέσως πλην σαφώς- δημοσιοποίησε την πρόθεσή του να νομιμοποιήσει όλες αυτές τις παράνομες οικοδομικές άδειες, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Για τον λόγο αυτό, αναλαμβάνουμε δράση άμεσα. Η πρόθεσή μας είναι σαφής. Οι περιοχές που έχουν πληγεί θα οικοδομηθούν τάχιστα, αλλά σε νέα βάση. Σε νέα βάση που θα εγγυάται τη νομιμότητα, το σεβασμό στο περιβάλλον, και -δεν θα κουραστώ να το επαναλαμάνω- το σεβασμό στη ζωή των κατοίκων τους» (η έμφαση δική μας).
Στις περιοχές αυτές χτίστηκαν βίλες και άλλου τύπου κατοικίες, το 50% περίπου χωρίς οικοδομικές άδειες (σύμφωνα με κυβερνητικές ανακοινώσεις) και το άλλο 50% με οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν παράνομα και που στη συνέχεια τις νομιμοποίησε η κυβέρνηση των Σαμαροβενιζέλων με το άρθρο 28 παράγραφο 41 του νόμου 4280/2014. Οταν λοιπόν ο Τσίπρας δηλώνει ότι οι περιοχές θα οικοδομηθούν τάχιστα, ομολογεί ότι θα εφαρμόσει τη δασοκτόνα διάταξη των Σαμαροβενιζέλων και επιπλέον θα νομιμοποιήσει και το άλλο 50% των βιλών και κατοικιών που κατασκευάστηκαν χωρίς καν την έκδοση οικοδομικών αδειών. Ετσι, η κυβέρνηση των Τσιπροκαμμένων, με την απόφασή της να νομιμοποιήσει και τις βίλες χωρίς οικοδομικές άδειες, παρατείνει το χρόνο ισχύος της δασοκτόνας διάταξης των Σαμαροβενιζέλων.
Η δεύτερη δασοκτόνα διάταξη αφορά τις περιβόητες οικιστικές πυκνώσεις. Την εισήγαγε η κυβέρνηση των Τσιπροκαμμένων με το άρθρο 153 του νόμου 4389/2016 και στη συνέχεια πασχίζει να την περάσει ως συνταγματική, καταφεύγοντας στη βοήθεια του ΣτΕ. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα με τη σειρά.
Οπως αναφέραμε, όλες οι αστικές κυβερνήσεις, παράλληλα με την πολιτική εγκατάλειψης του δασικού πλούτου της χώρας, εφάρμοσαν και την πολιτική της ψήφισης δασοκτόνων νόμων και διατάξεων. Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής, η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου περιέλαβε το 2010 στο νόμο 3889 διατάξεις για τη βαθμιαία αναγνώριση οικισμών που είχαν χτιστεί παράνομα σε δάση και δασικές εκτάσεις, που είχαν προηγούμενα καταπατηθεί. Στη συνέχεια, ήρθε η κυβέρνηση των Τσιπροκαμμένων και το 2016, με το άρθρο 153 του νόμου 4389 (δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ στις 27 Μάη του 2016) τροποποίησε το νόμο 3889/2010 και διεύρυνε τις δασοκτόνες διατάξεις, για να νομιμοποιήσει τις λεγόμενες οικιστικές πυκνώσεις.
Για να υλοποιηθεί αυτή η διάταξη έπρεπε να εκδοθεί μια υπουργική απόφαση, την οποία υπέγραψε ο «οικολόγος» Τσιρώνης, πρώην αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος (δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ στις 20 Ιούλη του 2016). Την υπουργική αυτή απόφαση προσέβαλαν η ΠΕΔΔΥ και το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας στις 14 Νοέμβρη του 2016 με αίτησή τους στο Ε’ Τμήμα του ΣτΕ. Το Ε’ Τμήμα, με την απόφασή του 1977/13.4.2017, έκρινε ότι η υπουργική απόφαση είναι αντισυνταγματική και παρέπεμψε την υπόθεση στην Ολομέλεια του ΣτΕ για οριστική απόφαση (όταν μια διάταξη κρίνεται αντισυνταγματική από το Ε΄Τμήμα, η υπόθεση παραπέμπεται στην Ολομέλεια, σύμφωνα με τον Οργανισμό του ΣτΕ).
Αυτή η απόφαση του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ ενόχλησε το δίδυμο της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος, Σταθάκη και Φάμελλο, οι οποίοι στις 15 Δεκέμβρη του 2017 είχαν προχωρήσει στη συγκρότηση 15μελούς ομάδας εργασίας «με έργο το σχέδιο νομοθετικής ρύθμισης για την περιβαλλοντική και πολεοδομική διαχείριση των περιοχών οικιστικών πυκνώσεων». Προφανώς, οι δύο υπουργοί θέλησαν να υφαρπάξουν από αυτή την ομάδα γνωμοδότηση για τη νομιμοποίηση των οικιστικών πυκνώσεων, με σκοπό να επηρεάσουν τους δικαστές της Ολομέλειας του ΣτΕ ώστε να αποφασίσουν ότι η νέα νομοθετική ρύθμιση είναι συνταγματική.
Στις 15 Απριλίου του 2018, που έληξε ο χρόνος λειτουργίας αυτής της ομάδας εργασίας, φαίνεται ότι τα μέλη της δεν είχαν συμφωνήσει να γνωμοδοτήσουν ότι η διάταξη για τις οικιστικές πυκνώσεις είναι συνταγματική. Ετσι, στις 4 Μάη του 2018 που συνεδρίασε η Ολομέλεια του ΣτΕ για να επικυρώσει ή να απορρίψει την απόφαση 1977 του Ε΄Τμήματος, η συντονίστρια της ομάδας εργασίας Αθ. Αλεφάντη ζήτησε να αναβληθεί η συνεδρίαση προκειμένου η ομάδα να ολοκληρώσει τις εργασίες της και να καταλήξει στη νομοθετική της πρόταση προς τους υπουργούς. Η ολομέλεια του ΣτΕ, κατά πλειοψηφία, δέχτηκε το αίτημά της και όρισε ως νέα συνεδρίαση την 21η Σεπτέμβρη του 2018.
Με άρθρο μας τότε αποκαλύψαμε ότι στις 4 Μάη του 2018 η ομάδα εργασίας δεν υφίστατο και επομένως κακώς το ΣτΕ ανέβαλε τη συνεδρίαση (https://www.eksegersi.gr/Επικαιρότητα/30695.Το-ΣτΕ-κάνει-πλάτες-στις-δασοκτόνες-μεθοδεύσεις). Η αποκάλυψη θορύβησε το δίδυμο της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ, που στις 22 Ιούνη του 2018 εξέδωσε καινούργια απόφαση, παρατείνοντας (εκ των υστέρων) τη λειτουργία της ομάδας εργασίας μέχρι τις 31 Αυγούστου του 2018 και διευρύνοντας τη σύνθεσή της με δύο νέα μέλη.
Στις 16 Ιούλη του 2018 στην κυβερνητική «Αυγή» και στις 29 Ιούλη στο «Βήμα» του Μαρινάκη «έσκασαν» δύο άρθρα, οι συντάκτριες των οποίων ανέφεραν ανάμεσα στ’ άλλα ότι η ομάδα εργασίας παρέδωσε στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ τη νομοθετική της πρόταση για τη νομιμοποίηση των περιβόητων οικιστικών πυκνώσεων. Προφανώς, η είδηση διέρρευσε από κύκλους της πολιτικής ηγεσίας, με εντολή της, προκειμένου αυτή να σφυγμομετρήσει αντιδράσεις. Παράλληλα, η πολιτική ηγεσία είχε δώσει αυστηρή εντολή στα μέλη της ομάδας εργασίας να μη διαρρεύσουν τη γνωμοδότησή τους.
Σε συνέντευξή της την 1η Αυγούστου του 2018 η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ δήλωσε ότι στις 25 Αυγούστου θα δώσει στη δημοσιότητα για διαβούλευση τη νομοθετική πρόταση της ομάδας εργασίας. Μέχρι τις 28 Αυγούστου, που ολοκληρώθηκε αυτό το άρθρο, η πρόταση δεν είχε δοθεί στη δημοσιότητα για διαβούλευση. Εάν τελικά δοθεί η πρόταση στη δημοσιότητα, αυτό θα γίνει με τον προφανή σκοπό να διαμορφώσει το κλίμα έτσι που το ΣτΕ να έχει το άλλοθι για να κρίνει ότι η απόφαση Τσιρώνη για τις οικιστικές πυκνώσεις είναι συνταγματική και επομένως νόμιμη! Περιμένουμε να δούμε τι θα αποφασίσει το ΣτΕ, αν συνεδριάσει, γιατί δεν αποκλείεται η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ να πάει στις 21 Σεπτέμβρη και να ζητήσει νέα αναβολή της συνεδρίασης της Ολομέλειας του ΣτΕ.
Επιμείναμε στην περιγραφή των ενεργειών της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ για να φανεί το πάθος και η επιμονή της να εφαρμοστεί πάση θυσία αυτή η δασοκτόνα διάταξη, που όχι μόνο θα νομιμοποιήσει άγνωστο σ’ εμάς αριθμό βιλών, αλλά θ’ ανοίξει και το δρόμο για νέες νομιμοποιήσεις καταπατήσεων και αυθαίρετων κατασκευών σε δάση και δασικές εκτάσεις. Φαίνεται καθαρά ότι η παθογένεια που ο Τσίπρας χρέωσε στους πολιτικούς του αντιπάλους, στην ομιλία του στο Λαύριο στις 8 Αυγούστου, προσπαθώντας να κάνει πιστευτά τα ψέματα που αράδιαζε και να δείξει ότι αυτός είναι κάτι το διαφορετικό, χαρακτηρίζει και τον ίδιο και την κυβέρνησή του. Αξίζει τον κόπο να διαβάσετε ένα εκτενές απόσπασμα από την ομιλία Τσίπρα:
«Τίποτα δεν πρόκειται να κουκουλωθεί, εν ονόματι οποιασδήποτε σκοπιμότητας. Ο πόνος, όμως, για ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν γεννά την ευθύνη να μη μείνουμε στα λόγια, αλλά να αναλάβουμε δράση, ο καθένας στο μέρος που του αναλογεί, ώστε να μη ζήσουμε ποτέ ξανά μια τέτοια τραγωδία. Ποτέ ξανά. Αυτή πρέπει να είναι η απόφαση και η επιδίωξη όλων μας. Και πρώτη από όλους οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες, αλλά και δράση, η πολιτική ηγεσία του τόπου.
Το λέω αυτό, γιατί ξέρετε δεν είναι πάντα αυτονόητο. Υπήρξαν και στο παρελθόν περιπτώσεις που χρειάστηκαν σκληρές αποφάσεις, για να αντιμετωπιστούν θεμελιώδη ζητήματα. Ομως για λόγους είτε πολιτικής δειλίας, είτε ανεπάρκειας, είτε ακόμη χειρότερα πολιτικής -και όχι μόνο- κερδοσκοπίας πάνω σε διαχρονικές στρεβλώσεις, έλειψαν οι τολμηρές αποφάσεις και οι γενναίες πολιτικές τομές. Ή έμειναν στα λόγια και στις εξαγγελίες. Δυστυχώς, στις περιπτώσεις φυσικών καταστροφών -και είχαμε αρκετές στο παρελθόν, δεν είναι η πρώτη φορά- οι κατά καιρούς ηγεσίες δεν πόνταραν στη λύση, αλλά στη λήθη. Να περάσει ο καιρός, να ξεχαστεί το δράμα και να πάμε παρακάτω».
Σε ό,τι αφορά την προστασία του δασικού πλούτου της χώρας, ο Τσίπρας και η κυβέρνησή του λειτουργούν όπως οι προκάτοχοί τους. Αυτά με τα οποία χρεώνει τους πολιτικούς του αντιπάλους τα κάνει και ο ίδιος και η κυβέρνησή του. Και πρέπει να υπενθυμίσουμε εδώ, αυτό που τόσες φορές έχουμε αποδείξει με την αρθρογραφία μας: η κυβέρνηση των Τσιπροκαμμένων χρησιμοποιεί τους δασικούς χάρτες ως εργαλείο για το ξεπάτωμα του δασικού πλούτου της χώρας.
Οριοθετήσεις και γκρεμίσματα
Ο Τσίπρας αναφέρθηκε στην οριοθέτηση του αιγιαλού και το γκρέμισμα παράνομων κτισμάτων και περιφράξεων που εμποδίζουν την πρόσβαση σ' αυτόν.
Το πρώτο που πρέπει να σημειώσουμε είναι η αντιφατικότητα μεταξύ τριών από τα 20 μέτρα που εξαγγέλθηκαν. Μεταξύ του 1ου μέτρου (άμεση κατεδάφιση 3. 200 αυθαιρέτων – και μέσα σε αιγιαλούς και σε μπαζωμένα ρέματα) και των μέτρων 16 και 17. Με τα δύο τελευταία ο Τσίπρας ομολόγησε ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η χάραξη και η ολοκλήρωση της γραμμής αιγιαλού στη χώρα και δεν έχει γίνει οριοθέτηση των ρεμάτων σε όλη τη χώρα. Πώς θα γίνει λοιπόν η άμεση κατεδάφιση των 3.200 αυθαιρέτων;
Ισχυρίστηκε ψευδώς, όπως θα δούμε στη συνέχεια, ότι μέχρι το τέλος του 2018 θα έχει ολοκληρωθεί η χάραξη της γραμμής αιγιαλού και ότι στο τέλος του 2019 θα έχει ολοκληρωθεί η επικύρωσή της. Για την οριοθέτηση των ρεμάτων δεν ανέφερε καν τι έχει γίνει ως τώρα. Ας δούμε, όμως, τι έγινε μέχρι σήμερα για τη χάραξη και την επικύρωση των γραμμών αιγιαλού, παραλίας και παλαιού αιγιαλού.
Μέχρι τώρα, έχουν ψηφιστεί πολλοί νόμοι για τη χάραξη αιγιαλού, παραλίας και παλιού αιγιαλού. Αναφέρουμε τους δύο χαρακτηριστικότερους, τον 2971/2001 και τον 4281/2014. Τι έγινε μέχρι τις 8 Αυγούστου που δημοσιεύτηκε ο νόμος 4281 στο ΦΕΚ; Την απάντηση τη βρίσκουμε στην εισηγητική έκθεση του νόμου, στη σελίδα 20 της οποίας διαβάζουμε: «Με την προτεινόμενη διάταξη του άρθρου 11, αφενός, θεσμοθετείται μια νέα διαδικασία οριοθέτησης του αιγιαλού και των υποβάθρων της εταιρείας ΕΚΧΑ ΑΕ με σκοπό την άμεση και συνολική οριοθέτηση του αιγιαλού στα ανωτέρω υπόβαθρα, δεδομένου ότι μετά από 70 περίπου χρόνια εφαρμογής των α.ν. 2344 του 1940 και ν. 2971 του 2001 έχει οριοθετηθεί μόνο ποσοστό 8% της συνολικής ζώνης αιγιαλού» (η έμφαση δική μας)!
Στις 9 Αυγούστου, μια μέρα μετά την εξαγγελία των 20 μέτρων του Τσίπρα, συντάκτης των «Νέων» ζήτησε από γνωστούς επιστήμονες να εκφράσουν τη γνώμη τους για τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν. Μεταξύ αυτών ήταν και ο Αντώνης Μαούνης, μέλος του ΔΣ του Τμήματος Αττικής του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων και παλαιότερα πρόεδρος του Συλλόγου, που είναι επιστημονικό όργανο. Πρόκειται δηλαδή για επιστήμονα που έχει ολόπλευρη γνώση πάνω στα ζητήματα της οριοθέτησης του αιγιαλού, της παραλίας και του παλαιού αιγιαλού (και όχι μόνο). Παραθέτουμε ένα απόσπασμα από την τοποθέτησή του (οι εμφάσεις δικές μας):
«Με την εξαγγελία των 20 μέτρων από τον πρωθυπουργό η συζήτηση μετά τις πυρκαγιές για την κατάρρευση της πολιτικής προστασίας μετατοπίζεται στα θέματα των αυθαιρέτων και του χωρικού σχεδιασμού. Επισημαίνω κατ’ αρχάς το ανέφικτο των πρωθυπουργικών δεσμεύσεων.
Ενδεικτικά: Η Ελλάδα κατατάσσεται παγκοσμίως ανάμεσα στις 10 πρώτες χώρες σε μήκος ακτογραμμών. Οταν ψηφίστηκε ο νόμος Τρίτση, η χάραξη των ακτογραμμών με όρους διοικητικών πράξεων ήταν πρακτικά ανύπαρκτη. Εξ ου και ναυάγησε από το πρώτο κιόλας βήμα η τότε αναγγελθείσα μετά τυμπανοκρουσιών “επιχείρηση απελευθέρωσης των ακτών“: Πώς να κατεδαφιστούν οι περιφράξεις σε μια ζώνη πλάτους 500 μέτρων της οποίας η μία πλευρά (η ακτογραμμή) δεν είχε νόμιμα οριστεί;
Μετά 35 χρόνια, μόνο το 15% των ακτογραμμών έχει καθοριστεί. Οι πρωθυπουργικές εξαγγελίες για ολοκλήρωση του καθορισμού τους (μέτρο 16), για την οριοθέτηση των δεκάδων χιλιάδων ρεμάτων όλης της χώρας (μέτρο 17) μέσα στο 2019, μόνο ως έλλειψη επαφής με την πραγματικότητα μπορεί να εκληφθεί.
Το χρονοβόρο ζητούμενο του καθορισμού ακτογραμμών, ρεμάτων κ.λπ. καθιστά εκ των προτέρων αδύνατη την υλοποίηση και μιας σειράς ακόμα από τα πρωθυπουργικά μέτρα (μέτρο 1 για κατεδάφιση αυθαιρέτων μέσα στη ζώνη του αιγιαλού, σε ρέματα κ.λπ., μέτρο 6 ομοίως, για κατεδάφιση περιφράξεων). Διότι χωρίς τον ορισμό ακτογραμμών, χωρίς οριοθέτηση ρεμάτων, δασών κ.λπ., είναι ανέφικτη και η κατεδάφιση των παράνομων κατασκευών που τα καταλαμβάνουν: Ούτε η χαρτογράφησή τους είναι εφικτή (5ο μέτρο).
Είναι προφανής η κυβερνητική πρόθεση για έωλο εντυπωσιασμό με στόχο τη μετάθεση της συζήτησης: από τον εντοπισμό των πολιτικών και ενδεχομένως ποινικών ευθυνών για την τραγωδία στο Μάτι, στα θέματα του χωρικού σχεδιασμού και των αυθαιρέτων».
Η τοποθέτηση αυτή του Αντώνη Μαούνη, εξαιρετικά ενοχλητική για τις εξαγγελίες Τσίπρα, ήταν φυσικό να μην τύχει της προβολής που της αναλογούσε. Τα 80 περίπου χρόνια από το 1940 μέχρι σήμερα, δεν «περπάτησε» η χάραξη του αιγιαλού, της παραλίας και του παλαιού αιγιαλού, δεν εφαρμόστηκε ο νόμος Τρίτση, γιατί ακριβώς έχουν γίνει μαζικές παρανομίες στις παραλίες από το μεγάλο κεφάλαιο και τους καπιταλιστές ιδιοκτήτες βιλών και γι’ αυτό όλες οι αστικές κυβερνήσεις δεν τόλμησαν και δεν τολμούν να ανοίξουν μέτωπο με το κεφάλαιο ως συνολικό ιδιοκτήτη και ατομικά με τα φυσικά του πρόσωπα.
Με το άρθρο 11 του νόμου 4281, που τροποποιεί διατάξεις του νόμου 2971/2001, η κυβέρνηση των Σαμαροβενιζέλων επιχείρησε να νομιμοποιήσει τις καταπατήσεις αιγιαλού, παραλίας και παλαιού αιγιαλού και να παρουσιάσει την καταπάτηση σαν μια νέα σημαντική οριοθέτηση του αιγιαλού. Ο ΣΥΡΙΖΑ ως αντιπολίτευση καταψήφισε τόσο το νόμο 4281 συνολικά όσο και το άρθρο 11. Στη συνέχεια, όμως, ως διαχειριστής της καπιταλιστικής εξουσίας, κινήθηκε στο πλαίσιο αυτού του νόμου και οι όποιες αλλαγές επέφερε σ’ αυτόν αφορούσαν όχι αυτές καθαυτές τις καταστροφικές διατάξεις για τον αιγιαλό, αλλά αποκλειστικά τις χρονικές προθεσμίες υλοποίησής τους.
Μπορούν να ειπωθούν πολλά ακόμα πάνω στο θεσμικό πλαίσιο για την οριοθέτηση του αιγιαλού, της παραλίας και του παλιού αιγιαλού, όμως ο δημοσιογραφικός χώρος δεν είναι απεριόριστος. Στο θέμα θα επανέλθουμε. Εδώ θα κλείσουμε με μια αναφορά στη διακήρυξη του Τσίπρα για δήθεν αύξηση της χρηματοδότησης από το Πράσινο Ταμείο κατά 100%.
Πέτσινες υποσχέσεις
Σύμφωνα με τον απολογισμό του Πράσινου Ταμείου για το 2016, τα ταμειακά διαθέσιμά του στις 31 Δεκέμβρη του 2015 ήταν 2550,64 εκατ. ευρώ, ενώ στις 31 Δεκέμβρη του 2016 ήταν 2793,52 εκατ. ευρώ. Αυτός είναι ο τελευταίος διαθέσιμος απολογισμός και έτσι δε γνωρίζουμε πόσα ήταν τα ταμειακά διαθέσιμα του Πράσινου Ταμείου το 2017 και το 2018.
Στο νόμο 4024/2011 (δημοσιεύτηκε στις 27 Οκτώβρη του 2011), με την παράγραφο 6 του άρθρου 39, προβλέφτηκε ότι η δαπάνη για τα λειτουργικά έξοδα και για τους σκοπούς του Πράσινου Ταμείου, μέσα στους οποίους είναι υποτίθεται η ανάπτυξη και προστασία των δασών, δεν μπορεί να ξεπερνάει το 5% των διαθεσίμων. Το υπόλοιπο των διαθεσίμων θα πηγαίνει για αποπληρωμή των χρεών!
Στις 19 Νοέμβρη του 2012, δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, με την παράγραφο 16 του άρθρου 9 της οποίας μειώνεται το ποσοστό για τα λειτουργικά έξοδα και για τους σκοπούς του Πράσινου Ταμείου από 5% σε 2,5% των διαθεσίμων!
Στις 8 Αυγούστου, ο Τσίπρας ανακοίνωσε ότι θα διπλασιάσει το κονδύλι του 2,5% (θα γίνει 5%) μόνο για τη δαπάνη των κατεδαφίσεων και όχι συνολικά για τα λειτουργικά έξοδα και για τους σκοπούς του Πράσινου Ταμείου. Αν υπολογίσουμε το 2,5% επί των διαθεσίμων του 2016 (δε θα υπάρχει μεγάλη διαφορά το 2018), το ποσό ανέρχεται σε 69,84 εκατ. ευρώ το χρόνο για τη δαπάνη κατεδαφίσεων!
Ο Τσίπρας είπε ένα χοντρό ψέμα επειδή ήθελε να δημιουργήσει την εντύπωση ότι θα γίνουν πάρα πολλές κατεδαφίσεις σε δάση και δασικές εκτάσεις, σε αιγιαλούς και ρέματα. Την 1η Αυγούστου, που ψηφίστηκε με τροπολογία στη Βουλή η διάταξη, Σταθάκης, Φάμελλος και Σκουρλέτης έδωσαν συνέντευξη Τύπου και μίλησαν για την τροπολογία. Ο Σταθάκης δεν μίλησε για αύξηση του κονδυλίου του 2,5% σε 5% και μετά από ερωτήσεις διευκρίνισε ότι το ετήσιο συνολικό ποσό για τις κατεδαφίσεις θα ανέλθει σε 5 εκατ. ευρώ!
Ούτε ο Σταθάκης είπε όλη την αλήθεια. Σύμφωνα με τη διάταξη που ψηφίστηκε, τη δαπάνη για τις κατεδαφίσεις θα καταβάλλουν οι ιδιοκτήτες των παράνομων κτισμάτων και όχι το Πράσινο Ταμείο. Ιδού τι προβλέπεται (παράγραφος 5 του άρθρου 52 του νόμου 4559/2018): «5. Τα έξοδα της εκτέλεσης των πράξεων κατεδάφισης της παραγράφου 4, καλύπτονται από το Πράσινο Ταμείο, καταλογίζονται σε βάρος του υπόχρεου μετά από απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, και βεβαιώνονται στην αρμόδια ΔΟΥ, εισπράττονται ως δημόσιο έσοδο και αποδίδονται στο Πράσινο Ταμείο. Τα παραπάνω έξοδα κατεδάφισης καταβάλλονται από τον υπόχρεο εφάπαξ».
Οπως βλέπουμε, το Πράσινο Ταμείο δε διαθέτει δεκάρα από τον προϋπολογισμό του για κατεδαφίσεις. Οσον αφορά δε το ύψος του ποσού που θα δαπανηθεί από τους ίδιους τους καταπατητές, στην έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους εκτιμάται ότι μπορεί να ανέλθει σε 1 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2018 και σε 5 εκατ. ευρώ το 2019. Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα: «Από τις προτεινόμενες διατάξεις προκαλείται σε βάρος του προϋπολογισμού του Πράσινου Ταμείου (…) δαπάνη από την κάλυψη των εξόδων κατεδάφισης αυθαιρέτων κτισμάτων και κατασκευών που εμπίπτουν στις ρητά οριζόμενες περιπτώσεις (…) Η εν λόγω δαπάνη το ύψος της οποίας εξαρτάται από πραγματικά γεγονότα (αριθμός αυθαιρέτων, κόστος συναπτόμενων συμβάσεων κ.λ.π.) θα αντιρροπείται από την απόδοση στο Πράσινο Ταμείο των αντίστοιχων ποσών που καταλογίζονται σε βάρος του υπόχρεου και βεβαιώνονται στην αρμόδια ΔΟΥ, εφόσον τελικά αυτά εισπραχθούν από τους υπόχρεους. Η δαπάνη αυτή, σύμφωνα με στοιχεία του επισπεύδοντος Υπουργείου, εκτιμάται, όσον αφορά στην κατεδάφιση αυθαιρέτων σε αιγιαλό, δασικές εκτάσεις κ.λ.π., στο ποσό του 1 εκατ. ευρώ περίπου για το τρέχον έτος και στο ποσό των 5 εκατ. ευρώ περίπου σε ετήσια βάση».
Το ΓΛΚ λέει ότι το επισπεύδον υπουργείο (δηλαδή η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος) εκτιμά ότι η δαπάνη θα είναι περίπου 1 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2018 και 5 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση και ότι αυτό θα εξαρτηθεί από τον αριθμό των αυθαιρέτων που θα κατεδαφιστούν. Με λίγα λόγια, Σταθάκης και Φάμελλος δε γνωρίζουν πόσα αυθαίρετα θα καταδαφιστούν τελικά! Το μόνο που κάνουν είναι να βαδίζουν στα χνάρια των προκατόχων τους όλων των κυβερνήσεων και να φλομώνουν στο ψέμα τον ελληνικό λαό προς άγραν πρόσκαιρων εντυπώσεων.
Γεράσιμος Λιόντος
