Να δημαγωγήσει επεχείρησε η Αννα Διαμαντοπούλου, προβάλλοντας ιδιαιτέρως τη μείωση των ωρών των θετικών μαθημάτων από την Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού μέχρι και τη Β΄ Λυκείου (η μείωση στη Γ΄ Λυκείου είναι οριακή). Η υπουργός Παιδείας, προσπάθησε να δείξει ότι νοιάζεται για τους μαθητές, τους οποίους απεκάλεσε «τους πιο σκληρά εργαζόμενους Ελληνες».
Ας δούμε, λοιπόν, πόσα ψέματα κρύβει αυτό το υποκριτικό ενδιαφέρον της υπουργού για τους μαθητές και την ποιότητα του σχολείου:
Είναι γνωστό σε όλους τους εκπαιδευτικούς και σε όσους έχουν παιδιά στο σχολείο ότι η ύλη των μαθημάτων είναι μεγάλη, είναι δυσνόητη για το επίπεδο ανάπτυξης των μαθητών στις συγκεκριμένες ηλικίες που διδάσκεται, ενώ πολλές είναι οι επικαλύψεις και τα χάσματα ανάμεσα στα μαθήματα. Αυτό δεν χρειάζεται ιδιαίτερη φιλοσοφία να το διαπιστώσει κανείς. Είναι αυτό που συνηθίζουμε να λέμε, ότι η ύλη έχει κατέβει προς τα κάτω (κατά μία τάξη τουλάχιστον, ενώ ως και το Νηπιαγωγείο επιχειρείται να «σχολιοποιηθεί»). Παράγει δε, τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που υποτίθεται ότι επεδίωκε να πετύχει, να αυξήσει δηλαδή τις γνώσεις των μαθητών, αφού εκτός του μεγέθους της και του βαθμού δυσκολίας της, διδάσκεται αποσπασματικά, ξεκομμένη από την παρατήρηση και το πείραμα, βασισμένη κυρίως στην αποστήθιση. Τα παιδιά υποφέρουν και μαζί τους υποφέρουν και οι οικογένειες, ενώ έχουν αυξηθεί δραματικά τα φροντιστήρια, ακόμη και από το Δημοτικό. Ερχεται τώρα το υπουργείο Παιδείας και δηλώνει ότι περικόπτεται η ύλη των Μαθηματικών από την Ε΄ και Στ΄ Δημοτικού (σε ποσοστό 30% και 20% αντίστοιχα) και στη συνέχεια από όλες τις τάξεις του Γυμνασίου και από την Α΄ και Β΄ Λυκείου. Κάτι ανάλογο γίνεται και για τη Φυσική, τη Γεωγραφία, ενώ μειώσεις έχουμε και στη Χημεία, τη Βιολογία, την Πληροφορική και την Τεχνολογία. Τούτο διαφημίζεται ως καινοτομία και σκύψιμο με ενδιαφέρον πάνω στις πραγματικές ανάγκες των μαθητών. Τι γίνεται, όμως, με τις μικρές τάξεις του Δημοτικού, αφού το πρόβλημα έχει και προέκταση προς τα κάτω; Π.χ. Στην Α΄ Δημοτικού, τα παιδιά παλιότερα έκαναν πράξεις μέχρι την εικοσάδα, στην Β΄ μέχρι την εκατοντάδα, στην Γ΄ μέχρι τη χιλιάδα και στην Δ΄ μέχρι τις δέκα χιλιάδες. Σήμερα, κάνουν αντίστοιχα πράξεις μέχρι την εκατοντάδα, τη χιλιάδα και πάει λέγοντας. Φανταστείτε ένα «πρωτάκι» έξι χρονών, που ίσως δεν φοίτησε καν στο Νηπιαγωγείο (αφού η υποχρεωτική φοίτηση έμεινε «ένα πουκάμισο αδειανό»), να προσπαθεί να λογαριάσει ως το εκατό κι ένα «δευτεράκι» εφτά χρονών ως το χίλια! Το άγχος το έχουν «στο τσεπάκι» τους τούτοι οι μικροί μαθητές, η δε αποστήθιση σε συνδυασμό με το βαθμό δυσκολίας είναι σίγουρο ότι θα δημιουργήσει απέχθεια για τα θετικά μαθήματα, που βάζει και αυτή το λιθαράκι της στη δημιουργία γενικότερης απέχθειας για το σχολείο. Οταν, λοιπόν, το παιδί θα φθάσει στην Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού θα έχει χάσει ήδη το τραίνο, κυρίως τα παιδιά των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, των οικογενειών που δουλεύουν νυχθημερόν για το μεροκάματο και βλέπουν τα παιδιά τους μονάχα τη νύχτα, ίσα-ίσα για να τ’ αποχαιρετήσουν μ’ ένα φιλί για τον ύπνο. Ας μην πανηγυρίζει, λοιπόν, το υπουργείο Παιδείας, για το «δώρο- άδωρο».
Οι περικοπές στην ύλη, βεβαίως, δεν είναι τόσο αθώες, όσο θέλει να μας τις παρουσιάσει η Διαμαντοπούλου. Εντάσσονται σίγουρα στη λογική του «νέου σχολείου», είναι συνδεδεμένες με τη φιλοσοφία του. Το κεφάλαιο απαιτεί και το σχολείο οφείλει να συμμορφώνεται, διαμορφώνοντας τον άνθρωπο της μερικής δεξιότητας, τον φθηνό, «ευέλικτο» «απασχολήσιμο» που επιτάσσει η αγορά εργασίας (σήμερα, η κατεύθυνση είναι: λίγα ελληνικούλια, λίγα αγγλικούλια, απλές γνώσεις των θετικών επιστημών και χρήση των Η/Υ), μακριά από κάθε ιδέα ολόπλευρης μόρφωσης και πολυεπίπεδης και ολοκληρωμένης ανάπτυξης της προσωπικότητας.
Στο πλαίσιο των αλλαγών που προωθούνται από το υπουργείο Παιδείας, είναι και το «Ενιαίο Αναμορφωμένο Πρόγραμμα», που θα εφαρμοστεί πιλοτικά από το Σεπτέμβρη σε 800 ολοήμερα σχολεία, 12θέσια και με το μεγαλύτερο μαθητικό πληθυσμό. Το πρόγραμμα είναι κατ’ επίφαση «ενιαίο», αφού διατηρείται ο διαχωρισμός ανάμεσα στην πρωινή και απογευματινή λειτουργία, ενώ η «τοπική κοινωνία» και η αγορά καλείται να παίξει αποφασιστικό ρόλο. Τα παιδιά όλων των τάξεων φορτώνονται με εξοντωτικά προγράμματα. Φέρτε στο νου σας την εικόνα των μικρών παιδιών να βολοδέρνουν στα θρανία από τις 8.10 π.μ. ως τις 16.15 μ.μ. που μπορούν να αποχωρήσουν ή ακόμα και ως τις 15.40 μ.μ. Προσθέστε τώρα τις τεράστιες ελλείψεις σε υποδομές και εποπτικό υλικό, στη χρηματοδότηση των σχολικών επιτροπών, τα πολυπληθή τμήματα (τριαντάρια θέλει να τα κάνει το υπουργείο από το Σεπτέμβρη), τις καλύψεις των θέσεων με αναπληρωτές μειωμένου ωραρίου και ωρομίσθιους εκπαιδευτικούς για να έχετε ολοκληρωμένη άποψη του σχολικού κάτεργου, που βαφτίζεται «νέο σχολείο».
Σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας, όλες οι τάξεις ως τις 14.00 μ.μ. θα έχουν υποχρεωτικό πρόγραμμα και στη συνέχεια θα ακολουθεί πρόγραμμα διαμορφωμένο από το Σύλλογο Διδασκόντων (είναι το γνωστό τυράκι της «ενεργητικής συμμετοχής» που προσφέρεται στους εκπαιδευτικούς) με επιλογές ανάμεσα σε μελέτη, αθλητισμό, θεατρική αγωγή, αγγλικά, μουσική κ.λπ. Είναι γνωστή η ιστορία πώς καλύπτονται αυτά τα διδακτικά αντικείμενα: εν πολλοίς τυχαία και ξεκομμένα από τις πραγματικές ανάγκες των μαθητών. Διατηρείται, βεβαίως, η Ευέλικτη Ζώνη, όπου κάθε εκπαιδευτικός είναι «ελεύθερος» να εργαστεί «πρωτοβουλιακά» με «διαθεματικά προγράμματα». Είναι, όμως, γνωστό, ότι οι σοβαρές ελλείψεις σε εποπτικό υλικό, υλικοτεχνική υποδομή, χρηματοδότηση (για επισκέψεις, διοργανώσεις εκδηλώσεων, κ.λπ.) απετέλεσαν την αφορμή να εισβάλουν οι κάθε είδους «χορηγοί» στα σχολεία και οι γονείς να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη. Η Ευέλικτη Ζώνη έγινε δούρειος ίππος για να ιδιωτικοποιηθεί κομμάτι της δημόσιας εκπαίδευσης.
Εν ολίγοις, διατηρείται, με κάποιο ελαφρό ρετουσάρισμα, για να ριχτεί στάχτη στα μάτια ότι πρόκειται δήθεν για πλήρη αναμόρφωση και όχι για παρκάρισμα των μαθητών, ο τύπος του ολοήμερου φθηνού παιδοφυλακτήριου, ώστε οι εργοδότες να έχουν την ευχέρεια να κάνουν ανενόχλητοι λάστιχο τους εργαζόμενους γονείς.
Στις εξαγγελίες της, η Αννα Διαμαντοπούλου, συμπεριέλαβε και την περίφημη επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Που καμιά σχέση δεν έχει με την επιμόρφωση πανεπιστημιακού επιπέδου, στα νέα δεδομένα της αστικής παιδαγωγικής (τα οποία οφείλουμε να γνωρίζουμε για να μπορούμε και να τα πολεμήσουμε), με απόσπαση από την εργασία. Πρόκειται για ταχύρυθμες επιμορφώσεις σεμιναριακού ή ενδοσχολικού τύπου ή για επιμόρφωση εξ αποστάσεως, που θα μυούν τον εκπαιδευτικό, σύμφωνα με όσα λέει το υπουργείο Παιδείας, «στη ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ του νέου σχολείου». Κοντολογίς, ο εκπαιδευτικός πρέπει να προσαρμοστεί στους νέους σχεδιασμούς για την εκπαίδευση (η εκπαίδευση-υπηρεσία, φθηνή, που πουλιέται και αγοράζεται), που σκαρώνουν κυβέρνηση, ΕΕ και ΔΝΤ (σ.σ. δες αναφορές στο Μνημόνιο που υπέγραψε η κυβέρνηση με την τρόικα για την εκπαίδευση για εμπορευματική λειτουργία του σχολείου και άνοιγμα στην αγορά). Μάλιστα, όπως μας πληροφορεί το σχετικό κείμενο του υπουργείου Παιδείας, θα δοθεί «έμφαση σε θέματα ηγεσίας και διοίκησης και στη σύνδεση του σχολείου με την τοπική κοινωνία και τις στρατηγικές της διά βίου μάθησης».
Τέλος, η Διαμαντοπούλου, έβαλε και τη γνωστή σάλτσα της πολιτιστικής ταυτότητας της Ελλάδας, για να προσδώσει και μια νότα «πατριωτικού ενδιαφέροντος». Το σλόγκαν ονομάζεται «ολοκληρωμένη πολιτική για την ελληνική γλώσσα», που θα εφαρμοστεί στα σχολεία και τις έδρες ξένων γλωσσών σ’ όλο τον κόσμο, που συνεκίνησε βαθύτατα και τον Παρελασιάρχη, όταν το άκουσε.
Γιούλα Γκεσούλη