Η μεγαλύτερη απόδειξη για το ότι τα ολοήμερα σχολεία φτιάχτηκαν για να υπηρετούν μόνο τις σύγχρονες ανάγκες της καπιταλιστικής αγοράς εργασίας είναι η επιχειρούμενη τώρα συρρίκνωση ή και κατάργησή τους. Οταν το κεφάλαιο απαιτούσε μαζικά εργατικό δυναμικό-λάστιχο που να δουλεύει από νύχτα σε νύχτα χωρίς δικαιώματα στα καπιταλιστικά κάτεργα, απερίσπαστο από την έννοια της φροντίδας των παιδιών του, το ευσπλαχνικό υπουργείο Παιδείας έτρεξε να δημιουργήσει τα ολοήμερα παιδοφυλακτήρια.
Για να μην κατηγορηθεί δε ότι το κάνει με μοναδικό κριτήριο τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, περιέβαλε αυτό το σχολείο-φυλακή με μπόλικες «φιλολαϊκές» και «παιδαγωγικές» φιοριτούρες. Και τι δεν ακούσαμε! Για άνοιγμα του σχολείου στην κοινωνία, για ολοκληρωμένα παιδαγωγικά προγράμματα, για πολύπλευρη μόρφωση των παιδιών και τα ρέστα. Για να αποδείξει μάλιστα το υπουργείο Παιδείας ότι στο ολοήμερο σχολείο παράγεται παιδαγωγικό και διδακτικό έργο, πρόσθεσε στο επιπλέον αυτό απογευματινό ωράριο διδακτικά αντικείμενα (ξένη γλώσσα, γυμναστική, κ.λπ.), που στην πλειοψηφία τους τα παιδιά τα είχαν διδαχθεί στο πρωινό ωράριο και επέβαλε στους γονείς να παίρνουν τα παιδιά τους από το σχολείο με το πέρας λειτουργίας του απογευματινού διδακτικού ωραρίου, ανεξάρτητα από το αν αυτοί επέστρεφαν από την εργασία τους νωρίτερα.
Ομως, οι γονείς, που αντίκριζαν τα παιδιά τους κατάκοπα και χωρίς να έχουν ολοκληρώσει την προετοιμασία τους για την επόμενη μέρα, προσέδιδαν στα σχολεία αυτά την πραγματική τους διάσταση ονοματίζοντάς τα «φύλαξη».
Τώρα, όμως, το τοπίο στην αγορά εργασίας άλλαξε. Η ανεργία έλαβε δραματικές διαστάσεις. Επιχειρήσεις βάζουν καθημερινά λουκέτο και το κεφάλαιο αφού ξεζούμισε τους εργαζόμενους, τώρα για να ξεπεράσει την κρίση, τους πετά σα στυμμένες λεμονόκουπες στο καναβάτσο της ανεργίας. Εξέλιπε, συνεπώς, η ανάγκη τα παιδιά των προλετάριων να τα «φυλάει» το κράτος (με ελάχιστα έξοδα οφείλουμε να σημειώσουμε, αφού το ολοήμερο είναι ένα φθηνό σχολείο, απαρτιζόμενο κυρίως από ωρομίσθιους ή αναπληρωτές μειωμένου ωραρίου και με τη συμμετοχή των ίδιων των οικογενειών στη σίτιση των παιδιών τους). Τώρα τα παιδιά τους τα φυλάνε οι ίδιοι οι άνεργοι προλετάριοι. Στα σκουπίδια πετάχτηκαν άρδην οι παιδαγωγικές φιοριτούρες και τα πράγματα, ως προς την ποιότητα αυτού του «σχολείου», μπήκαν στη θέση τους.
Κυνικά, το υπουργείο Παιδείας αποφάσισε, στο πλαίσιο των γενικών περικοπών, να απαλλαγεί από αυτό το έξοδο που σήμερα θεωρείται «περιττό», αντιμετωπίζοντας σαν ενοχλητικά παράσιτα και τους εκπαιδευτικούς που το στελέχωναν (πάνω από 3.700 δάσκαλοι και πάνω από 7.000 εκπαιδευτικοί ειδικοτήτων). Μετά τις συγχωνεύσεις-καταργήσεις σχολικών μονάδων, τα πολυπληθή τμήματα μαθητών, την ουσιαστική κατάργηση των τμημάτων ένταξης, των τάξεων υποδοχής, της ενισχυτικής διδασκαλίας, των αθλητικών σχολείων, των Διδασκαλίων της μετεκπαίδευσης, κ.λπ., το υπουργείο Παιδείας αποφάσισε να «εξορθολογίσει» και τα ολοήμερα σχολεία.
Αιφνιδιαστικά, με δυο υπουργικές αποφάσεις προωθεί τη συρρίκνωση-κατάργησή τους. Καταρχήν, για όλα τα σχολεία που έχουν οργανικότητα κάτω από 6/θέσια, απαιτείται ως προϋπόθεση για τη λειτουργία του ολοήμερου προγράμματος, να είναι εγγεγραμμένοι και να φοιτούν ανελλιπώς στο σχολείο τουλάχιστον 60 μαθητές, ενώ πρέπει να έχουν δηλώσει συμμετοχή στο ολοήμερο πρόγραμμα τουλάχιστον 15 μαθητές. Τούτο σημαίνει ότι βάζουν λουκέτο όλα τα ολοήμερα προγράμματα των μικρών σχολείων της περιφέρειας (σήμερα λειτουργούν ως ολοήμερα περίπου 165 1/θέσια, 475 2/θέσια, 364 3/θέσια, 160 4/θέσια, 64 5/θέσια σχολεία). Επειτα, τίθεται ως προϋπόθεση για τη λειτουργία ολοήμερου σχολείου, η προσκόμιση από τους γονείς βεβαίωσης εργασίας ή βεβαίωσης ανεργίας (ως τώρα το ολοήμερο «εξυπηρετούσε» ανεξαιρέτως όλους τους γονείς).
Το μέτρο αυτό κατευθύνει τα βέλη του κυρίως ενάντια στους γονείς-μετανάστες, που δεν είναι «νόμιμοι» στην Ελλάδα, που δουλεύουν «μαύ-ρα» και οι οποίοι δεν μπο- ρούν να πάρουν βεβαίωση εργασίας ή ανεργίας. Θα έχει δε ως αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των ολοήμερων των μεγάλων αστικών κέντρων, αφού τα παιδιά των μεταναστών είναι από τους γνώριμους «πελάτες» των παιδοφυλακτηρίων. Το κράτος καταφέρνει με τον τρόπο αυτό ακόμα ένα πλήγμα στους μετανάστες, τους οποίους εξωθεί βίαια, με όλα τα μέσα, να εγκαταλείψουν την Ελλάδα.
Το υπουργείο Παιδείας δίνει επίσης το δικαίωμα στους μαθητές να αποχωρούν από το ολοήμερο πρόγραμμα όποτε το επιθυμούν, με το πέρας κάθε διδακτικής ώρας, με την προϋπόθεση να έχει κατατεθεί σχετική δήλωση των γονέων και κηδεμόνων τους. Προσβλέπει, και με τον τρόπο αυτό, στη μείωση των μαθητών που παραμένουν στο ολοήμερο ως το πέρας του ωραρίου λειτουργίας του και συνεπώς στη μείωση των διδακτικών αντικειμένων, άρα και των αντίστοιχων εκπαιδευτικών.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι το ολοήμερο σχολείο στήριξε με πάθος και η συνδικαλιστική γραφειοκρατία των εκπαιδευτικών (της λεγόμενης αριστεράς συμπεριλαμβανομένης, που το στήριξε ως προς τη «φιλοσοφία» του, λες και μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκή φιλοσοφία ξεκομμένη από το συγκεκριμένο μέτρο εφαρμογής στον καπιταλισμό), που τώρα παριστάνει την εξαπατημένη σύζυγο. Φέρνει βαρύ φορτίο για τον εξωραϊσμό αυτού του θεσμού προσαρμογής του σχολείου στις ανάγκες της καπιταλιστικής αγοράς, αυτού του σχολείου-φυλακή για τις μικρές ζωές, στα μάτια της «κοινής γνώμης».
Γιούλα Γκεσούλη