Την ίδρυση Διεθνούς Πανεπιστήμιου στη Θεσσαλονίκη επανέφερε με συνέντευξή του στη «Χώρα της Κυριακής», στις 17 του Ιούλη, ο υφυπουργός Παιδείας Σ. Ταλιαδούρος.
Ο Ταλιαδούρος παρουσιάζει το θέμα σαν να αποτελεί αυτό μια εξαιρετική πρωτοβουλία του Καραμανλή, ο οποίος πριν ένα περίπου χρόνο είχε κάνει τη σχετική εξαγγελία στην έκθεση της Θεσσαλονίκης.
Ομως και εδώ ατύχησε, γιατί τον πρόλαβαν οι Πασόκοι, οι οποίοι είχαν εκδηλώσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και είχαν πραγματοποιήσει και συγκεκριμένο έργο, σχετικά με την ίδρυση του Διεθνούς Πανεπιστήμιου, στο οποίο όμως δεν υπήρξε συνέχεια. Ετσι έρχεται τώρα η ΝΔ να συνεχίσει μια δραστηριότητα, προφανώς χρωματισμένη με τις δικές της πινελιές, αφού και οι δύο -ΠΑΣΟΚ και ΝΔ- κόπτονται ιδιαιτέρως γι’ αυτό το θέμα.
Και έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί το Διεθνές Πανεπιστήμιο είναι κατά κάποιο τρόπο το πρότυπο, η εικόνα που επιθυμούν να αποκτήσουν από δω και στο εξής όλα τα ελληνικά Πανεπιστήμια.
Τώρα που οι εξελίξεις στο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης τρέχουν με γοργούς ρυθμούς, που μιλάνε πλέον όλοι ανοιχτά για την αναγκαιότητα προσαρμογής στις κατευθύνσεις της Μπολόνιας, που η αξιολόγηση των ΑΕΙ-ΤΕΙ έγινε νόμος του κράτους, που και οι δυο αρχηγοί των δυο μεγάλων κομμάτων ομονοούν και δηλώνουν ανοιχτά την πρόθεσή τους να στηρίξουν την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, το Διεθνές Πανεπιστήμιο είναι πια ώριμο φρούτο. Θ’ αποτελέσει το πρότυπο εν Ελλάδι, μέσα στο πλαίσιο των προδιαγραφών που θέτει για τα πανεπιστήμια η δημιουργία του Κοινού Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης, το παράδειγμα για τη λειτουργία του Πανεπιστήμιου με επιχειρηματικά κριτήρια, για την προσέλκυση φοιτητών-πελατών.
Κυβέρνηση και αντιπολίτευση ευελπιστούν ότι το Διεθνές Πανεπιστήμιο θα σπάσει τα «ταμπού» της ανώτατης εκπαίδευσης (δημόσιος χαρακτήρας, δωρεάν φοίτηση, Πανεπιστήμιο με την έννοια της ανθρωπιστικής Παιδείας) και θα λειτουργήσει σαν ατμομηχανή στο τοπίο που θέλουν να δημιουργήσουν και στην Ελλάδα στην ανώτατη εκπαίδευση.
Καθόλου τυχαία, ο Ταλιαδούρος, συνδέει την ίδρυση του Διεθνούς Πανεπιστήμιου, με την προσπάθεια της Ελλάδας να συμβαδίσει με τις χώρες- μέλη της ΕΕ, «προκειμένου να βελτιωθεί η υφιστάμενη κατάσταση», και με «την αξιολόγηση που επιβάλλεται».
Παράλληλα, μέσω του Διεθνούς Πανεπιστήμιου, ο ψωραλέος ελληνικός καπιταλισμός, που εζήλωσε τη δόξα των Πανεπιστημίων των ιμπεριαλιστικών κρατών της Ευρώπης (κυρίως της Αγγλίας), που επέβαλαν και τις αναδιαρθρώσεις στην ανώτατη εκπαίδευση, επιζητά να παίξει ρόλο εκπαιδευτικής μητρόπολης στις χώρες των Βαλκανίων και ίσως και κάποιων χωρών του λεγόμενου τρίτου κόσμου, με τις οποίες έχει παραδοσιακές παρτίδες διαφόρων μπίζνες.
Προσπαθεί να ροκανίσει κι αυτός λιγάκι από την πίτα των αγορών τους, να παίξει με αξιώσεις το ρόλο του βαλκάνιου χωροφύλακα, κι αυτά δεν διασφαλίζονται μόνο με οικονομικά και στρατιωτικά μέσα (κυρίως μέσω της προσκόλλησης στον αμερικάνο αφέντη), αλλά και μέσω της Παιδείας εκμαυλίζοντας συνειδήσεις και προσελκύοντας «μυαλά».
Το Διεθνές, λοιπόν, Πανεπιστήμιο θ’ αποτελεί γεγονός, σύμφωνα με τον Ταλιαδούρο, μέχρι το τέλος της τετραετίας και γι’ αυτό το υπουργείο Παιδείας επεξεργάζεται σχέδιο νόμου που θα αφορά τη λειτουργία του και που σύντομα θα έρθει προς ψήφιση στη βουλή.
Στο Πανεπιστήμιο αυτό θα γίνεται η διδασκαλία των μαθημάτων και σε ξένη γλώσσα και θα καλύπτει γνωστικά αντικείμενα ευρέως φάσματος.
Ως προς την προέλευση των φοιτητών του, επισημαίνουμε ότι διακρίναμε μια διαφοροποίηση σε σχέση με αυτά που προβλέπονταν στο σχέδιο του ΠΑΣΟΚ. Τότε αναφέρονταν μόνο η δυνατότητα προσέλκυσης αλλοδαπών φοιτητών από χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης, «όπου η χώρα μας θέλει να ασκήσει έναν θετικό, ευεργετικό ρόλο», ενώ σήμερα ο Ταλιαδούρος αφήνει να εννοηθεί ότι μπορεί να υπάρξουν και φοιτητές από την Ελλάδα.
Σαφώς, τώρα ψάχνουν τη νομική φόρμουλα που θα γίνει αυτό, αφού από τη μια μεριά το σύνταγμα απαγορεύει τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων και καθορίζει το δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα της ανώτατης εκπαίδευσης, ενώ δεν μπορούμε να έχουμε φοιτητές, στην ηλικία των 18 ετών, που να εισάγονται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με καθεστώς διαφορετικό από αυτό των πανελλαδικών (εκτός αν πάμε στη φόρμουλα του Ανοικτού Πανεπιστήμιου, που απευθύνεται σε μια ορισμένη ηλικία -μετά τα 25 έτη- και προβλέπει την καταβολή διδάκτρων).
Λύσεις η αστική τάξη βρίσκει, αφού πλέον είναι αποφασισμένη να κινηθεί σ’ αυτή την κατεύθυνση και αφού δεν υπάρχει ισχυρό κίνημα εργατικής και νεολαιίστικης αντίστασης, που θα της ανατρέψει τα σχέδια.
Ο υφυπουργός Παιδείας δήλωσε επίσης ότι δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να προσδιορίσει τα ακριβή νούμερα του κόστους του Διεθνούς Πανεπιστήμιου, όμως εδώ πρέπει να θυμηθούμε ότι η μελέτη βιωσιμότητας του Διεθνούς Πανεπιστήμιου, που είχε γίνει από τα Πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης και Μακεδονίας, μετά από ανάθεση από το υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης, προέβλεπε την καταβολή διδάκτρων από τους φοιτητές ύψους 4000 ευρώ, σε περίπτωση ύπαρξης κρατικής συμμετοχής ή 5200 ευρώ σε περίπτωση ανυπαρξίας κρατικής συμμετοχής. Προβλέπονταν επίσης ότι οι φοιτητές θα ήταν 1300 άτομα ετησίως και σε περίπτωση πλήρους λειτουργίας 5000-6000 άτομα.
Για την ιστορία αναφέρουμε ότι πρώτος ο εκσυγχρονιστής Σημίτης εξήγγειλε την ίδρυση του Διεθνούς Πανεπιστήμιου στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης, το Σεπτέμβριο του 2001. Στη συνέχεια, όπως προαναφέραμε, το υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης ανέθεσε την εκπόνηση μελέτης στα Πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης και Μακεδονίας. Στις αρχές του καλοκαιριού του 2002 η μελέτη αυτή παραδόθηκε, όμως τα πράγματα κόλλησαν, γιατί υπήρξε διάσταση μεταξύ των Πανεπιστημίων, που εκπόνησαν τη μελέτη, και του υπουργείου Παιδείας, σχετικά με τον τόπο και τρόπο εγκατάστασης του Διεθνούς Πανεπιστήμιου. Το υπουργείο πρότεινε την αποκεντρωμένη λειτουργία του Διεθνούς Πανεπιστήμιου στις υπάρχουσες υποδομές των τεσσάρων Πανεπιστημίων της Βόρειας Ελλάδας (Ιωαννίνων, Μακεδονίας, Θράκης, Θεσσαλονίκης), ενώ η πρόταση των Πανεπιστημίων, που πραγματοποίησαν τη μελέτη λειτουργίας, ήταν να λειτουργήσει το Διεθνές Πανεπιστήμιο με έδρα τη Θεσσαλονίκη και σε ξεχωριστό κτιριακό συγκρότημα.
Υστερα από ενάμισι περίπου χρόνο, ο τότε υπουργός Παιδείας Ευθυμίου, ανακοίνωσε στη βουλή (10-4-2003) ότι το Διεθνές Πανεπιστήμιο θα έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη, ότι στην προσπάθεια αυτή μετέχουν εισηγητικά τα Πανεπιστήμια Ιωαννίνων, Μακεδονίας, Θράκης και Θεσσαλονίκης και ότι οι κατευθύνσεις σπουδών του, τα τμήματα και ο τρόπος ανάπτυξής τους θα είναι θέμα εισήγησης της διοικούσας επιτροπής.
Εδώ αξίζει να σημειώσουμε, ως λυπηρό γεγονός, την προσπάθεια στήριξης από μερίδα των ίδιων των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, αυτής της υπονομευτικής για την πανεπιστημιακή εκπαίδευση της χώρας μας δραστηριότητας του ελληνικού καπιταλισμού.
Η στήριξη αυτή, που δόθηκε για την εξυπηρέτηση κοντόφθαλμων συμφερόντων αυτών των Πανεπιστημίων, που έβαλαν τα δικά τους κερδοσκοπικά οφέλη και τα οφέλη μιας πανεπιστημιακής κάστας τους, πάνω από το συμφέρον μιας ποιοτικής, ανώτατης, δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης, έβαλε το δικό της λιθαράκι στην αποφασιστική προσπάθεια της άρχουσας τάξης να ξεθεμελιώσει τα πάντα στο Πανεπιστήμιο.
Και αυτό δεν αλλάζει με όλες τις εκ των υστέρων διαμαρτυρίες για τα τωρινά τεκταινόμενα.
Γιούλα Γκεσούλη