Η εκπαιδευτική πολιτική της συγκυβέρνησης είναι ενιαία και έχει συνέχεια, ανεξάρτητα από τα πρόσωπα που κατέχουν τον υπουργικό θώκο στο Παιδείας. Πρέπει να έχει την απόλυτη έγκριση των «θεσμών», γι’ αυτό και η ανακοίνωση του τριετούς σχεδίου του υπουργείου Παιδείας θα γίνει μετά το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Οι κατευθύνσεις και τα μέτρα που θα υιοθετηθούν θα πρέπει να βρίσκονται σε συμφωνία με όσα θα υποδείξει η νέα έκθεση του ΟΟΣΑ για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.
Αυτά ξεκαθάρισε ο υπουργός Παιδείας Γαβρόγλου στη συνάντηση που είχε με τις εκπαιδευτικές Ομοσπονδίες ΟΛΜΕ και ΔΟΕ. Σύμφωνα με τον υπουργό, όρος για να πάρει το υπουργείο Παιδείας κάποια επιπλέον ψίχουλα, που θα χρησιμοποιηθούν για διορισμούς εκπαιδευτικών, είναι η επαναφορά της αξιολόγησης.
Το χάπι και πάλι προσπάθησε να χρυσώσει ο Γαβρόγλου λέγοντας ότι η αξιολόγηση («σχεδιασμός και αποτίμηση» είναι κατά τον υπουργό ο σωστότερος όρος) θα έχει τα χαρακτηριστικά της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών δομών της πολιτείας, της αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας και της αξιολόγησης των στελεχών της εκπαίδευσης.
Το παραμύθι αυτό το έχουμε ξανακούσει άπειρες φορές κάθε φορά που οι διάφοροι υπουργοί Παιδείας επιχειρούσαν να επαναφέρουν την αξιολόγηση. Οι εκπαιδευτικές δομές έχουν τα μαύρα χάλια λόγω της υποχρηματοδότησης και αυτό το αστικό κράτος το γνωρίζει πολύ καλά και φέρει γι’ αυτό, το ίδιο, ακέραια την ευθύνη. Δεν χρειάζεται λοιπόν πολύ φιλοσοφία, ούτε καμιά ιδιαίτερη αξιολόγηση για να διαπιστώσει κανείς ότι απαιτείται γενναία χρηματοδότηση ώστε να ικανοποιηθούν οι πραγματικές ανάγκες των σχολείων.
Η δε «αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας» είναι άμεσα συνδεδεμένη με το εκπαιδευτικό έργο που παράγεται σε αυτήν, άρα και με την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών.
Συνεπώς, όλα αυτά δεν είναι τίποτε άλλο από την προετοιμασία του «κλίματος», ώστε οι εκπαιδευτικοί να «αποκτήσουν κουλτούρα αξιολόγησης». Είναι το πρώτο βήμα για την επιβολή της αξιολόγησης και των ίδιων. Δηλώνοντας ότι η αξιολόγηση είναι όρος για κάποιους διορισμούς, ο υπουργός Παιδείας στην ουσία παραδέχθηκε ότι η επανειλημμένη εξαγγελία των 20.000 διορισμών παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες.
Τα χαρτιά του προσπάθησε να κρύψει ο υπουργός και σχετικά με την περίφημη «αυτονομία» της σχολικής μονάδας. «Διευκρίνισε» «ότι δεν αναφέρεται σε οικονομική αυτονομία ούτε σε αυτονομία επί της εκπαιδευτικής διαδικασίας – πολιτικής (π.χ. την επιλογή των βιβλίων που θα διδαχθούν) αλλά σε μια διαδικασία διοικητικής αυτονομίας που θα περιορίσει τη γραφειοκρατία» (ανακοίνωση ΔΟΕ).
Στο πόρισμα, όμως, της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής (πρόεδρος Γαβρόγλου), που συντάχθηκε στο πλαίσιο του «διαλόγου» για την «εκπαιδευτική μεταρρύθμιση» αναφέρονται τα εξής: «Βασική αρχή» της μεταρρύθμισης και «κεντρική πολιτική επιλογή» είναι η «αυτονομία της σχολικής μονάδας», η οποία διακρίνεται σε παιδαγωγική, διοικητική και οικονομική. Η παιδαγωγική αυτονομία εντάσσεται στις βραχυπρόθεσμες προτεραιότητες, ενώ η διοικητική στις μακροπρόθεσμες. (σ.σ. Για ευνόητους λόγους δεν αναφέρεται σε ποιο χρονοδιάγραμμα εντάσσεται η οικονομική αυτονομία).
Σύμφωνα με το πόρισμα «η παιδαγωγική αυτονομία αφορά τη μεγαλύτερη συμμετοχή των εκπαιδευτικών στα προγράμματα σπουδών, στις διδακτικές μεθόδους, στην επιλογή του εκπαιδευτικού υλικού, την επιλογή του τρόπου αξιολόγησης των μαθητών, κ.λπ. Η διοικητική αυτονομία, σχετίζεται με την έννοια της αποκέντρωσης, όπου οι διαφορετικές εκπαιδευτικές περιφέρειες έχουν την υποχρέωση να προσαρμόσουν, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό ανάλογα με το επίπεδο αυτονομίας που τους προσφέρεται, τις βασικές εκπαιδευτικές πολιτικές οι οποίες εκπορεύονται από το Υπουργείο Παιδείας. Η οικονομική αυτονομία, αναφέρεται στη δυνατότητα που δίνεται στη σχολική μονάδα να διαχειριστεί τους πόρους της ή να αναζητήσει πρόσθετους».
Θα δοθεί, λοιπόν, για αρχή στην παρέμβαση των εκπαιδευτικών ένας περιορισμένος και διακοσμητικός ρόλος, που θα δημιουργεί μια ατμόσφαιρα δημοκρατίας, χωρίς σε καμιά περίπτωση να αμφισβητείται το περιεχόμενο και ο ρόλος του αστικού σχολείου και οι κατευθύνσεις που θα ορίζονται άνωθεν σε κεντρικό επίπεδο (εξ ου και το περιεχόμενο το βιβλίων θα καθορίζεται από το υπουργείο Παιδείας και οι εκπαιδευτικοί π.χ. θα έχουν το «προνόμιο» να επιλέγουν ανάμεσα στα εγκεκριμένα σχολικά εγχειρίδια).
Η διοικητική αυτονομία «σχετίζεται με την έννοια της αποκέντρωσης» και οδηγεί στην παρέμβαση των τοπικών παραγόντων και των επιχειρηματιών της κάθε περιοχής στο εκπαιδευτικό γίγνεσθαι με το αζημίωτο.
Οσο για την οικονομική αυτονομία ας μη γελιόμαστε. Αυτή είναι και η ουσία της όλης υπόθεσης. Η «αναζήτηση πρόσθετων πόρων» από τις σχολικές μονάδες αφενός θα απαλλάξει το κράτος από τις υποχρεώσεις του απέναντι στο δημόσιο σχολείο και αφετέρου θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στην κατηγοριοποίηση των σχολείων.
Γιούλα Γκεσούλη
