Πρωτοβουλία Οικοδόμων Αθήνας

Το θέμα είναι τί κάνουν οι εργάτες

Μπέρτολτ Μπρεχτ

 

Περνάμε μια περίοδο σαρωτικής επίθεσης σε όλες τις εργατικές κατακτήσεις και δικαιώματα. Μια περίοδο φτώχειας, ανεργίας, ανατροπής των εργασιακών σχέσεων. Μια περίοδο που δεν έχει τέλος. Τα χειρότερα δεν τα έχουμε δει ακόμα, βρίσκονται μπροστά μας.
 

Η κυβέρνηση της ΝΔ συνεχίζει την πολιτική που επί χρόνια άσκησαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Μια πολιτική προς όφελος του κεφαλαίου, που έχει σαν στόχο να βοηθήσει τον ελληνικό καπιταλισμό να κρατήσει και να βελτιώσει τη θέση του στο διεθνή καπιταλιστικό καταμερισμό εργασίας. Μια πολιτική που προωθείται σήμερα σ’ ολόκληρη την Ευρώπη και συντονίζεται από τα όργανα της Ε.Ε., που όταν πρόκειται να πάρουν αντεργατικά μέτρα ξεχνούν τις διαφορές τους και δρουν ενιαία.
 

Η ανεργία σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο και η κυβέρνηση προσπαθεί “μαϊμουδίζοντας” τα στοιχεία του ΟΑΕΔ να την παρουσιάσει ότι τάχα μειώνεται. Επιχειρήσεις κλείνουν η μία μετά την άλλη και οι καπιταλιστές, αφού ροκάνισαν κρατικές επιδοτήσεις και το χρήμα που μάζεψαν μέσα απ’ την μεγάλη ληστεία του χρηματιστηρίου, παίρνουν νέες επιδοτήσεις και ”μεταναστεύουν” στα Βαλκάνια, αναζητώντας τα μεροκάματα των 7 ευρώ τη μέρα και τις μεσαιωνικές εργασιακές σχέσεις. Τα λεφτά που πληρώνουμε για την αντιμετώπιση της ανεργίας, αντί να πηγαίνουν για την ανακούφιση των ανέργων, (τα επιδόματα ανεργίας παραμένουν καθηλωμένα και σε ύψος και σε διάρκεια, εδώ και χρόνια), δίνονται σαν επιχορήγηση στους καπιταλιστές κι αυτοί από τη μεριά τους προσλαμβάνουν επιδοτούμενους ανέργους και απολύουν εργαζόμενους, αφού κανείς δεν τους ελέγχει.
 

Η ακρίβεια σαρώνει. Οι ανατιμήσεις στα είδη πλατιάς κατανάλωσης έρχονται κατά κύματα. Το μόνο εμπόρευμα που μένει διατιμημένο είναι η εργατική δύναμη και αυτοί έχουν το θράσος να μας λένε ότι πρέπει τα μεροκάματα και οι μισθοί να συγκρατηθούν ακόμη περισσότερο, για να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα!
 

Η φορολογία γίνεται ολοένα και πιο αντιλαϊκή. Η κυβέρνηση φορτώνει τη δημοσιονομική κρίση, για την οποία ευθύνεται το κεφάλαιο και οι άνθρωποί του (αρκεί να σκεφτούμε μόνο το μεγάλο φαγοπότι της Ολυμπιάδας) στις πλάτες των εργαζομένων. Την ώρα που μειώνουν κατά το ένα τρίτο (από 35% σε 25%) τη φορολογία των καπιταλιστικών κερδών, αυξάνουν το ΦΠΑ κατά μια μονάδα. Ενώ οι τιμές στα καύσιμα καλπάζουν, το κράτος κερδοσκοπεί κι αυτό βγάζοντας το πρώτο εξάμηνο του 2005 περίπου 70 δισ. ευρώ περισσότερα από τη φορολογία των καυσίμων. Και ο Αλογοσκούφης έχει το θράσος να δηλώνει ότι “όραμά” του, είναι η εφαρμογή ενιαίου συντελεστή 25% για τη φορολογία φυσικών προσώπων! Για να πληρώνουν οι πλούσιοι ακόμα λιγότερα και οι εργαζόμενοι με σταθερή δουλειά ακόμη περισσότερα.
 

Οι εργασιακές σχέσεις χειροτερεύουν. Δεν είναι μόνο οι ΔΕΚΟ όπου η αισχρή συμφωνία στον ΟΤΕ χρησιμοποιείται σαν πιλότος για μια γενική ανατροπή, η οποία θα χρησιμοποιηθεί στη συνέχεια σα μοχλός πίεσης πάνω στο σύνολο της εργατικής τάξης. Είναι και ο ιδιωτικός τομέας της οικονομίας, όπου συζητιούνται μέτρα όπως η πλήρης απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, η καταστρατήγηση των συλλογικών συμβάσεων για ολόκληρους παραγωγικούς κλάδους, η θέσπιση ατομικών συμβάσεων εργασίας, η μείωση της αποζημίωσης για απόλυση, η παραπέρα διευθέτηση του χρόνου εργασίας σε ετήσια βάση κ.λπ.
 

Το ασφαλιστικό βρίσκεται σταθερά στην κλίνη του Προκρούστη. Κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση συντονίζουν τα πυρά τους στις “πρόωρες συνταξιοδοτήσεις”. Δηλαδή στους εργαζόμενους στα βαριά και ανθυγιεινά, στα 58 χρόνια των οικοδόμων, στο δικαίωμα πρόωρης συνταξιοδότησης με πλήρη 35ετία, κ.λπ. Και η συμβιβασμένη συνδικαλιστική γραφειοκρατία της ΓΣΕΕ, δέχεται πλέον να πάει σε “κοινωνικό διάλογο” για το ασφαλιστικό, εγκαταλείποντας ακόμα και φραστικά τις διεκδικήσεις του εργατικού κινήματος για κατάργηση όλων των αντιασφαλιστικών νόμων, για κατώτερη σύνταξη του ΙΚΑ στα 20 ημερομίσθια του ανειδίκευτου εργάτη, για αύξηση των συντάξεων, για γενική μείωση των ορίων ηλικίας, για επιστροφή στα ταμεία μας των κλεμμένων τρισεκατομμυρίων, κ.λπ.
 

Οι οικοδόμοι ζήσαμε και ζούμε αυτή την επιθετικότητα του κεφαλαίου με δραματικό τρόπο και δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι είμαστε με την πλάτη στον τοίχο! Η προολυμπιακή περίοδος ήταν ένας κόλαφος για βασικά μας δικαιώματα και κατακτήσεις, έστω κι αν πρόσκαιρα “απαλλαχτήκαμε” από το βραχνά της ανεργίας. Μεροκάματα, ωράρια, ασφαλιστικά δικαιώματα, μέτρα υγιεινής και ασφάλειας, σαρώθηκαν όλα απ’ την εκμεταλλευτική μανία του κατασκευαστικού κεφάλαιου και των εργολάβων. Η μανία αυτή ήταν και είναι ο βασικός ένοχος για το βαρύ φόρο αίματος που πληρώσαμε οι οικοδόμοι την προηγούμενη περίοδο. Οι εκατοντάδες νεκροί και σακατεμένοι συνάδελφοί μας στα κάτεργα της εργοδοσίας, είναι ένα γεγονός που παρά την επιμελή τους προσπάθεια να αποσιωπηθεί, φανερώνει πόσο απάνθρωπος και αποκρουστικός είναι ο χαρακτήρας του καπιταλισμού. Ούτε στις μηχανές δεν συμπεριφέρονται έτσι, γιατί υπολογίζουν το κόστος αντικατάστασής τους, ο εργάτης όμως εύκολα αντικαθίσταται απ’ το στρατό των ανέργων!
 

Τα πράγματα δυσκόλεψαν για όλους μας και για ένα λόγο παραπάνω, για τους συναδέλφους οικονομικούς μετανάστες που εργάζονται στον κλάδο μας. Είναι στη φύση του εκμεταλλευτικού συστήματος που ζούμε, να εκδηλώνει την καταπιεστική του μανία στον πιο αδύναμο. Και οι μετανάστες συνάδελφοί μας, φαντάζουν αδύναμοι γιατί εκτός απ’ όλα τ’ άλλα, έχουν ν’ αντιμετωπίσουν την εκδικητικότητα του αστικού κράτους με τις απελάσεις, τις αυθαίρετες και σκόπιμες εξακριβώσεις στοιχείων, τα χαράτσια και τα πρόστιμα που επιβάλλουν οι αντιμεταναστευτικοί νόμοι και τέλος τον ανοιχτό αλλά και καμουφλαρισμένο ρατσισμό της κοινωνίας που ζούμε.
 

Βγήκαμε λοιπόν απ’ αυτή την περίοδο μ’ ένα συνολικό απολογισμό αρνητικό σε βάρος των ταξικών μας συμφερόντων και τη εργοδοσία να τρίβει τα χέρια της, όχι μόνο γιατί εκτινάχθηκαν τα κέρδη της στα ύψη, αλλά γιατί πέτυχε να αναδιαπραγματευτεί με πιο εκμεταλλευτικούς όρους το σύνολο των παραμέτρων που καθορίζουν την αξία της εργατικής μας δύναμης (μεροκάματο, ωράριο εργασίας, υπερωρίες, ένσημα, μέτρα ασφάλειας, κ.λπ). Και όλα αυτά σε συνθήκες με μεγάλη ζήτηση εργατικών χεριών, άρα και πιο ευνοϊκών συνθηκών για να υπάρξει οργανωμένη αντίσταση. Εδώ φάνηκε και όλη η γύμνια της άποψης ότι “οι οικοδόμοι αδιαφορούν για την κλαδική σύμβαση επειδή τα μεροκάματα διαμορφώνονται στην αγορά” που επικαλείται η κατά τα άλλα “ταξική” ηγεσία του συνδικάτου οικοδόμων.
 

Μ’ αυτά τα δεδομένα μπήκαμε στους πρώτους μήνες της μεταολυμπιακής περιόδου, με τις κατασκευαστικές εταιρίες ν’ απολύουν χιλιάδες εργάτες, τις περισσότερες φορές χωρίς αποζημιώσεις, άλλες ν’ αφήνουν απλήρωτους εργάτες για μήνες και το σύνολο των μισθωτών οικοδόμων ν’ αγωνιά αν αύριο θα ‘χει μεροκάματο. Η αντιστροφή που υπάρχει το τελευταίο διάστημα λόγω της αύξησης της οικοδομικής δραστηριότητας, αύξησε τη ζήτηση των εργατικών χεριών, κανείς όμως δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πού θα καταλήξει, γιατί καπιταλισμός και σταθερό δικαίωμα στη δουλειά, είναι έννοιες ασύμβατες.
 

Πολλά τα ερωτήματα που αφορούν το χτες και το σήμερα. Τί έφταιξε, τί φταίει για τα σημερινά αδιέξοδα, πώς θ’ αλλάξει η κατάσταση, ποιος ο δικός μας ο ρόλος και το όριο ευθύνης;
 

Η “Πρωτοβουλία Οικοδόμων” δεν διεκδικεί για τον εαυτό της το αλάθητο του Πάπα, ούτε κατέχει το κοκαλάκι της νυχτερίδας για να έχει έτοιμες απαντήσεις σε όλα. Σαν συλλογικότητα όμως, που βγήκε από τα σπλάχνα αυτού του κλάδου, θεωρεί αυτονόητο να μοιραστεί τους όποιους προβληματισμούς και απόψεις της με την πλατιά μάζα των οικοδόμων -στο βαθμό που οι δυνάμεις της επιτρέπουν- με στόχο την αναγέννηση των ελπίδων, για τη συγκρότηση ενός αποτελεσματικού και νικηφόρου εργατικού κινήματος. Μια ελπίδα που αξίζει να μείνει ζωντανή και να παλέψουμε γι’ αυτή, γιατί άλλος δρόμος δεν υπάρχει!
 

Για μας ένα είναι ξεκάθαρο: Τη βασική ευθύνη για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε την έχει ο ίδιος ο καπιταλισμός, την έχουν οι εκμεταλλευτικές σχέσεις που τον περιβάλλουν, που αναγκάζουν τον οικοδόμο, τον εργάτη, ενώ παράγει όλο τον κοινωνικό πλούτο να παζαρεύει την επιβίωσή του. Μαζί μ’ αυτόν ευθύνεται όλος ο παλιός μηχανισμός στήριξής του, που του εξασφαλίζει και τη διαιώνισή του. Ομως, ο καπιταλισμός δε γεννήθηκε χθες, έχει χρόνια ζωής, όπως χρόνια ζωής έχουν και οι προσπάθειες των εργατών να συγκρουστούν μαζί του, ακόμα και να τον αλλάξουν. Κατά συνέπεια η ταξική πάλη γινόταν, γίνεται και θα γίνεται. Το ερώτημα που μπαίνει, είναι κάτω από ποιους όρους αυτή μπορεί να είναι αποτελεσματική και να επιβάλλει λύσεις προς όφελός μας.
 

Επειδή και γνώση έχουμε και εμπειρία, ας ψάξουμε να βρούμε τι φταίει και τι πρέπει να κάνουμε για να ενισχύσουμε τη δύναμή μας στην ταξική πάλη.
 

Δεν γεννηθήκαμε χθες. Ο οικοδομικός κλάδος έχει μεγάλη εμπειρία από σκληρούς και αποτελεσματικούς αγώνες. Μόνο που αυτοί αφορούν το μακρινό παρελθόν κι όχι το τώρα. Ακόμη όμως κι αυτές οι μάχες που δόθηκαν την περίοδο της Ολυμπιάδας -παρόλο που ήταν σκόρπιες κι ασυντόνιστες, δείχνουν κάτι: ότι οι εργάτες αν πιστέψουν στη δύναμή τους, αν αγνοήσουν τις συμβιβασμένες συνδικαλιστικές ηγεσίες, βρίσκουν το δρόμο για να επιβάλλουν τη θέλησή τους.

Οι κυβερνήσεις τη δουλειά τους κάνουν. Κυβερνήσεις του κεφάλαιου είναι, τα συμφέροντα του κεφάλαιου θα υποστηρίξουν. Και τ’ άλλα κόμματα της βουλής, τη δουλειά τους κάνουν. Δεν θέλουν να διαταράξουν τις ισορροπίες του συστήματος. Μη μας ξεγελούν οι διαφορετικές τους αποχρώσεις, αυτές χρειάζονται για να εξισορροπούνται οι αντιδράσεις. Κανείς τους δε θέλει ανυποχώρητους, σκληρούς, νικηφόρους απεργιακούς αγώνες. Θέλουν μόνο χειροκροτητές και ψηφοφόρους για να βελτιώσουν τη θέση τους στην αστική σκηνή. Θέλουν “αγώνες” εθιμοτυπικούς, με μοναδικό στόχο ν’ αποκομίζουν αυτά, πολιτική υπεραξία. Μας χορταίνουν με λόγια, αλλά στην πράξη βάζουν πλάτη για την προστασία του καπιταλιστικού συστήματος.
 

Και η συνδικαλιστική γραφειοκρατία τη δουλειά της κάνει. Δουλειά της είναι να λειτουργεί σαν πέμπτη φάλαγγα μέσα στο εργατικό κίνημα. Να σπέρνει τις ντροπιασμένες ιδέες της ταξικής συνεργασίας και του κοινωνικού εταιρισμού. Να διασπά αντί να ενώνει το εργατικό κίνημα. Να συγκεντρώνει στα χέρια της όλη την εξουσία και να τη διαχειρίζεται πίσω απ’ τις πλάτες μας, αφυδατώνοντας κάθε μαζική διαδικασία και απονεκρώνοντας την εργατική δημοκρατία. Να υπονομεύει κάθε αγωνιστική διάθεση που πάει να ξεφύγει απ’ τον ασφυκτικό τους έλεγχο και να ξεπουλάει τα συμφέροντά μας στα παζάρια με τους υπουργούς και τους καπιταλιστές.
 

Ας μη μας ξεγελούν οι διαφορετικές τους αποχρώσεις και οι κοκορομαχίες, ούτε και το γεγονός ότι κάνουν ξεχωριστές συγκεντρώσεις. Μπορεί για παράδειγμα η συνδικαλιστική γραφειοκρατική ηγεσία του συνδικάτου οικοδόμων, να μην υπέγραψε ανοιχτά και ξεδιάντροπα εργασιακή ειρήνη με τους καπιταλιστές στην Ολυμπιάδα, πράγμα που έκανε η ΓΣΕΕ, εντούτοις όμως με την απραξία και την αδράνειά της, έφερε το ίδιο αποτέλεσμα. Εδειξε με τη στάση της ότι δεν ήθελε να οργανώσει την αντεπίθεση των οικοδόμων, ούτε επεδίωκε την πλατιά δράση γιατί δεν μπορεί να την ελέγξει. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα, κινήθηκε και ενάντια σε πρωτόβουλες κινήσεις των εργατών (όπως π.χ. Μετρό Βουλιαγμένης, Ευρωπαϊκή Τεχνική, κ.ά.). Και για να μην διατηρείται καμία αυταπάτη για το τι είδους διαφορές έχουν με τη ΓΣΕΕ, ας ανατρέξει κανείς στην κλαδική σύμβαση που υπόγραψε με τους κατασκευαστές, -και οι οικοδόμοι έχουν πλήρη άγνοια- που προβλέπει 1,5 ευρώ αύξηση στο βασικό μεροκάματο.
 

Θα μπορούσε κανείς να μιλάει ώρες αποκαλύπτοντας το συμβιβαστικό ρόλο αυτών των ηγεσιών. Το δίχως άλλο ένα είναι ξεκάθαρο. Αν η συνδικαλιστική γραφειοκρατία με τη στάση της δεν έβαζε πλάτη για να περάσουν τ’ αντεργατικά μέτρα, με διαφορετικούς όρους θα μιλούσαμε σήμερα με τους ταξικούς μας αντιπάλους.
 

Το θέμα λοιπόν δεν είναι τι κάνουν οι κυβερνήσεις, το πολιτικό σύστημα και η συνδικαλιστική γραφειοκρατία, αλλά τι κάνουμε εμείς. Τώρα γνωρίζουμε το ρόλο τους. Ας μην επιτρέψουμε να σπείρουν ανάμεσά μας την απογοήτευση και τον ατομισμό. Ως πότε θα τους αναθέτουμε να διαχειρίζονται τις υποθέσεις μας, να μας εκπροσωπούν και ν’ αποφασίζουν για λογαριασμό μας; Το δικό μας όπλο είναι η συλλογικότητά μας και η εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας. Ας μην ξεχνάμε το μεγάλο δίδαγμα της ιστορίας: ό,τι κατακτήθηκε, κατακτήθηκε χάρη στο δικό μας αγώνα και ό,τι χάθηκε, χάθηκε χάρη στη δική μας αδράνεια. Μπορεί να δώσαμε αγώνες και να χάσαμε. Χάσαμε μάχες, όχι όμως τον πόλεμο. Αυτές οι μάχες μπορεί να μας οδηγήσουν να κερδίσουμε τον πόλεμο κι όχι πηγαίνοντας στις κάλπες, πολιτικές ή συνδικαλιστικές, και αναθέτοντας σε εκπροσώπους καλοπροαίρετους και μη, να ενεργήσουν για λογαριασμό μας.
 

Η Πρωτοβουλία Οικοδόμων, είναι μια συλλογικότητα που δημιουργήθηκε πριν 2 χρόνια, με σκοπό να δράσει αποφασιστικά, να συμβάλλει στην αλλαγή αυτής της κατάστασης. Πεποίθησή μας είναι ότι μπορούμε πολλά να κάνουμε για την ανασυγκρότηση του κινήματός μας. Είμαστε ριζικά αντίθετοι με την ηττοπαθή πρακτική της ηγεσίας του συνδικάτου οικοδόμων που ακόμη και τώρα, σε εποχή ευνοϊκή για μας, γυρίζει την πλάτη στην πλατιά μάζα των οικοδόμων, αρνούμενη να συμβάλλει στην οργάνωση αγώνων για το μεροκάματο, το ωράριο, τα μέτρα ασφάλειας. Είναι χρέος μας να μην της επιτρέψουμε αυτές τις λίγες δυνάμεις που σήμερα αντιστέκονται, να τις οδηγήσει στην αποστράτευση, μέσω της γνωστής τακτικής των “αγωνιστικών” μπαλωθιών. Σύνθημά μας, οι οικοδόμοι πρωταγωνιστές σε όλα τα επίπεδα ανάπτυξης ενός αγώνα κι όχι χειροκροτητές σε πολιτικάντικα παιχνίδια.
 

Αυτές τις μέρες διεξάγονται οι εκλογές του συνδικάτου οικοδόμων, για την ανάδειξη νέας διοίκησης και οργάνων. Την άποψή μας για τον τρόπο διεξαγωγής και το χαρακτήρα αυτών των εκλογών, θα τη βρείτε στα παράπλευρα άρθρα στην εφημερίδα μας, δεν θα σταθούμε ιδιαίτερα εδώ.
 

Ζητάμε απ’ όλους τους οικοδόμους την πλατιά στήριξη των ψηφοδελτίων της “Πρωτοβουλίας Οικοδόμων” για να εκφραστεί και μ’ αυτό τον τρόπο η διάθεση ν’ αλλάξουν τα πράγματα. Δεν διεκδικούμε απλά αλλαγή των συσχετισμών. Η ουσιαστική αλλαγή συσχετισμών, γίνεται με όρους ταξικής πάλης. Γίνεται με συναπόφαση, αλληλεγγύη, πλατιά εργατική δημοκρατία και το κυριότερο, με διάθεση για δράση. Καμιά εκπροσώπηση χωρίς αυτή την προϋπόθεση δεν μπορεί να βοηθήσει.
 

Είναι καιρός να κάνουμε μια τομή στη μέχρι σήμερα στάση μας. Ν’ αναζητήσουμε τρόπους και μορφές ανάπτυξης της συλλογικότητάς μας, να διεκδικήσουμε αυτά που καθημερινά μας κλέβουν, ν’ αντιπαλέψουμε την εργοδοσία στα ίσα, να πάρουμε τέλος την υπόθεση στα χέρια μας.
 

Ζητάμε η στήριξη των ψηφοδελτίων της “Πρωτοβουλίας Οικοδόμων”, ν’ αποτελέσει απόφαση δέσμευσης για τον καθένα μας, την επομένη των εκλογών, να παλέψουμε αποφασισμένα για:
 

♦ Αυξήσεις στα μεροκάματα που να καλύπτουν τις ανάγκες μας, καταγγέλλοντας τώρα την κλαδική σύμβαση.

♦ Νομοθετική κατοχύρωση του 7ωρου-35ωρου

♦ Να πάρουμε την υπόθεση της ζωής μας στα χέρια μας, διεκδικώντας μέτρα ασφάλειας στις οικοδομές και τα εργοτάξια.

♦ Πλήρη ασφαλιστική κάλυψη ενάντια στα παζάρια των ενσήμων

♦ Μέτρα στήριξης των οικονομικών μεταναστών, κόντρα στην πολιτική που υπαγορεύει χαράτσια και πρόστιμα για το δικαίωμα στη δουλειά.