Το δίδυμο Μέρκελ-Σαρκοζί (γνωστό και ως Μερκοζί) ανήκει πλέον στο παρελθόν. Η νίκη του «σοσιαλιστή» Ολάντ με 51.6%, έναντι 48.4% του Σαρκοζί, στο δεύτερο γύρο των γαλλικών προεδρικών εκλογών της περασμένης Κυριακής, παρουσιάζεται όχι μόνο σαν «ανάσα» για τους γάλλους εργαζόμενους (μέχρι και η «κομμουνιστική» CGT εξέφρασε την ικανοποίησή της), αλλά και σαν το άνοιγμα μιας νέας σελίδας για τους ευρωπαϊκούς λαούς!
Οι προσδοκίες είναι τόσο κενές περιεχομένου όσο το διαφημιστικό νταβαντούρι που κυριαρχεί στον ευρωπαϊκό Τύπο. Γιατί ο Ολάντ είναι τόσο «αριστερός» όσο κι ο… Παπανδρέου, τον οποίο έσπευσε να υπερασπιστεί από τα πυρά του Σαρκοζί στο τελευταίο μεταξύ τους ντιμπέιτ πριν τις εκλογές. Αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα μείωσης των ελλειμμάτων, ο Ολάντ ζητά μέτρα για την «ανάπτυξη». Μια «ανάπτυξη» που δεν είναι και τόσο διαφορετική απ’ αυτή που ζητά η Μέρκελ, η οποία δήλωσε ότι θα τον υποδεχτεί με ανοιχτές αγκάλες για να συνεργαστούν.
Ποια ήταν τα τέσσερα μέτρα για την «ανάπτυξη» στην Ευρώπη, που υποσχέθηκε προεκλογικά;
1. Εκδοση ευρωομολόγων. Προσέξτε, όμως, τα ομόλογα αυτά θα πρέπει να τα εκδώσει η Ευρωπαϊκή Ενωση για να χρηματοδοτήσει τους καπιταλιστές για έργα βιομηχανικά, υποδομής κ.λπ. Οχι για να δανείσει εξαρτημένες χώρες, όπως η Ελλάδα, με όρους καλύτερους απ’ αυτούς που δανείζονται σήμερα, ώστε να μην κοπούν μισθοί, συντάξεις και κοινωνικές παροχές.
2. Αύξηση κεφαλαίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για να χρηματοδοτήσει «την καινοτομία και την έρευνα». Ωραία λογάκια που σε εποχές κρίσης μεταφράζονται σ’ ένα απλό «λεφτά στις τράπεζες».
3. Χρησιμοποίηση πόρων που μένουν ανενεργοί (αυτό το λένε εδώ και καιρό ο Μπαρόζο, ο Γιούνκερ, ακόμη και ο Σόιμπλε).
4. Επιβολή ενός φόρου στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές (πρόταση που επίσης υπάρχει εδώ και καιρό στο τραπέζι της Ευρωένωσης και την διατύπωνε έντονα η Λαγκάρντ, όταν ήταν υπουργός Οικονομικών του Σαρκοζί).
Πρόκειται για μέτρα που δεν αμφισβητούν στο ελάχιστο το κοινωνικό σύστημα που δημιουργεί την κρίση (τον καπιταλισμό), που ηχούν όμορφα, χωρίς όμως να απαντούν στο ερώτημα που θα έπρεπε να τεθεί: ανάπτυξη για ποιον και με τι μισθούς και κοινωνικές παροχές;
Ο καπιταλισμός στηρίζεται στην πώληση της εργατικής δύναμης των εργατών. Σε εποχές κρίσης, όταν οι αγορές στενεύουν και η ανεργία θεριεύει, το εμπόρευμα που λέγεται εργατική δύναμη είναι επόμενο να πουλιέται φτηνότερα, μιας και οι καπιταλιστές θέλουν να σώσουν τα κέρδη τους που λόγω της πτώσης των πωλήσεων τείνουν να πέσουν. Εχοντας μετατρέψει μια σειρά από χώρες σε εργατικά σκλαβοπάζαρα με μισθούς εξαθλίωσης, οι καπιταλιστές εκβιάζουν τους εργάτες των «προηγμένων χωρών» να δεχτούν μειωμένα μεροκάματα, γιατί διαφορετικά θα ψάξουν αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια.
Πώς απαντά η σημερινή σοσιαλδημοκρατία σ’ αυτούς τους εκβιασμούς; Με την περιβόητη «ανάπτυξη», χωρίς να ξεκαθαρίζει (σκόπιμα) με τι μεροκάματα, με ποια δικαιώματα. Εξαντλείται στο να υπόσχεται φόρους στους υπερβολικά πλούσιους και ίσως και κάποιες ελαφρύνσεις στους πιο εξαθλιωμένους. Η ουσία όμως είναι, ότι το κάνει αυτό για ν’ αποφύγει κοινωνικές συγκρούσεις, για να παγιδέψει την εργαζόμενη κοινωνία να δεχτεί ομαλά όλη την αντεργατική λαίλαπα. Αυτή είναι η διαφορά της με την παραδοσιακή δεξιά και καμία άλλη.
Οσο για τον Ολάντ, έχει να κάνει άλλο παζάρι με την Μέρκελ. Το παζάρι αυτό δεν αφορά τα εργατικά δικαιώματα, αλλά το μοίρασμα των συνεπειών της κρίσης στην Ευρωζώνη. Η Γαλλία δεν είναι Ελλάδα. Είναι μία ιμπεριαλιστική χώρα με 25.000 θυγατρικές εταιρίες στο εξωτερικό, που έχουν τέσσερα εκατομμύρια εργαζόμενους, από τις οποίες λίγο λιγότερο από τις μισές είναι εντός ΕΕ. Οι πωλήσεις που πραγματοποιούν όλες αυτές οι θυγατρικές εταιρίες στο εξωτερικό φτάνουν σχεδόν στο διπλάσιο του συνόλου των εξαγωγών της χώρας! Διαθέτει, δηλαδή, μια τεράστια δύναμη κεφαλαίου που κι αυτό τζογάρει με τα χρέη άλλων χωρών, όπως φαίνεται και από τα επίσημα στοιχεία που δείχνουν ότι οι «επενδύσεις χαρτοφυλακίου» του γαλλικού χρηματιστικού κεφαλαίου (μετοχές, χρεόγραφα κτλ.) αυξήθηκαν κατακόρυφα την τελευταία δεκαετία, φτάνοντας στο σημείο να έχουν διπλάσια αξία από τις άμεσες επενδύσεις.
Τα τελευταία χρόνια, όμως, το γαλλικό κεφάλαιο αντιμετωπίζει προβλήματα. Από το 2005 μέχρι σήμερα, η αξία των εξαγωγών είναι μικρότερη από αυτή των εισαγωγών, εξέλιξη που σημειώνεται για πρώτη φορά μετά το 1991. Οι δε καταναλωτικές δαπάνες των νοικοκυριών στο εσωτερικό σχεδόν μηδενίστηκαν το 2008 και το 2009, ενώ η αύξηση κατά 1.34% του 2010 είναι από τα μικρότερα ποσοστά αύξησης που έχουν σημειωθεί από το 1950 που η στατιστική υπηρεσία δίνει στοιχεία. Ταυτόχρονα, οι γαλλικές τράπεζες είναι περισσότερο εκτεθειμένες στο ιταλικό χρέος, αφού από τα 867.3 δισ. δολάρια (626 δισ. ευρώ) που χρωστού-σε η Ιταλία στις τράπεζες 24 χωρών στο τέλος του 2010, λίγο κάτω από τα μισά (392.6 δισ. δολάρια) τα χρωστού-σε σε γαλλικές τράπεζες, σύμφωνα με την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS). Το γαλλικό κεφάλαιο θα πρέπει επομένως να επαναδιαπραγματευτεί με το γερμανικό για τη μοιρασιά της πίτας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Αυτό είναι που απασχολεί τον Ολάντ και τη Μέρκελ και όχι η… διάσωση της Ελλάδας.
Απ’ ό,τι φαίνεται, πάντως, η μεγάλη «κόντρα» μεταξύ τους, για την οποία μας προϊδέαζαν τα διεθνή ΜΜΕ, δεν φαίνεται να ξεσπάει για την ώρα. Κι αν κάποτε ξεσπάσει, θα αφορά άλλα ζητήματα και όχι τους μισθούς και τις συντάξεις ή τα εργατικά δικαιώματα, στα οποία θα εμφανι- στούν ενωμένοι ως Μερκολάντ, όπως ακριβώς το δίδυμο Μερκοζί (για να μη μιλήσουμε για παλαιότερα δίδυμα, όπως αυτό των Κολ-Μιτεράν ή αυτό των Σιράκ-Σρέντερ).
ΥΓ: Προς μεγάλη στεναχώρια του «ακροαριστερού» Αλέξη (σύμφωνα με ορισμένα διεθνή ΜΜΕ, όπως το France24), ο Φρανσουά του σέρβιρε μια μεγαλοπρεπή χιλόπιτα, αρνούμενος να τον συναντήσει, για να μην παραβιάσει το… πρωτόκολλο που του επιβάλλει να μην συναντιέται με ηγέτες κομμάτων. Αλλο πράγμα τα κοράκια κι άλλο τα… κοκοράκια.
► Αυτή είναι η αποστολή μου. Να δώσω στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα μια διάσταση ανάπτυξης, εργασίας, ευημερίας, μέλλοντος. Αυτό είναι που θα πω το συντομότερο δυνατό στους Ευρωπαίους εταίρους μας και πρώτα απ’ όλους στη Γερμανία.
Φρανσουά Ολάντ
► Πρέπει τώρα να επιτύχουμε ένα σύμφωνο ανάπτυξης για μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα. Πεποίθησή μου είναι ότι η γαλλογερμανική φιλία θα γίνει ακόμα πιο βαθιά. Θα συνεργαστούμε για ένα σύμφωνο ανάπτυξης στην Ευρώπη. Θα πρέπει να προσθέσουμε νέα κίνητρα για ανάπτυξη και αυτό περνά μέσα από τις διαρθρωτικές αλλαγές.
Γκίντο Βεστερβέλε (ΥΠΕΞ Γερμανίας)
► Η εκλογή του Ολάντ θα είναι ένας παράγοντας ενότητας στην Ευρώπη.
Πιερ Μοσκοβισί (εκπρόσωπος Ολάντ)
► Πιστεύω πως υπάρχει περιθώριο για μια γαλλογερμανική συναίνεση.
Πέτερ Αλτμάιερ (επικεφαλής ΚΟ CDU)
► Δεν μπορούμε ν’ αλλάξουμε την ουσία του δημοσιονομικού συμφώνου. Μπορούμε όμως να προσθέσουμε αναπτυξιακά στοιχεία, όχι απαραίτητα υπό τη μορφή μιας συνθήκης.
Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ
►Το πιο σημαντικό, πιστεύω, είναι να συμφωνήσουμε στο περιεχόμενο: ποιοι είναι οι μοχλοί, τα εργαλεία ενίσχυσης της ανάπτυξης και της απασχόλησης; Υπάρχουν πολλά σημεία σύγκλισης, ακόμα και με το πρόγραμμα του νέου Προέδρου της Γαλλίας.
Χέρμαν Βαν-Ρομπάι