Από τα τρία «παιδιά» του απερχόμενου προέδρου Νίκου Αναστασιάδη, που συγκρούστηκαν στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών της Κυπριακής Δημοκρατίας, πέρασαν στο δεύτερο γύρο τα δύο «νόθα» και αποκλείστηκε το «εντός γάμου». Ο Νίκος Χριστοδουλίδης ήρθε πρώτος με 32,04%, ο Ανδρέας Μαυρογιάννης δεύτερος με 29,60% και ο Αβέρωφ Νεοφύτου (πρόεδρος του ΔΗΣΥ) τρίτος με 26,11%.
Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας που ο υποψήφιος της Δεξιάς (ΔΗΣΥ) μένει εκτός δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών. Αυτό, όμως, είναι μαγική εικόνα. Γιατί και ο Χριστοδουλίδης στέλεχος του ΔΗΣΥ υπήρξε. κατέβηκε ως ανεξάρτητος, όταν το κομματικό κογκλάβιο επέλεξε τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ, Νεοφύτου, ως υποψήφιο.
Ο Χριστοδουλίδης υπήρξε επί χρόνια στενός συνεργάτης του Αναστασιάδη, πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος, πρώην υπουργός Εξωτερικών. Μπορεί να μην πήρε το χρίσμα του ΔΗΣΥ, είχε όμως την υποστήριξη πρώην βουλευτών και υπουργών του δεξιού κόμματος και την επίσημη υποστήριξη από το λεγόμενο «πατριωτικό Κέντρο» (ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ, με την τελευταία να μην υποστηρίζει τελικά τον Μαυρογιάννη, όπως είχε διαφανεί αρχικά). Και βέβαια, ο Χριστοδουλίδης είχε την υπόγεια στήριξη του Αναστασιάδη, που αρνήθηκε να υπογράψει την υποψηφιότητα Νεοφύτου, κλείνοντας με νόημα το μάτι στους ψηφοφόρους του ΔΗΣΥ.
Από την άλλη, ο Μαυρογιάννης είχε τη στήριξη του ΑΚΕΛ (που παραμένει το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα της Κύπρου, εκφράζοντας ουσιαστικά τη σοσιαλδημοκρατία), αλλά ούτε μέλος του ΑΚΕΛ υπήρξε ούτε αριστερός δήλωσε ποτέ. Υπήρξε υψηλόβαθμο στέλεχος του κυπριακού διπλωματικού σώματος και στενός συνεργάτης του απερχόμενου Αναστασιάδη και στις δυο θητείες του ως προέδρου. Διπλωμάτης καριέρας, υπηρέτησε σε κρίσιμα πόστα της κυπριακής διπλωματίας, έχοντας χειριστεί σε διάφορες φάσεις την ατζέντα των διακοινοτικών συνομιλιών. Ο Χριστόφιας τον είχε ορκίσει υφυπουργό Προεδρίας για να οργανώσει την κυπριακή προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, ενώ ο Αναστασιάδης τον διόρισε επικεφαλής διαπραγματευτή της ελληνοκυπριακής πλευράς στις συνομιλίες για το Κυπριακό, θέση στην οποία παρέμεινε από τον Σεπτέμβρη του 2013 μέχρι τον Μάη του 2022, οπότε παραιτήθηκε για να διεκδικήσει την προεδρία της Δημοκρατίας.
Το αποτέλεσμα υπήρξε έκπληξη και ως προς τον αποκλεισμό του Νεοφύτου και ως προς τη διαφορά ανάμεσα στους δύο πρώτους, καθώς τα γκάλοπ έφερναν τον Χριστοδουλίδη να προηγείται με τουλάχιστον δέκα μονάδες και τον Νεοφύτου να προηγείται του Μαυρογιάννη. Αλλά τα γκάλοπ έφτιαχναν κλίμα, δεν διαμόρφωναν το κλίμα. Οσοι πίστεψαν τους γκαλοπατζήδες πήγαν –για μια ακόμη φορά- «κουβά», αλλά οι γκαλοπατζήδες δε δίνουν δεκάρα. Γι’ αυτό πληρώνονται, αυτό θα συνεχίσουν να κάνουν
Ισχυροί παράγοντες της κυπριακής αστικής τάξης «έσπρωχναν» τον Χριστοδουλίδη, εμφανίζοντάς τον σαν… μινιατούρα του Μακρόν. Ο νέος, ο κοσμοπολίτης, ο μοντέρνος, μακριά από την εικόνα του παραδοσιακού αρτηριοσκληρωτικού δεξιού, αυτός που θα ανανεώσει το πολιτικό σκηνικό στην Κύπρο.
Ο Νεοφύτου πλήρωσε τα σκάνδαλα και τη διαφθορά («χρυσά διαβατήρια» κτλ.), στα οποία ήταν μπλεγμένα επίλεκτα στελέχη του ΔΗΣΥ, ακόμη και το δικηγορικό γραφείο του Αναστασιάδη. Αναγκαστικά θα κάνει στη μπάντα, ώστε κάποιος νέος ή νέα να αναλάβει να ανασυγκροτήσει το κόμμα της κυπριακής Δεξιάς.
Εκείνο που πρέπει να σημειωθεί είναι το νέο ρεκόρ της αποχής που έφτασε στο 28% και πρέπει να είναι ιδιαίτερα αυξημένο ανάμεσα στους νέους, αν κρίνουμε από τις εκκλήσεις που απευθύνονταν απ’ όλο το πολιτικό σύστημα προς τους νέους προεκλογικά, να πάνε να γραφτούν στους εκλογικούς καταλόγους. Το 28% είναι τεράστιο ποσοστό για την Κύπρο και δεν πρέπει να το συγκρίνουμε με ποσοστά αποχής στις ευρωπαϊκές χώρες. Η Κύπρος έχει ακόμη τη χαίνουσα πληγή της de facto διχοτόμησης και των προσφύγων και αυτό διατηρούσε ψηλά το πολιτικό ενδιαφέρον, το οποίο διοχετευόταν στις κάλπες. Πλέον αυτό έσπασε. Ολο και περισσότεροι άνθρωποι, ιδίως νέοι, συνειδητοποιούν ότι το αστικό πολιτικό σύστημα εμπορεύεται και τις ζωές τους και τη διχοτόμηση του νησιού και του στρέφουν την πλάτη. Κι αυτό κάθε άλλο παρά απολίτικη στάση είναι.
Και βέβαια, πρέπει να σημειωθεί η νέα άνοδος των νεοναζιστών του ΕΛΑΜ (ξεκίνησε ως κυπριακό παράρτημα της ΧΑ), ο υποψήφιος του οποίου κατετάγη τέταρτος με 6,04% (στις εκλογές του 2018 είχε πάρει 5,65%). Σύμφωνα με το ΡΙΚ, που επικαλείται τα exit poll, ο Χρίστος Χρίστου (χρυσαυγίτης όσο βρισκόταν στην Αθήνα για σπουδές στο ΤΕΙ) πήρε τις περισσότερες από τις 24.002 ψήφους του από νέους ηλικίας 18 έως 24 ετών. Δείγμα κι αυτό της κατάπτωσης του αστικοκοινοβουλευτικού πολιτικού συστήματος και ιδιαίτερα της Δεξιάς.
Αν και για εμάς δεν έχει καμιά σημασία ποιος θα κερδίσει στο δεύτερο γύρο την επόμενη Κυριακή, εκτιμούμε ότι τις περισσότερες πιθανότητες έχει ο Χριστοδουλίδης. Μπορεί να πάρει ψήφους του Νεοφύτου (ενδεχομένως να υπάρξει και επίσημη στήριξη από τον ΔΗΣΥ, μολονότι τα ηγετικά στελέχη του είναι χολωμένα μαζί του), μπορεί να πάρει ψήφους των νεοναζιστών, που δεν υπάρχει περίπτωση να ψηφίσουν… «κομμουνιστήν» (γι’ αυτούς, το ΑΚΕΛ και όλοι όσοι νταραβερίζονται μ’ αυτό είναι «κομμουνισταί»). ‘Η αποχή θα κάνουν ή θα ψηφίσουν Χριστοδουλίδη. Αντίθετα, ο Μαυρογιάννης δεν έχει δεξαμενή άντλησης ψήφων και ποντάρει μόνο σε χολωμένους ψηφοφόρους του Νεοφύτου. Υπάρχει, βέβαια, το προηγούμενο του 1988, όταν ο υποψήφιος του ΑΚΕΛ, Βασιλείου, κέρδισε τον Κληρίδη, που προηγούταν στον πρώτο γύρο, όμως ο Βασιλείου πήρε ψήφους των κεντρώων υποψήφιων (ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ), ενώ τώρα τα κόμματα του «πατριωτικού Κέντρου» δεν κατέβασαν υποψήφιους και εξαρχής στήριξαν τον Χριστοδουλίδη.