Στις αρχές Μαρτίου, δόθηκε στη δημοσιότητα η ετήσια έκθεση του Διεθνούς Επιμελητηρίου Ελέγχου των Ναρκωτικών, που υπάγεται στον ΟΗΕ, η οποία, μεταξύ άλλων αναφέρει ότι πρέπει να απαγορευτεί το μάσημα των φύλλων της κόκας, γιατί προκαλεί εξάρτηση, και καλεί τη Βολιβία και το Περού να ποινικοποιήσουν όχι μόνο το μάσημα της κόκας αλλά και τη χρήση της για την παρασκευή τσαγιού, αναψυκτικών, αλεύρου, καλλυντικών κ.ά
Η απόφαση αυτή βασίστηκε στη Συνθήκη του 1961 του ΟΗΕ για τα ναρκωτικά, η οποία κατατάσσει τα φύλλα της κόκας, την κοκαϊνη, την ηρωϊνη και το όπιο στην πρώτη θέση στον κατάλογο των ναρκωτικών ουσιών.
Οπως είναι γνωστό, εδώ και χιλιάδες χρόνια, οι Ινδιάνοι χρησιμοποιούν τα φύλλα της κόκας ως φάρμακο και σε θρησκευτικές τελετές. Τα φύλλα της κόκας περιέχουν ίχνη, λιγότερο από 1%, του αλκαλοειδούς, από το οποίο σε μεγάλες ποσότητες παράγεται η κοκαϊνη. Λόγω της τονωτικής τους ιδιότητας, οι κάτοικοι των Άνδεων τα μασούν για να αντιμετωπίσουν την πείνα και τις κακουχίες.
Οι κυβερνήσεις της Βολιβίας και του Περού αντέδρασαν έντονα στην απόφαση αυτή και τη χαρακτήρισαν προσβλητική για τις παραδόσεις των Ινδιάνων. Αντιδράσεις υπάρχουν όμως και από την πλευρά επιστημόνων και επιστημονικών φορέων. Για παράδειγμα, ο αμερικάνος βοτανολόγος και συγγραφέας Γουέιντ Ντέιβις, που μελέτησε την κόκα στην Κολομβία, χαρακτήρισε παράλογη την απόφαση του Επιμελητηρίου και επισήμανε ότι δεν υπάρχει καμιά απόδειξη τοξικότητας ή εθισμού στα 4.000 χρόνια που χρησιμοποιείται. Επίσης, το «Policy Consortium», ένα δίκτυο ειδικών στην πολιτική για τα ναρκωτικά, δήλωσε ότι η απαγόρευση της κόκας βασίστηκε σε ξεπερασμένα επιστημονικά δεδομένα και αντανακλά «αυστηρές και στενόμυαλες αντιλήψεις, οι οποίες καταδικάζουν τις χώρες που επιτρέπουν τη παραδοσιακή χρήση κόκας και τη βιομηχανοποίησή της». Ολα αυτά δεν είναι φυσικά άγνωστα σ’ αυ- τούς που θυμήθηκαν τη Συνθήκη του 1961 και ζητούν την απαγόρευση της παραδοσιακής χρήσης των φύλλων κόκας. Είναι προφανές ότι πίσω από την απόφασή τους υπάρχει πολιτική σκοπιμότητα και πιο συγκεκριμένα ο δάκτυλος του Λευκού Οίκου.
Ο πρόεδρος της Βολιβίας Εβο Μοράλες, Ινδιάνος Αϊμάρα και πρώην καλλιεργητής κόκας, έχει υπερασπιστεί επανειλημμένα τη χρήση των φύλλων κόκας και έχει ασκήσει πίεση για να αφαιρεθεί από τον κατάλογο της Συνθήκης του 1961. Η έκθεση του Διεθνούς Επιμελητηρίου Ελέγχου των Ναρκωτικών δυσκολεύει παρά πολύ την επίτευξη του στόχου του και λειτουργεί ως μέσο πίεσης στα χέρια του Λευκού Οίκου, που έχει εκφράσει την αντίθεσή του στην απόφαση του Εβο Μοράλες να αυξηθεί η καλλιέργεια κόκας για παραδοσιακές χρήσεις από 12.000 σε 20.000 εκτάρια και στο σχέδιο κατασκευής ενός εργοστασίου, που θα χρηματοδοτηθεί από τη Βενεζουέλα και θα παράγει τσάι κόκας, αλεύρι και άλλα φυσικά προϊόντα.
