Νέο έναυσμα στη συζήτηση και στο σκεπτικισμό για την πορεία του πολέμου στο Αφγανιστάν, που έχουν φουντώσει το τελευταίο διάστημα στα αμερικάνικα και νατοϊκά στρατιωτικά και πολιτικά επιτελεία, έδωσε η εμπιστευτική, 66 σελίδων, έκθεση του ανώτατου αμερικάνου στρατιωτικού διοικητή στο Αφγανιστάν, στρατηγού Στάνλεϊ Μακ Κρίσταλ, η οποία παραδόθηκε στις 30 Αυγούστου στον αμερικάνο υπουργό πολέμου Ρόμπερτ Γκέιτς. Η έκθεση διέρρευσε στην εφημερίδα «Ουάσιγκτον Ποστ», η οποία δημοσίευσε αποσπάσματά της στο φύλλο της 20ής Σεπτεμβρίου, ενώ ακολούθησε πλήθος δημοσιευμάτων στο διεθνή Τύπο.
Ο στρατηγός Μακ Κρίσταλ επισημαίνει ότι, παρόλο που υπάρχει κάποια πρόοδος, η κατάσταση συνολικά επιδεινώνεται και ότι ο πόλεμος εναντίον των Ταλιμπάν μπορεί να καταλήξει σε αποτυχία, αν δεν σταλούν περισσότερα στρατεύματα στο Αφγανιστάν στους επόμενους μήνες και δεν χαραχτεί νέα στρατηγική. Τις επόμενες μέρες, αναμένεται, σύμφωνα με τον αμερικάνικο Τύπο, ο Μακ Κρίσταλ να προσδιορίσει σε 30 μέχρι 45 χιλιάδες τον αριθμό των στρατιωτικών που θεωρεί αναγκαίο να σταλούν στο Αφγανιστάν. Ζήτημα για το οποίο υπάρχει διαφωνία και μέσα στις γραμμές των Δημοκρατικών, κάποιοι από τους οποίους εκφράζουν ανοιχτά σοβαρές επιφυλάξεις για τη σκοπιμότητα και την αποτελεσματικότητα της παραπέρα αύξησης των αμερικάνικων στρατευμάτων στο Αφγανιστάν. Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και οι μεγάλες αμερικάνικες εφημερίδες «Ουάσιγκτον Ποστ» και «Νιου Γιορκ Τάιμς», ενώ οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν να αυξάνεται σταθερά πάνω από το 50% η αντίθεση της αμερικανικης κοινής γνώμης στον πόλεμο.
Η «Ουάσιγκτον Ποστ» επανήλθε στο ζήτημα δύο μέρες μετά την αποκάλυψη της έκθεσης Μακ Κρίσταλ, σε άρθρο της με τίτλο «Περισσότερο από ένα παιχνίδι αριθμών στο Αφγανιστάν» (22/9/09), από το οποίο θεωρού-με χρήσιμο να παραθέσουμε μερικά ενδιαφέροντα αποσπάσματα.
«Είναι δύσκολο να διαβάσει κανείς την έκθεση του στρατηγού Στάνλεϊ Μακ Κρίσταλ για το Αφγανιστάν, χωρίς να ακούει μια από κείνες τις φρικτές φωνές σε κάποιες κινηματογραφικές ταινίες, που φαίνεται να έρχονται από παντού και από πουθενά, μια φωνή που γίνεται όλο και πιο δυνατή και πιο επίμονη σε κάθε σελίδα: Φύγετε, φύγετε, φύγετε.
Σύμφωνα με την εμπιστευτική έκθεση που ετοιμάστηκε για τον πρόεδρο Ομπάμα και έφτασε στα χέρια του Μπομπ Γού-ντγουορντ της Ουάσιγκτον Ποστ, η κατάσταση στο Αφγανιστάν “επιδεινώνεται”. Η εξέγερση των Ταλιμπάν είναι “ανθεκτική και αναπτυσσόμενη”. Οι Αφγανοί έχουν “κρίση εμπιστοσύνης” και για την κυβέρνησή τους και για τις αμερικανονατοϊκές δυνάμεις κατοχής. Οι επόμενοι 12 μήνες θα είναι “αποφασιστικοί” και “αν αποτύχουμε να πάρουμε την πρωτοβουλία και να αναστρέψουμε την ορμή της εξέγερσης… κινδυνεύουμε να καταλήξουμε να μην είναι πια δυνατόν να νικήσουμε την εξέγερση”. (…)
“Η αποστολή μπορεί να επιτευχθεί”, γράφει ο Μακ Κρίσταλ. Εντούτοις, το μεγαλύτερο μέρος της έκθεσής του υπαινίσσεται ότι δεν μπορεί.
Οπως ήταν αναμενόμενο, ο ηγέτης των Ταλιμπάν, Μοχάμεντ Ομάρ, εξέδωσε μια χλευαστική ανακοίνωση υπενθυμίζοντας στον Ομπάμα ότι για περισσότερο από μια χιλιετία, οι επίδοξοι κατακτητές προσπάθησαν και απέτυχαν να υποτάξουν το ορεινό οχυρό, γνωστό ως “νεκροταφείο των αυτοκρατοριών”, από τον Αλέξανδρο τον 4ο αι. π.Χ, τους Βρετανούς τον 19ο αιώνα μέχρι τους Σοβιετικούς από το 1979 μέχρι το 1989.
“Οι εισβολείς πρέπει να μελετήσουν την ιστορία του Αφγανιστάν. Οσο περισσότερο ο εχθρός καταφεύγει στην αύξηση των στρατευμάτων, τόσο περισσότερο θα αντιμετωπίσει μια ξεκάθαρη ήττα”, είπε ο Ομάρ στο μήνυμά του μ’ αφορμή το τέλος του Ραμαζανιού.
Οσο κι αν είναι ενοχλητικό να δεχόμαστε συμβουλές από ένα στενό συνεργάτη του Οσάμα μπιν Λάντεν, αυτό φαίνεται να διδάσκει η Ιστορία. Το να ρίχνεις δυνάμεις στο Αφγανιστάν έχει αποδειχθεί πάντα αντιπαραγωγικό. Μια μεγάλη παρουσία ξένων στρατευμάτων είναι αυτό που ενώνει σίγουρα τους Αφγανούς. (…)
Αυτό που χρειάζεται να κάνει ο Ομπάμα είναι να μειώσει την αποστολή. Οι μοναδικοί μας στόχοι πρέπει να είναι να νιώσουμε την ικανοποίηση ότι το Αφγανιστάν δεν θα γίνει ξανά καταφύγιο τρομοκρατών και να αποχωρήσουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε όχι μόνο τη δύναμη αλλά και τη διπλωματία, που σημαίνει, ναι, να συνομιλήσουμε με τους Ταλιμπάν.
Κάποιοι θα πουν ότι αυτό δείχνει αδυναμία, όμως το απόλυτο σημάδι αδυναμίας είναι η ήττα. Αν στείλουμε περισσότερα στρατεύματα, φοβάμαι ότι εκεί οδηγούμαστε».