Ο Γκέρχαρντ Σρέντερ, σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος της Γερμανίας από το 1998 μέχρι το 2005, είναι γνωστός για τις σχέσεις του με τη ρωσική ιμπεριαλιστική ηγεσία και τα ρωσικά ενεργειακά μονοπώλια. Είναι μέλος του ΔΣ του πετρελαϊκού κολοσσού Rosneft και πρόεδρος της επιτροπής μετόχων της εταιρίας που κατασκεύασε τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2.
Οταν άρχισαν να επιβάλλονται κυρώσεις στη Ρωσία, μετά τη στρατιωτική επίθεσή της στην Ουκρανία, αρκετά κυβερνητικά στελέχη στη Γερμανία ζήτησαν από τον Σρέντερ να παραιτηθεί από τα πόστα του στα ρωσικά ενεργειακά μονοπώλια. Αρνήθηκε, με το επιχείρημα ότι διατηρώντας τα πόστα του θα μπορέσει να βοηθήσει για την ειρήνη!
Την περασμένη εβδομάδα, το πρακτορείο Politico και η γερμανική κιτρινοφυλλάδα Bild (η μεγαλύτερης κυκλοφορίας γερμανική εφημερίδα) «αποκάλυψαν» ότι ο Σρέντερ ταξίδεψε στη Μόσχα και συναντήθηκε με τον Πούτιν το βράδυ της Πέμπτης 10 Μάρτη.
Βάλαμε τη λέξη «αποκάλυψαν» σε εισαγωγικά, γιατί ο ίδιος ο Σρέντερ φρόντισε να γίνει γνωστή η επίσκεψή του στη Μόσχα. Μέχρι και τη νεαρή σύζυγό του, Σογιέον Σρέντερ-Κιμ επιστράτευσε, με όλους τους όρους του αστικού καρακιτσαριού. Η Σογιέον ντύθηκε στα μαύρα, φόρεσε τα πιο… σεμνά κοσμήματά της και φωτογραφίστηκε να προσεύχεται με κλειστά τα μάτια (για την ειρήνη προφανώς), ανεβάζοντας τη φωτογραφία στο Instagram. Από το παράθυρο του ξενοδοχείου φαίνονταν η διάσημη εκκλησία του Αγίου Βασιλείου και τα τείχη του Κρεμλίνου. Αρα, η Σογιέον ήταν στη Μόσχα συνοδεύοντας τον σύζυγό της και προσευχόταν να πετύχει η… ειρηνιστική αποστολή του. Ηταν βράδυ Πέμπτης και την ώρα που η Σογιέον… τα έδινε όλα στην προσευχή, ο Γκέρχαρντ συναντιόταν με τον Βλαδίμηρο στο Κρεμλίνο.
Η ίδια είχε γράψει πριν από λίγες μέρες στο Instagram: «Μπορείτε να είστε βέβαιοι πως οτιδήποτε μπορεί να κάνει ο σύζυγός μου για να βοηθήσει να τελειώσει ο πόλεμος, θα το κάνει, ανεξάρτητα από τα τελεσίγραφα του SPD ή άλλων οργανώσεων».
Είχε κάποια ουσία η αποστολή Σρέντερ ή απλώς επρόκειτο για ένα προσωπικό σόου του τέως καγκελάριου, το οποίο αβαντάρισε και ο Πούτιν, για τους δικούς του λόγους; Τα όσα αποκαλύφθηκαν δείχνουν ότι πρόκειται για αποστολή ουσίας.
Σύμφωνα με διαρροή του περιβάλλοντος του Σρέντερ, η συνομιλία του με τον Πούτιν το βράδυ της Πέμπτης ήταν «πολύ εντατική και ειλικρινής». Ο Σρέντερ κατέστησε σαφές τι σκέφτεται για τις ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία, είπε ο άνθρωπος του περιβάλλοντός του, χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες.
Σύμφωνα με τον ίδιο άνθρωπο, μετά τη συνάντησή του με τον Πούτιν, το πρωί της Παρασκευής ο Σρέντερ είχε μια «μακρά συνομιλία» με τον Βλαντιμίρ Μεντίνσκι, επικεφαλής διαπραγματευτή της Ρωσίας στις συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός. Εστίασαν στα ίδια σημεία, συμπεριλαμβανόμενων του στάτους των αποσχισθεισών περιφερειών και τη φιλοδοξία του Κιέβου να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, θέματα που έχουν ήδη τεθεί στο τραπέζι στις διμερείς συνομιλίες Ρωσίας-Ουκρανίας στη Λευκορωσία και την Τουρκία.
Από τη Μόσχα ο Σρέντερ πέταξε στην Ιστανμπούλ, όπου την Κυριακή συναντήθηκε με τον Ρουστέν Ουμέροφ, ουκρανό βουλευτή και μέλος της ουκρανικής αντιπροσωπίας στις συνομιλίες με τη Ρωσία. Ο Σρέντερ, που βρισκόταν σε επαφή με τον Ουμέροφ από την προηγούμενη εβδομάδα, παρουσίασε σ’ αυτόν μια περίληψη των συνομιλιών του στη Μόσχα. Η εκπρόσωπος Τύπου του Ουμέροφ αρνήθηκε να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο.
Ηταν ο Ουμέροφ εξουσιοδοτημένος από τον Ζελένσκι να συνομιλήσει με τον «ενδιάμεσο» Σρέντερ ή ενήργησε μόνος του, ως εκπρόσωπος μιας μερίδας του ουκρανικού καθεστώτος; Δεν το γνωρίζουμε.
Το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων, πάντως, μετέδωσε ότι το κάλεσμα στον Σρέντερ για διαμεσολάβηση προήλθε από την ουκρανική πλευρά! Οι Ουκρανοί προσέγγισαν τον Σρέντερ μέσω της Ringier, ενός ελβετικού εκδοτικού ομίλου, στον οποίο ο Σρέντερ ήταν σύμβουλος διεθνών θεμάτων για πάνω από 15 χρόνια και έπαυσε να είναι όταν οι Ελβετοί, μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, απαίτησαν από τον πρώην καγκελάριο να παραιτηθεί από τις θέσεις που κατέχει σε ρωσικά μονοπώλια. Ο διευθύνων σύμβουλος της Ringier, Μαρκ Βάλντερ, παραδέχτηκε ότι συμφώνησε να φέρει τους Ουκρανούς σε επαφή με τον Σρέντερ και οργάνωσε την πρώτη συνάντησή τους στην Ιστανμπούλ την περασμένη εβδομάδα. Αλλά η εταιρία δεν αναμιγνύεται άμεσα περαιτέρω, είπε η Ringier. Επομένως, με αίτημα των Ουκρανών, ο Σρέντερ συναντήθηκε με τον Ουμέροφ στην Ιστανμπούλ, μετά πέταξε στη Μόσχα, όπου συναντήθηκε με τον Πούτιν και συνεργάστηκε με τον Μεντίνσκι και επέστρεψε στην Ιστανμπούλ για να μεταφέρει στον Ουμέροφ αυτά που του είπαν οι Ρώσοι.
Ηταν η γερμανική πολιτική ηγεσία ενήμερη για τη διαμεσολαβητική δράση του Σρέντερ; Επειδή η Γερμανία δεν είναι Ουκρανία, όπου κάθε είδους κλίκες συγκρούονται μεταξύ τους και όπου ο Ζελένσκι εμφανίζεται σαν απόλυτος μονάρχης, με τους Αμερικάνους να του κινούν τα νήματα (τουλάχιστον μέχρι στιγμής), είμαστε σίγουροι ότι τουλάχιστον η καγκελαρία ήταν απόλυτα ενήμερη.
Επισήμως, ο Σρέντερ δεν εκπροσωπούσε τη γερμανική κυβέρνηση και δεν ήταν σε συνεννόηση μαζί της. Το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων μετέδωσε ότι η γερμανική κυβέρνηση δεν γνώριζε ότι ο Σρέντερ θα ταξίδευε στη Μόσχα για να συναντηθεί με τον Πούτιν. Το ταξίδι δεν είχε συμφωνηθεί. Ο καγκελάριος Σολτς, όμως, όταν ρωτήθηκε σχετικά, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της ΕΕ στις Βερσαλλίες, απάντησε: «Δε θέλω να κάνω κανένα σχόλιο γι’ αυτό. Οτιδήποτε βοηθάει να τερματιστεί αυτός ο φρικτός πόλεμος είναι καλοδεχούμενο»! Ο δε συμπρόεδρος του SPD, Λαρς Κλινγκμπέιλ, δήλωσε πως δεν είχε πληροφορίες για το ταξίδι του Σρέντερ, αλλά κατά την άποψή του κάθε προσπάθεια τερματισμού του πολέμου είναι καλή. Εξέφρασε δε την ελπίδα να πετύχει ο πρώην καγκελάριος!
Αν αληθεύουν όλα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας, τότε, την ώρα που ο Ζελένσκι παριστάνει τον… ντούρο πατριώτη και υπόσχεται στους Ρώσους… δάκρυα και αίμα, ο ίδιος ή κάποιοι άλλοι από την ουκρανική ηγεσία εκλιπαρούν τον Σρέντερ να μεσολαβήσει στον Πούτιν.
Ο Σρέντερ βάζει τους ανθρώπους του να λένε δεξιά κι αριστερά ότι ο ίδιος έχει ελπίδες να πετύχει εκεί που αποτυγχάνουν ο Σολτς και ο Μακρόν, διότι είναι ο μόνος Δυτικός που έχει συναντηθεί προσωπικά με τον ρώσο ηγέτη και με ουκρανούς επισήμους. Κι ότι πιστεύει πως η προσωπική του σχέση με τον Πούτιν και το γεγονός ότι δεν ενεργεί ως εντολοδόχος καμιάς κυβέρνησης, ούτε της δικής του, του επιτρέπει να παίξει έναν μοναδικό ρόλο σαν ένας ηλικιωμένος statesman, πέρα από τα κανονικά διπλωματικά κανάλια!
Μπουρδολογία, ασορτί με την εικόνα της προσευχόμενης μαυροφορούσας Σογιέον. Ο Σρέντερ προσπαθεί να πάρει τη ρεβάνς από εκείνους που τον κατηγόρησαν σαν… πράκτορα του Πούτιν. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να παίξει διαμεσολαβητικό ρόλο, όχι όμως σαν «αδέσποτος» αλλά ως εκπρόσωπος του γερμανικού ιμπεριαλισμού, που προσπαθεί να απαλλαγεί από το στενό κορσέ των Αμερικανών.
Ολα αυτά, έτσι όπως παρουσιάζονται, θυμίζουν τα πολιτικο-κατασκοπικά θρίλερ του Χόλιγουντ, στα οποία όλα προκαλούνταν από πρόσωπα-ήρωες, θετικούς κι αρνητικούς. Η πραγματικότητα, όμως, είναι πως έχουμε να κάνουμε με έναν ιμπεριαλιστικό πόλεμο σε όλα τα μέτωπα: καθαρά πολεμικό, οικονομικό, πολιτικο-διπλωματικό. Προφανώς, ακόμα δεν υπάρχει ούτε μια πρώτη κατάληξη στην κατεύθυνση της ιμπεριαλιστικής ειρήνης. Οσο η Ρωσία έχει την πρωτοβουλία στο καθαρά πολεμικό επίπεδο, θα επιδιώκει να επιβάλει το σύνολο των όρων της. Γιατί να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός, έστω ως ενδιάμεσο βήμα, που μόνο τον αντίπαλό της θα βοηθήσει;
Από την άλλη, οι Αμερικάνοι κινούν τα νήματα της άθλιας μαριονέτας «Ζελένσκι», ενώ οι ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές προσπαθούν να φτάσουν γρήγορα στην ιμπεριαλιστική ειρήνη, γιατί βρίσκονται στην… περίεργη θέση να συμφωνούν σε κυρώσεις που δεν πλήττουν μόνο τη Ρωσία αλλά και τα δικά τους μονοπωλιακά συγκροτήματα. Γι’ αυτό συνομιλούν από κοινού με τον Πούτιν (και με τον Σι) οι Σολτς και Μακρόν, γι’ αυτό κάνει χιαστί συναντήσεις ο Σρέντερ, γι’ αυτό έκανε το ταξίδι αστραπή στην Αγκυρα ο Σολτς (για να μάθει από πρώτο χέρι τις λεπτομέρειες της συνάντησης των Λαβρόφ-Κουλέμπα στην Αττάλεια και τις χωριστές συνομιλίες τους με τον Τσαβούσογλου – και όχι μόνο).
Το μόνο που μπορούμε να προβλέψουμε αυτή τη στιγμή είναι πως η ιμπεριαλιστική ειρήνη θα έχει τα ίδια απαίσια χαρακτηριστικά με τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο (για να θυμηθούμε τον Μπρεχτ). Στις πλάτες των λαών θα φορτωθούν τα βάρη και του ιμπεριαλιστικού πολέμου και της ιμπεριαλιστικής ειρήνης που κάποια στιγμή θα ακολουθήσει.