Δεν είναι η πρώτη φορά που αναφερόμαστε στην εγκατάλειψη της αγροτικής παραγωγής και του χωριού από τη φτωχή αγροτιά σαν αποτέλεσμα της ασκούμενης από την ΕΕ και τις μπλε και πράσινες κυβερνήσεις αντιαγροτικής πολιτικής. Αυτή τη φορά είπαμε να καταφύγουμε στη δειγματοληπτική Ερευνα Εργατικού Δυναμικού που διενεργεί η ΕΣΥΕ κάθε τρεις μήνες, με την οποία καταγράφονται και οι απασχολούμενοι σε Γεωργία, Κτηνοτροφία, Θήρα και Δασοκομία. Οσον αφορά την καταγραφή που κάνει η ΕΣΥΕ για το εργατικό δυναμικό και τους ανέργους σ’ όλους τους τομείς, πλην του αγροτικού, της καπιταλιστικής παραγωγής έχουμε εκφράσει τη θέση ότι αυτή δεν είναι απαλλαγμένη από πολιτικές σκοπιμότητες και παρεμβάσεις. Γι’ αυτό δεν θα παραλείψουμε να δηλώσουμε ότι και γι’ αυτή την καταγραφή κρατάμε τις ίδιες επιφυλάξεις έναντι της ΕΣΥΕ.
Ο πίνακας που δημοσιεύουμε έγινε με βάση τα στατιστικά στοιχεία της τριμηνιαίας έρευνας για το εργατικό δυναμικό, της περιόδου 1998-2007, και αφορά το Γ’ Τρίμηνο, δηλαδή τους μήνες Ιούλη, Αύγουστο και Σεπτέμβρη, διότι τα τελευταία στοιχεία για το 2007 αφορούν το Γ’ Τρίμηνο.
Οι απασχολούμενοι σε Γεωργία, Κτηνοτροφία, Θήρα και Δασοκομία χωρίζονται σε τέσσερις κατηγορίες:
α) Αυτοαπασχολούμενοι αγρότες (αρχηγοί των εκμεταλλεύσεων) που δεν χρησιμοποιούν εργάτες γης.
β) Μέλη της οικογένειας του αγρότη που εργάζονται στην οικογενειακή εκμετάλλευση και δεν αμείβονται.
γ) Αυτοαπασχολούμενοι α-γρότες που χρησιμοποιούν εργάτες γης.
δ) Εργάτες γης που δουλεύουν σε αγροτικές επιχειρήσεις.
Από την κίνηση των κατηγοριών γ) και δ) κατά τη δεκαετία 1998-2007 διαπιστώνουμε ότι παρατηρείται μεν μια αυξομείωση, αλλά στην αρχή και στο τέλος της δεκαετίας οι αριθμοί είναι περίπου ίσοι. Ετσι, μπορούμε να αγνοήσουμε τις κατηγορίες αυτές και να εξετάσουμε μόνο τις δύο άλλες προκειμένου να δούμε την κίνηση του αγροτικού πληθυσμού κατ’ αυτή τη δεκαετία. Η κατηγορία γ) καταγράφει τους πλούσιους αγρότες. Αυτοί μπορούν να απασχολούν και έτσι να εκμεταλλεύονται εργάτες γης και βέβαια αυτοί δεν εγκαταλείπουν την αγροτική παραγωγή. Η κατηγορία δ) καταγράφει τους εργάτες γης. Η συντριπτική πλειοψηφία των αγροτών που εγκαταλείπουν την παραγωγή και το χωριό ανήκουν στη φτωχή αγροτιά κι αυτή μπορούμε να την αναζητήσουμε στις κατηγορίες α) και β).
Στην κατηγορία α) συμπεριλαμβάνονται φτωχοί και πλούσιοι αγρότες. Επειδή, όμως, η πλούσια αγροτιά, δεν εγκαταλείπει την αγροτική παραγωγή, οι μειώσεις αφορούν μόνο τη φτωχή. Σημειώνουμε ότι οι διακυμάνσεις στα τέσσερα τρίμηνα μέσα στην ίδια χρονιά δεν είναι μεγάλες.
Διαπιστώνουμε πρώτον ότι μετά από αυξομειώσεις των αγροτών, που παρατηρούνται την περίοδο 1998-2003, έχουμε μια τελική μείωση 3.500 αγροτών-αρχηγών αγροτικών εκμεταλλεύσεων που δεν εκμεταλλεύονται εργάτες γης. Το 2003 είναι η χρονιά στο πρώτο εξάμηνο της οποίας την προεδρία της ΕΕ είχε η Ελλάδα. Αυτή την περίοδο ψηφίστηκε η νέα ΚΑΠ που λειτουργεί ως κυματοθραύστης της αγροτικής παραγωγής και της φτωχής αγροτιάς.
Την επόμενη χρονιά, δηλαδή το 2004, 59.900 φτωχοί αγρότες εγκαταλείπουν την αγροτική παραγωγή, όχι βέβαια λόγω θανάτου, αλλά λόγω της ασκούμενης αντιαγροτικής πολιτικής. Αν η κύρια αιτία μείωσης των αγροτών ήταν ο θάνατος, τότε θα έπρεπε να αυξηθεί η κατηγορία β) (μέλη της οικογένειας που βοηθούν στην παραγωγή). Από τον πίνακα, όμως, διαπιστώνουμε ότι το 2004 σε σχέση με το 2003 μειώθηκαν κατά 52.300 τα βοηθητικά μέλη της οικογένειας του αγρότη- αρχηγού της εκμετάλλευσης. Τα τρία επόμενα χρόνια (2005-2007), χρόνια νεοδημοκρατικής διακυβέρνησης, άλλοι 14.500 αγρότες-αρχηγοί αγροτικών εκμεταλλεύσεων αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την αγροτική παραγωγή.
Πάμε τώρα στην κατηγορία β), δηλαδή τα μέλη της οικογένειας που δουλεύουν στην οικογενειακή επιχείρηση και δεν αμείβονται. Το 2003 σε σχέση με το 1998 είχαμε μια μείωση 69.100 αγροτών- βοηθητικών μελών. Αυτή η μεγάλη μείωση δε μπορεί να αποδοθεί σε θανάτους, γιατί έχουμε αρχηγούς αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Η συντριπτική πλειοψηφία ανήκει στη φτωχή αγροτιά, γιατί το φτωχό αγροτικό νοικοκυριό δε μπορεί να χορτάσει όλα τα μέλη της οικογένειας ακόμη και με το στοιχειώδες σιτηρέσιο. Οταν 59.900 αρχηγοί αγροτικών εκμεταλλεύσεων εγκατέλειψαν την αγροτική παραγωγή, ήταν επόμενο να τους ακολουθήσουν και άλλα μέλη της αγροτικής οικογένειας. Ετσι, το 2004, 69.100 αγρότες-βοηθητικά μέλη εγκατέλειψαν και αυτοί την αγροτική παραγωγή.
Η τελευταία στήλη του πίνακα δεν αφήνει αμφιβολία για την «επιδημία» ξεκληρίσματος που έπεσε στην αγροτική παραγωγή. Μέσα σε μια δεκαετία εγκατέλειψαν την αγροτική παραγωγή 213.500 αγρότες (από 710.200 οι αγρότες μειώθηκαν σε 496.700). Ακόμα και τα επίσημα στοιχεία επιβεβαιώνουν το ξεκλήρισμα της φτωχής αγροτιάς.