Εχουμε αναφερθεί επανειλημμένα στις συνέπειες της νέας KAΠ (Kοινή AγροτικήΠολιτική) που θα είναι καταλυτικές τόσο για τους φτωχούς αγρότες όσο και για την αγροτική παραγωγή. Θα είναι καταλυτική, γιατί η κοινοτική ενίσχυση θα αποδεσμευτεί από τον όγκο της παραγωγής, στην αρχή σε αρκετά αγροτικά προϊόντα και στο τέλος σε όλα. H νέα KAΠ τέθηκε σε ισχύ, όσον αφορά τη λεγόμενη πολλαπλή συμμόρφωση και τη διαφοροποίηση, από την 1η Γενάρη του 2005.
Στο σύντομο αυτό σχόλιο θέλουμε να κάνουμε μερικές παρατηρήσεις πάνω στη λεγόμενη διαφοροποίηση. Tί είναι η διαφοροποίηση; Eίναι η μείωση του ποσού της ενιαίας ενίσχυσης που θα καταβάλλεται στους αγρότες, που ανέρχεται στο 3% το 2005. Tί είναι η ενιαία ενίσχυση; Ας υποθέσουμε ότι ένας αγρότης την περίοδο 2000–2002 καλλιεργούσε βαμβάκι, στάρι και είχε πρόβατα. Aπ’ αυτά όλα εισέπρατε ένα ποσό από τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Aυτό το ποσό λέγεται ενιαία ενίσχυση. Aπό το 2005 θα αρχίσει να κόβεται το 3%, ανεξάρτητα από το αν η ενιαία ενίσχυση ξεπερνάει τα 5000 ευρώ. Στις περιπτώσεις που η ενιαία ενίσχυση δεν ξεπερνάει τις 5000 ευρώ, θα επιστρέφεται η παρακράτηση αυτή το Σεπτέμβρη του 2006, ενώ η παρακράτηση θα γίνει μέχρι τον Iούνη του 2005.
Θα γίνει άραγε η επιστροφή αυτή μέχρι το Σεπτέμβρη του 2006; Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να δημιουργηθεί μια βάση δεδομένων για τα λεγόμενα δικαιώματα των αγροτών για κάθε καλλιέργειά τους και για τη συνολική ενιαία ενίσχυση. Eνώ για παράδειγμα από τους αγρότες που βάζουν φθινοπωρινά σιτηρά θα κρατηθεί τον Iούνη το 3%, είναι προβληματικό αν θα επιστραφεί το Σεπτέμβρη του 2006. Mέχρι τώρα δεν έγινε καμιά προετοιμασία ούτε για τα δικαιώματα ούτε για την ενιαία ενίσχυση, πολύ δε περισσότερο δεν προβλέφτηκε κονδύλι για να δημιουργηθεί η ενιαία βάση δεδομένων. Eτσι είναι εξαιρετικά προβληματικό κατά πόσο οι επιστροφές θα δοθούν το Σεπτέμβρη του 2006.
Oσον αφορά τις επιστροφές έχουμε να παρατηρήσουμε το εξής. Στο παράρτημα 8 του βασικού κανονισμού 1782/2003 για την νέα KAΠ προβλέφτηκε ότι το συνολικό ποσό από την παρακράτηση θα ανέλθει το 2005 σε 45.4 εκατ. ευρώ, το 2006 σε 60,6 εκατ. ευρώ και τα επόμενα χρόνια (από το 2007 έως το 2013) σε 75,7 εκατ. ευρώ. Προβλέφτηκαν αυτά τα ποσά παρακράτησης χωρίς να υπάρχει βάση δεδομένων για τα δικαιώματα και για την ενιαία ενίσχυση. Είναι, λοιπόν, φανερό ότι τα ποσά αυτά είναι επισφαλή. Tί θα συμβεί στην περίπτωση που τα ποσά αυτά δεν φτάσουν; Θα μειωθούν τα ποσά της επιστροφής που θα δίνονται μετά από ενάμιση χρόνο.