Η πολιτική της Ευρώπης-Φρούριο με την ανάσχεση της ροής των προσφύγων στο επίκεντρο βρίσκει εφαρμογή και στη μετά-Brexit Bρετανία, όπου συσπειρώνονται δυνάμεις για την εφαρμογή του σχεδίου «Stop the boats».
O πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ δηλώνει ότι όσοι έρχονται παράτυπα στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα επιτρέπεται να μείνουν στη χώρα, σύμφωνα με τις νέες ισχύουσες διατάξεις. Ο Σούνακ έχει καταστήσει την αποτροπή προσφύγων που φτάνουν στη Βρετανία με μικρά σκάφη μέσω της Μάγχης μία από τις πέντε βασικές προτεραιότητές της πολιτικής του ατζέντας. «Μην κάνετε το λάθος και έρθετε εδώ παράνομα, γιατί δεν θα μπορείτε να μείνετε», δηλώνει ο ίδιος στη φυλλάδα Mail, ενόψει της νέας νομοθεσίας, η οποία αποτελούσε δέσμευση της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού. Η υπουργός Εσωτερικών Σουέλα Μπράβερμαν ανέφερε ότι ο μόνος δρόμος για τη Βρετανία θα ήταν μια «ασφαλής και νόμιμη οδός».
Ενας ακόμα λόγος για τον οποίο ο Σουνάκ θέλει να βάλει φρένο στις αφίξεις των αιτούντων άσυλο είναι ότι πέρυσι 46.000 πρόσφυγες έφτασαν στο Ηνωμένο Βασίλειο με μικρά σκάφη μέσω της Μάγχης, σημειώνοντας σημαντική αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ο νέος νόμος αναμένεται να καταστήσει απαράδεκτα τα αιτήματα ασύλου από όσους ταξιδεύουν στη Βρετανία με μικρά σκάφη, με πρόβλεψη ακόμα να τους απαγορεύσει να επιστρέψουν μετά την απέλασή τους.
Πέρυσι, ο πρώην πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον είχε συνάψει συμφωνία με τη Ρουάντα να απελάσει εκεί (σε απόσταση δηλαδή 6.400 χιλιόμετρων – 4.000 μιλίων!) δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες, πολλοί από τους οποίους είχαν εγκαταλείψει το Αφγανιστάν, τη Συρία ή άλλες χώρες που υφίστανται πόλεμο και συρράξεις. Η πολιτική αυτή αντιμετώπισε νομική μάχη.
Η πρώτη προγραμματισμένη πτήση απέλασης στη Ρουάντα είχε μπλοκαριστεί τότε με διαταγή της τελευταίας στιγμής, που εκδόθηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Στη συνέχεια, όμως, και συγκεκριμένα τον περασμένο Δεκέμβρη, ο νόμος κρίθηκε συνταγματικός από το Ανώτατο Δικαστήριο του Λονδίνου, με τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων να προσπαθούν να ασκήσουν έφεση κατά αυτής της απόφασης. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οι αιτούντες άσυλο έχουν το δικαίωμα να παραμείνουν στη χώρα και να εκδικαστούν οι υποθέσεις τους.
Νομικοί εμπειρογνώμονες από την Αγγλία και όλη την Ευρώπη υποστηρίζουν ότι το νομοσχέδιο θα αντιμετωπίσει πολλά εμπόδια στα βρετανικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια, αν εγκριθεί, καθώς δεν είναι συμβατό με το διεθνές δίκαιο και συγκεκριμένα με το προσφυγικό δίκαιο, σύμφωνα με τη σύμβαση του ΟΗΕ του 1951, στην οποία το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ένα από τα ιδρυτικά μέλη, καθώς και με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, την οποία το Ηνωμένο Βασίλειο έχει επίσης υπογράψει.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε συνάντηση κορυφής στο Παρίσι, που διεξήχθη στις αρχές του μήνα, ο Ρίσι Σούνακ και ο Εμανουέλ Μακρόν υπέγραψαν συμφωνία για να σταματήσουν τη διακαναλική μετανάστευση, με το Λονδίνο να λέει ότι θα δώσει στη Γαλλία 576 εκατομμύρια δολάρια τα επόμενα τρία χρόνια ως υποστήριξη για να σταματάει τις βάρκες.
Ο Σούνακ υποστηρίζει ότι η αποτροπή των σκαφών έχει λαϊκό έρεισμα στους Βρετανούς. Ομως, τόσο τα Ηνωμένα Εθνη όσο και η Ευρωπαϊκή Ενωση έχουν χαρακτηρίσει το σχέδιο νόμου παράνομο, εξαιτίας του τρόπου μεταχείρισης των κατατρεγμένων από τον πόλεμο και τις διώξεις. Ακόμη και η υπουργός Εσωτερικών της Βρετανίας, Σουέλα Μπράβερμαν, έχει αναγνωρίσει ότι το σχέδιο «μπορεί να μην είναι συμβατό με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα».
Εχουμε συνηθίσει, όμως, και στη χώρα μας και σε άλλες χώρες της ΕΕ, νόμοι-εκτρώματα να κρίνονται εν τέλει συνταγματικοί, με τα ανώτατα δικαστήρια (βλ. ΣτΕ να δρουν σαν τσιράκια της εξουσίας, επικυρώνοντας αντιδραστικές διατάξεις σε βάρος του λαού, των εργαζομένων και των πιο ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού…
Τι προβλέπει ο νόμος-έκτρωμα για τις απελάσεις στη Ρουάντα
Στο νόμο προβλέπεται ότι όποιος πρόσφυγας φθάνει στις ακτές του Ηνωμένου Βασιλείου παράνομα, έχοντας περάσει από μια «ασφαλή» χώρα, θα κινείται εναντίον του η διαδικασία απέλασης. Σύμφωνα με την προτεινόμενη διάταξη, περισσότερες από 20 χώρες θεωρούνται «ασφαλείς» για την απέλαση των προσφύγων. Ο υπουργός Εσωτερικών θα έχει την εξουσία να κρατά και να απομακρύνει όσους φτάνουν με σκάφη, είτε στη χώρα καταγωγής τους είτε σε μια ασφαλή τρίτη χώρα, όπως η Ρουάντα!
Η Ρουάντα είναι μια από τις μικρότερες χώρες στον κόσμο, έχει ίδια έκταση με τη Βόρεια Μακεδονία αλλά εξαπλάσιο πληθυσμό. Παρότι παρουσιάζεται προς τα έξω τα τελευταία χρόνια μια εικόνα για την οικονομία «ένταξης στο μονοπάτι της αυξητικής τάσης», περισσότεροι από τους μισούς (από τους κατ’ εκτίμηση 13 εκατομμύρια) κατοίκους της ζουν με λιγότερα από 2 δολάρια την ημέρα, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα. Αυτό και μόνο το γεγονός αποτελεί απόδειξη, εκτός των άλλων, ότι η Ρουάντα είναι ακατάλληλη για να φιλοξενήσει τις νέες αφίξεις-απαγωγές των προσφύγων και ότι ενδεχόμενες μετακινήσεις ροών αιτούντων άσυλο από το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμη και στον εκτοπισμό πολιτών της Ρουάντα στην ευρύτερη γεωγραφική περιφέρεια της Νοτιοανατολικής Αφρικής.
Ο νόμος θα επιτρέπει επίσης στις αρχές να θέτουν πρόσφυγες υπό κράτηση χωρίς εγγυήσεις ή δικαστικό έλεγχο για έως και 28 ημέρες. Μόνο ανήλικοι και όσοι ενήλικες κρίνονται ιατρικά ότι δεν δύνανται να πετάξουν ή όσοι διατρέχουν πραγματικό κίνδυνο σοβαρής δίωξης και μη αναστρέψιμης βλάβης στη χώρα καταγωγής τους θα εξαιρούνται. Ακόμη όμως και σε αυτές τις περιπτώσεις, οι πρόσφυγες θα μπορούν να παραμείνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο το μέγιστο 45 ημέρες προτού τελεσιδικήσει η προσφυγή τους σε δεύτερο βαθμό. Οι αρχές θα δύνανται μετά να τους απελάσουν.
Θυμίζουμε τέλος την πρόσφατη υπόθεση με το tweet του Λίνεκερ, ο οποίος έχει κάνει κριτική προς τη βρετανική πολιτική για το μεταναστευτικό ουκ ολίγες φορές, συγκρίνοντας την τελευταία φορά την απάνθρωπη αυτή πολιτική απελάσεων και έκθεσης σε κίνδυνο με την πολιτική των ναζί, με τη διαμάχη του με το BBC να έχει εν τέλει αίσιο τέλος, μετά το κύμα συμπαράστασης, με δικαίωση του ίδιου κaι επιστροφή στην εκπομπή του.