Ο… μέγας φιλέλληνας επίτροπος Μοσκοβισί είχε προειδοποιήσει κατά την τελευταία επίσκεψή του στην Ελλάδα: «Εγώ μιλάω για την κατάλληλη μεταπρογραμματική εποπτεία και αυτή πρέπει να διασφαλίζει ότι, από τη μια πλευρά οι ελληνικές Αρχές θα είναι ελεύθερες να κάνουν τις επιλογές τους και, από την άλλη, ότι οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ελλάδα θα υλοποιούνται. Σε ό,τι αφορά το ερώτημά σας περί καθαρής εξόδου ή ασφαλούς εξόδου, προτιμώ να χρησιμοποιήσω τον όρο επιτυχής ολοκλήρωση. Η Ελλάδα δεν βγαίνει από κάπου, ολοκληρώνει το πρόγραμμα». Μ' άλλα λόγια, δεν υπάρχει κάποια τομή ανάμεσα στη μνημονιακή και τη μεταμνημονιακή περίοδο. Ολοκληρώνεται ένα πρόγραμμα και συνεχίζεται η πολιτική που διαμορφώθηκε στη διάρκεια αυτού του προγράμματος.
Η Κριστίν Λαγκάρντ το είπε πιο ωμά, δείχνοντας κοροϊδευτικά τη γλώσσα της στην κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ: «Υποθέτουμε ότι τον Αύγουστο το τρέχον πρόγραμμα θα τελειώσει. Μπορώ να αντιληφθώ το ότι η ελληνική κυβέρνηση θέλει να το γιορτάσει ως χειραφέτηση, αλλά η χώρα θα παραμείνει υπό επιτήρηση, θα πρέπει να τηρηθούν οι συμφωνημένοι κανόνες. Οι Ευρωπαίοι επένδυσαν πολλά χρήματα στην Ελλάδα και γι’ αυτό έχουν δικαιολογημένο συμφέρον στο να συνεχίσει η Αθήνα τις μεταρρυθμίσεις και να υλοποιήσει όσα υποσχέθηκε». Μ' άλλα λόγια, ο Τσίπρας και η παρέα του θέλουν να στήσουν πανηγύρια, όμως αυτό αφορά τους ίδιους και τη σχέση τους με τους έλληνες ψηφοφόρους. Εμάς μας ενδιαφέρει να εξασφαλίσουμε ότι τίποτα δεν πρόκειται ν' αλλάξει μετά τον Αύγουστο.
Κάποια έγγραφα των δανειστών, που αποκάλυψε η ιστοσελίδα Euro2day.gr κινούνται στην ίδια κατεύθυνση. «Προτιμούμε να αναφερόμαστε σε επιτυχημένη ολοκλήρωση του προγράμματος και δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε την έκφραση “έξοδος“, που μπορεί να δώσει την εντύπωση (και στις αγορές) ότι το πρόγραμμα διακόπτεται πριν από την ολοκλήρωσή του».
Τα έγγραφα γίνονται πιο συγκεκριμένα αναφέροντας: «Τέσσερις παράμετροι θα παίξουν σημαντικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων.
1. Η ερώτηση που πρέπει να απαντηθεί είναι τι πιθανώς θα αποδεχθούν τα κράτη-μέλη, δεδομένου ότι δεν επιθυμούν τέταρτο πρόγραμμα, όμως η “καθαρή έξοδος“ όπως έγινε στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία δεν θα είναι επιλογή για την Ελλάδα.
2. Πρέπει επίσης να αναγνωριστεί ότι χρειάζεται να διασφαλίσουμε στις αγορές ότι θα δώσουμε τα απαραίτητα κίνητρα (incentives) στην Ελλάδα, ώστε να παραμείνει εντός στόχων και τα επόμενα χρόνια.
3. Εάν δεν επιθυμούμε νέο πρόγραμμα αλλά στενότερη παρακολούθηση, που θα πείσει τόσο τις χώρες-μέλη όσο και τις αγορές, θα ήταν λογικό να κρατήσουμε την Ελλάδα υπό επιτήρηση, χρησιμοποιώντας τα «εργαλεία» (provisions) που προβλέπει η νομοθεσία του two-pack.
4. Οι χώρες-μέλη πρέπει να συμφωνήσουν πότε και πώς η Ελλάδα θα ενταχθεί στο «ευρωπαϊκό εξάμηνο». Η χρονική στιγμή του εαρινού πακέτου (Μάιος/Ιούνιος 2018) μας επιτρέπει να ξεκινήσουμε τις προπαρασκευαστικές συζητήσεις για την εποχή μετά την ολοκλήρωση του μνημονίου. Θα ήταν καλή ιδέα να τεστάρουμε αυτές τις επιλογές με τα κράτη-μέλη».
Είναι φανερό ότι επεξεργάζονται μια καινούργια φόρμουλα για τη μεταμνημονιακή περίοδο, επειδή δεν έχουν εμπιστοσύνη στο ελληνικό αστικό πολιτικό σύστημα. Αυτό είναι το περιβόητο «υβριδικό» μοντέλο για το οποίο κάνουν συχνά λόγο αξιωματούχοι των Βρυξελλών. Δε θα υπάρξει μεν καινούργιο «πρόγραμμα» (ούτε με τη μορφή της «προληπτικής γραμμής πίστωσης»), όμως το περιβόητο «μαξιλάρι ρευστότητας» θα συμπληρωθεί με κεφάλαια του τρίτου Μνημόνιου, που δεν έχουν απορροφηθεί (πρόκειται κυρίως για το περίσσευμα από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών), ώστε να μπορούν να επιβληθούν και όροι (το περιβόητο conditionality).
Σ' αυτό το σχέδιο μάλλον δε θα έχει αντίρρηση και ο Ντράγκι, αφού θα πρόκειται για μια παραλλαγή της «προληπτικής γραμμής πίστωσης», στην οποία επιμένει η ΕΚΤ, χρησιμοποιώντας σαν ντουντούκα τον Στουρνάρα.
Ολ' αυτά ήδη συζητούνται στο EuroWorkingGroup, που διεξάγει τεχνική συζήτηση για το ζήτημα της νέας αναδιάρθρωσης του χρέους (η σχετική παρουσίαση ήταν να γίνει την 1η Μάρτη, αλλά αναβλήθηκε). Στις 26 Φλεβάρη, πάντως, θα καταφθάσουν στην Αθήνα οι επικεφαλής του κουαρτέτου (Πίτερ Ντόλμαν- ΔΝΤ, Ντέκλαν Κοστέλο- Κομισιόν, Φραντσέσκο Ντρούντι- ΕΚΤ και Νικόλα Τζιαμαρόλι- ESM), για να ξεκινήσουν τη δουλειά με τα 88 προαπαιτούμενα της τέταρτης αξιολόγησης.
Και για να μην παίρνουν αέρα ορισμένοι στην Αθήνα (όπως ο Τσακαλώτος που αυθαδίασε όταν μιλούσε ο Ντράγκι και τα «έχωνε» για τους πλειστηριασμούς), το Eurogroup δεν ενέκρινε την εκταμίευση της τρέχουσας δόσης, μέχρι το ΣτΕ να αποφασίσει θετικά για το Ελληνικό και οι συμβολαιογράφοι να ξεκινήσουν τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς. Είναι μια σαφής υπόμνηση προς το πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας: «δεν σας εμπιστευόμαστε». Υπόμνηση που μας δίνει μια πρόγευση για τις απαιτήσεις τους ενόψει του μετα-μνημονιακού καθεστώτος.