«Είπαν του λωλού να χ… κι αυτός…..».
Τη γνωστή παροιμία θύμισε η περιώνυμη Σοφία Κυριακίδου κατά την πρώτη μέρα της κατάθεσής της στο έκτακτο τρομοδικείο του Κορυδαλλού. Διότι η Αντιτρομοκρατική την είχε δασκαλέψει καλά, αλλά η Κυριακίδου αισθάνθηκε πως έπρεπε να αποδείξει ότι δεν πήγαν χαράμι τα λεφτά που πήρε και στην προσπάθειά της να υπερβεί τα όρια που της είχαν βάλει τα αφεντικά της τα σκάτωσε.
Ενα παράδειγμα είναι αρκετό για να αποδειχτεί του λόγου το αληθές. Περιγράφει η Κυριακίδου πώς επιπλώθηκε η γιάφκα του ΕΛΑ στην οδό Πολέμωνος 13 στο Παγκράτι, την οποία υποτίθεται ότι νοίκιασε η ίδια, με πλαστή ταυτότητα στο όνομα Σκουτουδάκη Στυλιανή, την οποία υποτίθεται ότι της είχε δώσει ο Α. Κανάς.
Αφού περιγράφει, λοιπόν, την αγορά μιας στοιχειώδους επίπλωσης, συνεχίζει με το φανατισμό του νεοσύλλεκτου στη ρουφιανιά: «Πήρα και μερικά βιβλία του Λυκείου, που πήγαινα τότε, τα βούτηξα στο νερό για να σβήσουν όλα τα αποτυπώματα, τα στέγνωσα και τα έβαλα στο διαμέρισμα»! Πού να σκεφτεί η δυστυχής ότι και να βουτήξεις τα βιβλία σ’ ένα κουβά με νερό δεν σβήνουν τα αποτυπώματα στις εσωτερικές σελίδες. Που να σκεφτεί ότι βιβλία μουσκεμένα και στεγνωμένα γίνονται κουρελόχαρτα, που κάνουν μόνο για το σκουπιδοτενεκέ και όχι βέβαια για ντεκόρ κάλυψης σε μια γιάφκα. Πού να σκεφτεί το αυτονόητο: ότι οι άνθρωποι του ΕΛΑ θα μπορούσαν, έναντι ευτελούς τιμήματος, να αγοράσουν μερικά βιβλία από το Μοναστηράκι και να φτιάξουν το ντεκόρ τους.
Αυτή θυμόταν μόνο αυτά που είχαν γραφτεί για τη γιάφκα της 17Ν της Δαμάρεως και τα όπλα που βρέθηκαν μέσα στη μπανιέρα, οπότε σκέφτηκε να περιγράψει το ίδιο, για να φαίνεται πιο αληθινή. Μόνο που ξέχασε μια λεπτομέρεια: άλλο όπλα και άλλο βιβλία.
Θέλετε κι άλλο παράδειγμα; Θέλει οπωσδήποτε να αποδείξει ότι ο Κανάς ανήκε στο ένοπλο τμήμα του ΕΛΑ, αλλά αισθάνεται ότι όλα όσα έλεγε («δεν ξέρω ποιοι ήταν στο ένοπλο τμήμα του ΕΛΑ, αλλά ξέρω σίγουρα ότι ήταν ο Κανάς, γιατί ήταν ο σύντροφός μου και αυτός με είχε βάλει στον ΕΛΑ») δεν ήταν και τόσο πειστικά. Οπότε επιστρατεύει το τεράστιο επιχείρημα: «Μια μέρα μου έφερε να διαβάσω ένα φυλλάδιο που περιέγραφε πως κατασκευάζονται οι βόμβες. Για να το διαβάσω εγώ, όχι αυτός, αφού αυτός ήξερε πως κατασκευάζονται οι βόμβες».
Για να το κάνει τί, αφού υποτίθεται ότι αυτή ανήκε στο τμήμα υποστήριξης και όχι στο ένοπλο; Ετσι, για φιλολογική ενημέρωση; Το πιο κραυγαλέο, όμως, είναι το κάρφωμα κατά Αγαπίου και Αθανασάκη.
Περιγράφει η Κυριακίδου πως υποτίθεται πως πήγε απροειδοποίητα μια μέρα στην Πολέμωνος, επειδή σχόλασε πιο νωρίς από το νυχτερινό Λύκειο και βρήκε μέσα τον Κανά μ’ έναν κύριο και μια κυρία να φτιάχνουν μια βόμβα. Τότε -σύμφωνα με την περιγραφή της- ο Κανάς τους σύστησε: «Από δω η Στέλλα (η Κυριακίδου υποτίθεται), από δω ο Γιάννης (Κ. Αγαπίου), από δω η Μυρτώ (Ειρ. Αθανασάκη)». Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα θα πει: «Τη Μυρτώ τη γνώριζα πριν την Πολέμωνος, μας είχε συστήσει ο Κανάς και συναντιόμασταν για να συζητήσουμε για την οργάνωση και άλλα θέματα, προσωπικά»! Τότε τί νόημα είχαν οι συστάσεις και η αναφορά σε άγνωστη κυρία που πρώτη φορά έβλεπε;
Ολα τα παραπάνω και πολλά ακόμα, θύμισαν πολύ έντονα τις τέσσερις προανακριτικές και ανακριτικές καταθέσεις της Κυριακίδου, που η καθεμιά διαψεύδει ή συμπληρώνει τα κενά των προηγούμενων.
Και όμως, η πρόεδρος, που την εξέταζε καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεδρίασης και η οποία κατά τα άλλα δήλωνε ότι διερευνά την αξιοπιστία της, δεν της έκανε ούτε μια ερώτηση σχετική με τις αντιφάσεις της, ούτε μπήκε στον κόπο να συγκρίνει την επ’ ακροατηρίω κατάθεσή της με τα όσα έχει δηλώσει στην προδικασία.
Αντίθετα, φρόντισε αρκετές φορές να της υποβοηθήσει τη μνήμη με ερωτήσεις που περιείχαν και την απάντηση. Ερωτήσεις του τύπου «έφευγε ο πρώην σύζυγός σας νύχτες από το σπίτι;» ή «φορούσε διαφορετικά ρούχα μερικές φορές;» κ.λπ.
Η τακτική αυτή προκάλεσε την παρέμβαση του συνηγόρου του Α. Κανά, Α. Κούγια, ο οποίος υπέβαλε ένσταση, για να ακολουθήσει έκρηξη της προέδρου και ανοίκειες επιθέσεις από την πολιτική αγωγή. Η πρόεδρος διέκοψε τη συνεδρίαση και το επεισόδιο συνεχίστηκε στο διάδρομο του δικαστήριου, όπου Κούγιας και Μαύρος παραλίγο να έρθουν στα χέρια (τους χώρισαν).
Δεν γνωρίζουμε τι είχε προηγηθεί, ακούσαμε πάντως τον Μαύρο να αποκαλεί τον Κούγια «καραγκιόζη» και να προκαλεί την έκρηξη του τελευταίου.
Με την επανέναρξη της διαδικασίας η πρόεδρος ανακοίνωσε την απόρριψη της ένστασης Κούγια για τις ερωτήσεις που υπέβαλε η πρόεδρος και ταυτόχρονα ανακοίνωσε ότι θα στείλει τα πρακτικά στον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών και στον ΔΣΑ. Ο Α. Κούγιας με δήλωσή του (αφού προηγήθηκε και νέο διάλειμμα) δεν ανακάλεσε τίποτα από όσα είχε πει (τα οποία, άλλωστε, δεν περιείχαν τίποτα το υβριστικό).
Τί κατέθεσε η Κυριακίδου; Βελτιωμένο και επαυξημένο το σενάριο της Αντιτρομοκρατικής, όπως διαμορφώθηκε μέσα από τις αλλεπάλληλες συμπληρώσεις των καταθέσεών της στην προδικασία. Η βελτίωση συνίστατο σε δυο βασικά στοιχεία. Πρώτο, πλούτισε κατά πολύ τις περιγραφές της για την υποτιθέμενη δράση της στον ΕΛΑ (αναφέρθηκε π.χ. σε συμμετοχή της στην έκδοση της «Αντιπληροφόρησης» και στο άδειασμα και καθάρισμα της εκδοτικής γιάφκας, αμέσως μετά τη δολοφονία του Χ. Κασσίμη).
Δεύτερο, δήλωσε ότι αναγνωρίζει την Αθανασάκη, ενώ δεν αναγνωρίζει τον Αγαπίου, γιατί τον είδε μια μόνο φορά πριν από πολλά χρόνια, όταν ο «Γιάννης» ήταν ένας κοντός, μελαχρινός με μούσι, όπως ήταν αρκετοί άλλοι στον ΕΛΑ (ανέφερε έναν «Γιώργο» και έναν «Μιχάλη» που επίσης είχαν το ίδιο παρουσιαστικό).
Στην απορία που εξέφρασε η πρόεδρος, απάντησε ότι και στον ανακριτή που της έδειξαν φωτογραφίες είχε είχε κρατήσει επιφυλάξεις. Η πρόεδρος, όμως, δεν της έκανε την αυτονόητη ερώτηση: Και γιατί δεν γράφει τίποτα ο ανακριτής στην κατάθεσή σου; Ποιος λέει ψέματα, ο ανακριτής ή εσύ;
Αυτή η βελτίωση έχει σαφή σκοπιμότητα. Να εμφανιστεί πιο αληθοφανής η κατάθεση της Κυριακίδου. Να φανεί πως ήταν ένα πρώην μέλος του ΕΛΑ, που ήξερε πολλά, και ότι δεν τρέφει καμιά προκατάληψη, γι’ αυτό και δε μπορεί να αναγνωρίσει με βεβαιότητα τον Αγαπίου.
Οι εγκέφαλοι της «αντιτρομοκρατίας» θεωρούν πως τον Αγαπίου τον έχουν δεμένο με άλλα στοιχεία (αρχεία Στάζι, καταθέσεις Ντε Μαρσέλους) και χρησιμοποίησαν την Κυριακίδου για να δέσουν τον Κανά και την Αθανασάκη.
Η μνήμη της Κυριακίδου εμφανίζεται προϊούσα και άκρως επιλεκτική. Σαν του Τσελέντη ένα πράγμα. Μολονότι αρκετές φορές απαντούσε «πού να θυμάμαι μετά από τόσα χρόνια;», εμφανίστηκε να θυμάται πολύ καλά ότι ανακάλυψε την υποτιθέμενη γιάφκα της Πάτμου από μια απόδειξη της ΕΥΔΑΠ, που βρήκε στην τσάντα του Κανά και ήταν στο όνομα «Γκότση Θεοδώρα».
Θυμόταν ακόμα ότι είχε βρει και μια απόδειξη της ΔΕΗ, που έγραφε «Χόντος Ιωάννης, Αμορίου 6-8», όπου υποτίθεται βρισκόταν μια ακόμη γιάφκα του ΕΛΑ. Τέτοια μνήμη ούτε ελέφαντας!
Η πρόεδρος Μπρίλλη την άκουγε σαν μαγεμένη κι έτσι δεν κατάφερε να της κάνει την πιο απλή ερώτηση: Και γιατί αυτά τα διαμερίσματα, αν υποθέσουμε ότι υπήρχαν, να μην ήταν γκαρσονιέρες του Κανά και κάποιων φίλων του; Να κάνει την ερώτηση έτσι για τα μάτια, βρε αδερφέ. Οχι. Ολες οι ερωτήσεις της θεωρούσαν ως δεδομένο ότι ο Κανάς ήταν μέλος του ΕΛΑ!
Εφτασε στο σημείο να επιμένει με ερωτήσεις να της πει η Κυριακίδου ότι Κανάς και Τσιγαρίδας είχαν και σχέση μέσω ΕΛΑ και όχι μόνο επαγγελματική, αφού ο Τσιγαρίδας αναλαμβάνει την πολιτική ευθύνη για τη συμμετοχή του στην οργάνωση. Οι αρνητικές απαντήσεις της Κυριακίδου γίνονταν δεκτές με ενόχληση από την πρόεδρο, γεγονός που πρέπει να εμβάλει σε ανησυχία όσους έχουν συνεργαστεί με τον Χ. Τσιγαρίδα στο διάστημα της 35ετούς σταδιοδρομίας του ως πολιτικού μηχανικού. Μελετητές, κατασκευαστές, υπεργολάβοι, μαστόροι, συνεργεία, ας σπεύσουν καλού-κακού να κάνουν μια δήλωση αποκήρυξης της τρομοκρατίας, γιατί ποτέ δεν ξέρει κανείς τί του ξημερώνει.
Δεν άρεσε επίσης στην κ. Μπρίλλη το ότι η Κυριακίδου αναφέρθηκε με καλά λόγια στον Χ. Τσιγαρίδα και ανέφερε ότι αφιλοκερδώς βοήθησε και την ίδια, όταν του ζήτησε βοήθεια για την ανακαίνιση ενός διαμερίσματος που κληρονόμησε η κόρη της από μια θεία του Κανά. Την ίδια βοήθεια έδινε και σε άλλα άτομα, γιατί ήταν αριστερός και βοηθούσε κόσμο, απαντούσε η Κυριακίδου, για να την επιτιμήσει αυστηρά η πρόεδρος: «Πώς μπορεί να είναι καλός ένας άνθρωπος που είναι σε τρομοκρατική οργάνωση;». Ελα ντε!
Πώς να χωρέσει το μυαλό της Μπρίλλη και της κάθε Μπρίλλη το ηθικό μεγαλείο των επαναστατών; (Ο Μαργαρίτης, πάντως, φέρθηκε πολύ πιο έξυπνα στη δίκη της 17Ν και δεν εξέφραζε τέτοιες απορίες. Διαφορά μόρφωσης και αντιληπτικής ικανότητας).
Με την ίδια επιμονή η πρόεδρος προσπαθούσε να βγάλει από την Κυριακίδου κατάθεση ότι η Αθανασάκη ήταν μέλος του ένοπλου τμήματος του ΕΛΑ, το οποίο κατά την Κυριακίδου αποτελούνταν από 3-4, το πολύ 5 άτομα. «Το ότι την είδα να βοηθάει στην κατασκευή της βόμβας δεν σημαίνει και ότι την έβαλε η ίδια, δεν ξέρω αν η Μυρτώ ήταν στο ένοπλο», απαντούσε η Κυριακίδου, αλλά η Μπρίλλη δεν καταλάβαινε τίποτα.
Ηταν το μόνο σημείο που επέμενε με απανωτές ερωτήσεις, για να καταλήξει με μια ατάκα χαρακτηριστική της αμεροληψίας της: «Μας δίνετε την εντύπωση ότι ξέρετε περισσότερα από όσα μας λέτε»!
Κοντολογίς, η πρόεδρος πείστηκε ότι η Κυριακίδου ήταν μέλος του ΕΛΑ και όχι ένα απλό ενεργούμενο του Διώτη και της Αντιτρομοκρατικής και απλά ζητούσε από αυτή περισσότερα στοιχεία και για τους κατηγορούμενους και για άλλους.
Ηταν τόση η εμμονή της προέδρου που συχνά καταλάβαινε άλλα από αυτά που έλεγε η Κυριακίδου. «Είπατε ότι ο ΕΛΑ είχε 100 άτομα», είπε κάποια στιγμή προς το τέλος της διαδικασίας, για να εξεγερθεί ακόμα και η Κυριακίδου και να της υπενθυμίσει ότι ποτέ δεν είπε ότι ο ΕΛΑ είχε τόσα άτομα, αλλά τόσα άτομα συμμετείχαν σε κάποιες ανοιχτές συζητήσεις σ’ ένα χώρο στη Ζωοδόχου Πηγής!
Το σενάριο που όσο πιο παραστατικά μπορούσε περιέγραφε η Κυριακίδου περιλάμβανε άμεση συνέργια της ίδιας σε κατοχή και κατασκευή εκρηκτικών (δήλωσε ότι αγόρασε ρολόγια εν γνώσει της ότι θα χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή εκρηκτικών μηχανισμών και ότι νοίκιασε γιάφκα εν γνώσει της ότι θα χρησιμοποιούνταν από τον ΕΛΑ), που είναι κακούργημα και δεν έχει υποπέσει σε παραγραφή και επομένως η Κυριακίδου θα έπρεπε να είναι κατηγορούμενη, όπως ο Χ. Τσιγαρίδας.
Το δικαστήριο, όμως, έκανε γαργάρα αυτή την κραυγαλέα παρανομία και επέμεινε στην απόφασή του: Η Κυριακίδου απαλλάχτηκε με τελεσίδικο βούλευμα και επομένως δεν είναι κατηγορούμενη αλλά μάρτυρας!
Η Κυριακίδου θα καταθέσει και άλλες μέρες (το δικαστήριο διέκοψε λόγω Πάσχα για την Πέμπτη 15 Απρίλη) και σίγουρα δεν θα καλοπεράσει όταν έρθει η ώρα της υπεράσπισης. Η πρώτη μέρα της κατάθεσής της, πάντως, αποκάλυψε τη ρότα στην οποία βαδίζει το δικαστήριο και τη γραμμή της καταδίκης των κατηγορούμενων, έστω και με τόσο χοντροκομμένο τρόπο.