Στις αρχές του 2008 είχε ξεσπάσει το μεγάλο σκάνδαλο του επιμολυσμένου με ορυκτέλαιο ηλιέλαιου, προέλευσης Ουκρανίας. Τότε, είχαμε αποκαλύψει ότι η επιμόλυνση του ηλιέλαιου δεν γινόταν στις δεξαμενές της Ουκρανίας όπου συλλεγόταν, αλλά στις δεξαμενές των καραβιών που μεταφέρουν το ηλιέλαιο στις χώρες της ΕΕ. Γιατί η Κομισιόν, αρχικά από το 1996 και στη συνέχεια από το 2004, επιτρέπει (ακόμη και μέχρι σήμερα) σε καράβια που μεταφέρουν επικίνδυνες χημικές ύλες, ακόμη και ορυκτέλαια, να χρησιμοποιούνται και για τη μεταφορά υγρών τροφίμων, μετά από καθαρισμό τους!
Τότε, μέσω της ελληνικής αντιπροσωπείας της Κομισιόν, απευθύναμε το ερώτημα γιατί δεν προχωρά στην κατάργηση αυτής της οδηγίας, που κατά παρέκκλιση επιτρέπει και τη μεταφορά ηλιέλαιου και άλλων υγρών τροφίμων. Δεν πήραμε απάντηση, γιατί επιμένουν στην εφαρμογή αυτής της οδηγίας, με την οποία εξασφαλίζεται από το εφοπλιστικό κεφάλαιο ανώτατο καπιταλιστικό κέρδος. Αυτό δεν είναι δική μας εκτίμηση. Ωμά και κυνικά αναφέρεται στις εισηγητικές σκέψεις της οδηγίας αυτής, ότι η χρησιμοποίηση των δεξαμενόπλοιων αποκλειστικά για τη μεταφορά τροφίμων «είναι δυσχερής και συνεπάγεται αδικαιολόγητα υψηλές δαπάνες για τις επιχειρήσεις των τροφίμων».
Από τότε και μέχρι τον Νοέμβρη του 2009 (πέρασαν σχεδόν δύο χρόνια), που δημοσιοποιήθηκε ο κανονισμός 1151/2009 (θ’ αρχίσει να ισχύει από την 1.1.2010), οι Κομισάριοι από τη μια ισχυρίζονται ότι δεν εντοπίστηκε η πηγή της επιμόλυνσης του ηλιέλαιου και από την άλλη αναγνώρισαν το σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης που εφαρμόζουν οι ουκρανικές αρχές. Αυτό, για όσους δεν γνωρίζουν τα πράγματα σε βάθος, φαντάζει περίεργο, γιατί αν πράγματι δεν είχε εντοπιστεί η πηγή της επιμόλυνσης του ηλιέλαιου η Κομισιόν δεν θα αναγνώριζε το ουκρανικό σύστημα ελέγχου. Απλά το αναφέρουν, για να μην εκθέσουν το εφοπλιστικό κεφάλαιο και τις δικές τους αρχές που επιτρέπουν τη χρησιμοποίηση αυτών των καραβιών.
Την προηγούμενη βδομάδα αναφερθήκαμε σε δύο παρτίδες επιμολυσμένου με βενζοπυρένιο ηλιέλαιου από τη Ρωσία, που βρέθηκαν στην Γερμανία και στην Επείγουσα Κοινοποίηση (alert) που εκδόθηκε από την Κομισιόν μετά από την ειδοποίηση από τη γερμανική κυβέρνηση. Αναφερθήκαμε επίσης στην αδιαφορία των επίσημων Αρχών της Ελλάδας, του ΕΦΕΤ και της Διεύθυνσης Μεταποίησης, που δεν έκαναν τον παραμικρό έλεγχο τόσο στα ράφια των καπιταλιστικών επιχειρήσεων τροφίμων όσο και στα σημεία εισόδου των εμπορευμάτων από τρίτες χώρες.
Την περασμένη Δευτέρα, η Κομισιόν με νέο alert ενημέρωσε τα κράτη μέλη ότι βρέθηκε στην Ολλανδία επιμολυσμένο με ορυκτέλαιο ηλιέλαιο, καταγωγής Ουκρανίας! Αυτό μπήκε στην ΕΕ μέσω Βελγίου και στη συνέχεια προωθήθηκε στην Ολλανδία. Σύμφωνα με το alert, η δειγματοληψία δεν έγινε στα σύνορα του Βελγίου, ως όφειλαν οι βελγικές αρχές, σύμφωνα με την απόφαση 433 του 2008 της Κομισιόν. Ακόμη, το γεγονός ότι το αποτέλεσμα της δειγματοληψίας ανακοινώθηκε δύο μήνες μετά την εισαγωγή του ηλιέλαιου στο Βέλγιο, μας δίνει το δικαίωμα να ισχυριστούμε ότι αυτό έγινε σκόπιμα, προκειμένου το επιμολυσμένο ηλιέλαιο να προωθηθεί στην αγορά και να πουληθεί. Κανονικά, θα έπρεπε πρώτα να βγει το εργαστηριακό αποτέλεσμα και μετά να πάει το ηλιέλαιο στην αγορά. Η λαμογιά και η αποκόμιση ανώτατων καπιταλιστικών κερδών είναι ο κινητήριος μοχλός όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σ’ όλη την ΕΕ.
Σύμφωνα πάντα με την ίδια απόφαση της Κομισιόν, την 433 του 2008, πρέπει να ελέγχονται στα σύνορα όλες οι παρτίδες ηλιέλαιου που εισάγονται από την Ουκρανία. Ομως, το γεγονός ότι για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα δεν έχουν εκδοθεί ακόμη alert που να έχουν καταγράψει επιμολυσμένο ηλιέλαιο Ουκρανίας μας δίνει το δικαίωμα να ισχυριστούμε ότι δεν γίνεται κανένας έλεγχος. Γιατί εμείς είμαστε σίγουροι ότι το ηλιέλαιο εξακολουθεί να είναι επιμολυσμένο με ορυκτέλαιο (και όχι μόνο) γιατί απλούστατα επιτρέπεται η χρησιμοποίηση καραβιών τα οποία κουβαλούν επικίνδυνες χημικές ενώσεις και ορυκτέλαια, μετά από ένα πλημμελή καθαρισμό.
Το alert κυκλοφόρησε στις 7 Δεκέμβρη. Στις 8 Δεκέμβρη απευθυνθήκαμε καταρχάς στην ΑΑ προϊσταμένη της Διεύθυνσης Μεταποίησης για να μάθουμε ποιες ενέργειες έγιναν από την πλευρά της Διεύθυνσης. Η κυρία αυτή, φανερά ενοχλημένη, όπως συμβαίνει κάθε φορά που την επισκεπτόμαστε, μας παρέπεμψε στην αρμόδια προϊσταμένη του τμήματος Ποιοτικού Ελέγχου. Θέσαμε το ζήτημα στην κυρία αυτή, η οποία μας απάντησε ότι μέχρι εκείνη την ώρα (12μ της Τρίτης 8 Δεκέμβρη) δεν μπόρεσε να δει τα alert ούτε της προηγούμενης μέρας! Αυτό σημαίνει ότι τα περιφερειακά κέντρα θα ειδοποιούνταν την επόμενη ημέρα. Αντιλαμβάνεστε το μπάχαλο που επικρατεί τόσο στη Διεύθυνση αυτή όσο και στα περιφερειακά κέντρα που είναι υποχρεωμένα υποτίθεται να κάνουν αυστηρούς ελέγχους στα εισαγόμενα προϊόντα φυτικού ενδιαφέροντος. Φυσικά, το μπάχαλο δεν περιορίζεται στην καθυστερημένη ειδοποίηση. Τόσο η τμηματάρχης όσο και η προϊσταμένη της Διεύθυνσης δεν έλεγξαν ούτε ελέγχουν εάν τα περιφερειακά κέντρα ελέγχουν, όπως είναι υποχρεωμένα με βάση την απόφαση 433/2008 της Κομισιόν, το εισαγόμενο από την Ουκρανία ηλιέλαιο και εάν τελικά βρέθηκε επιμολυσμένο. Ούτε φυσικά τα περιφερειακά κέντρα κάνουν ελέγχους για επιμολυσμένο ηλιέλαιο από την Ουκρανία. Οι προϊστάμενοι δε των κέντρων αυτών κρύβονται πίσω από την καθυστέρηση έκδοσης του σχετικού ΠΔ για τους ελέγχους που πρέπει να γίνονται στα μεταποιημένα προϊόντα-εμπορεύματα φυτικού ενδιαφέροντος, προκειμένου να δικαιολογούν γιατί δεν κάνουν ελέγχους.
Η διοίκηση του ΕΦΕΤ και αυτή τη φορά δεν έκανε την παραμικρή ανακοίνωση, γιατί δεν κάνει ελέγχους στο ράφι για επιμολυσμένο ηλιέλαιο από την Ουκρανία, παρ’ ότι είναι υποχρεωμένη. Φάγαμε μπόλικο επιμολυσμένο ηλιέλαιο και θα φάμε κι άλλο, γιατί η Κομισιόν επιμένει να επιτρέπει στα καράβια που μεταφέρουν ορυκτέλαια και άλλες χημικές ενώσεις να μεταφέρουν και ηλιέλαιο και άλλα υγρά τρόφιμα, προκειμένου οι μεγαλοεισαγωγείς να βγάζουν ανώτατα καπιταλιστικά κέρδη.