Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών και εκ των εμπίστων του Μητσοτάκη,Νίκος Παπαθανάσης, όταν ρωτήθηκε αν υπάρχει πιθανότητα έκδοσης νέου «fuel pass», επειδή τα καύσιμα απέκτησαν και πάλι… φτερά και οι τιμές τους άρχισαν πετάνε, δεν μάσησε τα λόγια του: «Ο,τι έχει ανακοινωθεί, έχει ανακοινωθεί. Αυτή είναι η δημοσιονομική δυνατότητα της οικονομίας μας. Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς. Τον Σεπτέμβριο έρχονται δύο αξιολογήσεις. Πρέπει να είμαστε πολύ σοβαροί για να πετύχουμε την επενδυτική βαθμίδα».
Τι έχει ανακοινωθεί; Μια τρίμηνη παράταση του άλλου φιλανθρωπικού βοηθήματος, του περιβόητου «market pass». Μάλιστα, κανόνισαν να δοθεί με καθυστέρηση, τον Σεπτέμβρη, για να μαζευτούν δυο δόσεις και να «φτουρήσει». Θα εμφανιστεί και ο Μητσοτάκης στη ΔΕΘ τότε, οπότε χρειάζεται μια καλή «επικοινωνιακή στήριξη». Προς το παρόν κρύβεται πολιτικά, μπανιάρεται και διασκεδάζει με καπιταλιστές και κρατικούς παράγοντες σε κοσμικά κέντρα (ο πρόεδρος της ΕΛΛΑΚΤΩΡ είχε καλεσμένους τον Μητσοτάκη, του οποίου έχει διατελέσει σύμβουλος, και τον πρόεδρο της ΑΑΔΕ Πιτσιλή, που υποτίθεται ότι ελέγχει τη φορολογική συμμόρφωση της εταιρίας! – ούτε τα στοιχειώδη προσχήματα δεν τηρούν πλέον).
Στο μεταξύ «κέρβερος» της ακρίβειας έχει τοποθετηθεί ο Σκρέκας. Ο οποίος προσπαθεί να μιμηθεί τον προκάτοχό του ακροδεξιό Γεωργιάδη, δεν έχει όμως τα φόντα του τηλεπλασιέ-τηλεμαϊντανού για να κάνει το σχετικό ντόρο με τις τσιρίδες και τα σόου μπροστά στα μακαρόνια και τα γάλατα.
Στις 7 Αυγούστου, το υπουργείο Ανάπτυξης έστειλε Δελτίο Τύπου στα ΜΜΕ. «Δέσμη μέτρων για στήριξη νοικοκυριών», έγραφε το e-mail, μη τυχόν και δεν του δώσουν σημασία οι συντάκτες. Ακόμα πιο «γκαγκάν» ήταν ο τίτλος του Δελτίου Τύπου: «Κ. Σκρέκας σε συνάντηση με την Ενωση Σούπερ Μάρκετ: “Ορθώνουμε δίχτυ προστασίας με νέα μέτρα για την ελληνική οικογένεια στο περιβάλλον των διεθνών πληθωριστικών πιέσεων”».
Εψαχνες να βρεις τη «δέσμη μέτρων» και τι έβρισκες; Οτι «στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών της Κυβέρνησης για στήριξη των καταναλωτών στο περιβάλλον των διεθνών πληθωριστικών πιέσεων ζητήθηκε από τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ:
- Να περιληφθεί στο «Καλάθι του Νοικοκυριού» τουλάχιστον ένα επώνυμο προϊόν ανά κατηγορία, εφ’ όσον διαθέτει προϊόν στην εν λόγω κατηγορία.
- Να καθιερωθεί 2ο σημείο πώλησης ιδιαίτερης προβολής για τα προϊόντα του «Καλαθιού του Νοικοκυριού» σε καταστήματα σούπερ μάρκετ όπου είναι χωροταξικά εφικτό.
- Να διασφαλιστούν προσιτές τιμές σχολικών ειδών εν όψει της έναρξης της νέας σχολικής περιόδου (υπενθυμίζεται ότι τα σχολικά είδη έχουν ενταχθεί στην περίμετρο εφαρμογής του Νόμου 4818/2021 με την επιβολή πλαφόν στο μεικτό περιθώριο κέρδους ώστε να μην είναι μεγαλύτερο ανά μονάδα από εκείνο προ της 31ης Δεκεμβρίου 2021)» (οι εμφάσεις του υπουργείου).
Το Δελτίο Τύπου κατέληγε με… καουμπόικη δήλωση Σκρέκα: «Το μήνυμά μου προς την Ενωση των Σούπερ Μάρκετ όσο και γενικότερα προς όλους τους παράγοντες στην αγορά (βιομηχανία, χονδρικό και λιανικό εμπόριο) είναι ξεκάθαρο: πρέπει να βάλουμε όλοι πλάτη για να στηρίξουμε την ελληνική οικογένεια ορθώνοντας δίχτυ προστασίας απέναντι στις διεθνείς πληθωριστικές πιέσεις.
Ως Υπουργείο Ανάπτυξης, ταυτόχρονα με τους αυστηρούς ελέγχους που ενεργούμε σε όλα τα προϊόντα για το μεικτό περιθώριο κέρδους, σε εφαρμογή του Νόμου 4818/2021, την ισχύ του οποίου παρατείναμε έως το τέλος του 2023, με έμφαση στα σχολικά και τα προϊόντα αλευροποιίας, επεξεργαστήκαμε και καταθέτουμε δέσμη θετικών προτάσεων, λογικών και εφαρμόσιμων, που είναι βέβαιο ότι θα ωφελήσουν τους καταναλωτές και κυρίως τους πιο ευάλωτους. Επαναλαμβάνω ότι ως Κυβέρνηση κάνουμε και θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να περάσουμε με το μικρότερο δυνατό κόστος για όλους αυτήν την δύσκολη περίοδο».
Δήλωση των σουπερμαρκετάδων δεν υπήρχε. Κι ας παρευρέθηκαν στη σύσκεψη ο πρόεδρος της Ενωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας Παντελιάδης (ΜΕΤΡΟ ΑΕΒΕ), ο γενικός γραμματέας Μαυροειδής (Γαλαξίας), το μέλος του ΔΣ Παπακοσμάς (Σκλαβενίτης) και ο γενικός διευθυντή Πεταλάς. Οι σουπερμαρκετάδες είναι σοβαροί καπιταλιστές. Πήγαν στη συνάντηση με τον υπουργό, αλλά ως εκεί. Δε δέχτηκαν να γίνουν «ομιλούσες κεφαλές» σε ένα γελοίο σόου. Ξέρουν ότι βαδίζουμε σε νέο γύρο ακρίβειας, ιδιαίτερα στα τρόφιμα που αποτελούν τη βάση των μαγαζιών τους. Αν ο υπουργός τούς έλεγε κάτι καινούργιο, ότι για παράδειγμα θα κάνει διατιμήσεις σε βασικά είδη πρώτης ανάγκης, θα έδειχναν δημόσια τα δόντια τους, θα μιλούσαν για παραβίαση των κανόνων της ελεύθερης οικονομίας και τα παρόμοια.
Από τη στιγμή που τίποτα δεν αλλάζει, οι σουπερμαρκετάδες καπιταλιστές δεν έχουν λόγο να διαμαρτυρηθούν. Η ασυδοσία τους παραμένει ανέγγιχτη. Δεν έχουν, όμως, και διάθεση να παίξουν το παιχνίδι προπαγάνδας της κυβέρνησης. Δεν έχουν λόγο να πουλήσουν φρούδες ελπίδες στην πελατεία τους. Ούτε με την απάτη του «καλαθιού» έχουν διάθεση να κάνουν κάτι περισσότερο. Το έχουν εντάξει στην εμπορική τους πολιτική και τέρμα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ
Το «καλάθι» της μεγάλης απάτης – Στην υπηρεσία των αλυσίδων σούπερ μάρκετ η κυβέρνηση Μητσοτάκη
Mια μέρα μετά τη συνάντηση με τους καπιταλιστές των σούπερ μάρκετ, ο Σκρέκας έδωσε συνέντευξη στον Real FM. «Κ. Σκρέκας: “Θα είμαστε άτεγκτοι απέναντι σε εκείνους που τυχόν προσπαθήσουν να αισχροκερδήσουν – Θετική ανταπόκριση από σούπερ μάρκετ και αλυσίδες για προσιτές τιμές στα σχολικά είδη”» ήταν ο τίτλος που έβαλε το Γραφείο Τύπου του υπουργείου Ανάπτυξης στο Δελτίο Τύπου που έστειλε για να διαφημίσει τη συνέντευξη.
Ψέμα από τον τίτλο ήδη. Διότι οι σουπερμαρκετάδες, όπως είδαμε, δεν ανέλαβαν καμιά δέσμευση για προσιτές τιμές στα σχολικά είδη. «Εχουμε ήδη μιλήσει με μεγάλες αλυσίδες που διακινούν μεγάλο όγκο από τα σχολικά είδη, έχουμε ζητήσει το ίδιο όπως από τα σούπερ μάρκετ, δηλαδή προσιτές τιμές στα σχολικά είδη και έχουν ανταποκριθεί θετικά. Εκείνο το οποίο θέλουμε είναι τα σχολικά είδη το Σεπτέμβριο του 2023 μήνα να μην είναι ακριβότερα συγκριτικά με τον Σεπτέμβριο του 2022», είπε ο Σκρέκας, σύμφωνα με το Δελτίο Τύπου, στο οποίο υπενθύμισε ότι «στη διάταξη νόμου που ψηφίσαμε πρόσφατα στη Βουλή, εντάσσουμε και τα σχολικά είδη στο «Καλάθι του Νοικοκυριού», το οποίο θα πρέπει να περιέχει τετράδια, μολύβια, τσάντες και όλα τα απαραίτητα είδη για τον μαθητή σε προσιτές τιμές».
Είδατε τους σουπερμακετάδες να δεσμεύονται ότι τα σχολικά είδη δε θα είναι ακριβότερα από πέρσι; Πουθενά δεν υπάρχει τέτοια δέσμευση. Αλλωστε, αν υπήρχε, ο Σκρέκας θα την είχε κάνει φέιγ βολάν και θα είχε βάλει να τη μοιράζουν στους λουόμενους. Τι μένει; Το «καλάθι των σχολικών», μετά το καλάθι «των Χριστουγέννων», «του Αϊβασίλη», «της Καθαροδευτέρας» και «του Πάσχα». «Αρχίδια καπαμά», δηλαδή, για να θυμηθούμε την ατάκα του συνταξιούχου, που σφράγισε το καλάθι της απάτης από την πρώτη μέρα λειτουργίας του.
Εχει και συνέχεια ο χαρτοπόλεμος του Σκρέκα. Προχθές έβαλε να εκδώσουν νέο Δελτίο Τύπου με… βελτιωμένο τίτλο: «Κ. Σκρέκας: “Στηρίζουμε έμπρακτα την ελληνική οικογένεια με προσιτές τιμές στα σχολικά είδη και πλαφόν στο περιθώριο κέρδους”». Για να μην κουράζονται οι γραφείς και για να μην χρειάζεται να σπάσουν την είδηση στα δύο τα παπαγαλάκια, έβαλε μέσα και τους… θεσμοσίφωνες!
Στην πραγματικότητα, εκείνο που έγινε είναι ότι ο Σκρέκας υπέγραψε Απόφαση στην οποία ενέταξε μια σειρά σχολικά είδη και προϊόντα παραγωγής ζεστού νερού χρήσης (θερμοσίφωνες, λέβητες κτλ.) στην περίμετρο του Νόμου 5045/2023, που προβλέπει ότι «από την έναρξη ισχύος του παρόντος και έως την 31η Δεκεμβρίου 2023, απαγορεύεται η αποκόμιση μικτού κέρδους από την πώληση οποιουδήποτε προϊόντος ή την παροχή οποιασδήποτε υπηρεσίας που είναι απαραίτητη για την υγεία, τη διατροφή, τη διαβίωση, τη μετακίνηση, τη θέρμανση, την παραγωγή ζεστού νερού χρήσεως και την ασφάλεια του καταναλωτή, καθώς και από την πώληση σχολικών ειδών και γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, ιδίως πρώτων υλών για την παραγωγή λιπασμάτων, ζωοτροφών, ωμών δημητριακών παντός είδους, αλεύρων, ηλίανθου φυτικών ελαίων, όταν το περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα υπερβαίνει το αντίστοιχο περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα προ της 31ης Δεκεμβρίου 2021».
Οπως έχει γίνει και στο παρελθόν (π.χ. από το φθινόπωρο του 2022), δεν απαγορεύονται οι αυξήσεις, αλλά απαγορεύεται να αυξηθεί το περιθώριο κέρδους. Ας το δούμε με ένα παράδειγμα: έμπορος αγόραζε από την Κίνα ένα εμπόρευμα προς 100 ευρώ και πουλούσε με περιθώριο 20%, δηλαδή 120 ευρώ. Προσθέτουμε και ΦΠΑ 24% και φτάνουμε στα 148,80 ευρώ. Αν τώρα αγοράζει το εμπόρευμα 120 ευρώ (αύξηση χοντρικής 20%), προσθέτει το περιθώριο κέρδους 20% και το εμπόρευμα φτάνει τα 144 ευρώ. Συν 24% ΦΠΑ, η τελική τιμή θα είναι 178,56 ευρώ. Πόση είναι η αύξηση σε σχέση με πέρσι; 29,76 ευρώ. Ο λιανέμπορος βγάζει κέρδος ανά τεμάχιο εμπορεύματος 24 ευρώ (αντί για 20 που έβγαζε πριν), ενώ και το κράτος αυξάνει τα έσοδά του από τον ΦΠΑ. Βγάζει 34,56 ευρώ (αντί για 28,80 που έβγαζε πριν).
Αυτή τη διπλή κερδοσκοπία, από τη μια των εμπόρων καπιταλιστών και από την άλλη του ίδιου του αστικού κράτους, τη βαφτίζουν… κοινωνική πολιτική. Προσπαθούν να περάσουν στον ελληνικό λαό την εντύπωση ότι «θα μπορούσε να είναι και χειρότερα», επομένως να λέει κι ευχαριστώ που η κυβέρνηση δεν επιτρέπει τα χειρότερα!
Εχουμε γράψει πολλές φορές ότι την περίοδο του πληθωρισμού το αστικό κράτος αναδείχτηκε σε μεγάλο και αδίστακτο κερδοσκόπο. Κράτησε τους συντελεστές ΦΠΑ στα ίδια ψηλά επίπεδα (στα οποία είχαν οριστεί την περίοδο των Μνημονίων) και από τα υπερέσοδα που συγκέντρωνε στα κρατικά ταμεία πετούσε μερικά ψίχουλα εν είδει κρατικής φιλανθρωπίας, με τα διάφορα pass.
Η γραμμή από την ΕΕ είναι να τελειώνουν τα pass από 1.1.2024. Γι’ αυτό και ο Παπαθανασίου λέει «ό,τι δώσαμε, δώσαμε», τώρα πρέπει να πάρουμε την επενδυτική βαθμίδα (για να μπορεί το ελληνικό κράτος να παίρνει νέα δάνεια για να ξεπληρώνει τα παλιά). Δεν αποκλείουμε καθόλου ότι κάποιο pass μπορεί να ξαναδοθεί (π.χ. για τα καύσιμα, αν συνεχιστεί το ανοδικό ράλι στις τιμές, που ξεκίνησε τις τελευταίες μέρες). Δεν είναι εκεί το θέμα. Το θέμα είναι να συνειδητοποιήσουμε πως η φιλανθρωπία των pass δεν συνιστά κοινωνική πολιτική. Μας παίρνουν πολλά από τη μία τσέπη και μας βάζουν ελάχιστα στην άλλη (και όχι σε όλους).
Μόνη λύση είναι ο αγώνας για αύξηση σε μισθούς και συντάξεις. Αυτό πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι και όλες και να προσπαθήσουμε να το κάνουμε πράξη, αποτινάζοντας τη μούχλα της ηττοπάθειας και της μοιρολατρικής αποδοχής του ελάχιστου, ακόμα κι όταν είναι προκλητική κοροϊδία.