♦ «ΜΜΕ = προπαγάνδα του κράτους», γράφει το πλακάτ του γάλλου κιτρινογιλεκά. Οχι πως δεν το ήξεραν, αλλά πολλοί Γάλλοι που συμμετέχουν στις κινητοποιήσεις των τελευταίων μηνών διαπίστωσαν πόσο οδυνηρή είναι η πλήρης διαστρέβλωση της αλήθειας. Το διαπίστωσαν στο ίδιο το πετσί τους, όπως λέμε, γι' αυτό και τα αντι-ΜΜΕ συνθήματα έγιναν πυκνά και έντονα, ενώ δεν έλειψαν και οι «ψιλές» σε εκπροσώπους των ΜΜΕ. Υπάρχουν, βέβαια, γενικεύσεις που αδικούν εκείνους τους ανθρώπους των ΜΜΕ που ούτε παραπληροφορούν ούτε χύνουν χολή κατά των διαδηλωτών. Οπως έχουμε γράψει παλαιότερα, σχολιάζοντας τη δική μας γενίκευση με το «αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι», οι δημοσιογράφοι έχουν τεκμήριο ενοχής και κάθε τίμιος άνθρωπος στο χώρο οφείλει να αποδεικνύει ότι δεν είναι ούτε αλήτης ούτε ρουφιάνος.
♦ Βάζουμε μια φωτογραφία από τις πρόσφατες κινητοποιήσεις των αναπληρωτών εκπαιδευτικών για να πούμε πως οι ιδέες που αντιπροσωπεύουν τέτοιοι αγώνες δεν μπαγιατεύουν, ακόμα κι όταν οι αγώνες αναγκαστικά σταματούν. Μετά από κάμποσα χρόνια, είδαμε έναν αγώνα εργαζόμενων που δε γινόταν για… εθιμοτυπικούς λόγους. Κι αυτό είναι το σημαντικότερο που κρατάμε.
♦ Πρόσωπα στεγνά, χέρια σκληρά, ρούχα φτηνά. Τέτοια χαρακτηριστικά είχαν οι περισσότεροι από όσους διαδήλωναν υπέρ του Brexit έξω από το ανάκτορο του Γουεστμίνστερ την περασμένη Δευτέρα. Παρόμοιες εικόνες και ανάμεσα στους αντιπάλους του Brexit, που επίσης διαδήλωναν στον ίδιο χώρο. «Φεύγουμε σημαίνει φεύγουμε» οι μεν, «Θέλουμε να ψηφίσουμε ξανά» οι άλλοι. Πραγματικό τρελοκομείο, θα έλεγε κάποιος. Η βρετανική εργατική τάξη κομμένη στα δύο, να διαδηλώνει έξω από το αστικό κοινοβούλιο, ακολουθώντας το ένα ή το άλλο αστικό κόμμα, τον ένα ή τον άλλο πολιτικό τυχοδιώκτη. Τα όσα συμβαίνουν στη Βρετανία τα τελευταία χρόνια, από τότε που ο Κάμερον έκανε το δημοψήφισμα και πλειοψήφισε το Brexit, είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του «κάτω από ξένες σημαίες». Το βρετανικό προλεταριάτο αφορά αυτό. Ενα κομμάτι του θέλγεται από την προπαγάνδα που συμπυκνώνεται στο σύνθημα «Να πιστέψουμε στη Βρετανία», ενώ ένα άλλο κομμάτι θέλγεται από την προπαγάνδα που συμπυκνώνεται στο σύνθημα «Η Ευρώπη είναι το σπίτι μας». Η βασική ταξική αντίθεση, η αντίθεση ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία, ανάμεσα στην αστική τάξη και το προλεταριάτο, έχει εξαφανιστεί. Τη θέση της έχει πάρει μια ψευδεπίγραφη αντίθεση ανάμεσα σε εξίσου αστικές-εκμεταλλευτικές δυνάμεις. Η αντίθεση ανάμεσα σε οπαδούς της εξόδου και σε οπαδούς της παραμονής στην ΕΕ. Δυο επιλογές που για το προλεταριάτο οδηγούν στο ίδιο αποτέλεσμα.
