Ποιος θυμάται τη φράση που επαναλάμβανε συνέχεια ο Βενιζέλος μετά τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 21 του περασμένου Ιούλη; «Βάλαμε πάτο στο βαρέλι», έλεγε και ξανάλεγε επί σχεδόν τρεις μήνες ο αλαζόνας αστός πολιτικός. Το βαρέλι, φυσικά, δεν έχει πάτο. Ούτε το βαρέλι με τα κέρδη του διεθνούς χρηματιστικού κεφάλαιου και της ελληνικής πλουτοκρατίας ούτε το βαρέλι με τα βάσανα του εργαζόμενου ελληνικού λαού. Αλλωστε, αυτά τα δύο βαρέλια επικοινωνούν με τρόπο αντίστροφο από τα συγκοινωνούντα δοχεία:φουσκώνει το ένα, φουσκώνει και το άλλο. Και κανένα από τα δύο δεν έχει πάτο. Πάτο βάζει μόνο η ταξική πάλη, η αντίσταση των εργατών. Οταν η ταξική πάλη διεξάγεται μόνο από τη μία πλευρά, με χαρακτηριστικά συνεχών επιθέσεων που θυμίζουν κύματα τσουνάμι, ενώ η άλλη πλευρά δεν έχει βρει τρόπο να προβάλει μια στοιχειωδώς αποτελεσματική άμυνα, ο πάτος των βαρελιών θα μετατοπίζεται συνέχεια.
Από την περασμένη Δευτέρα έχουμε συνεχώς μια φιλολογία για νέα μέτρα, που την τροφοδότησε η ίδια η κυβέρνηση και όχι η τρόικα, τα στελέχη της οποίας (για την ακρίβεια ο Τόμσεν του ΔΝΤ, που έκανε δημόσιες εμφανίσεις) υπήρξαν εξαιρετικά προσεκτικά. Απλά, τα αστικά ΜΜΕ κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν, παίζοντας το παιχνίδι της δημιουργίας τρόμου στον ελληνικό λαό, ώστε και τα νέα μέτρα να περάσουν χωρίς καμιά ουσιαστική αντίσταση που θα έθετε σε κίνδυνο την ασκούμενη πολιτική κυβέρνησης-τρόικας.
Μιλώντας στις Βρυξέλλες, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της τελευταίας συνόδου κορυφής, ο πρωθυπουργός της συγκυβέρνησης υπήρξε… σιβυλλικά σαφής: «Βεβαίως η οικονομία λειτουργεί μέσα σε συνθήκες αβεβαιότητος. Ανάλογα με τις εξελίξεις και ανάλογα με ενδεχόμενες αποκλίσεις που μπορεί να σημειωθούν, να παρατηρηθούν στο τρέχον έτος, θα εξεταστεί, εάν χρειαστεί, να γίνουν ορισμένες πρόσθετες ρυθμίσεις. Αλλά το βασικό σενάριο δεν είναι ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο».
Αυτά την Παρασκευή 9 Δεκέμβρη. Τη Δευτέρα 12 Δεκέμβρη ήταν η σειρά του Βενιζέλου: «Εάν καταγραφούν αποκλίσεις, πρέπει να δούμε τι θα γίνει. Αλλά αυτό είναι ένα τεράστιο πολιτικό ζήτημα, για το οποίο πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη όλες οι πολιτικές δυνάμεις και αυτές που στηρίζουν την Κυβέρνηση Παπαδήμου και αυτές που διεκδικούν να κυβερνήσουν τον τόπο και να του δώσουν μια άλλη κατεύθυνση και μια άλλη προοπτική».
Φυσικά, ο Βενιζέλος ήξερε πολύ καλά ότι υπάρχουν αποκλίσεις στον συμφωνημένο προϋπολογισμό του 2011. Και αυτός και η τρόικα ήξεραν ότι θα υπάρξουν αποκλίσεις, όταν συμφωνού-σαν τα νούμερα που θα βάλουν ως «εκτιμήσεις πραγματοποιήσεων». Ηξεραν, για παράδειγμα, ότι η «ύφεση» θα είναι μεγαλύτερη από 5,5%, επομένως τα προβλεπόμενα έσοδα θα είναι μικρότερα. Απλά, έκαναν αυτές τις εξωπραγματικές «προβλέψεις» γιατί η τακτική τους περιλαμβάνει το μαρτύριο της σταγόνας. Τα πακέτα μέτρων δεν πρέπει να ανακοινώνονται παρά λίγες μέρες πριν παρθούν. Στο μεσοδιάστημα ανάμεσα σε δυο πακέτα ο κόσμος πρέπει να μένει με την ελπίδα ότι μάλλον τελείωσε το μαρτύριό του.
Τη Δευτέρα ο Βενιζέλος δεν ήξερε μόνο ότι γενικά θα πέσουν έξω οι «εκτιμήσεις πραγματοποιήσεων» για το 2011, αλλά και πόσο περίπου πέφτουν έξω μέχρι στιγμής, αφού την Τρίτη το πρωί δημοσιεύτηκαν τα στοιχεία του 11μηνου, που παρουσίασαν τη «μαύρη τρύπα» ν’ ανοίγει, παρά τα χαράτσια που έχουν αρχίσει να εισπράττουν. Αυτή η «μαύρη τρύπα» ξεπέρασε τα 3,5 δισ. και δεν υπάρχει περίπτωση να μαζέψουν 7,5 δισ. μέχρι το Φλεβάρη για να την κλείσουν. Επομένως, θα αναγκαστούν να πάρουν νέα μέτρα.
Την Τετάρτη, ξαναπήρε τη σκυτάλη ο Παπαδήμος, μιλώντας από το βήμα του Ελληνοαμερικάνικου Επιμελητήριου. «Εάν αποδειχθεί στην πράξη ότι η ως τώρα υλοποίηση της πολιτικής δεν κατόρθωσε να επιτύχει τους δημοσιονομικούς στόχους και να προωθήσει έγκαιρα τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, τότε είναι αυτονόητο ότι η κυβέρνηση θα κάνει ό,τι απαιτείται για να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις της χώρας». Αυτή τη φορά «ξέχασε» να συμπληρώσει ότι «το βασικό σενάριο δεν είναι ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο». Σε λιγότερο από μια βδομάδα έγινε η προσαρμογή.
Την ίδια μέρα, στην παρθενική του εμφάνιση σε μπρίφινγκ ο Καψής ανέλαβε να κάνει «μασάζ» στους δημοσιογράφους: «Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει στο τραπέζι κάτι. Είναι σαφές ότι θα γίνει προσπάθεια να υλοποιηθεί στο ακέραιο το πρόγραμμα και να μη χρειαστούμε μέτρα ή να χρειαστούν τα λιγότερο δυνατά. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν πάντως κάποια μέτρα στα οποία έχουμε δεσμευτεί. Και είναι επίσης σαφές, ότι τα φοροεισπρακτικά μέτρα δεν τα αντέχει η οικονομία. Αλλά δεν θέλω να σχολιάσω μέτρα που δεν υπάρχουν στο τραπέζι, αυτή τη στιγμή. Οταν και αν χρειαστούν, τότε θα λη- φθούν οι αποφάσεις. Αυτό που υπάρχει σα δέσμευση της κυβέρνησης είναι ότι θα γίνει ό,τι χρειαστεί για να υλοποιηθούν οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει. Θα γίνει ό,τι είναι προαπαιτούμενο για να υλοποιηθεί η δανειακή σύμβαση. Αν χρειαστεί να ληφθούν μέτρα για να προχωρήσουμε στη δανειακή σύμβαση αυτά θα τα πάρουμε. Αν χρειαστούν κάποια μέτρα συγκεκριμένα για να υπογραφεί η νέα δανειακή σύμβαση, αυτά τα μέτρα είναι δουλειά της κυβέρνησης του κ. Παπαδήμου. Οποια χρειάζεται να ληφθούν σήμερα, θα ληφθούν σήμερα. Δεν πρόκειται να τεθούν σε αμφιβολία και να μπει σε κίνδυνο η δανειακή σύμβαση».
Πόσο πιο καθαρά να μας το πουν; Ομως, το θέμα δεν είναι τα πρόσθετα αντιλαϊκά και αντεργατικά μέτρα που θα ληφθούν σύντομα, προκειμένου να κλείσει ο προϋπολογισμός του 2011 ή τα πρόσθετα μέτρα που θα ληφθούν μέσα στο 2012, προκειμένου να κλείσει ο προϋπολογισμός του 2012, που επίσης στηρίζεται σε «εξωπραγματικές» προβλέψεις για την εξέλιξη του ΑΕΠ, τις οποίες το ΔΝΤ έχει ήδη αναθεωρήσει. Το θέμα είναι η γενικότερη κατεύθυνση, την οποία μπορεί να δει κανείς καθαρά στην έκθεση του ΔΝΤ (η κυβέρνηση δεν τη μετέφρασε στα ελληνικά, για ευνόητους λόγους), αλλά και στις δημόσιες παρεμβάσεις του Τόμσεν.
«ΔΝΤ: Αποτύχαμε, κόψτε μισθούς». Αυτός ήταν ο πρωτοσέλιδος τίτλος της «Ελευθεροτυπίας» την περασμένη Τετάρτη. Στην έκθεση του ΔΝΤ, την οποία σχολίαζε με τον τίτλο της η εφημερίδα, ο όρος «κενό ανταγωνιστικότητας» έρχεται και επανέρχεται συνεχώς. Προβλέπεται, μάλιστα, ότι θα απαιτηθεί μια δεκαετία για να καλυφθεί αυτό το «κενό ανταγωνιστικότητας». Για το δημόσιο τομέα το ΔΝΤ προβλέπει ότι θα απαιτηθεί «κλείσιμο των μη αποδοτικών δημόσιων οργανισμών, μείωση προσωπικού και προσαρμογές στα γενναιόδωρα επίπεδα μισθών και συντάξεων». Δεν μένει, όμως, στο απυρόβλητο και ο ιδιωτικός καπιταλιστικός τομέας, για τον οποίο προβλέπεται ότι το «κόστος εργασίας» ανά μονάδα προϊόντος θα μειώνεται διαρκώς μέχρι το 2014 και εν συνεχεία θα παραμείνει παγωμένο. Πώς θα γίνει αυτό; Με την παραπέρα προσαρμογή της εργατικής νομοθεσίας ώστε να υπερισχύουν οι ατομικές συμβάσεις εργασίας. Αυτές που ο εργαζόμενος αναγκάζεται να υπογράψει με το πιστόλι της απόλυσης στον κρόταφο. Πρέπει να επανεξεταστεί, εισηγείται το ΔΝΤ, και ο κατώτατος μισθός, γιατί είναι ψηλότερος σε σχέση με άλλες χώρες!
Προς το παρόν, όπως διαβεβαίωσε ο Κουτρουμάνης, δεν τίθεται θέμα 13ου και 14ου μισθού (αυτό το βγάζει από το τσεπάκι του ο εκάστοτε υπουργός για να λειτουργήσει σαν μπαμπούλας), ούτε ζήτημα ΕΓΣΣΕ. Φυσικά. Στόχος αυτή την περίοδο είναι να ακυρώσουν στην πράξη όλες τις κλαδικές συμβάσεις και να συμπιέσουν όλους τους μισθούς και τα μεροκάματα στα επίπεδα της ΕΓΣΣΕ. Μετά θα έρθει και η ώρα της ΕΓΣΣΕ, γιατί δεν μπορεί όλοι οι μισθοί να είναι στα ίδια επίπεδα. Βέβαια, εδώ μιλάμε για τους ονομαστικούς μισθούς, έτσι όπως καθορίζονται από την ΕΓΣΣΕ, και όχι για τους μισθούς και τα μεροκάματα που στην πράξη πληρώνουν οι καπιταλιστές. Ποιος εργαζόμενος δεν ξέρει ότι βασιλεύ-ει η απόλυτη ασυδοσία, ότι πληρώνουν όσα γουστάρουν κι αν ο εργαζόμενος διαμαρτυρηθεί η απάντηση είναι «αν σ’ αρέσει»;
Κυνικός και απροκάλυπτος ο Τόμσεν, μιλώντας κι αυτός από το βήμα του Ελληνοαμερικάνικου Επιμελητήριου, ζήτησε «βελτίωση της εργασιακής ευελιξίας, σύνδεση των μισθών με την παραγωγικότητα και αναστολή της ΕΓΣΣΕ»! Μίλησε για «προνομιούχες επιχειρήσεις, όπου οι μισθοί είναι υψηλοί, όπως τις πρώην κρατικές εταιρίες που σήμερα είναι ιδιωτικές» (ο νοών νοείτω). Και η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι μέσα στο 2012 θα κάνει «εθνικό κοινωνικό διάλογο» γι’ αυτά τα θέματα.