Μία δυσάρεστη εμπειρία είχε το μεσημέρι της Τρίτης στις Θέρμες της ορεινής Ξάνθης, τετραμελής δημοσιογραφική αποστολή της γαλλικής κρατικής τηλεόρασης που περιδιαβαίνει τον κόσμο κάνοντας έρευνες για τις μειονότητες.
Μια περιπέτεια που έκανε την επικεφαλής του συνεργείου, δημοσιογράφο και ανταποκρίτρια του ξένου Τύπου Εφη Τσελίκα, να πει επί λέξει: «Η δημοσιογραφική ομάδα μας έχει γυρίσει όλο τον κόσμο από Αφρική μέχρι Λατινική Αμερική και μπορώ να πω ότι κανένας από μας δεν έχει ζήσει τέτοιο πράγμα!… Ζήσαμε άλλα δύσκολα, όμως κανείς μας δεν φαντάστηκε ποτέ ότι σε ευρωπαϊκή χώρα –και προπαντός στην Ελλάδα– θα συνέβαιναν αυτά!…».
Η τετραμελής δημοσιογραφική ομάδα της γαλλικής κρατικής τηλεόρασης συλλέγει υλικό για την εκπομπή «Λεωφόρος Ευρώπης», επιλέγοντας αυτή τη φορά το θέμα των μειονοτήτων: «Πήγαμε στην Εσθονία και είδαμε τη ρωσόφωνη μειονότητα και στη συνέχεια ήρθαμε στην Ελλάδα για να παρουσιάσουμε την μουσουλμανική», λέει η κα Τσελίκα, παραθέτοντας το χρονικό των… τριτοκοσμικών γεγονότων: «Περάσαμε από Ξάνθη και Κομοτηνή, πήγαμε στη Γλαύκη και τραβήξαμε πλάνα με παππούδες στο καφενείο, δρόμους, γυναίκες, στο τζαμί, όλα εντάξει, φάγαμε, ήπιαμε… Στη συνέχεια ο κ. Ιμάμ Αχμέτ μας πρότεινε να μας μεταφέρει στο χωριό του όπου ήταν δάσκαλος κι έτσι βρεθήκαμε στις Θέρμες».
Το συνεργείο δεν φανταζόταν ούτε κατά διάνοια αυτά που επρόκειτο ν’ ακολουθήσουν, με την κα Τσελίκα να συνεχίζει την αφήγησή της: «Κάναμε συνέντευξη και με τον κ. Ιμάμ, ο οποίος μας είπε –μεταξύ άλλων– για τη δυσκολία που έχουν τα παιδιά να μάθουν τη μητρική γλώσσα τους την πομακική, σ’ ένα πομακικό χωριό, την ώρα που διδάσκονται πολλές άλλες (ελληνικά, τουρκικά, αγγλικά και αραβικά για να διαβάζουν το κοράνι). Οταν αναχωρούσαμε, ήρθε μια κυρία με μαντίλα και ουρλιάζοντας έλεγε ότι ο δάσκαλος μάς τα είπε λάθος κι ότι δεν είναι Πομάκοι αλλά Τούρκοι!… Αρχισε να μαζεύεται κόσμος, εμείς φοβηθήκαμε και καθώς πηγαίναμε προς τ’ αυτοκίνητα, βρήκαμε ακόμη περισσότερο κόσμο που δεν μας άφηνε να φύγουμε! Μας έλεγαν ότι τους προσβάλαμε, ότι κινηματογραφήσαμε τα παιδιά τους χωρίς να έχουμε δικαίωμα και ζητούσαν επίμονα την κασέτα για να μας αφήσουν να φύγουμε».
«Αν δεν μας δώσετε την κασέτα, δεν φεύγετε με τίποτα!» ήταν η φράση που ακουγόταν από το εξαγριωμένο πλήθος, σύμφωνα με τη μαρτυρία της Εφης Τσελίκα που συνεχίζει: «Προσπαθούσαμε να τους εξηγήσουμε, αλλά δεν καταλάβαιναν τίποτα. Τα πράγματα άρχισαν να εκτρέπονται, ώσπου ήρθε η αστυνομία και μας ζήτησε να δείξουμε τι γράψαμε, κάτι που κάναμε. Μας ζητήθηκε να σβήσουμε τα παιδιά από το πλάνο και το δεχθήκαμε και αυτό, παρόλο που τα παιδιά βρίσκονταν πολύ μακριά». Ωστόσο, η οργή του κόσμου δεν κατασίγασε ούτε με αυτά, καθώς οι συγκεντρωμένοι ζητούσαν όλα τα μηχανήματα για να σιγουρευτούν ότι δεν θα «βγει» τίποτε! «Ολη αυτή η ιστορία κράτησε πέντε-έξι ώρες και παραμέναμε στο χωριό σαν αιχμάλωτοι», λέει η Εφη Τσελίκα, σημειώνοντας: «Ηρθε μεν η αστυνομία, αλλά αισθανθήκαμε πάρα πολύ άσχημα. Σαν να μη βρισκόμασταν σε μια ευρωπαϊκή δημοκρατία και έχοντας μπροστά μας αρχές που είναι αδύναμες… Αυτό που κατάλαβα είναι ότι και οι αρχές –χωρίς να θέλω να τους επιρρίψω φταίξιμο– δεν ήθελαν να γίνουν επεισόδια, επεδίωκαν να κρατήσουμε χαμηλούς τόνους και αν μπορούσαμε να δώσουμε την κασέτα ώστε να τελειώνει η φασαρία. Εμείς όμως ως δημοσιογράφοι δεν μπορούμε να δώσουμε την δουλειά μας…».
Στα παραπάνω γεγονότα προστίθεται κι ένα ακόμη περιστατικό που καταγγέλλει η επικεφαλής του συνεργείου: «Ενας κάτοικος έφερε μαζί του και τσεκούρι, που μόλις είδε την αστυνομία το έκρυψε! Μάλιστα, για μια στιγμή έβγαλαν και την τουρκική σημαία». Σε ερώτησή μας αν για τα παραπάνω ενημερώθηκαν οι γαλλικές προξενικές αρχές, η κα Τσελίκα δηλώνει ότι αυτό θα γίνει με την επιστροφή του συνεργείου στη Γαλλία και καταλήγει προσθέτοντας: «Εμείς θα προβάλουμε ό,τι τραβήξαμε και θα πούμε στην εκπομπή τι αισθανθήκαμε εκείνη την ώρα..».
Τα τεκταινόμενα στη Θράκη δεν μπορούν να αποτυπωθούν σ’ ένα μόνο από τα πάμπολλα συμβάντα. Η παρεμπόδιση κάθε μορφής αυτοπροσδιορισμού (ακόμα και των ατομικών ελευθεριών), ο περιβεβλημένος άλλοτε με θρησκευτικό κι άλλοτε με εθνικό μανδύα φανατισμός, η οργιώδης δράση ακραίων εθνικιστικών στοιχείων και ορδών πρακτόρων και οι προσπάθειες δημιουργίας κλίματος αντιπαλότητας, κάνουν καλά τη δουλειά τους. Οι φτωχοί πληθυσμοί της ανεργίας, της μετανάστευσης, της ξηλωμένης αγροτικής παραγωγής, ποτίζονται με εθνικιστικά, θρησκευτικά και άλλα δηλητήρια. Το ένθεν κακείθεν παρακράτος οργιάζει και, βέβαια, ούτε λόγος για ταξική συνείδηση…
Θ.Μ.