Η Βουλή κλήθηκε χτες να ψηφίσει, με διαδικασία λίγων ωρών, ένα προσχέδιο του Μνημόνιου-3, το οποίο ακόμη δεν είχε εξεταστεί και εγκριθεί από την τρόικα. Κλήθηκε, επίσης, να εξουσιοδοτήσει εν λευκώ τον πρωθυπουργό Τσίπρα, τον αντιπρόεδρο Δραγασάκη και τους υπουργούς Τσακαλώτο και Παππά «να διαπραγματευθούν με τους ομολόγους τους τους τελικούς όρους της συμφωνίας και να συνάψουν σύμβαση με τον ESM»!
Πρόκειται για τον απόλυτο εξευτελισμό της συγκυβέρνησης Τσίπρα-Καμμένου, αλλά και ολόκληρου του αστικού πολιτικού συστήματος. Τους υποχρέωσαν να προεγκρίνουν το νέο Μνημόνιο σε μορφή προσχεδίου! Πρώτα η προέγκριση από την ελληνική Βουλή, μετά ο έλεγχος από την τρόικα και η διαμόρφωση της τελικής μορφής, μετά η έγκριση από το Eurogroup και μετά (ενδεχομένως) ο τυπικός χαιρετισμός από μια σύνοδο κορυφής της ΕΕ, αν αυτή γίνει την Κυριακή!
Δεν πρόκειται για κυβερνητική πρωτοβουλία. Πρόκειται για απαίτηση των ιμπεριαλιστών δανειστών. Το νομοσχέδιο «έχει διπλό στόχο», λένε τα στελέχη του Μαξίμου. «Να πείσει τους δύσπιστους και να ικανοποιήσει όσους μας στηρίζουν»! Και συμπληρώνουν με νόημα: «Οι πιστωτές ήταν ενήμεροι για την κίνησή μας»! Μπορούμε έτσι να καταλάβουμε ότι οι πιστωτές δεν ήταν απλώς ενήμεροι, αλλά ήταν αυτοί που απαίτησαν το θεσμικό και πολιτικό εξευτελισμό της ελληνικής κυβέρνησης και της ελληνικής Βουλής.
Το είχε υπαινιχτεί η Μέρκελ στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε μετά τη σύνοδο κορυφής: η διαδικασία θα είναι αντίστροφη από τη συνήθη. Πρώτα θα υπογραφεί συμφωνία για νέο δάνειο και νέο Μνημόνιο και μετά θα αποφασιστούν οι λεπτομέρειες ενός προγράμματος-γέφυρα, που θα αφορά τον Ιούλη και τον Αύγουστο (ίσως και το Σεπτέμβρη). Και βέβαια, κάθε φάση του σχεδίου θα συνοδεύεται από προαπαιτούμενα, τα οποία θα πρέπει να υλοποιεί η ελληνική κυβέρνηση. Τελικά, έγινε ένα βήμα παραπέρα: υποχρεώνουν τη Βουλή να ψηφίσει ένα προσχέδιο, πριν να το έχει εξετάσει και εγκρίνει ακόμη και η τρόικα!
Το Μνημόνιο-3 ενδεχομένως να προκαλέσει πολιτικές εξελίξεις. Δεν γνωρίζουμε αν οι κορόνες του Π. Λαφαζάνη και η απουσία της υπογραφής του από το οικτρό νομοσχέδιο συνιστά απόφαση ρήξης με την πλειοψηφία της ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ ή αν πρόκειται απλώς για το τελευταίο «φλας αριστερά», πριν στρίψει απότομα το τιμόνι δεξιά. Δεν ξέρουμε αν η σημερινή συγκυβέρνηση θα παραμείνει ως έχει στην εξουσία, αν θα δώσει τη θέση της σε μια άλλη ή αν θα προκηρύξει εκλογές. Ξέρουμε, όμως, ότι το Μνημόνιο-3 θα ψηφιστεί σίγουρα, γιατί από την επαύριο του δημοψηφίσματος έχει δημιουργηθεί μια συμπαγής κομματική-κοινοβουλευτική πλειοψηφία, η οποία συγχώνευσε το «όχι» με το «ναι» σε μια απόφαση που λέει: «τρίτο δάνειο και τρίτο Μνημόνιο πάση θυσία».
Οι ενδεχόμενες πολιτικές εξελίξεις δεν πρέπει να μας αποπροσανατολίσουν από την ουσία. Η ουσία είναι ότι εξαπολύεται ένας Αρμαγεδδώνας μνημονιακών αντιλαϊκών μέτρων, που θα έρθουν να προστεθούν στα μέτρα των προηγούμενων Μνημονίων.
Αρμαγεδδώνας «Γιούνκερ plus»
Το προσχέδιο του Μνημόνιου-3, που παρατίθεται στα αγγλικά (!) στο σχέδιο νόμου, δεν είναι παρά η τελευταία πρόταση Γιούνκερ (αυτή που ο ελληνικός λαός κλήθηκε να απορρίψει στο δημοψήφισμα!), ενισχυμένη προς το χειρότερο. «Γιούνκερ plus», όπως λένε τα στελέχη του Μαξίμου, για να τα ακούσει η Μέρκελ, που χρησιμοποίησε πρώτη αυτόν τον όρο, μετά την τελευταία σύνοδο κορυφής. Να μην ξεχάσουμε να σημειώσουμε ότι δεν γίνεται λόγος για Μνημόνιο, αλλά για «Συμφωνία τεχνικών όρων και πολιτικών»! Νομίζουν πως απευθύνονται σε Χαχόλους και μπορούν να τους κοροϊδέψουν με τις λέξεις.
Οι πέντε διορθώσεις που πρότεινε ο Τσίπρας, με την επιστολή του στις 30 Ιούνη, πετάχτηκαν στα σκουπίδια. Για παράδειγμα:
– Το ΕΚΑΣ, με το οποίο ο Τσίπρας και τα υπόλοιπα κυβερνητικά στελέχη κορόιδευαν τον ελληνικό λαό, θα καταργηθεί βαθμιαία μέχρι το Δεκέμβρη του 2019. Σε μερικούς μήνες, όμως, το Μάρτη του 2016, θα κοπεί το ΕΚΑΣ από το ανώτερο 20% των δικαιούχων, ενώ τα κριτήρια για την εφαρμογή της διάταξης θα καθοριστούν σε συνεργασία με την τρόικα.
– Η έκπτωση του ΦΠΑ στα νησιά θα εξαλειφθεί βαθμιαία (θα ξεκινήσει τον Οκτώβρη του 2015 και θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2016), αρχίζοντας από τα νησιά με το ψηλότερο εισόδημα, που αποτελούν τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς, όπως αναφέρεται.
Συνολικό ύψος των μέτρων του πακέτου «Γιούνκερ plus» δεν αναφέρεται, γιατί στη Βουλή δεν κατατέθηκαν οι πίνακες που θα συνοδεύουν το Μνημόνιο-3 και θα αναφέρονται στην απόδοση κάθε μέτρου. Γίνεται λόγος για 12 δισ. ευρώ, αλλά αυτό θα το γνωρίζουμε με ακρίβεια όταν υπογραφεί το Μνημόνιο-3 και κατατεθεί στη Βουλή.
Το βέβαιο είναι πως τα μέτρα γίνονται πιο αντιλαϊκά από την αρχική πρόταση της κυβέρνησης (κείμενο 11 σελίδων με υπογραφή Τσίπρα στις 22 Ιούνη), διότι η επιβολή έκτακτου φόρου 12% στις επιχειρήσεις με κέρδη πάνω από 500.000 ευρώ έφυγε! Ετσι, το κενό θα το καλύψουν οι νέοι αντιλαϊκοί φόροι (κυρίως ο ΦΠΑ) και η Κοινωνική Ασφάλιση. Αυτή είναι η κοινωνική δικαιοσύνη για την οποία ακόμη και τώρα μιλούν με θράσος ο Τσίπρας και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ.
Γι’ αυτά τα μέτρα έχουμε γράψει αναλυτικά σε δημοσίευματά μας στα προηγούμενα φύλλα. Γράψαμε επίσης για την προγραφή της Κοινωνικής Ασφάλισης. Τα πράγματα, όμως, γίνονται ακόμη χειρότερα, όπως φαίνεται στο προσχέδιο του Μνημόνιου-3 που κλήθηκε να ψηφίσει προκαταρκτικά η Βουλή.
Η Ασφάλιση στο απόσπασμα
Το προσχέδιο του Μνημόνιου-3 προβλέπει:
– Πλήρη εφαρμογή του αντιασφαλιστικού νόμου του 2010. Τέρμα, δηλαδή, η προπαγάνδα του ΣΥΡΙΖΑ ότι δε θα εφαρμόσει τους αντιασφαλιστικούς νόμους Λοβέρδου και Παπακωνσταντίνου.
– Πλήρη εφαρμογή ή αλλαγές/προσαρμογές στους συντελεστές βιωσιμότητας που καθορίστηκαν για τα επικουρικά ταμεία και τα εφάπαξ με την αντιασφαλιστική μεταρρύθμιση του 2012, ως τμήμα μιας νέας ασφαλιστικής μεταρρύθμισης τον Οκτώβρη του 2015. Δεν έχουμε, δηλαδή, ούτε καν αναστολή εφαρμογής της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος. Το Μνημόνιο-3 επαναλαμβάνει ρητά και κατηγορηματικά, ότι από την 1η Γενάρη του 2015 όλα τα επικουρικά ταμεία θα χρηματοδοτούνται μόνο από τις εισφορές τους. Βέβαια, ποτέ τα επικουρικά δεν χρηματοδοτούνταν από άλλους πόρους πλην των εισφορών τους. Αυτό ίσχυε και μέχρι τώρα. Επειδή, όμως, ο Στρατούλης με τον Σκουρλέτη έλεγαν διάφορα, ότι δηλαδή θα βρουν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης (π.χ. από τις ιδιωτικοποιήσεις), έρχεται το Μνημόνιο-3 να βάλει τέρμα σ’ αυτή τη φιλολογία, γράφοντας κατηγορηματικά ότι αποκλείεται να υπάρξει οτιδήποτε άλλο εκτός από τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος.
– Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση του προσεχούς Οκτώβρη θα γίνει υπό τον έλεγχο της τρόικας και θα έχει ως στόχο «να εγκαθιδρύσει ένα στενότερο δεσμό ανάμεσα στις εισφορές και τις παροχές». Βαδίζουμε, δηλαδή, προς νέα ριζική ανατροπή, που θα οδηγήσει σε παραπέρα μειώσεις συντάξεων. Η ίδια η κυβέρνηση, όταν προπαγάνδιζε το «όχι» στο δημοψήφισμα, έλεγε πως η πρόταση της τρόικας για «στενότερο δεσμό ανάμεσα στις εισφορές και τις παροχές» οδηγεί σε μείωση συντάξεων.
– Τα άμεσα αντιασφαλιστικά μέτρα πρέπει να οδηγήσουν σε μόνιμες περικοπές ύψους 0,25-0,5% του ΑΕΠ το 2015 και 1% το 2016.
Αυτά τα μέτρα είναι:
– Η κατάργηση των πρόωρων συντάξεων, έτσι που μέχρι το 2022 να μην υπάρχει όριο ηλικίας κάτω από τα 67 (ή 62 με 40 χρόνια ένσημα). Αυτό θα νομοθετηθεί άμεσα. Πρέπει να δούμε τη νομοθετική ρύθμιση για να είμαστε σίγουροι τι και πώς θα νομοθετηθεί.
– Κατάργηση του ΕΚΑΣ κλιμακωτά, όπως περιγράψαμε παραπάνω.
– Αύξηση της εισφοράς υγείας στις κύριες συντάξεις από 4% σε 6% και επιβολή εισφοράς 6% και στις επικουρικές συντάξεις.
Σε ό,τι αφορά τα εργασιακά, το νομοσχέδιο Σκουρλέτη παραπέμπεται στο τελευταίο τρίμηνο του 2015. Το περιεχόμενο όμως δεν περιγράφεται. Δεν υπάρχει καμιά αναφορά στον κατώτατο μισθό (ούτε καν στην εξάλειψη της ρατσιστικής διάταξης για τους κάτω των 25 ετών εργαζόμενους). Αντίθετα, υπάρχει ρητή αναφορά σε διαβούλευση με την τρόικα και με διεθνείς οργανισμούς συμπεριλαμβανόμενου της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO).
Τα πάντα στο σφυρί
Το κεφάλαιο των ιδιωτικοποιήσεων γίνεται πιο σαφές και σφιχτό.
– Το ΤΑΙΠΕΔ υποχρεώνεται να βγάλει για ιδιωτικοποίηση ό,τι έχει περάσει σ’ αυτό μέχρι τις 31.12.2014.
– Η κυβέρνηση υποχρεώνεται να ολοκληρώσει άμεσα όλες τις ενέργειες που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης των περιφερειακών αεροδρομίων, της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, της Εγνατίας, των λιμανιών του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης.
– Η κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ πρέπει να ανακοινώσουν ημερομηνίες διαγωνισμών για τον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ μέχρι το τέλος Οκτώβρη 2015, χωρίς αλλαγές στους όρους.
– Η κυβέρνηση υποχρεώνεται να μεταφέρει στο ΤΑΙΠΕΔ τις μετοχές του κράτους στον ΟΤΕ.
– Για τα περιφερειακά αεροδρόμια υπάρχει χωριστή αναφορά στο τέλος, για να ικανοποιηθούν τα γερμανικά συμφέροντα: «Να γίνουν αμετάκλητα βήματα για την πώληση των περιφερειακών αεροδρομίων με τους τρέχοντες όρους με τον μειοδότη που έχει ήδη επιλεγεί» (δηλαδή με τη γερμανική Fraport.
Στο διηνεκές θηλιά το χρέος
Η διάρκεια του Μνημόνιου-3 θα είναι τριετής (και όχι διετής, όπως ζητούσε ο Τσίπρας με την επιστολή της 30ής Ιούνη προς τον ESM. Θα αποτελείται από τουλάχιστον δύο δανειακές συμβάσεις. Το προσχέδιο που κατέθεσε η κυβέρνηση στη Βουλή αφορά μόνο τη βασική σύμβαση, που θα φορτώσει το δημόσιο χρέος με 53,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 46 δισ. προορίζονται για την αποπληρωμή των τοκοχρεολυσίων μέχρι το 2018 και τα 7,5 δισ. θα αφορούν όσα πλήρωσε το ελληνικό κράτος τους τελευταίους μήνες, χωρίς να εισπράξει τις δόσεις των προηγούμενων δανείων. Θα υπάρξει, όμως, και τουλάχιστον άλλη μία δανειακή σύμβαση για νέα ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, το ύψος της οποίας δεν αναφέρεται.
Και τι γίνεται με το μη βιώσιμο χρέος, που ήταν υποτίθεται το μεγάλο αίτημα της συγκυβέρνησης Τσίπρα-Καμμένου, που μπλόκαρε μέχρι τώρα τις διαπραγματεύσεις; Οι ιμπεριαλιστές δανειστές δεν έκαναν τη χάρη στον Τσίπρα να του προσφέρουν κάτι που να μπορεί να το ψευτοπουλήσει ως μεγάλη επιτυχία στον ελληνικό λαό. Ο Γιούνκερ είπε ότι το χρέος μπορεί να μπει στο τραπέζι από τον Οκτώβρη. Ο Τουσκ είπε γενικά και αόριστα ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί και το ζήτημα του χρέους. Το ίδιο και ο Ντεϊσελμπλούμ. Η Μέρκελ ξεκαθάρισε πως κούρεμα δεν υπάρχει περίπτωση να γίνει και αναφέρθηκε απλά στην απόφαση του Eurogroup το Νοέμβρη του 2012, για την οποία είπε ότι ισχύει. Και ο Σαπέν υπερθεμάτισε: «Κανείς δεν μιλάει για μείωση, για κούρεμα. Είναι θέμα αναδιάταξης (redistribution) των πληρωμών σε βάθος χρόνου»!
Η αιτιολογική έκθεση του νομοσχέδιου της ντροπής αναφέρει: «Η συμφωνία θα περιλάβει, επίσης, δέσμευση των δανειστών να διαπραγματευθούν με τη χώρα μας τη λήψη περαιτέρω μέτρων αναμόρφωσης και αναδιάρθρωσης του μακροχρόνιου χρέους, μετά το 2022, ώστε να καταστεί βιώσιμο και εξυπηρετήσιμο στο πλαίσιο της προοπτικής της Ελληνικής Οικονομίας για το διάστημα μετά το έτος 2022». Αυτή η δέσμευση δε διαφέρει σε τίποτα από αυτή που ήδη υπάρχει στην απόφαση του Eurogroup το Νοέμβρη του 2012. Ο Βενιζέλος θ’ αρχίσει να πανηγυρίζει πάλι, καθώς θ’ ακούσει τους συριζαίους να παπαγαλίζουν τα δικά του ψευτοεπιχειρήματα. Οτι δηλαδή, σημασία δεν έχει το ονομαστικό ύψος του χρέους, αλλά το ύψος του «σε όρους παρούσης αξίας» (δηλαδή πόσα χρειάζονται ετησίως για τα τοκοχρεολύσια). Το ότι η θηλιά σφίγγει και τις επόμενες γενιές, τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας, δεν έχει γι’ αυτούς καμιά σημασία.
Η ΕΚΤ και το ΔΝΤ, λοιπόν, θα αποπληρώνονται κανονικά μέχρι το 2022 (τα άλλα δάνεια έχουν ήδη επιμηκυνθεί). Γι’ αυτό το λόγο, άλλωστε, συνάπτεται το τρίτο δάνειο (και το τρίτο Μνημόνιο). Η όποια συζήτηση για αναδιάρθρωση του χρέους θα αφορά τα δάνεια που λήγουν μετά το 2022. Στο μεταξύ, όμως, θα συσσωρευτούν βαθμιαία οι όροι και για τέταρτο Μνημόνιο, για την περίοδο 2019-2021, ενώ το χρέος θα παραμένει στα ίδια δυσθεώρητα επίπεδα. Οταν μιλούν για βιώσιμο και εξυπηρετήσιμο χρέος, δεν έχουν στο νου τους τη σκληρή λιτότητα και την κινεζοποίηση του ελληνικού λαού, αλλά τη δυνατότητα του ελληνικού κράτους –στο πλαίσιο της σκληρής λιτότητας και της κινεζοποίησης- να μπορεί να πληρώνει κανονικά τόκους και χρεολύσια προς τους ιμπεριαλιστές τοκογλύφους.
ΥΓ. Η επιστολή Τσακαλώτου είχε και μια ακόμη σημαντική διαφορά σε σχέση με την επιστολή Τσίπρα: δεσμεύεται για την άμεση υλοποίηση προαπαιτούμενων: «ήδη από την αρχή της επόμενης εβδομάδας»! Τα προαπαιτούμενα αυτά θα είναι «μέτρα σχετικά με τη φορολογική μεταρρύθμιση» και «μέτρα σχετικά με τις συντάξεις». Αρα, το «χοντρό πακέτο» (ΦΠΑ κτλ.) θα νομοθετηθεί άμεσα, όπως και η κατάργηση των πρόωρων συντάξεων, για τις οποίες ο Τσίπρας μίλησε στο ευρωκοινοβούλιο με ύφος Τζήμερου. Δεν αποκλείεται η Βουλή να τεθεί σε κατάσταση «σταντ μπάι», ώστε να ψηφίσει και το πρώτο πακέτο μέτρων μέσα στο Σαββατοκύριακο.