Με ταχύτατες διαδικασίες δρομολογείται η ψήφιση του νομοσχέδιου Μητσοτάκη-Κεραμέως για τα ΑΕΙ. Η διαδικασία συζήτησης στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής ολοκληρώνεται τη Δευτέρα 11/7 και την Τετάρτη, Πέμπτη, βία Παρασκευή ολοκληρώνεται και η συζήτηση και ψήφιση από τον κυβερνητικό λόχο στην ολομέλεια. Ντάλα καλοκαίρι, όπως πάντα ψηφίζονται όλα τα επίμαχα νομοσχέδια για την Παιδεία, πλην, όμως αυτή η απατεωνιά δεν τα γλίτωσε από την κατεδάφιση όταν το κίνημα ανδρώθηκε στους δρόμους.
Επί της αρχής, στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων το νομοσχέδιο ψηφίστηκε μόνο από τη ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και «Κ»ΚΕ καταψήφισαν, ενώ επιφύλαξη για την ολομέλεια εξέφρασαν ΠΑΣΟΚΙΝΑΛ (η Κεφαλίδου είπε «Δίνουμε λίγο χρόνο στην Υπουργό να ξανασκεφτεί τις παρατηρήσεις μας») και η Ελληνική Λύση του Βελόπουλου.
Την Παρασκευή 8/7 έγινε η καθιερωμένη «ακρόαση των φορέων», μια ουσιαστικά σικέ διαδικασία «διαλόγου», αφού στους εκπροσώπους τους -πολλοί εκ των οποίων δεν είχαν εισακουστεί καν προηγουμένως κατά την άλλη απάτη της «διαβούλευσης»- δίνεται ελαχιστότατος χρόνος τοποθέτησης. Ετσι εκπληρώνεται, υποτίθεται, η λειτουργία της δημοκρατίας, μέσα στον ίδιο το «ναό» της. Σημειώνουμε ότι ακόμη κι έτσι, ο λόγος δεν δόθηκε στους φοιτητές, επί της κεφαλής των οποίων θα καταπέσει το νομοσχέδιο του αίσχους, με απόφαση της ΝΔ, παρότι το ζήτησαν όλοι οι εκπρόσωποι των αστικών κομμάτων της αντιπολίτευσης. Δεν τους επιτράπηκε η παρουσία στην «ακρόαση των φορέων», με την αιτιολογία ότι δεν έχουν «επίσημη εκπροσώπηση σε πανελλαδικό επίπεδο» (ως γνωστόν η ΕΦΕΕ δεν υφίσταται), ενώ υπάρχουν π.χ. εκλεγμένοι σύλλογοι, συντονιστικό. Η άρνηση της κυβέρνησης Μητσοτάκη να ακούσει έστω και μια πεντάλεπτη τοποθέτηση εκπροσώπων των φοιτητών, που δεδηλωμένα θα στρεφόταν κατά του νομοσχέδιου, φανερώνει το τεράστιο μίσος που αυτή τρέφει ενάντια στη νεολαία της εργαζόμενης κοινωνίας, στην οποία βάζει συνεχώς τρικλοποδιές και υψώνει ανυπέρβλητους ταξικούς φραγμούς.
Κατά τα άλλα, στη συζήτηση στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων συνεχίστηκε το σίριαλ «όλοι εναντίον, πλην των απολύτως συνδεδεμένων με τους μηχανισμούς (π.χ. Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης, ΔΟΑΤΑΠ) και το Ιερατείο -τις απαιτήσεις του οποίου ικανοποιεί η Κεραμέως με ανάλογες διατάξεις-, οι εκπρόσωποι Συγκλήτου, εκπαιδευτικού, ερευνητικού και διοικητικού προσωπικού εναντίον, αλλά η Κεραμέως το χαβά της».
Είπαν:
Νίκη Κεραμέως:
- Υπερασπιζόμενη τα υπερόργανα Συμβούλια Διοίκησης και το γεγονός ότι ο πρύτανης δεν εκλέγεται από το σύνολο των μελών ΔΕΠ αλλά από τα 11 μέλη του Συμβουλίου, εκ των οποίων τα 5 εξωπανεπιστημιακά: «Η θέση μας είναι ότι το πανεπιστήμιο δεν είναι όργανο εκπροσώπησης… Είναι επιστημονικός φορέας υψίστου επιπέδου, αλλά είναι επιστημονικός φορέας. Θεωρούμε, λοιπόν, πάρα πολύ σημαντικό ο επικεφαλής αυτού του φορέα να μπορεί να λαμβάνει ποιοτικές αποφάσεις, παραμένοντας ανεπηρέαστος από οποιαδήποτε πίεση που μπορεί να ασκείται από μέλη του πανεπιστημίου».
Εδώ σηκώνει κανείς τα χέρια ψηλά. Σύμφωνα με την υπουργό Παιδείας ο πρύτανης πρέπει να είναι γενικός δερβέναγας και τα μέλη ΔΕΠ οι παρίες. Ο έλεγχος επί των αποφάσεών του -που στο κάτω κάτω αφορούν τους πάντες και αυτούς που θα έπρεπε να τον εκλέγουν στην κεφαλή του Πανεπιστήμιου- βαφτίζεται από την Κεραμέως επηρεασμός και πίεση!
- Προσπαθώντας με γελοίο τρόπο να αποδείξει ότι σύμπασα η ελληνική κοινωνία είναι με το μέρος του νομοσχέδιου, η Κεραμέως καταφεύγει σε στημένες δημοσκοπήσεις χειραγώγησης της λεγόμενης «κοινής γνώμης» (δημοσκόπηση εταιρίας Marc, για λογαριασμό της εφημερίδας «Πρώτο Θέμα»). Η οποία έχει ούτως ή άλλως, μαύρα μεσάνυχτα, καθώς το νομοσχέδιο είναι ανύπαρκτο για τα «πετσωμένα» ΜΜΕ.
Είναι και αυτή η ενέργεια δείγμα μεγάλης απελπισίας, όταν εναντίον σου έχουν σηκωθεί ακόμη και οι πέτρες. Οταν το σύνολο της πανεπιστημιακής κοινότητας, οι φοιτητές είναι ενάντια στο νομοσχέδιο και ή το απορρίπτει στο σύνολό του ή απορρίπτει σημαντικότατες ρυθμίσεις του, που αποτελούν ατμομηχανή του (χαρακτηριστικά βλέπε την ανακοίνωση της ΠΟΣΔΕΠ που αναφέρει τους 91 συνδέσμους σε ηλεκτρονικά μέσα με τις αποφάσεις Συγκλήτων, πανεπιστημιακών οργάνων, ομοσπονδιών και συλλόγων της πανεπιστημιακής κοινότητας, καθώς και ένα μικρό μέρος της αρθρογραφίας του αστικού Τύπου που φανερώνουν ότι «η απόρριψη του νομοσχεδίου είναι καθολική»).
- Κατά τα άλλα, η υπουργός προώθησης της ιδιωτικής εκπαίδευσης και των κολλεγίων επανέλαβε όλα τα συμπαρομαρτούντα του επιχειρηματικού πανεπιστήμιου, που αναλαμβάνει να επιταχύνει και γενικεύσει το νομοσχέδιο.
Νίκος Φίλης-ΣΥΡΙΖΑ (Εισηγητής της Μειοψηφίας):
Οταν είσαι στην αντιπολίτευση δεν σου κοστίζουν τίποτε τα μεγάλα λόγια και οι καταγγελτικές αναφορές, «ξεχνώντας» σκόπιμα αυτά που έπραττε το κόμμα σου όταν κατείχε την εξουσία και διαχειριζόταν τον ελληνικό καπιταλισμό για λογαριασμό του ντόπιου και ξένου κεφαλαίου, σημαντικός μηχανισμός του οποίου είναι και το πανεπιστήμιο. Οι αναφορές Φίλη κατά του νομοσχέδιου είναι μεν σωστές, πλην όμως, γνωρίζοντας και τα πεπραγμένα της κυβερνητικής θητείας ΣΥΡΙΖΑ, κανείς δεν πρέπει να παραμυθιάζεται, αποδεχόμενος ουσιαστικά την ειλικρίνεια των λεγομένων του.
Είπε ο Φίλης:
- «Το εκτρωματικό και επικίνδυνο αυτό νομοσχέδιο, που επιδιώκει να παραδώσει την ελληνική δημόσια ανώτατη εκπαίδευση στις αρπακτικές δυνάμεις της αγοράς και στους ολιγάρχες για να την καταστήσουν προέκταση και παράρτημα των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων, συναντά την καθολική απόρριψη από το σύνολο της πανεπιστημιακής κοινότητας και από πολλούς συντηρητικούς, αλλά έντιμους πανεπιστημιακούς δασκάλους που τιμούν την ακαδημαϊκή τους ιδιότητα…
Εξωτερικά μέλη και στα Συμβούλια Διοίκησης, επιχειρηματικά και βιομηχανικά διδακτορικά ακόμη και μεταπτυχιακά, επώνυμες έδρες, ίδρυση ή συμμετοχή πανεπιστημιακών σε τεχνοβλαστούς ή start up και μάλιστα ως κριτήριο για την εξέλιξή τους, πολυτυπία προγραμμάτων σπουδών ανά τμήμα και άλλες ρυθμίσεις καθιστούν αυτό νομοσχέδιο τη χαρά του ιδιώτη, του μεγαλοϊδιώτη, του βιομήχανου και του ολιγάρχη, που θα μπορεί δωρεάν να προμηθεύεται τις ιδέες, τις πατέντες και τις καινοτομίες του πανεπιστημίου, το οποίο θα πληρώνεται από την υπόλοιπη κοινωνία για να τον υπηρετεί…
Αντικαθίσταται η λειτουργία της δημοκρατικής εκλεγμένης συγκλήτου με το υπερσυγκεντρωτικό Συμβούλιο Διοίκησης, με εξουσίες πραγματικού διευθυντηρίου ιδιωτικής εταιρείας,…
Αλλά και δίπλα στο Συμβούλιο Διοίκησης θα υπάρχει και ο από αυτό εκλεγμένος Εκτελεστικός Διευθυντής, ένας μάνατζερ στο μοτίβο του CO. Πόσο και πιο πολύ μπορεί να μοιάσει το δημόσιο Πανεπιστήμιο σε μια εταιρεία;…
Θα απονέμει μια πληθώρα τίτλων άσχετα από επαγγελματικά δικαιώματα και θα πολυδιασπά τα επιστημονικά αντικείμενα. Αυτή είναι η περιβόητη ιστορία των πολλών διπλωμάτων που λέτε σε κάθε τμήμα.
Ιδιαίτερα βλαπτική αναμένεται να είναι η παροχή από ένα τμήμα πολλών προγραμμάτων σπουδών,… Τα τμήματα πρέπει να διδάσκουν και να καλύπτουν ένα ολοκληρωμένο πεδίο της επιστήμης δίνοντας αντίστοιχα τα εφόδια στους αποφοίτους…
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το νομοσχέδιο εμπορευματοποιεί πλήρως τις μεταπτυχιακές σπουδές και τη φοιτητική μέριμνα σε βάρος των φοιτητών από τα πιο αδύναμα στρώματα. Δυσανασχετείτε φαίνεται με τη δυνατότητα να λαμβάνουν υποτροφίες με κοινωνικά κριτήρια φοιτητές από τους πόρους των μεταπτυχιακών και γι’ αυτό εισάγετε ένα κόφτη αριστείας στο άρθρο 16 με υψηλό βαθμό στο πρώτο πτυχίο. Αφού αυτές οι υποτροφίες δεν κοστίζουν στο κράτος γιατί τις κόβετε; Διότι, σίγουρα θα είναι πολύ πολύ λιγότεροι οι δικαιούχοι…
Το νομοσχέδιο αποσκοπεί στη διάλυση των φοιτητικών συλλόγων όσο στο όνομα της αποπολιτικοποίησης να εκπαιδεύονται οι φοιτητές ότι η αντιπροσώπευση τους σήμερα στο πανεπιστήμιο, αύριο στην κοινωνία θα πρέπει να υποτάσσεται σε μεθόδους του life style και στις προσωπικές διασυνδέσεις και όχι στον προγραμματικό λόγο και στην ανοικτή πολιτική δράση…
Θα ωθεί το εκπαιδευτικό προσωπικό σε έμμεσο και άμεσο τρόπο προς ποικίλες μορφές ιδιωτικού πλουτισμού εκμαυλίζοντας ορισμένα μέλη ΔΕΠ και ευτελίζοντας την ακαδημαϊκή ιδιότητα. Παράλληλα, θα διαμορφώνουν με ακόμη πιο έντονο τρόπο ευέλικτες εργασιακές σχέσεις, μια που η υποχρηματοδότηση θα οδηγεί σε όλο και περισσότερες θέσεις επισφαλούς εργασίας συμβασιούχων…
Αυτό το νομοσχέδιο είναι σαν τις ρωσικές κούκλες, ανοίγεις τις σελίδες του και έχει μέσα και άλλα νομοσχέδια. Ετσι γίνεται με τις διατάξεις για τον ΔΟΑΤΑΠ, που κανονικά θα έπρεπε να αποτελούν ξεχωριστό νομοσχέδιο, για να τύχει και της αντίστοιχης προσοχής και διαβούλευσης… Αυτό που έχουμε μπροστά μας, είναι διαδικασίες που προωθούν αυτοματοποιημένες ομαδοποιήσεις φαστ τρακ αναγνώρισης, όπου ακόμη και πτυχία τριετούς φοίτησης στο εξωτερικό θα μπορούν να θεωρηθούν ισοδύναμα με τετραετή προγράμματα σπουδών ελληνικών πανεπιστημίων και όπου ο έλεγχος των πιστοποιητικών γίνεται προαιρετικός…».
Για να μην παραμυθιαζόμαστε για την ειλικρίνεια Φίλη ας θυμηθούμε κάποιες από τις ρυθμίσεις Γαβρόγλου, υπουργού Παιδείας στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ (νόμος 4485/2017 «Οργάνωση και λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης, ρυθμίσεις για την έρευνα και άλλες διατάξεις»).
Ο νόμος τροποποιεί, «φτιασιδώνει» ή και καταργεί ρυθμίσεις του νόμου-ταφόπλακα για τα Πανεπιστήμια, του νόμου Διαμαντοπούλου (ν. 4009/2011). Οι συριζαίοι δεν προχώρησαν σε συνολική κατάργηση του αντιδραστικού αυτού νόμου, διατηρώντας τη φιλοσοφία του:
♦ Της δόμησης, λειτουργίας και ενίσχυσης του επιχειρηματικού πανεπιστήμιου [διετείς δομές στα ΑΕΙ για αποφοίτους ΕΠΑΛ, Κέντρα Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης στα ΑΕΙ, δίδακτρα (τέλη φοίτησης) στα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ), χρηματοδότηση από ιδιωτικούς φορείς, περιφερειακά Ακαδημαϊκά Συμβούλια Ανώτατης Εκπαίδευσης και Ερευνας, παραρτήματα των ΑΕΙ σε άλλες χώρες].
♦ Της προώθησης διατάξεων που διατηρούν και ενισχύουν την υλοποίηση των οδηγιών της κακόφημης Διακήρυξης της Μπολόνια (π.χ. τρεις κύκλους σπουδών, πιστωτικές μονάδες, πτυχίο master για τις πενταετείς αδιάσπαστες σπουδές – Πολυτεχνεία, Γεωπονικές Σχολές).
Ταυτόχρονα, «ντύνουν» αυτό το πανεπιστήμιο με «δημοκρατικό μανδύα», ώστε να μπορούν να δημαγωγούν, ότι τάχα επανέφεραν τη δημοκρατική ακαδημαϊκή τάξη στα Ιδρύματα (κατάργηση των Συμβουλίων Ιδρύματος, ψευδεπίγραφη επαναφορά του πανεπιστημιακού ασύλου, συμμετοχή των φοιτητών στα πανεπιστημιακά όργανα, υποτυπώδης έλεγχος των μεταπτυχιακών).
Εν τάχει αναφέρουμε τις σημαντικότερες διατάξεις του νόμου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση:
♦ Διατηρούνται οι δύο «παράλληλοι τομείς» της ανώτατης εκπαίδευσης, ο πανεπιστημιακός (Πανεπιστήμια) και ο τεχνολογικός (ΤΕΙ). Αναπαράγεται ο τραγέλαφος της «ανωτατοποίησης» των ΤΕΙ με διαδικασίες «ψεκάστε, σκουπίστε, τελειώσατε», που έγινε με μοναδικό σκοπό να ανταποκριθεί και η Ελλάδα στη Διακήρυξη της Μπολόνια, που ορίζει ότι ο πρώτος κύκλος σπουδών είναι τριετούς διάρκειας.
♦ Προσφέρονται και άλλα «καθρεφτάκια» στους «ιθαγενείς» των ΕΠΑΛ, στα παιδιά της εργατικής τάξης. Στα ΑΕΙ μπορεί να οργανώνονται διετή προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για αποφοίτους των ΕΠΑΛ.
♦ Επιχειρείται η ψευδεπίγραφη επαναφορά του ασύλου. Το άσυλο περιορίζεται ως προς την έννοια σε «ακαδημαϊκό άσυλο» και αναγνωρίζεται «για την κατοχύρωση… των ακαδημαϊκών ελευθεριών στην έρευνα και τη διδασκαλία… την προστασία του δικαιώματος στη γνώση, τη μάθηση και την εργασία, έναντι οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει».
♦ Τα ΑΕΙ στην αποστολή τους, μεταξύ άλλων, πρέπει: «Να συμβάλλουν στη διά βίου μάθηση». «Να ανταποκρίνονται στις αναπτυξιακές ανάγκες της χώρας», «με προσήλωση στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής».
♦ Με ΠΔ προβλέπεται η ίδρυση, συγχώνευση, μετονομασία και κατάργηση ΑΕΙ όταν, μεταξύ άλλων, αυτό «επιβάλλεται από τον δυσανάλογα μεγάλο ή αντίστοιχα μικρό ετήσιο αριθμό φοιτητών ή αποφοίτων ανά καθηγητή σε ένα ΑΕΙ» ή αυτό «συνάδει µε τις οικονομικές και κοινωνικές αναπτυξιακές ανάγκες και τις δυνατότητες της χώρας ή μιας συγκεκριμένης περιφέρειας».
♦ Παραρτήµατα των ΑΕΙ µπορεί να ιδρύονται σε άλλες χώρες.
♦ Διατηρούνται οι «προγραμματικές συμφωνίες» των ΑΕΙ με το κράτος, όπως προβλέπεται στο νόμο Διαμαντοπούλου.
Οι «προγραμματικές συμφωνίες» είναι βασισμένες στην «απόδοση και αποδοτικότητα» των ΑΕΙ και η μη κατάρτισή τους συνεπάγεται την αναστολή της κρατικής χρηματοδότησης.
♦ Η λειτουργία των συλλογικών οργάνων (Σύγκλητος, Πρυτανικό Συμβούλιο που επανέρχεται, Κοσμητεία, Γενική Συνέλευση Σχολής, Τμήματος, Γενική Συνέλευση Τομέα) ενισχύεται με τη συμμετοχή φοιτητών και εργαζόμενων.
Πρόκειται για τη γνωστή συνδιοίκηση, με καθορισμένο τον ρόλο και τη φύση του Πανεπιστήμιου στον καπιταλισμό, που προώθησαν και στο παρελθόν όλα τα σοσιαλδημοκρατικά και ρεφορμιστικά κόμματα, με σκοπό να απορροφούν τους κραδασμούς από τις τυχόν αντιδράσεις και να ενσωματώνουν στο σύστημα φοιτητές και εργαζόμενους.
♦ «Σε περίπτωση δύο (2) διαδοχικών άγονων εκλογικών διαδικασιών με κάλπη (σ.σ. για την εκλογή Πρυτάνεων και Αντιπρυτάνεων) για άλλο λόγο πλην ισοψηφίας, η Κεντρική Εφορευτική Επιτροπή υποχρεούται στη διεξαγωγή της εκλογικής διαδικασίας µέσω ηλεκτρονικής ψήφου».
♦ Με ΥΑ είναι δυνατό να ιδρύεται σε κάθε ΑΕΙ Κέντρο Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.).
«Το Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ. αποτελεί μονάδα του Ιδρύματος που εξασφαλίζει τον συντονισμό και τη διεπιστημονική συνεργασία στην ανάπτυξη προγραμμάτων επιμόρφωσης, συνεχιζόμενης εκπαίδευσης, κατάρτισης και εν γένει δια βίου μάθησης».
«Οι πόροι του Κέντρου μπορεί να είναι οι ακόλουθοι:… β) Χρηματοδοτήσεις από φορείς του δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα και από την Ευρωπαϊκή Ενωση και άλλους διεθνείς οργανισμούς, καθώς και δωρεές και χορηγίες προς το Κέντρο. γ) Εσοδα από εκπαιδευομένους. δ) Εσοδα από την ανάπτυξη, παραγωγή και αξιοποίηση εκπαιδευτικού και άλλου υλικού, από την εκπόνηση μελετών, από την παροχή υπηρεσιών και από την εκτέλεση επιμορφωτικών έργων που αφορούν στη δια βίου μάθηση του Κέντρου».
Η ρύθμιση αυτή αποτελεί πλευρά του επιχειρηματικού πανεπιστήμιου. Ταυτόχρονα αποτελεί για το αστικό κράτος μέσο απόκρυψης των μεγάλων ποσοστών ανεργίας και απαλλαγής από την ανάγκη γενναίας χρηματοδότησης των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.
♦ Γίνεται λόγος καθαρά για πρώτο, δεύτερο και τρίτο κύκλο σπουδών, διαχωρισμό που επέβαλε η Διακήρυξη της Μπολόνια, με πολύ συγκεκριμένο στόχο, να καθηλώσει τη συντριπτική πλειοψηφία των φοιτητών στον προπτυχιακό κύκλο, που ορίζει να είναι τριετής. Στόχος είναι να γίνουν αυτές οι σπουδές (πτυχίο bachelor) περισσότερο «φθηνές» και «ευέλικτες».
♦ Μεταξύ των πηγών χρηματοδότησης των ΠΜΣ είναι και η επιβολή τέλους φοίτησης.
♦ Ιδρύονται τα Ακαδημαϊκά Συμβούλια Ανώτατης Εκπαίδευσης και Ερευνας (Α.Σ.Α.Ε.Ε.) σε κάθε διοικητική Περιφέρεια. Το Α.Σ.Α.Ε.Ε. έχει, μεταξύ άλλων, την αρμοδιότητα της χάραξης «προτάσεων στρατηγικής» για την ανάπτυξη των ΑΕΙ και των Ερευνητικών Κέντρων.
«Λαμβάνει υπόψη ιδίως τις αναπτυξιακές προοπτικές και τους στόχους» των ΑΕΙ και των ΕΚ, «την αναπτυξιακή πολιτική της Περιφέρειας», «την προώθηση της συνεργασίας και της ανάπτυξης δράσεων αλληλεπίδρασης μεταξύ των Α.Ε.Ι. και Ε.Κ. με κοινωνικούς, πολιτιστικούς και οικονομικούς φορείς της οικείας Περιφέρειας». Εξασφαλίζουν «τη σύνδεση με την τοπική κοινωνία» και «τη συμβολή των Α.Ε.Ι. και Ε.Κ. στην οικονομική ανάπτυξη της Περιφέρειας, μέσω της ανάπτυξης του εμπορίου, της βιομηχανίας, της βιοτεχνίας και των επαγγελμάτων».
Προκειμένου το Α.Σ.Α.Ε.Ε. να συντάξει το σχέδιο στρατηγικής «ζητά τη γνώμη των Επιμελητηρίων που εδρεύουν στην οικεία Περιφέρεια».
Η αντικατάσταση των Συμβουλίων Ιδρύματος του νόμου Διαμαντοπούλου από τα περιφερειακά Ακαδημαϊκά Συμβούλια ήταν άλλο ένα κόλπο των συριζαίων για να διαφύγουν από την εξαγγελία με την οποία μας παραμύθιαζαν προεκλογικά, αλλά και αμέσως μετά, για την ολοκληρωτική κατάργηση αυτών των αντιδραστικών οργάνων, που ήταν επικεφαλής του επιχειρηματικού πανεπιστήμιου και επενέβαιναν επίσης στην εκλογή των πρυτανικών αρχών και στο ακαδημαϊκό έργο. Με την απόδοση αυτών των αρμοδιοτήτων και πάλι στα Πανεπιστήμια, το επιχειρηματικό σκέλος έμενε «ξεκρέμαστο». Γι’ αυτό και οι συριζαίοι έπρεπε να σκαρφιστούν μια νέα δομή, στην οποία δε θα εναντιώνονταν το πανεπιστημιακό κατεστημένο, μιας και το ίδιο δεν είναι αντίθετο με τις μπίζνες που μπορούν να αναπτύξουν τα ιδρύματα.
Σε όλα αυτά προσθέστε και τις ρυθμίσεις που ανωτατοποιούν τα κολλέγια (νόμος 4610/2019) και ροκανίζουν το άρθρο 16 του Συντάγματος.
Χαρά Κεφαλίδου (Ειδική Αγορήτρια του ΠΑΣΟΚΙΝΑΛ):
Κριτική άσκησε και η Χαρά Κεφαλίδου, όμως, όλη η επιχειρηματολογία της πατούσε σε σαθρά θεμέλια, καθώς υπεράσπιζε με φανατισμό το νόμο Διαμαντοπούλου (νόμος 4009/2011). Ο οποίος έβαλε την ταφόπλακα στο δημόσιο Πανεπιστήμιο και το περιεχόμενό του δεν διαφέρει ουσιαστικά σε τίποτε από αυτό του νομοσχέδιου Μητσοτάκη-Κεραμέως, αφού το πανεπιστήμιο-επιχείρηση Α.Ε. για πρώτη φορά τόσο έντονα εισέβαλε στην ελληνική πραγματικότητα.
Μάλιστα βγήκε από τα δεξιά στην Κεραμέως όσον αφορά την «άφαντη» Πανεπιστημιακή Αστυνομία, ενώ μίλησε ανοιχτά και για κατάργηση του άρθρου 16 του Συντάγματος!
Είπε η Χ. Κεφαλίδου:
«Εχουμε αντιδράσεις από κοινωνικούς φορείς, από πανεπιστήμια, από την ακαδημαϊκή κοινότητα, από πολιτικά κόμματα, από τον επιστημονικό κόσμο, ακόμη και από αυτούς που είναι αφοσιωμένοι στην επιστήμη και έχουν δώσει τον καλύτερο εαυτό τους στο σχεδιασμό ενός σύγχρονου πανεπιστημίου, ενός πανεπιστημίου που πρέπει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της εποχής, να είναι συνδεδεμένο με την κοινωνία και την επιχειρηματικότητα και τελικά να είναι πυλώνας ανάπτυξης του παραγωγικού μοντέλου της χώρας…
Το κάνετε και τώρα, φέρνοντας μια ‘’καρικατούρα’’ μεταρρύθμισης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, συνοδευόμενη με ‘’λάβαρα’’ δήθεν εκσυγχρονισμού, συντηρώντας όλα τα ‘’βαρίδια’’ που κρατάνε το ελληνικό πανεπιστήμιο κολλημένο στον περασμένο αιώνα.
Ακόμη και όταν το 2011 με το νόμο 4009 γνωστός ως νόμος Διαμαντοπούλου, αλλά εγώ οφείλω να το θυμίσω γι’ αυτούς που θέλουν να το ξεχνούν ότι ήταν νόμος ΠΑΣΟΚ, ήταν νόμος που τον φέραμε με τόλμη, με αγώνες, με δουλειά δύο χρόνων πίσω. Ολο αυτό το διάστημα, υπήρχε διαβούλευση και διάλογος συνέχεια του διαλόγου της αείμνηστης Γιαννάκου. Ακόμη και τότε, αν και σε επίπεδο νομοθέτησης ήταν και παραμένει ο νόμος αναφοράς 11 χρόνια μετά, σύμβολο συναίνεσης που αγκαλιάστηκε όσο λίγοι, και αυτός ακόμα, άρχισε να αποδομείται από την επομένη της ψήφισής του και για να τα λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, από εσάς και το κόμμα σας πρώτο-πρώτο και μετά ήρθε ο ΣΥΡΙΖΑ να βάλει την ταφόπλακα και στο νόμο και στον εκσυγχρονισμό του ελληνικού πανεπιστημίου, πριν καν προλάβει να κριθεί ο 4009 στην εφαρμογή τους…
Φτάνοντας τρία χρόνια μετά τη διακυβέρνηση σας, με σωρεία αποσπασματικών νομοθετικών ρυθμίσεων για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, δεν έχετε απαντήσει ουσιαστικά στο πρώτο μεγάλο ερώτημα που ταλανίζει και απ’ ότι φαίνεται θα εξακολουθεί να ταλανίζει τη χώρα. Και το ερώτημα είναι, η χώρα με βάση τις οικονομικές δυνατότητες που έχει πόσα πανεπιστήμια και σε πόσους υποψήφιους εισακτέους μπορεί να εξασφαλίσει ποιοτικές σπουδές;…
Επί της ουσίας, έχουμε ακόμη πανεπιστήμια σε κατάληψη, υπάρχει δαιμονοποίηση της επιχειρηματικότητας, φτιάξατε και εσείς μια πανεπιστημιακή αστυνομία που ακούμε και δεν την βλέπουμε μόνο και μόνο για το πυροτέχνημα της είδησης στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Και τι καταφέρατε, τίποτα. Μια πανεπιστημιακή αστυνομία άχρηστη και άφαντη. Αυτό που χρειάζεται εδώ και χρόνια, είναι να κάνει ο καθένας τη δουλειά του και η πολιτεία να κάνει τη δική της δουλειά. Δηλαδή, εάν χρειάζεται να εγκαλέσει τον πρώτο Πρύτανη με παράβαση καθήκοντος, όταν αυτός δεν καλέσει την αστυνομία σε περίπτωση καταστροφών και τέλεσης παντός είδους παρανομιών κατά τον ποινικό κώδικα στην πράξη. Τόσο απλά…
Αρνείστε πεισματικά να θεσμοθετήσετε ουσιαστικά Συμβούλια Ιδρύματος όπως προέβλεπε ο ν. 4009/2011 του ΠΑΣΟΚ με κύριο έργο τους τον στρατηγικό σχεδιασμό του κάθε Πανεπιστημίου. Αυτά τα Συμβούλια Ιδρύματος είναι αυτά που εξασφαλίζουν την εξωστρέφεια των ΑΕΙ και τη διεθνοποίηση τους. Αυτά είναι που θα μπορέσουν να προσελκύσουν χορηγίες και δωρεές. Ο νόμος Διαμαντοπούλου που συχνά πυκνά επικαλείστε απαιτούσε ενεργό και αποτελεσματικό Συμβούλιο Ιδρύματος…
Φτιάχνετε ένα διοικητικό σχήμα ερμαφρόδιτο, ένα νέο μοντέλο διοίκησης που αντί για τα αυξημένα φίλτρα συλλογικότητας, λογοδοσίας, διαφάνειας και εξωστρέφειας που επικαλείστε επαναφέρετε ένα κακέκτυπο συμβουλίων διοίκησης. Στο μοντέλο σας υποτίθεται ότι το Συμβούλιο Διοίκησης θα έχει την εποπτεία και τη στρατηγική χάραξης για το μέλλον των ιδρυμάτων. Στην πραγματικότητα, όμως, έχει αρμοδιότητες διοικητικές, δηλαδή αρμοδιότητες που αφορούν την καθημερινότητα των ιδρυμάτων και έναν παντοδύναμο Πρύτανη, ο οποίος εκλέγεται από τα έξι εσωτερικά μέλη συμμετέχει και προεδρεύει κιόλας στο όργανο που υποτίθεται ότι θα τον ελέγχει. Αρα, είναι και ελεγκτής και ελεγχόμενος με ένα Συμβούλιο Διοίκησης εξαρτημένο ένα σχήμα διοίκησης που θα καθηλώσει τα Πανεπιστήμια στο χθες και σας θυμίζω ότι αυτό το χθες ήταν αυτό που θέλατε να αλλάξετε και εσείς…
Ακούστε κυρίες και κύριοι, οφείλουμε να τολμήσουμε να πούμε στους πολίτες αυτό που το ξέρουν ήδη πολύ καλά. Το κράτος μας είναι φτωχό. Χωρίς δωρεές και χορηγίες κανένα Πανεπιστήμιο στη μορφή που το θέλουμε δεν μπορεί να επιβιώσει. Ή θα γυρίσουμε γενναία τη σελίδα στα ελληνικά πανεπιστήμια και θα συμφωνήσουμε όσα χρειαζόμαστε για το άρθρο ταμπού, το άρθρο 16, με αλήθειες, με συναινέσεις και με έντιμους συμβιβασμούς κυρίως με την πραγματικότητα ή διαφορετικά η χώρα μας θα έχει τρία τέσσερα καλά πανεπιστήμια και τα υπόλοιπα θα οδηγηθούν με μαθηματική ακρίβεια σε βιολογικό θάνατο».
Ας θυμηθούμε, λοιπόν, για να κάνουμε τις συγκρίσεις, τι προέβλεπε ο νόμος-ταφόπλακα Διαμαντοπούλου, ένας νόμος ποτισμένος από την φασιστική αρχή «αποφασίζομεν και διατάσσομεν»:
Με το νόμο καταπατούνται βάναυσα οι συνταγματικές υποχρεώσεις της κρατικής χρηματοδότησης των ΑΕΙ και του «αυτοδιοίκητου». Καταπατούνται με την επιβολή του παντοδύναμου Συμβουλίου, που απαρτίζεται και από εξωπανεπιστημιακά μέλη (σχεδόν κατά το ήμισυ) , που χαράζει τη στρατηγική του Ιδρύματος σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, καταρτίζει τον Οργανισμό και τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας του Ιδρύματος, εγκρίνει τον προϋπολογισμό, εκλέγει και παύει τον πρύτανη και τους κοσμήτορες, έχει τη γενική εποπτεία και έλεγχο της αξιολόγησης, της διαχείρισης των πόρων, αποφασίζει για το άσυλο, κ.λπ.
Καταπατούνται με την επιβολή της αξιολόγησης, σύμφωνα με δείκτες και κριτήρια που ισχύουν διεθνώς (π.χ. δείκτες ΟΟΣΑ για την κατάταξη των ΑΕΙ), η οποία αποτελεί και μοχλό πίεσης και εκβιασμού για τη χρηματοδότηση των Ιδρυμάτων, με την πιστοποίηση σπουδών, προγραμμάτων και πτυχίων από «ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες», τη βίαιη εξώθηση προς καπιταλιστές και επιχειρήσεις για την αναζήτηση πόρων, τις προγραμματικές συμφωνίες με το κράτος βασισμένες στην «απόδοση και αποδοτικότητα» –η μη κατάρτιση των οποίων συνεπάγεται και την αναστολή της χρηματοδότησης–, με την υποβάθμιση των πανεπιστημιακών σπουδών στα όρια της κατάρτισης μέσω της επιβολής τριετούς προπτυχιακού κύκλου σπουδών (Μπολόνια), με την κατάργηση των Προγραμμάτων Σπουδών των Τμημάτων και τη δημιουργία σπουδών-σούπα μέσω των πιστωτικών μονάδων, με την επαναφορά της έδρας χρηματοδοτούμενης, άρα και ελεγχόμενης από ιδιώτες, την σκόπιμη σύγχυση μεταξύ επιστήμης και κατάρτισης, μέσω της οργάνωσης προγραμμάτων διά βίου μάθησης, με την κατάργηση των δωρεάν συγγραμμάτων, με την επιβολή (με τρόπο έμμεσο) διδάκτρων και την εφαρμογή πανεπιστημιακού «Καλλικράτη» με κριτήριο «τις δυνατότητες της εθνικής οικονομίας», κ.λπ.
Απόλυτος συγκεντρωτισμός και πανεπιστήμια-εταιρίες:
Καθίσταται σαφές ότι τα Πανεπιστήμια πρέπει «να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας… καθώς και στις αναπτυξιακές ανάγκες της χώρας… με προσήλωση στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής».
Δίνεται συνεπώς το στίγμα ενός Ιδρύματος που ο προσανατολισμός του εξαρτάται από τις εφήμερες ανάγκες της καπιταλιστικής παραγωγής, που ενδιαφέρεται αποκλειστικά για την παραγωγή αντίστοιχης «γνώσης» και τη μετάδοση δεξιοτήτων και όχι για την προαγωγή της επιστήμης . Δηλώνεται επίσης ότι τα ελληνικά Πανεπιστήμια πρέπει «να συμβάλλουν στην οικοδόμηση του ευρωπαϊκού χώρου ανώτατης εκπαίδευσης», δηλαδή να οικοδομήσουν τη δομή και τη λειτουργία τους σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της Μπολόνια και όλων των συνευρέσεων των υπουργών Παιδείας των ευρωπαϊκών χωρών, που λειτουργούν υπό την πίεση και τις εντολές των καπιταλιστών των ιμπεριαλιστικών χωρών της ΕΕ και σε ανταγωνισμό με τα αμερικανικά Πανεπιστήμια.
Τα παραπάνω υλοποιούνται στην πορεία με τη μετατροπή των προγραμμάτων σπουδών σε σούπα, μέσω της αποτίμησής τους σε πιστωτικές μονάδες, με την επιβολή του τριετούς προπτυχιακού κύκλου σπουδών που υποβιβάζει τα Ιδρύματα σε κέντρα κατάρτισης, με τη συμμετοχή των Πανεπιστημίων στην απάτη της διά βίου αμάθειας μέσω της οργάνωσης προγραμμάτων μονοετούς ή διετούς διάρκειας ώστε να εξασφαλίζεται πρόσθετη χρηματοδότηση για την επιβίωση, με τον μπαμπούλα της αξιολόγησης και πιστοποίησης προγραμμάτων σπουδών, πτυχίων, διδακτικού προσωπικού, φοιτητών, σύμφωνα με τα ισχύοντα «διεθνώς», αλλά και με το κλείσιμο της στρόφιγγας της κρατικής χρηματοδότησης, της οποίας ακόμα και αυτό το ευτελές και πετσοκομμένο ποσό δίνεται υπό προϋποθέσεις.
Τούτος ο χυδαίος υποβιβασμός των Πανεπιστημίων σε απλά ιδρύματα κατάρτισης και η λειτουργία τους με επιχειρηματικά κριτήρια απαιτούν και ισχυρή διοίκηση στα πρότυπα καπιταλιστικής εταιρίας, ώστε να εξασφαλίζεται η σιωπή των αμνών (φοιτητές, καθηγητικό προσωπικό, ιδίως το κατώτερο) και να αναζητούνται συνεχώς νέοι πόροι για την επιβίωση και ανάπτυξη του Ιδρύματος, μιας και η δημόσια χρηματοδότηση δίνεται με το σταγονόμετρο. Γι’ αυτό και η Σύγκλητος περιθωριοποιείται και περιορίζεται αυστηρά στην απλή έκφραση «γνώμης» και τη διοίκηση αναλαμβάνει ένα παντοδύναμο Συμβούλιο, αποστασιοποιημένο από τυχόν εσωτερικές πιέσεις, αυταρχικό και απόλυτα συγκεντρωτικό.
Το υπερόργανο αυτό αποτελείται από επτά εσωτερικά μέλη του Ιδρύματος (καθηγητές), επτά εξωτερικά μέλη (ένα χαρακτηριστικό τους είναι η «προσφορά στο κοινωνικό σύνολο από θέση ευθύνης και η γνώση και εμπειρία στον τομέα διοίκησης». Κοντολογίς, πρόκειται για μάνατζερς επιχειρήσεων δημόσιων ή ιδιωτικών) και έναν φοιτητή (το κερασάκι στην τούρτα) εκλεγμένο από ενιαίο ψηφοδέλτιο με καθολική ψηφοφορία των ενεργών φοιτητών.
Στο Συμβούλιο ανατίθενται: η στρατηγική ανάπτυξης του Ιδρύματος σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο, η γενική εποπτεία και ο έλεγχος της λειτουργίας του Ιδρύματος, η κατάρτιση και αναθεώρηση του Οργανισμού και του Εσωτερικού Κανονισμού, η έγκριση του οικονομικού προϋπολογισμού, η έγκριση του προϋπολογισμού και απολογισμού για τη διαχείριση της περιουσίας του Ιδρύματος, η εποπτεία του ΝΠΙΔ (ιδρύεται σε κάθε Πανεπιστήμιο για να διαχειρίζεται τους πόρους ερευνητικών προγραμμάτων, να «αξιοποιεί» τα αποτελέσματα της έρευνας, να διαχειρίζεται την κινητή και ακίνητη περιουσία), η οργάνωση του τρόπου ασφάλειας/προστασίας των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας (δηλαδή η καταπάτηση του πανεπιστημιακού ασύλου, το οποίο θεωρείται ότι κινδυνεύει από κάθε κινηματική διαδικασία), η απόφαση για καταβολή διδάκτρων στους μεταπτυχιακούς φοιτητές, κ.λπ. Το Συμβούλιο διορίζει τον Πρύτανη (και τους Κοσμήτορες), ύστερα από διεθνή πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος (έχει δικαίωμα και να τον παύσει). Δηλαδή ο Πρύτανης μπορεί να είναι καθηγητής και άλλου Πανεπιστήμιου της Ελλάδας ή και του εξωτερικού.
Η ξενοδουλεία και ξενολαγνεία , αλλά και η προσπάθεια δημιουργίας σκληρού περιβάλλοντος σταθερά προσανατολισμένου στην επιχειρηματική λειτουργία και συμπεριφορά του Πανεπιστήμιου και στα ευρωπαϊκά δεδομένα (Μπολόνια), εκφράζεται και με το γεγονός ότι τα μέλη του διδακτικού προσωπικού εκλέγονται από εκλεκτορικά σώματα, των οποίων τουλάχιστον 3 από τα 7 μέλη προέρχονται από άλλο Πανεπιστήμιο της ημεδαπής ή του εξωτερικού και οι προϋποθέσεις εκλογής και η «καταλληλότητα των προσόντων του διδακτικού προσωπικού» αποτελούν στοιχείο αξιολόγησης και πιστοποίησης του Ιδρύματος από «ανεξάρτητη» Αρχή (οι ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες που απαρτίζουν την επιτροπή πιστοποίησης προέρχονται από το μητρώο εμπειρογνωμόνων, στο οποίο εντάσσονται υποχρεωτικά και αλλοδαποί «ειδικοί»). Η υποβάθμιση του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου των Πανεπιστημίων της Ελλάδας αποτυπώνεται επίσης στη δυνατότητα των Πανεπιστημίων να μπορούν να εκλέγουν καθηγητές οι οποίοι υπηρετούν ταυτόχρονα στο εξωτερικό (ή το εσωτερικό) χωρίς οι τελευταίοι να παραιτηθούν από τη θέση τους στο εξωτερικό (ή το αντίστροφο), (θα έρχονται εδώ για μαθήματα «αρπαχτής»).
Κατάργηση ασύλου:
Στο νομοσχέδιο δεν γίνεται η παραμικρή αναφορά στο άσυλο. Η επιδίωξη της κατάργησής του γίνεται με κουτοπόνηρο τρόπο. Αφού δεν υπάρχει ο όρος, άρα δεν υπάρχει ανάγκη και για νομοθετική κατοχύρωσή του. Στο νομοσχέδιο αναφέρεται απλά ότι «στα ΑΕΙ κατοχυρώνεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών», υπεύθυνος για την τήρηση ορίζεται ο Πρύτανης, ενώ ο Οργανισμός ορίζει «τη διαδικασία διαφύλαξης της ακαδημαϊκής ελευθερίας» («διαδικασία για την προστασία και ασφάλεια του προσωπικού και της περιουσίας του ιδρύματος», «φορείς φύλαξης του ιδρύματος»).
Τρεις κύκλοι και «σούπες» προγραμμάτων:
Ο νόμος επιβάλλει διά ροπάλου τους τρεις κύκλους σπουδών της κακόφημης Μπολόνια. Τα Πανεπιστήμια υποβιβάζονται σε σχολές κατάρτισης με τον πρώτο κύκλο σπουδών να ορίζεται τριετής (περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν σε 180 ακαδημαϊκές μονάδες, όταν ένα ακαδημαϊκό έτος απαιτεί μαθήματα που αντιστοιχούν σε 60 μονάδες).
Βασική διοικητική και ακαδημαϊκή μονάδα σε κάθε Ιδρυμα ορίζεται η Σχολή. Οι φοιτητές εισάγονται καταρχήν σε Σχολή και στη συνέχεια εντάσσονται σε προγράμματα σπουδών από το δεύτερο έτος.
Η κατάργηση των προγραμμάτων σπουδών των Τμημάτων, που ορίζονται στο πεδίο συνεκτικότητας μιας επιστήμης, η οργάνωση των σπουδών με βάση όχι την ενότητα της επιστήμης, που είναι απαραίτητο συστατικό για την ανάπτυξη και πρόοδό της, αλλά ένα σύστημα διδακτικών μονάδων ατάκτως ερριμμένων, που οδηγούν σε πτυχία πολλαπλών ταχυτήτων (οι φοιτητές επιλέγουν τις ατομικές τους διαδρομές, συλλέγοντας διδακτικές μονάδες, το άθροισμα των οποίων είναι απαραίτητο για το πτυχίο), σαφώς μη ισοδύναμων, με ευνόητη την κατάργηση της συλλογικής κατοχύρωσης επαγγελματικών δικαιωμάτων, μετατρέπουν τις σπουδές σε «σούπα».
Η πλήρης εφαρμογή του συστήματος πιστωτικών μονάδων έχει άμεση εφαρμογή και στη διασύνδεση των πανεπιστημιακών προγραμμάτων σπουδών με τα συστήματα διά βίου μάθησης, δηλαδή με τα κάθε είδους μαγαζιά κατάρτισης και επανακατάρτισης. Αλλωστε, είναι γνωστό ότι η Μπολόνια προβλέπει τέτοιου τύπου ανακατώματα στη συλλογή διδακτικών μονάδων.
Τα Πανεπιστήμια έχουν τη δυνατότητα να οργανώνουν «προγράμματα σύντομου κύκλου σπουδών» (μέχρι 2 έτη), τα οποία ολοκληρώνονται με «την απονομή διπλώματος», όπως και προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Ολα τούτα αποτελούν και μια φανερή περίπτωση ιδιωτικοποίησης της λειτουργίας του δημόσιου Πανεπιστήμιου, αφού εκτός των άλλων επιβάλλονται και δίδακτρα. Στην ίδια κατεύθυνση αποκόμισης πόρων είναι και η διοργάνωση προγραμμάτων σπουδών σε ξένη γλώσσα, που θα προσελκύουν ξένους φοιτητές-πελάτες.
Κραυγαλέα περίπτωση ιδιωτικοποίησης, αλλά και οπισθοδρόμησης σε ολιγαρχικά, αυταρχικά και συντηρητικά μοντέλα διοίκησης είναι και η επαναφορά της έδρας («επώνυμη έδρα»), με την ευγενική «χορηγία» ιδιωτών (π.χ. έδρα Κόκκαλη, Λαμπράκη, Μπόμπολα, κλπ.).
Φοιτητές στρατιωτάκια:
Η σιωπή των αμνών επιβάλλεται στα Πανεπιστήμια. Ο νόμος επιχειρεί να δημιουργήσει φοιτητές-στρατιωτάκια, αυστηρά προσηλωμένους στα μαθήματά τους, εμπεδώνοντας το τρομοκρατικό κλίμα της καπιταλιστικής επιχείρησης, πολύ χρήσιμο για το κεφάλαιο, όταν οι φοιτητές θα γίνουν οι αυριανοί εργαζόμενοι. Καθιερώνεται ανώτατος χρόνος σπουδών, που ισούται με τα απαιτούμενα έτη σπουδών για τη λήψη του πτυχίου (ν έτη), προσαυξημένα κατά δυο χρόνια (ν+2).
Προβλέπεται επίσης η αυτοδίκαιη διαγραφή του φοιτητή από τη Σχολή σε περίπτωση που αυτός δεν εγγραφεί για δυο συνεχόμενα εξάμηνα.
Ιωάννης Δελής (Ειδικός Αγορητής του «Κ»ΚΕ):
Καταρχάς να υπενθυμίσουμε κάποια πράγματα. Πριν κάποιες δεκαετίες οι απόφοιτοι των πανεπιστημιακών σχολών, ειδικά των λεγόμενων «παραγωγικών» (π.χ. Ιατρική, Πολυτεχνεία), αποκτούσαν επαρκή επιστημονική γνώση στο πτυχίο. Δεν χρειαζόταν δηλαδή κάποια μεταπτυχιακή ειδίκευση, αλλά με ατομική ενημέρωση και παρακολούθηση των νέων δεδομένων και των εξελίξεων στον τομέα τους, μπορούσαν να ανταποκριθούν με επάρκεια στο επάγγελμά τους. Κάποιοι μάλιστα, που είχαν την οικονομική δυνατότητα, στη συνέχεια πήγαιναν και σε μεγάλα και καταξιωμένα πανεπιστήμια του εξωτερικού για να αυγατίσουν και τελειοποιήσουν την επιστημονική τους κατάρτιση.
Από τότε μεθοδεύτηκε από τις αστικές κυβερνήσεις, που διαχειριζόταν τον καπιταλισμό εξ ονόματος των συμφερόντων του κεφαλαίου, που απαιτούσε πιο πολλά «χέρια», παρά στελέχη βαθιά και πλατιά εφοδιασμένα με επιστημονική γνώση (μεγάλο μέρος της γνώσης είχε περάσει στις μηχανές, ενώ υπήρξε και αλματώδης ανάπτυξη της τεχνικής και πληροφορικής) μια συνεχής αφυδάτωση των πανεπιστημιακών σπουδών. Λιγότερες γνώσεις με την απόκτηση του πτυχίου και πέρασμα κομματιού τους στα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, που ξεφύτρωσαν σαν τα μανιτάρια με ρυθμό πολυβόλου, στα οποία βεβαίως δεν είχαν πρόσβαση όλοι οι απόφοιτοι του πρώτου κύκλου σπουδών (επιβλήθηκαν δίδακτρα, κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια και τώρα το κριτήριο της «αριστείας»). Ετσι εξασφαλιζόταν ο σκοπός της δραστικής μείωσης των μεσαίων και ανώτερων στελεχών που πλέον είχε ανάγκη η καπιταλιστική παραγωγή, ιδιαίτερα σε χώρες μέσου επιπέδου καπιταλιστικής ανάπτυξης, όπως η Ελλάδα.
Η τοποθέτηση, λοιπόν, του εκπροσώπου του «Κ»ΚΕ, Ι. Δελή, ότι η σύνδεση των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας είναι «αντικειμενική… καθώς προκύπτει από την ίδια τη φύση της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, η οποία πανεπιστημιακή εκπαίδευση είναι πρώτα και κύρια μια επαγγελματική εκπαίδευση» είναι μια δικαιολογία στην ουσία παραίτησης από κάθε ουσιαστικό αγώνα ανατροπής αυτής της κατάστασης, είναι μια τοποθέτηση μιζέριας και τελικά αποδοχής του αστικού συστήματος, μέσα στο οποίο έχει διαλέξει συνειδητά να κινείται ο Περισσός. Ο οποίος δεν πιστεύει στην επανάσταση και την ανατροπή του σάπιου συστήματος, παρά τα μεγάλα λόγια.
Θεωρεί τον καπιταλισμό αιώνιο σύστημα μέσα στο οποίο πάντα θα βολεύεται, επιδιώκοντας μικροδιορθώσεις.
Μία και μόνη είναι η αντικειμενική αλήθεια: Καθαρή επιστήμη δεν υπάρχει στον καπιταλισμό. Απόδειξη τρανή και σύγχρονη το πώς συμπεριφέρεται η επιτροπή των «ειδικών» την περίοδο της πανδημίας, ως γιουσουφάκι της κυβέρνησης Μητσοτάκη και των συμφερόντων των επιχειρηματιών, τα συμφέροντα των οποίων είναι πάνω και από τη δημόσια υγεία.
Πιάνοντας το νήμα από την αρχή, σημειώνουμε ότι η στάση αυτή του Περισσού είναι απόρροια της φύσης του, ως αστικού κόμματος με φιλολαϊκό προσωπείο.
Γιατί το «Κ»ΚΕ δεν έχει καμιά σχέση με το επαναστατικό ΚΚΕ του Νίκου Ζαχαριάδη, την ιστορία και το όνομα του οποίου καπηλεύεται. Είναι κόμμα μέσα στα αστικά πλαίσια και αυτό το έχει αποδείξει πάμπολλες φορές ειδικά όταν το εργατικό και λαϊκό κίνημα -αλλά και στην περίπτωσή μας το εξεγερτικό φοιτητικό- δημιουργεί ασφυκτικές και επικίνδυνες καταστάσεις για την αστική εξουσία.
Είπε, μεταξύ άλλων, ο Δελής:
«Στην πραγματικότητα τελείτε τα επίσημα εγκαίνια της λειτουργίας των ελληνικών πανεπιστημίων ως εμπορικά κέντρα. Επίσημα εγκαίνια, γιατί η επιχειρηματική δράση των ΑΕΙ, την οποία τώρα εσείς ολοκληρώνετε, έχει ξεκινήσει προ πολλού με τις φροντίδες όλων των κυβερνήσεων, χρόνια πριν.
Σε αυτό δε το νομοσχέδιο γίγας, των 460 περίπου άρθρων και των 1000 περίπου σελίδων, δεν υπάρχει ούτε ένα τόσο δα άρθρο για εκείνη την τόσο αναγκαία φοιτητική μέριμνα,… Και ύστερα έρχεστε και τολμάτε να μας μιλάτε και για την κοινωνική σας πολιτική…
Για ποια ποιότητα, όμως, των σπουδών μιλάτε, όταν πετάτε εν ψυχρώ έξω από το πρόγραμμα σπουδών και άρα και από το πτυχίο των καθηγητικών σχολών, την παιδαγωγική επάρκεια; Γιατί είναι ποιότητα, δηλαδή, αυτή η παιδαγωγική επάρκεια να γίνεται μπίζνα, να χορηγείται με ποσοστώσεις και όχι για όλους και να κοστίζει και πανάκριβα, 700 ευρώ την κοστολογεί ήδη το ΕΚΠΑ, ενώ αυτή η δυνατότητα υπήρχε δωρεάν στο προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών; Εδώ, ο ΣΥΡΙΖΑ καλά είναι το κεφάλι του να το σκύβει, γιατί αυτός πρώτος το 2018 πήγε να το περάσει αυτό, εδώ ήμασταν και το θυμόμαστε, μέσω του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, αλλά το μάζεψε τότε κάτω από τις μαζικές αντιδράσεις των φοιτητών.
Γιατί είναι ποιότητα η ισοτίμηση με τη μέθοδο των ECTS, των πιστωτικών δηλαδή μονάδων, λες και τα πτυχία είναι πιστωτικές κάρτες, γιατί είναι ποιότητα να λαμβάνουν 240 πιστωτικές μονάδες και το επίπεδο 6 των επαγγελματικών προσόντων. Προσέξτε, και οι τετραετείς σπουδές στα ελληνικά πανεπιστήμια, και οι τριετείς σπουδές, που επαναφέρατε με τον νόμο, και οι τριετείς σπουδές σε διάφορα πανεπιστήμια του εξωτερικού οπουδήποτε, ανοίγοντας και τον δρόμο και στα διάφορα κολέγια που ξεφυτρώνουν ‘’σαν τα μανιτάρια’’. Ποιότητα το λέτε εσείς αυτό ή υποβάθμιση των πανεπιστημιακών πτυχίων;
Θυμίζουμε εδώ με την ευκαιρία και το νόμο Διαμαντοπούλου με τα περιβόητα Συμβούλια Διοίκησης των μάνατζερ, αλλά δεν μπορούμε να ξεχάσουμε, κυρίες και κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε τα Περιφερειακά Συμβούλια Ανώτατης Εκπαίδευσης της δική σας κυβέρνησης που είχαν και αυτά πάντα μια κρατημένη θέση για τους επιχειρηματίες…
Αραγε, είναι ελευθερία αυτό που προβλέπει το νομοσχέδιο σας και ένας νέος μια νέα να αφήνεται μοναχός του εντελώς για να φτιάχνει ένα δικό του αποκλειστικά πρόγραμμα σπουδών, χωρίς αρχή μέση και τέλος; Μιλώ για το πολυδιαφημισμένο σας εσωτερικό ERASMUS…
Μέσα στα πανεπιστήμια, εμείς θα μιλήσουμε γι’ αυτά, δημιουργείτε και ένα σωρό προγράμματα σπουδών τόσων πολλών ταχυτήτων. Μονοετή, διετή, τριετή εφαρμοσμένων επιστημών και τεχνολογίας, διεπιστημονικά, διπλά dual major, δευτερεύουσας κατεύθυνσης, minor degree, σύντομης διάρκειας από 30 έως 360 πιστωτικές μονάδες. Ολα τα ράφια θα είναι γεμάτα, από όλα έχει ο μπαξές. Μονάχα που έτσι δεν υπονομεύεται μονάχα η επιστημονική συγκρότηση των προγραμμάτων σπουδών, αποσυνδέεται τελείως – και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό – και απομακρύνεται το πτυχίο και από το επάγγελμα. Σε αυτό το πανεπιστήμιο τώρα εμπορικό κέντρο, θα πωλούνται επίσης από τα κέντρα δια βίου μάθησης σύντομες σπουδές, ακόμα και ταχύρρυθμες θερινές, μέσα στο καλοκαίρι… Πρόκειται, ασφαλώς για την επέκταση, δεν είναι κάτι που το εφεύρατε εσείς, πρόκειται για την επέκταση αντίστοιχων ρυθμίσεων του νόμου Διαμαντοπούλου, και η εκδοχή της ΝΔ στα λεγόμενα διετή πανεπιστημιακά προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης που θεσμοθέτησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, με το νόμο Γαβρόγλου. Θα συνεχίσουν να πωλούνται, γιατί τα δίδακτρα σε αυτά, ο ΣΥΡΙΖΑ ο Υπουργός κ. Γαβρόγλου τα γενίκευσε, θα συνεχίσουν να πωλούνται σε διάφορες τιμές για όλα τα βαλάντια και τα μεταπτυχιακά. Αφήστε που κλείνετε με αυτά τα μεταπτυχιακά και το μάτι στους πανεπιστημιακούς ως πηγή πρόσθετων εσόδων, λέτε γι’ αυτούς, με τη λογική της παράλληλης απασχόλησης που το εισάγετε…
Η υποχρηματοδότηση και υποστελέχωση των πανεπιστημίων, στην ουσία θεσμοθετούνται με το νόμο αυτό, καθώς αναγράφεται ρητά, έτσι όπως θα το πω ακριβώς, ότι το Υπουργείο δεν είναι υποχρεωμένο να καλύψει τον ετήσιο προγραμματισμό των τμημάτων για τις θέσεις που μένουν κενές. Σοβαρά; Ποιος είναι υπεύθυνος; … Να, λοιπόν, πώς γίνεται ένα πανεπιστήμιο, κανονικό εμπορικό κέντρο και μεγάλο μάλιστα. Και ένα τέτοιο μεγάλο εμπορικό κέντρο, βεβαίως, χρειάζεται και την εταιρεία security για να το φυλάει. Τέτοια είναι η πανεπιστημιακή αστυνομία και γι’ αυτό την φέρνετε.
Διαμαντόπουλος (Πρόεδρος της Συνόδου Πρυτάνεων)
Ως εκπρόσωπος του υψηλόβαθμου πανεπιστημιακού κατεστημένου: Οχι στο Συμβούλιο Διοίκησης, ναι σε πλευρές του επιχειρηματικού πανεπιστήμιου, είπε:
«…δεν μπορεί παρά να διαπιστώσουμε ότι επί της ουσίας ελήφθη υπόψιν ένα εξαιρετικά μικρό μέρος των προτάσεων που κατατέθηκαν από τη Σύνοδο Πρυτάνεων, ενώ είναι διάχυτη η απογοήτευση ότι αγνοήθηκαν, τόσο οι αποφάσεις της Συνόδου Πρυτάνεων όσο και της συντριπτικής πλειοψηφίας των Συγκλήτων, αλλά και άλλων θεσμικών οργάνων και συνδικαλιστικών πανεπιστημιακών οργανώσεων…
Δεν υπήρξε επαρκής χρόνος να εξεταστούν στρατηγικής σημασίας αλλαγές, με αποτέλεσμα να μη γίνεται άμεσα κατανοητό πως θα επηρεαστεί η μακροχρόνια λειτουργία των Πανεπιστημίων…
Ως Σύνοδος Πρυτάνεων έχουμε επισημάνει πολλά θετικά σημεία του νομοσχεδίου που αντιμετωπίζουν πάγια προβλήματα των Πανεπιστημίων, όπως η δυνατότητα των Πανεπιστημίων να σχεδιάζουν και να ιδρύουν νέα ή και ξενόγλωσσα Προγράμματα Σπουδών χωρίς τον έλεγχο του Υπουργείου, η δυνατότητα για εξωστρέφεια και διεθνοποίηση των σπουδών, η δυνατότητα για εσωτερική κινητικότητα φοιτητών, η δυνατότητα για ευέλικτες και διεπιστημονικές σπουδές.
Από την άλλη όμως πλευρά, το νομοσχέδιο εισάγει μια υπό-ρύθμιση εισερχόμενο συχνά σε ακαδημαϊκού τύπου και ουσίας ζητήματα…
Σε ό,τι αφορά τα Συμβούλια Διοίκησης εκφράζονται πολλές επιφυλάξεις, καθώς οι αρμοδιότητές τους δεν συνάδουν με τον μέχρι τώρα τρόπο διοίκησης των Πανεπιστημίων, συσσωρεύουν μεγάλη δύναμη στη λήψη αποφάσεων, ενώ δεν διαχέεται εξουσία σε ευρύτερα συλλογικά όργανα και δεν υπάρχει πρόνοια για θεσμικά αντίβαρα…
Σε ό,τι αφορά τον Πρύτανη, το κύρος και η ισχύς του είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στα ελληνικά Πανεπιστήμια. Αυτό πρέπει να προέλθει από την εντολή μιας ισχυρής και διευρυμένης εκλογικής βάσης, όπως έχει ήδη αποφασιστεί νομοθετικά με τον σχετικό νόμο ν. 4692/2020, δηλαδή της ίδιας Κυβέρνησης.
Οι δυνατότητες διαπλοκής για τον έλεγχο της εκλογής Πρύτανη αυξάνει… Η σημαντικότερη όμως αντίφαση είναι ότι ο Πρύτανης, ως Πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης, καθίσταται ταυτόχρονα ελέγχων και ελεγχόμενος.
Από την άλλη πλευρά, απονευρώνεται τελείως ο ρόλος της Συγκλήτου, καθώς θα ασχολείται αποκλειστικά με ακαδημαϊκά θέματα.
Νηματούδης (Πρόεδρος Εκτελεστικής Γραμματείας ΠΟΣΔΕΠ):
Η ομόφωνη απόφαση της κατά βάση φιλοκυβερνητικής ΠΟΣΔΕΠ ενάντια στο νομοσχέδιο είναι ηχηρό χαστούκι στην Κεραμέως (δες εδώ και εδώ). Η ΠΟΣΔΕΠ κήρυξε 48ωρη απεργία για την Τετάρτη και Πέμπτη (13 και 14/7), ημέρες συζήτησης του νομοσχέδιου στην Ολομέλεια της Βουλής.
Είπε:
«… υπάρχει μια καθολική αντίδραση από την ακαδημαϊκή κοινότητα στο προτεινόμενο νομοσχέδιο, κυρίως, για το θέμα του μοντέλου διοίκησης. Συγκεντρώσαμε σε ένα δελτίο τύπου στις 30 Ιουνίου τις αντιδράσεις και τις αποφάσεις 21 συγκλήτων, πάνω από 50 φορέων της Ακαδημαϊκής Κοινότητας – συλλόγων ΔΕΠ, τμημάτων σχολών, ομοσπονδιών – τις οποίες έχουμε συγκεντρώσει σε ένα κείμενο, το οποίο έχει σταλεί σε όλους τους βουλευτές…
Ενας νόμος αν δεν έχει μια ευρεία συναίνεση, δε μπορεί, να εφαρμοστεί. Στην ουσία, διαβούλευση δεν έγινε…
Θεωρούμε ότι η εκλογή των οργάνων του Πανεπιστημίου μέσα από την επιλογή των 6 μελών του Συμβουλίου Διοίκησης, όπου ένα από αυτά τα 6 επιλέγεται Πρύτανης και, ακολούθως, ο διορισμός στην ουσία των Αντιπρυτάνεων και ο διορισμός των Κοσμητόρων θα οδηγήσει σε απίστευτη αύξηση της διαπλοκής…
Ελένη Λουτράρη (Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Ειδικού και Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού ΑΕΙ -ΠΟΣΕΕΔΙΠ ΑΕΙ):
Περισσότερα εδώ.
Είπε:
«(η ΠΟΣΕΕΔΙΠ) ομόφωνα υποστηρίζει τη μη ψήφισή του στο σύνολό του, καθώς αντιτίθεται στους βασικούς άξονες, που αποσκοπούν στην κατάλυση του αυτοδιοίκητου και την επιβολή μιας συγκεντρωτικής δομής διοίκησης, στην πλήρη εναρμόνιση του λειτουργικού πλαισίου των ΑΕΙ με τους κανόνες ιδιωτικών ανωνύμων εταιρειών, την υποβάθμιση των πτυχίων, την επιβολή ενός αυταρχικού πλαισίου λειτουργίας στα Α.Ε.Ι., την υπονόμευση των φοιτητικών συλλόγων, την περαιτέρω ενίσχυση της εργασιακής επισφάλειας μέσα από την επέκταση των ευέλικτων μορφών απασχόλησης και τον κατακερματισμό των εργασιακών σχέσεων όλων των κατηγοριών προσωπικού…».
Δ. Δημητριάδου (Ομοσπονδία ΕΕΠ-ΑΕΙ, ΟΣΥΕΕΠ (Ομοσπονδία Συλλόγων Εκπαιδευτικού Προσωπικού):
Είπε:
«… Το νομοσχέδιο, ορίζεται καθοριστικά από τη διασύνδεση των Ανώτερων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων με την αγορά και την επιχειρηματικότητα σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση, που καλύπτει συχνά και με υπουργικές ανάγκες, όσο και στη διάρθρωση του πανεπιστημίου και στην αποστολή του. Ρυθμίσεις που το καθιστούν επί της ουσίας χώρο εκπαίδευσης εξειδικευμένων εργατών που προορίζονται για εγχώριες ξένες ή ντόπιες επιχειρήσεις, βιομηχανίες και αγορές…
Ενα δημόσιο πανεπιστήμιο, όμως, δεν είναι επιχείρηση, δεν έχει μετόχους και το κεφάλαιο στο οποίο αποσκοπεί είναι πνευματικό, συμβολικό και άρα, οι τρόποι απόκτησης και συγκέντρωσής του διαφοροποιούνται από άλλους…».
Ν. Χρονοπούλου (Ομοσπονδία Διοικητικού Προσωπικού Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, ΟΔΠΤΕ):
«Σαν Ομοσπονδία είμαστε εξ ολοκλήρου αντίθετοι με το κατατεθημένο σχέδιο νόμου, καθώς πρόκειται για σαρωτικό νομοθέτημα που περικλείει νομοθετικές ρυθμίσεις σειράς ετών τις οποίες οι εργαζόμενοι στα πανεπιστήμια έχουμε καταδικάσει διαχρονικά και που ολοκληρώνει τη μετατροπή των πανεπιστημίων σε αυτόνομες επιχειρηματικές μονάδες απομακρύνοντάς τα ακόμα περισσότερο από τις μορφωτικές ανάγκες των φοιτητών…
Οι ουσιαστικές πλευρές του (του νομοσχέδιου),… παραμένουν στο ακέραιό τους. Ποιες είναι αυτές; Η μετατροπή των πανεπιστημίων σε μια πραγματική αγορά εκπαιδευτικών προϊόντων με προπτυχιακά και μεταπτυχιακά πολλαπλών ταχυτήτων, με προγράμματα επιμόρφωσης, σεμινάρια κ.α..
Τι καινοτόμο υπάρχει στην αντικατάσταση της στιβαρής γνώσης ενός επιστημονικού αντικειμένου και των επαγγελματικών δικαιωμάτων που απορρέουν από αυτή με πτυχία απροσδιορίστου αντικειμένου με ρευστά προφίλ αποφοίτων;
Τι καινοτόμο υπάρχει στην αποσύνδεση των πτυχίων και των σπουδών από το επάγγελμα και την πρόσβαση σε αυτό, η οποία συντελείται μεθοδικά μέσα από μεταρρυθμίσεις που προώθησαν διαδοχικά όλες οι κυβερνήσεις τα τελευταία 20 χρόνια;…
(Το νομοσχέδιο) επιτείνει και μονιμοποιεί τις ελαστικές σχέσεις εργασίας. Βασικές λειτουργικές ανάγκες των πανεπιστημίων ήδη καλύπτονται από χιλιάδες συναδέλφους μας ελαστικά εργαζόμενους που δουλεύουν σε καθεστώς συνεχούς ανασφάλειας με χειρότερους όρους και δικαιώματα…
Επιπρόσθετα με σειρά διατάξεων αποκόπτονται τα ΑΕΙ από την κρατική χρηματοδότηση, η οποία υποκαθίσταται και με τις ευλογίες της ΕΠΑΕ από το κυνήγι κάθε είδους πόρων, χορηγιών, χρηματοδοτήσεων, διδάκτρων, προσφοράς εκπαιδευτικών προϊόντων από την εμπορευματοποίηση της έρευνας…».
Γιούλα Γκεσούλη
