«Εκπαίδευση: Η Ελλάδα θα εκσυγχρονίσει περαιτέρω το εκπαιδευτικό της σύστημα σε όλα τα επίπεδα για να βελτιώσει σημαντικά τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα, διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ισότητα. Οι Αρχές θα αντιμετωπίσουν τις συστάσεις της νέας έκθεσης του ΟΟΣΑ για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα μέσα από ένα συγκεκριμένο σχέδιο δράσης μέχρι τον Μάιο του 2018. Μια προκαταρκτική έκθεση δημοσιεύθηκε από τον ΟΟΣΑ τον Ιούλιο του 2017, ένα σχέδιο της έκθεσης θα ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιανουάριο του 2018 και η τελική έκθεση έως τον Απρίλιο του 2018.
Σε συμφωνία με τους θεσμούς, οι Αρχές, μέχρι τον Μάιο του 2018, θα πρέπει (βασικά παραδοτέα):
i) Να υιοθετήσουν νομοθετικά μέτρα για τους μελλοντικούς διορισμούς και την αξιολόγηση των διευθυντών των σχολείων και των ανώτερων διοικητικών στελεχών της εκπαίδευσης, ώστε να εξασφαλίσουν μια αποπολιτικοποιημένη, διαφανή και αξιοκρατική διαδικασία, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής του ΑΣΕΠ σε σχετικές επιτροπές και να αναβαθμίσουν τον ρόλο τους στις σχολικές μονάδες, καθώς και να καθορίσουν τις προοπτικές σταδιοδρομίας τους.
ii) Να περάσουν νόμο για την αναβάθμιση των αρμοδίων οργάνων για την αξιολόγηση.
iii) Να περάσουν νόμο για την αξιολόγηση του ανώτερου εκπαιδευτικού προσωπικού, την αυτοαξιολόγηση των σχολείων και την ορθολογική χρήση των πόρων.
Μέχρι τον Μάιο του 2018 θα υιοθετήσουν μια στρατηγική για την αρχική και τη συνεχή εκπαίδευση των εκπαιδευτικών στην προσχολική, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Οι Αρχές θα συμφωνήσουν με τους θεσμούς τις δημοσιονομικές πτυχές των αλλαγών στην οργάνωση της δευτεροβάθμιας και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και θα διασφαλίσουν τα έσοδα των ΑΕΙ, που προέρχονται από δίδακτρα για τις μεταπτυχιακές σπουδές, υπηρεσίες προς τρίτους και την εκμετάλλευση της περιουσίας του Πανεπιστημίου.
Οι Αρχές έχουν κάνει βήματα προς την κατεύθυνση της σύγκλισης με τις βέλτιστες πρακτικές του ΟΟΣΑ, σχετικά με τον αριθμό διδακτικών ωρών ανά μέλος του προσωπικού και τις αναλογίες των μαθητών ανά τάξη και ανά εκπαιδευτικό. Ως επόμενο βήμα και ως πρωταρχική ενέργεια, οι Αρχές θα υιοθετήσουν νομοθεσία για:
i) Την υποχρεωτική παρουσία των εκπαιδευτικών στα σχολεία για 30 ώρες την εβδομάδα.
ii) Τα κριτήρια και το χρονοδιάγραμμα για τη συγχώνευση σχολικών μονάδων, ξεκινώντας από την σχολική χρονιά 2018-19.
iii) Την εξαίρεση της ώρας του γεύματος από τις ώρες διδασκαλίας των εκπαιδευτικών.
Οι Αρχές μαζί με τον ΟΟΣΑ θα επανεξετάσουν όλους τους σχετικούς δείκτες, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων στοιχείων, ως τον Απρίλιο του 2018.
Το πλαίσιο για τις απολύσεις που νομοθετήθηκε με το Αρθρο 56 της Πράξης για την Ιδιωτική Εκπαίδευση του Ν. 4472/2017 θα αξιολογηθεί μέχρι τον Μάρτιο του 2018 και εφόσον απαιτείται οι απαραίτητες τροποποιήσεις θα συμφωνηθούν με τους θεσμούς και θα νομοθετηθούν ως τον Απρίλιο του 2018 και θα εφαρμοστούν από τη σχολική χρονιά 2018-19». (Οι εμφάσεις δικές μας).
Το Συμπληρωματικό Μνημόνιο που υπέγραψε η συγκυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ με την τρόικα, για να κλείσει την τρίτη αξιολόγηση, στο κεφάλαιο για την εκπαίδευση περιέχει μέτρα που το υπουργείο Παιδείας ανέλαβε να υλοποιήσει (εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος, όπως πάντοτε θέτουν τα Μνημόνια), πέρα από αυτά που ο Γαβρόγλου παραδέχτηκε ότι υπέγραψε. Το γεγονός δεν μας εκπλήσσει. Το ψέμα και οι μισές αλήθειες είναι το βασικό χαρακτηριστικό με το οποίο πολιτεύονται οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Γι’ αυτό, άλλωστε, ούτε μετέφρασαν στα ελληνικά ούτε έδωσαν στη δημοσιότητα το νέο Συμπληρωματικό Μνημόνιο (η διαρροή έγινε από τις Βρυξέλλες και το κείμενο είναι στα αγγλικά).
Τα ψέματα του Γαβρόγλου
Το κείμενο του Συμπληρωματικού Μνημόνιου για την εκπαίδευση το παραθέτουμε ολόκληρο στη διπλανή στήλη. Ας θυμηθούμε τώρα τι δήλωσε ο Γαβρόγλου ότι υπέγραψε.
− Την υποχρέωση των εκπαιδευτικών να βρίσκονται στο σχολείο 30 ώρες την εβδομάδα.
− Να νομοθετηθούν κριτήρια στις συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων (ανέφερε το παράδειγμα των συστεγαζόμενων σχολείων).
− Στην επιλογή των Διευθυντικών Στελεχών να εμπλέκεται το ΑΣΕΠ.
− Αξιολόγηση στελεχών εκπαίδευσης και αυτοαξιολόγηση σχολικών μονάδων.
♦ Αναφερόμενος στην υποχρέωση των εκπαιδευτικών να παραμένουν στο σχολείο για 30 ώρες την εβδομάδα, ο υπουργός Παιδείας ισχυρίστηκε ψευδώς ότι αυτό δεν είναι τίποτε καινούργιο, αλλά είναι κάτι που προβλέπεται από τον Νόμο 1566/85.
Πλην, όμως, ο Νόμος 1566/ 85 (άρθρο 13, παρ. 8) αναφέρει τα εξής:
«Κάθε εκπαιδευτικός παραμένει υποχρεωτικά στο σχολείο, στις εργάσιμες ημέρες πέρα από τις ώρες διδασκαλίας, για την εκτέλεση συγκεκριμένου έργου που του έχει ανατεθεί από τα όργανα διοίκησης του σχολείου όχι όμως πέρα από έξι (6) ώρες την ημέρα ή τριάντα (30) ώρες την εβδομάδα».
Δηλαδή, η παραμονή του εκπαιδευτικού στο σχολείο, πέραν του διδακτικού του ωραρίου, δεν είναι υποχρεωτική, αλλά δυνητική και εξαρτάται από το εάν του έχει ανατεθεί «συγκεκριμένο έργο» από τα όργανα του σχολείου. 32 χρόνια η πρακτική αυτή ακολουθούνταν στα σχολεία, ενώ υπήρχαν και διευκρινήσεις των εκπαιδευτικών Ομοσπονδιών, στις περιπτώσεις που «πονηροί» διευθυντές προσπαθούσαν να επιβάλλουν αυθαιρεσίες.
Συνεπώς, ο Γαβρόγλου υπέγραψε κάτι διαφορετικό: την υποχρέωση όλων ανεξαιρέτως των εκπαιδευτικών να παραμένουν στο σχολείο 6 και 9 ώρες παραπάνω την εβδομάδα. Αυτό είναι και το πρώτο βήμα για την αύξηση και του διδακτικού ωραρίου σε επόμενη φάση και την εξίσωσή του με το εργασιακό.
Αλλωστε, οι επανειλημμένες δηλώσεις του υπουργού Παιδείας, αναφορικά με τις αλλαγές στο Λύκειο, ότι οι εκπαιδευτικοί θα επιβλέπουν και θα καθοδηγούν τις «δημιουργικές εργασίες» των μαθητών, τα «εκτεταμένα δοκίμια», θα βοηθούν τους μαθητές στην εμβάθυσνη των μαθημάτων, συνιστούν στην ουσία επέκταση του διδακτικού χρόνου. Το επόμενο βήμα θα έρθει με μαθηματική ακρίβεια.
Το μέτρο αυτό βάζει τελεία και παύλα στους μόνιμους διορισμούς νέων εκπαιδευτικών.
Την πεποίθησή μας αυτή επιβεβαιώνουν και όσα σχετικά αναγράφονται στο Μνημόνιο-3: «Ειδικότερα, οι αρχές δεσμεύονται να ευθυγραμμίσουν τον αριθμό διδακτικών ωρών ανά μέλος του προσωπικού, καθώς και την αναλογία μαθητών ανά τάξη και ανά εκπαιδευτικό, με τις βέλτιστες πρακτικές των χωρών του ΟΟΣΑ, το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2018».
♦ Οσον αφορά τις συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων, σημειώνουμε ότι πρόκειται για καμουφλαρισμένη συνέχιση της πρακτικής Διαμαντοπούλου. Οι συγχωνεύσεις των συστεγαζόμενων σχολείων επιτρέπουν τις συγχωνεύσεις τμημάτων που ως τώρα ήταν απαγορευτικές, καθότι επρόκειτο για διαφορετικά σχολεία στο ίδιο σχολικό συγκρότημα, ο έτσι κι αλλιώς μεγάλος αριθμός των μαθητών ανά τάξη (25 μαθητές) προσαυξάνεται σε πολλές περιπτώσεις κατά 10% ειδικά στη Δευτεροβάθμια, έχουν νομοθετηθεί οι καταργήσεις των ολιγομελών τμημάτων και των τμημάτων Ομάδων Προσανατολισμού σε ΓΕΛ και ΕΠΑΛ και το Π.Δ. 79 κατήργησε ουσιαστικά τα όρια των σχολικών μονάδων, βάσει των οποίων εγγράφονται σε αυτές οι μαθητές, αφού την κατανομή των μαθητών στα όμορα και λιγότερο όμορα σχολεία διαχειρίζεται τριμελής επιτροπή που λειτουργεί στο πλαίσιο κάθε Περιφερειακής Διεύθυνσης.
♦ Τέλος, η εμπλοκή του ΑΣΕΠ στην επιλογή των στελεχών εκπαίδευσης έχει να κάνει με τον αναβαθμισμένο ρόλο που προορίζεται γι’ αυτά τα στελέχη, τον ρόλο του διευθυντή-μάνατζερ.
Η δε «αυτο-αξιολόγηση» είναι το προοίμιο της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου, των σχολικών μονάδων και των εκπαιδευτικών. Η πρόταση του υπουργείου Παιδείας για τις νέες «Δομές Υποστήριξης του Εκπαιδευτικού Εργου» δεν αφήνει καμιά αμφιβολία γι’ αυτό.
Η «αυτο-αξιολόγηση» της σχολικής μονάδας έχει όλα τα χαρακτηριστικά της αξιολόγησης Αρβανιτόπουλου, «ο προγραμματισμός και η αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου» κοινοποιείται στο ΠΕΚΕΣ (Περιφερειακό Κέντρο Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού), οι Περιφερειακοί Συντονιστές Εκπαιδευτικού Εργου και Επιμόρφωσης, στο πλαίσιο του ΠΕΚΕΣ, επιλέγονται από το Συμβούλιο Επιλογής και οι Οργανωτικοί Συντονιστές έχουν άμεση επικοινωνία με το ΙΕΠ και το ΥΠΠΕΘ. Παράλληλα, προωθείται η «αυτονομία» της σχολικής μονάδας (προς το παρόν «παιδαγωγική»), η «τοπική κοινωνία» έχει λόγο στον «προγραμματισμό και την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου», ενώ διατηρείται το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο για την αξιολόγηση, εξαγγέλλεται η αναβάθμιση της ΑΔΙΠΠΔΕ (Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση) και δημοσιοποιείται η πρόταση του ΙΕΠ για το πιστοποιητικό παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας, που προβλέπει θεσμό μέντορα για τους νεοδιόριστους εκπαιδευτικούς και αξιολόγησή τους μετά το τέλος του πρώτου έτους. (δες περισσότερα στην Κόντρα, αρ. φύλ. 942).
Τα όσα αναφέρονται στο Μνημόνιο-3 δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία: «Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και των σχολικών μονάδων θα συνάδει με το γενικό σύστημα αξιολόγησης της δημόσιας διοίκησης».
«Σκούπα»
Από όσα συμφωνήθηκαν στο Συμπληρωματικό Μνημόνιο προκύπτει (με τη σειρά που αναφέρονται):
♦ Η Ελλάδα θα «εκσυγχρονίσει» το εκπαιδευτικό της σύστημα σε όλες τις βαθμίδες. Αναμένονται, δηλαδή, νέα αντιδραστικά μέτρα, και περαιτέρω περικοπές.
♦ Το υπουργείο Παιδείας θα καταρτίσει σχέδιο δράσης μέχρι τον Μάιο του 2018, σύμφωνα με τις συστάσεις της νέας έκθεσης του ΟΟΣΑ.
♦ Στα «βασικά παραδοτέα» περιέχονται:
1 Νομοθετικά μέτρα για τους μελλοντικούς διορισμούς, την αξιολόγηση των διευθυντών των σχολείων και των ανώτερων διοικητικών στελεχών της εκπαίδευσης. Η απαίτηση να εξασφαλιστεί «αποπολιτικοποιημένη, διαφανής και αξιοκρατική διαδικασία, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής του ΑΣΕΠ» και η υποχρέωση για αναβάθμιση του ρόλου των διευθυντικών στελεχών στις σχολικές μονάδες παραπέμπουν στους «αναβαθμισμένους διευθυντές-μάνατζερ»
2 Νόμος για την αναβάθμιση των αρμοδίων οργάνων για την αξιολόγηση. Π.χ. αναβάθμιση ΑΔΙΠΠΔΕ. Η διατύπωση είναι αόριστη, προφανώς για να συμπεριληφθούν όλα μέσα και η μελλοντική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών.
3 Νόμος για την αξιολόγηση του ανώτερου εκπαιδευτικού προσωπικού, «την αυτοαξιολόγηση των σχολείων και την ορθολογική χρήση των πόρων». Η «ορθολογική χρήση των πόρων», που έτσι κι αλλιώς δεν φθάνουν για τα στοιχειώδη, παραπέμπει σε ακόμη πιο πετσοκομμένες κρατικές δαπάνες για τη δημόσια εκπαίδευση και αφήνει πόρτες και παράθυρα ανοιχτά για την αναζήτηση πόρων «από τρίτους» και την ιδιωτικοποίηση πλευρών της λειτουργίας του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος.
4 Μέχρι τον Μάιο του 2018 θα καθοριστεί η στρατηγική για την αρχική και συνεχή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών (σ.σ. υποκρύπτεται το γεγονός ότι αυτή θα συνδεθεί με την αξιολόγησή τους και τη μισθολογική και επαγγελματική τους εξέλιξη).
5 Θα συμφωνηθούν (Μάιος 2018) οι «δημοσιονομικές πτυχές των αλλαγών στην οργάνωση της δευτεροβάθμιας και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης». Εννοείται ότι οι αλλαγές θα διασφαλίζουν την εφαρμογή της σκληρής δημοσιονομικής πειθαρχίας («νέο Λύκειο» σκληρών ταξικών φραγμών, ενοποιήσεις ειδικοτήτων, μείωση μαθημάτων, αλλαγές στον τρόπο εισαγωγής σε ΑΕΙ-ΤΕΙ, συγχωνεύσεις πανεπιστημιακών τμημάτων με τμήματα ΤΕΙ, υποβιβασμός τμημάτων ΤΕΙ σε δομές διετούς φοίτησης, κ.λπ.).
6 Θα διασφαλιστούν τα έσοδα των ΑΕΙ, «που προέρχονται από δίδακτρα για τις μεταπτυχιακές σπουδές, υπηρεσίες προς τρίτους και την εκμετάλλευση της περιουσίας του Πανεπιστημίου». Προαναγγέλλονται ρυθμίσεις, ώστε τα Πανεπιστήμια να «διαφαλίζουν» έσοδα από τα δίδακτρα («τέλη εγγραφής») στις μεταπτυχιακές σπουδές, από υπηρεσίες «προς τρίτους» (έρευνα με στόχο την κερδοφορία καπιταλιστικών επιχειρήσεων, «επώνυμες έδρες», δομές πιστοποίησης-επιμόρφωσης-διά βίου εκπαίδευσης με δίδακτρα στο πλαίσιο των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, κ.λπ.) και από την εκμετάλλευση της πανεπιστημιακής περιουσίας (π.χ. η προσπάθεια εκμετάλλευσης από το Πολυτεχνείο Κρήτης της κατάληψης Rosa Nera στα Χανιά).
♦ Στα προαπαιτούμενα αναφέρονται:
1 Η υποχρεωτική παρουσία των εκπαιδευτικών στα σχολεία για 30 ώρες την εβδομάδα.
2 Τα κριτήρια και το χρονοδιάγραμμα για τη συγχώνευση σχολικών μονάδων, ώστε αυτές να ξεκινήσουν την επόμενη σχολική χρονιά (2018-19).
3 Η εξαίρεση της ώρας του γεύματος από τις διδακτικές ώρες.
Μια πολύ σημαντική υποχρέωση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ και του υπουργείου Παιδείας είναι «η αξιολόγηση» του πρόσφατου νόμου (Ν. 4472/19-5-2017) για την ιδιωτική εκπαίδευση και συγκεκριμένα του «πλαισίου για τις απολύσεις» των ιδιωτικών εκπαιδευτικών. Η «αξιολόγηση» θα γίνει ως τον ερχόμενο Μάρτιο και θα υπάρξουν «τροποποιήσεις» «εφόσον (αυτό) απαιτείται», που θα νομοθετηθούν ως τον Απρίλιο, ώστε οι αλλαγές να εφαρμοστούν το 2018-2019. Θυμίζουμε ότι οι σχολάρχες ανέβηκαν στα κεραμίδια όταν συζητιόταν και όταν ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος, με τη στήριξη της τρόικας και του ΔΝΤ.
Τώρα, οι τροϊκανοί προαναγγέλλουν ουσιαστικά την κατάργηση βασικών διατάξεων του νόμου, που και πάλι είχαν αλλάξει μετά από απαίτηση τρόικας-ΔΝΤ-σχολαρχών και στοιχειοθετούσαν «για τα μάτια» έναν στοιχειώδη έλεγχο στις απολύσεις εκπαιδευτικών (από τα Υπηρεσιακά Συμβούλια ο έλεγχος της νομιμότητας της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας πέρασε σε «ανεξάρτητη Επιτροπή», που αποτελείται από 3 Πρωτοδίκες. Στην Επιτροπή συμμετέχουν ένας εκπρόσωπος της ΟΙΕΛΕ και ένας του συνδέσμου των σχολαρχών ως παρατηρητές, χωρίς δικαίωμα ψήφου).
ΟΙ ιμπεριαλιστές δανειστές – θεματοφύλακες του κεφαλαίου και οι έμποροι της γνώσης απαιτούν να εφαρμόζεται και στα ιδιωτικά σχολεία ό,τι ισχύει στον υπόλοιπο ιδιωτικό τομέα, χωρίς κανέναν απολύτως περιορισμό.
Γιούλα Γκεσούλη