Οταν πρόκειται για την περικοπή των δικαιωμάτων των φοιτητών (που σε τελευταία ανάλυση αποτελούν ευρύτερα δικαιώματα της εργαζόμενης κοινωνίας και της νεολαίας της), σύσσωμο το πανεπιστημιακό κατεστημένο -ειδικά το υψηλόβαθμο- παρουσιάζεται πρόθυμο να συναινέσει, ενώ αντίθετα όταν διακυβεύονται τα δικά του συντεχνιακά κεκτημένα (θέση, εξέλιξη, αίγλη κ.λπ) τότε υψώνει φωνή διαμαρτυρίας.
Το γαϊτανάκι των δηλώσεων και πράξεων μιας σειράς πανεπιστημιακών, που κατέχουν θέσεις και πόστα στο Πανεπιστήμιο και στους μηχανισμούς του υπουργείου Παιδείας, από τον Θ. Βερέμη, πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας (του μηχανισμού δηλαδή που ανέλαβε να ντύσει «επιστημονικά» τις αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις), ως τον «προοδευτικό» πρύτανη του ΕΜΠ Ανδρεόπουλο και την «επιτροπή των 8 σοφών» και την αντίστοιχη επιτροπή των πρυτανικών αρχών των ΑΕΙ, οι οποίες ανέλαβαν να μελετήσουν τη ριζική αναμόρφωση επί το αντιδραστικότερον του νόμου πλαίσιου, επιβεβαιώνουν την παραπάνω διαπίστωση.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στον Ελεύθερο Τύπο, ο Θ. Βερέμης, εκφράζει επιφυλάξεις για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Οχι βέβαια γιατί είναι αντίθετος με την ουσία αυτής της ιδέας, πράγμα που επιβεβαιώνει και η αποκαλυπτική απάντηση που δίνει σε σχετική ερώτηση της δημοσιογράφου για τα τεκταινόμενα στην Τουρκία με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια (τη δημοσιεύουμε παρακάτω). Αλλά γιατί αισθάνεται ότι έτσι θα τρωθεί η εικόνα του δημόσιου Πανεπιστήμιου και ό,τι συνεπάγεται αυτός ο θεσμός, σε παράπλευρο μηχανισμό του οποίου προΐσταται (ΕΣΥΠ). Ετσι μπορούμε να εξηγήσουμε την «ευχή» που διατυπώνει να είναι ενιαίες οι εισαγωγικές εξετάσεις για τα δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια. Ή γιατί θέλει και να καλύψει με ωραίες ψευδαισθήσεις το εγχείρημα των πολιτικών του προϊστάμενων.
Αντίθετα, ο Θ. Βερέμης, δεν έχει απολύτως κανένα πρόβλημα με τις ποινές και τα χαστούκια που δίνονται στους φοιτητές.
Είναι γνωστό άλλωστε ότι είναι επικεφαλής και της «επιτροπής των σοφών», που το πόρισμά της προτείνει την αποπομπή των «αιώνιων φοιτητών» με περιορισμό της φοίτησης (2 ή 3 χρόνια παραπάνω απ’ την τετραετή φοίτηση), την κατάργηση των μετεγγραφών, την ουσιαστική κατάργηση του ασύλου, την κατάργηση των δωρεάν συγγραμμάτων μέσω «κουπονιών», τη μείωση της συμμετοχής των φοιτητών στα όργανα και την τοποθέτηση «μάνατζερ» στα Πανεπιστήμια.
Είναι γνωστό άλλωστε ότι είναι επικεφαλής και της «επιτροπής των σοφών», που το πόρισμά της προτείνει την αποπομπή των «αιώνιων φοιτητών» με περιορισμό της φοίτησης (2 ή 3 χρόνια παραπάνω απ’ την τετραετή φοίτηση), την κατάργηση των μετεγγραφών, την ουσιαστική κατάργηση του ασύλου, την κατάργηση των δωρεάν συγγραμμάτων μέσω «κουπονιών», τη μείωση της συμμετοχής των φοιτητών στα όργανα και την τοποθέτηση «μάνατζερ» στα Πανεπιστήμια.
Τις τελευταίες μέρες έκαναν την εμφάνισή τους δημοσιεύματα, που παρουσιάζουν την αντίστοιχη επιτροπή των πρυτανικών αρχών, που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του «διαλόγου» για την αναμόρφωση του νόμου πλαίσιου, να έχει καταλήξει στο ίδιο ως προς τον πυρήνα του πόρισμα-ταφόπλακα των φοιτητικών δικαιωμάτων, με αυτό της «επιτροπής σοφών».
Επ΄αυτού δεν τρέφουμε πολλές αμφιβολίες, ειδικά αν αναλογιστούμε ότι στην επιτροπή αυτή συμμετέχουν ο πρύτανης του Πανεπιστήμιου Αθηνών Μπαμπινιώτης, ο οποίος στην πυκνή αρθρογραφία του έχει εκφράσει ανάλογες απόψεις για τη φοίτηση, τα συγγράμματα, το άσυλο, τον αριθμό εισακτέων ή ο Χρ. Μασσαλάς, αντιπρύτανης του Πανεπιστήμιου Ιωαννίνων, γνωστός ένθερμος οπαδός της Μπολόνια και μέλος όλων των οργάνων που συστήνονται στα πλαίσια του Πανεπιστήμιου και του ΥΠΕΠΘ για την προώθηση αυτής της πολιτικής.
Στα δημοσιεύματα αυτά παρουσιάζεται το υπουργείο Παιδείας να διαφωνεί -προς το παρόν- με τις προτάσεις για την κατάργηση των μετεγγραφών και τη μείωση του ποσοστού φοιτητικής συμμετοχής στις πρυτανικές εκλογές και στο θέμα των «αιώνιων φοιτητών».
Στο σημείο αυτό περισσότερο έγκυρο θεωρούμε το Θ. Βερέμη, που δηλώνει ότι διαφωνία υπήρξε μόνο στην πρόταση για την κατάργηση των μετεγγραφών.
Οπως και να έχουν τα πράγματα, εμείς μια εξήγηση δίνουμε: Το υπουργείο Παιδείας έχει ανοίξει αυτή τη στιγμή το θέμα της εφαρμογής των κατευθύνσεων της Μπολόνια, ώστε να επιτευχθεί (ως το 2010) ο Ενιαίος Ευρωπαϊκός Χώρος Ανώτατης Εκπαίδευσης. Με τους γενικότερους, λοιπόν, σχεδιασμούς, της διάσπασης των σπουδών σε κύκλους, το σπάσιμο του ενιαίου πτυχίου, την προσέλκυση φοιτητών-πελατών, συνεπικουρούμενους από μέτρα όπως η αξιολόγηση και η διαχείριση του προϊόντος της, η μείωση των εισακτέων (είτε με την καθιέρωση βαθμολογικής βάσης είτε και με απευθείας μείωση του αριθμού, κάτι το οποίο ζητούν πιεστικά και οι διοικήσεις των ΑΕΙ), ο νόμος για το ΔΟΑΤΑΠ και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, ευελπιστεί να περιορίσει δραστικά την κρατική οικονομική ενίσχυση των δημοσίων ΑΕΙ, να ανακόψει την τάση για πανεπιστημιακή μόρφωση και να βάλει τους φοιτητές και τα δικαιώματά τους στο γύψο.
Δεν βλέπει, λοιπόν, το λόγο ν’ ανοίξει τώρα νέα μέτωπα, που μπορεί να του βγάλουν και φοιτητικό κίνημα στα πόδια του, όταν όλα αυτά έχουν δρομολογηθεί να λυθούν με τον τρόπο που αναφέραμε παραπάνω.
Στο άρθρο μας αυτό -και για να είναι όσο το δυνατόν πιο πλήρης η καταγραφή των «τάσεων»- αξίζει να θυμίσουμε ακόμα μια φορά τη στάση του «προοδευτικού» πρύτανη του ΕΜΠ Ανδρεόπουλου.
«Απαραίτητες, θεωρεί ο κ. πρύτανης, τις παρεμβάσεις για τα συγγράμματα» και την «κάποια μέριμνα για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ¨λιμναζόντων¨ φοιτητών», ενώ βλέπει «θετικές πλευρές» και στην πρόταση της επιτροπής σοφών «όπως ο περιορισμός των μετεγγραφών» (Ελευθεροτυπία, 8 του Γενάρη 2006).
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι απόψεις πλείστων άλλων πανεπιστημιακών που αρθρογραφούν στον τύπο.
Γιούλα Γκεσούλη
