«Για τον ΣΥΡΙΖΑ οι πανελλαδικές εξετάσεις πάντα ήταν μια ‘’δοκιμασία’’ μεγάλης διάρκειας, μια μαραθώνια κούρσα με τεράστιο ψυχολογικό και δυσβάσταχτο οικονομικό κόστος για τους ίδιους τους μαθητές και τις μαθήτριες αλλά και για τις οικογένειές τους.
Οι μύθοι, που χρόνια καλλιεργούνται, γύρω από τις πανελλαδικές εξετάσεις ότι τάχα είναι το μόνο δίκαιο, αδιάβλητο και αξιοκρατικό σύστημα εισαγωγής έχουν καταρρεύσει. Η εκπαιδευτική κοινότητα αλλά και η κοινωνία πια γνωρίζει καλά ότι είναι άδικες, ότι ενισχύουν την ταξικότητα της εκπαίδευσης, τον ανταγωνισμό και τους αποκλεισμούς, ότι είναι διαβλητές όπως έδειξε ή ίδια η ζωή, και ότι ταλαιπωρούν οικονομικά και ψυχικά τους μαθητές και τις οικογένειες τους, ενώ είναι αντιπαιδαγωγικές, γιατί η αντίληψη που λέει ότι η εκπαίδευση μπορεί να ‘’ευημερεί’’ μόνο σε ένα περιβάλλον εξετάσεων δεν είναι παιδαγωγικά ορθή.
Τι κάνει όμως το Υπουργείο Παιδείας; Παρά τις αντιδράσεις του συνόλου της εκπαιδευτικής κοινότητας, επεκτείνει το θεσμό των πανελλαδικών σε όλες τις τάξεις του Λυκείου. Στόχος της κυβέρνησης η μείωση του αριθμού των αποφοίτων του Γενικού Λυκείου και η βίαιη εξώθηση των μαθητών και μαθητριών στην πρόωρη άτυπη κατάρτιση μετά το γυμνάσιο και στην απλήρωτη και εκμεταλλευτική μαθητεία. Ετσι αύριο, και για πρώτη φορά στα χρονικά της ελληνικής εκπαίδευσης, πρόχειρα και βιαστικά, μπαίνουν στην ψυχοφθόρα διαδικασία εξετάσεων πανελλαδικού τύπου και οι μαθητές της Α' Λυκείου….
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κάνει επίσης τις πολιτικές επιλογές του που βρίσκονται στον αντίποδα της πολιτικής της κυβέρνησης. Η αυριανή κυβέρνηση της Αριστεράς:
♦ Θα καταργήσει το νόμο περί “νέου λυκείου” και θα αποδεσμεύσει άμεσα τις εξετάσεις για την απόκτηση του απολυτηρίου Λυκείου από την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Παράλληλα θα επανεξετάσει το ατελείωτο πλέγμα εξετάσεων και θα το αντικαταστήσει με ένα διαρκή πολύπλευρο έλεγχο των γνώσεων των μαθητών που δεν θα διακόπτει την εκπαιδευτική διαδικασία και κυρίως δεν θα δημιουργεί στους μαθητές και στις μαθήτριες το αίσθημα της απόρριψης και της αποτυχίας.
…Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που επιδιώκει ο ΣΥΡΙΖΑ έχει έναν ξεκάθαρο στόχο να διασφαλίσει το καθολικό δικαίωμα στη μόρφωση σε ένα ποιοτικά αναβαθμισμένο, δημόσιο και δωρεάν εκπαιδευτικό σύστημα, γι αυτό προτείνει:
♦ 12χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση για όλες και όλους και 2χρονη υποχρεωτική προσχολική αγωγή.
♦ Ενιαίο λύκειο θεωρίας και πράξης και μεταλυκειακή δημόσια τεχνολογική εκπαίδευση,
♦ Ελεύθερη πρόσβαση στη τριτοβάθμια εκπαίδευση» (οι εμφάσεις δικές μας).
Δυο αντικρουόμενες ενότητες. Διαλέγετε και παίρνετε. Η πρώτη αναφέρει ότι: οι εξετάσεις είναι «μια μαραθώνια κούρσα με τεράστιο ψυχολογικό και δυσβάσταχτο οικονομικό κόστος» για τους μαθητές και τους γονείς τους, είναι «άδικες», «ενισχύουν την ταξικότητα της εκπαίδευσης, τον ανταγωνισμό και τους αποκλεισμούς», «είναι διαβλητές όπως έδειξε ή ίδια η ζωή» και «αντιπαιδαγωγικές».
Ποιο είναι το λογικό συμπέρασμα ύστερα από μια τέτοια (σωστή) τοποθέτηση; Οτι οι εξετάσεις παίζουν αρνητικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία, είναι «ξένες» προς αυτήν και τον αγώνα για τη μάθηση και άρα πρέπει να καταργηθούν. Η κατάργησή τους απαλλάσσει σ’ ένα βαθμό την εργατική τάξη από έναν σκληρό ταξικό φραγμό, τον οποίο αναγνωρίζουν -στα λόγια- και οι ΣΥΡΙΖΑίοι συντάκτες (οι ταξικοί φραγμοί στον καπιταλισμό είναι αδύνατον να καταργηθούν στο σύνολό τους γιατί είναι σύμφυτοι με το σύστημα, ενώ είναι πιθανόν η αστική τάξη να επινοήσει άλλους ώστε να μπλοκάρει το δρόμο της νεολαίας της εργαζόμενης κοινωνίας προς τη μόρφωση).
Αντ’ αυτού, όμως, του λογικού συμπεράσματος, οι ταχυδακτυλουργοί (της συμφοράς) του ΣΥΡΙΖΑ διατυπώνουν τη δεύτερη ενότητα-πρόταση: Οταν με το καλό ο ΣΥΡΙΖΑ γίνει κυβέρνηση «θα αποδεσμεύσει άμεσα τις εξετάσεις για την απόκτηση του απολυτηρίου Λυκείου από την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση». Και θα «αντικαταστήσει το ατελείωτο πλέγμα εξετάσεων» «με ένα διαρκή πολύπλευρο έλεγχο των γνώσεων των μαθητών που δεν θα διακόπτει την εκπαιδευτική διαδικασία».
Νομίζουμε ότι η κωλοτούμπα είναι εμφανής και έχει τα εξής διαδοχικά στάδια: συνεχείς αξιολογικές κρίσεις θα γίνονται σε όλη τη διάρκεια του Λυκείου, εξετάσεις για το απολυτήριο Λυκείου θα γίνονται, «διαδικασία πρόσβασης» για την εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο θα υπάρχει.
Η παραπάνω πρόταση εκτός από σκόπιμη θολούρα περιέχει και ένα μεγάλο ψέμα. Το ψέμα είναι ότι δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρχει διαδικασία «πρόσβασης» στα ΑΕΙ-ΤΕΙ και το Λύκειο αναγκαστικά να μην υποτάσσεται σ’ αυτήν. Γιατί οι μαθητές και οι οικογένειές τους θα έχουν στραμμένα τα βλέμματα σ’ αυτή την προσπάθεια από την Α΄ ακόμη τάξη και έτσι αυθόρμητα θα υπονομεύεται ο οποιοσδήποτε «υπαρκτός» «αυτόνομος» χαρακτήρας του Λυκείου. Τα δε φροντιστήρια, ως μαγαζιά παροχής συνταγών επιτυχίας, θα κάνουν χρυσές δουλειές, απομυζώντας το πενιχρό εισόδημα των εργαζόμενων οικογενειών, που κάνουν τα αδύνατα δυνατά, παρά τις συνεχείς προσπάθειες του αστισμού να πλήξει τούτη την ιστορικά διαμορφωμένη τάση, να μπάσουν τα παιδιά τους στο Πανεπιστήμιο. Η οποιαδήποτε διαδικασία «πρόσβασης» θα έχει αναγκαστικά ταξικότατο πρόσημο, αφού τα παιδιά των οικονομικά εύρωστων στρωμάτων και των στρωμάτων με υψηλό μορφωτικό επίπεδο είναι σαφέστατα ευνοημένα σε σχέση με τα παιδιά της εργατικής τάξης. Ταξικό χαρακτήρα θα έχουν και όλες οι αξιολογικές κρίσεις μέσα στο Λύκειο για τον ίδιο λόγο. Και στο πλαίσιο του αστικού σχολείου, που αποτελεί ισχυρό μηχανισμό στα χέρια του κράτους διαμόρφωσης της νεολαίας και των αυριανών υποταγμένων εργαζόμενων, αυτές -οι αξιολογικές κρίσεις- θα έχουν πάντα το χαρακτήρα του ανταγωνισμού, της κατηγοριοποίησης των μαθητών και της επιλογής.
Δεν είναι τυχαίο που ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αναφέρεται συγκεκριμένα στο τι είδους θα είναι αυτός ο «διαρκής πολύπλευρος έλεγχος των γνώσεων των μαθητών» (πχ. τεστ, εργασίες, διαγωνίσματα ημέρας;) και τι στο καλό θα υπηρετεί. Οπως δεν είναι τυχαίο ότι δεν διευκρινίζεται και ο χαρακτήρας και το είδος της διαδικασίας «πρόσβασης» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ολη αυτή η θολούρα υπάρχει σκόπιμα για να μην αποκαλυφθεί ότι κατάταξη των μαθητών θα γίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια του Λυκείου και ότι οι εξετάσεις τελικά δε φεύγουν.
Απλά θα πάρουν μια άλλη μορφή. Γιατί, από τη στιγμή που αποδέχεσαι τη διαδικασία επιλογής είτε για την προαγωγή από τάξη σε τάξη είτε για την πρόσβαση στα ΑΕΙ-ΤΕΙ, η τράπουλα είναι πολύ συγκεκριμένη και οι δυνατότητες ανακατέματος των χαρτιών της δεν είναι απεριόριστες. Εξ ου και όλες οι αλλαγές που έγιναν στις εξετάσεις εισαγωγής περιείχαν πάντα στοιχεία από τις προηγούμενες, ήταν κοντολογίς ένα ποτ πουρί εξεταστικών συστημάτων παρελθόντων ετών με έντονο ή λιγότερο έντονο βαθμό δυσκολίας. Πάντα, όμως, οι εξετάσεις λειτουργούσαν ως βαλβίδα αποσυμπίεσης της πίεσης της νεολαίας της εργαζόμενης κοινωνίας για πανεπιστημιακή μόρφωση και αναπαρήγαγαν το ιδεολόγημα και την αντιδραστική αστική θεωρία ότι οι πανεπιστημιακές σπουδές δεν είναι για όλους.
Από τις δυο αυτές ενότητες του κειμένου του ΣΥΡΙΖΑ προκύπτει ότι ακόμη και αυτή η περίφημη πρόταση της «ελεύ-θερης πρόσβασης», με την οποία προσπάθησε να εντυπωσιάσει τους ψηφοφόρους (μιας και στην οικονομία δεν υπάρχουν περιθώρια για τζιριτζάντζουλες) είναι κάλπικη και ψευδεπίγραφη.
Οδηγούμαστε δε, στο συμπέρασμα ότι οι ΣΥΡΙΖΑίοι θα επιλέξουν ένα σύστημα εισαγωγής τύπου Εθνικού Απολυτήριου του Γιωργάκη ή του Αρσένη. Εκεί παραπέμπουν ο «διαρκής έλεγχος των γνώσεων» στο Λύκειο, οι εξετάσεις για την απόκτηση του απολυτήριου και η διαδικασία «πρόσβασης».