Τη «διεύρυνση της αυτονομίας» της σχολικής μονάδας, την «αποκατάσταση της έννοιας της αριστείας», την «ενίσχυση της εξωστρέφειας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων», την «επίσπευση της διαδικασίας πρόσληψης 4.500 εκπαιδευτικών και βοηθητικού προσωπικού στην Ειδική Αγωγή», την «υλοποίηση της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης» θέτει ως προτεραιότητες της κυβέρνησης της ΝΔ στην εκπαίδευση η Νίκη Κεραμέως.
Ας δούμε τη σημασία των βαρύγδουπων εξαγγελιών, τι πραγματικά κρύβεται πίσω από αυτές και πώς υλοποιούνται, τουλάχιστον ως τώρα.
♦ Η περίφημη «αυτονομία» της σχολικής μονάδας, αποτελεί στόχευση όλων των κυβερνήσεων που θέτουν ως προτεραιότητα την απαλλαγή του αστικού κράτους από δαπάνες κοινωνικού χαρακτήρα και την ανάληψη «ευθυνών», οικονομικών κυρίως, από το ιδιωτικό κεφάλαιο, τους Δήμους, κ.λπ. Ο στόχος προβλήθηκε με ιδιαίτερη ένταση στα χρόνια της κρίσης (φυσικό επακόλουθο) και από τους διαχειριστές του συστήματος, της «πρώτη φορά αριστεράς».
Το «αυτονομημένο» σχολείο, που θα παλεύει για να εξασφαλίσει τους όρους επιβίωσής του, θα είναι ξέφραγο αμπέλι για τα κάθε λογής επιχειρηματικά συμφέροντα που θα λανσάρονται ως «ευεργέτες», με το αζημίωτο, εξασφαλίζοντας διαφήμιση, πελάτες, αποδοχή παραμονής και λειτουργίας (π.χ. Πετρόλα του Λάτση), κ.λπ.
Στο σχολείο αυτό είναι απαραίτητος ο «ενισχυμένος ρόλος του διευθυντή», δηλαδή του διευθυντή-μάνατζερ και οι εκπαιδευτικοί θα αξιολογούνται πρωτίστως για το μέγεθος της συνεισφοράς στην υλοποίηση του παραπάνω στόχου. Η «παιδαγωγική αυτονομία» είναι απλώς αυταπάτη. Ο βαθμός αυτονομίας αυτής της κατηγορίας θα εξαντλείται στα διάφορα «προγράμματα» που θα επιλέγουν οι εκπαιδευτικοί με την ευγενική συμμετοχή ιδιωτών, ΜΚΟ, και τα ρέστα. Ουδέποτε το αστικό κράτος θα εκχωρήσει το δικαίωμά του να καθορίζει το ιδεολογικό πρόταγμα και το περιεχόμενο του σχολείου, αφού αυτό αποτελεί ισχυρό μηχανισμό διατήρησης και αναπαραγωγής του.
Η «αυτονομία» θεμελιώνεται πάνω σε ισχνά οικονομικά δεδομένα, όσον αφορά την κρατική χρηματοδότηση. Μειωμένες δαπάνες και οι παροχές με το σταγονόμετρο, με πρόσχημα τις μνημονιακές δεσμεύσεις. Η κυβέρνηση της ΝΔ συνεχίζει την ίδια πολιτική όλων των προκατόχων της. Οι περικοπές στις λειτουργικές δαπάνες (λογαριασμοί ΔΕΚΟ, καθαριότητα, θέρμανση, γραφική ύλη, κ.λπ.) δίνουν και παίρνουν.
Τα προβλήματα οξύνονται λόγω της διαμεσολάβησης των Δήμων στην απόδοση των χρημάτων, σύστημα που διατηρεί και η σημερινή κυβέρνηση για ευνόητους λόγους. Αποτέλεσμα; Καθυστερήσεις, ψηφοθηρική πολιτική από την πλευρά των Δήμων που δημιουργεί κατηγορίες σχολείων, παντελής έλλειψη ελέγχων, κ.ά. Το πρώτο κουδούνι, όπου νά ‘ναι θα σημάνει και η τρίτη δόση για το 2019 της πετσοκομμένης επιχορήγησης δεν έχει αποδοθεί στις σχολικές μονάδες. Συνυπολογίζοντας τις γραφειοκρατικές διαδικασίες στην εκταμίευση, τα σχολεία θα πορευτούν τουλάχιστον τον Σεπτέμβρη χωρίς ούτε ένα ευρώ.
Ο «κόφτης» με κάθε μέσο έγινε αντιληπτός με την αρχή της σχολικής χρονιάς στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Αξιοποιώντας την ΥΑ Γαβρόγλου, η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας πετσόκοψε τα ολιγομελή τμήματα στα ΕΠΑΛ και τα ΓΕΛ, στερώντας από τα παιδιά των απομακρυσμένων περιοχών τη δυνατότητα να σπουδάσουν την ειδικότητα που επιθυμούν.
♦ Γεύση «αποκατάστασης της αριστείας» πήραμε με το λαμπρό παράδειγμα τοποθέτησης ως γενικού γραμματέα ανώτατης εκπαίδευσης στο υπουργείο Παιδείας ανθρώπου, που φέρει «προσόντα», όπως συνεργασία με Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΙΟΒΕ, συμμετοχή στη σύνταξη του νόμου-καρμανιόλα της Διαμαντοπούλου (νόμος 4009/2011), κ.λπ., αλλά απέτυχε ως δάσκαλος, αφού προκάλεσε με τη συμπεριφορά του την απέχθεια στην πλειοψηφία των μικρών μαθητών της τάξης του (υπάρχουν σχετικές καταγγελίες).
«Αριστεία» σημαίνει ένταση των ταξικών φραγμών και κατηγοριοποίηση μαθητών και σχολείων.
Η πτώση των βάσεων εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση υπήρξε μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για την υπουργό Παιδείας και όλο τον εσμό των νεοφιλελεύθερων ιδεοληπτικών να προαναγγείλλουν μέτρα που θα οξύνουν στο έπακρο τους ταξικούς φραγμούς και θα πλήξουν την τάση της νεολαίας της εργαζόμενης κοινωνίας για πανεπιστημιακή μόρφωση, όπως επαναφορά της βάσης του 10, εξετάσεις σε όλες τις τάξεις του Λυκείου με τράπεζα θεμάτων, καθορισμό από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα του αριθμού εισακτέων και βάση εισαγωγής επιπλέον της βάσης του 10. Κρύβουν το γεγονός ότι αυτό που καθορίζει κάθε φορά το βαθμό «αποτυχίας»-«επιτυχίας», τον αριθμό των «αριστούχων», αυτών που κατέχουν μεσαίες βαθμολογίες και αυτών που πέφτουν κάτω από τη βάση είναι τα «έξυπνα θέματα διαβαθμισμένης δυσκολίας» που επιλέγει η κεντρική επιτροπή εξετάσεων. Αυτά είναι οι «τορπίλες» των εισαγωγικών εξετάσεων. Για να μη μιλήσουμε για το γεγονός ότι οι εξετάσεις δεν μετρούν παρά το βαθμό αντοχής στην αγωνία, ότι ο ρόλος τους είναι να προετοιμάσουν τους μαθητές για το σκληρό κανόνα της επιλογής που επικρατεί στον καπιταλισμό, για το γεγονός ότι το εκπαιδευτικό σύστημα επιβραβεύει την παπαγαλία, τις μεθόδους απομνημόνευσης, τα «κόλπα» επίλυσης προβλημάτων και όχι τη βαθιά κατανόηση και την κριτική σκέψη. Και βεβαίως για να μη μιλήσουμε για το διαφορετικό φορτίο που κουβαλούν τα παιδιά και τις μορφωτικές προοπτικές τους ανάλογα με το οικονομικό και μορφωτικό οικογενειακό και κοινωνικό τους περιβάλλον. Αυτή είναι η ουσία και μένει αναλλοίωτη κάθε φορά. Πινελιές έβαλε μόνο η αύξηση του αριθμού των εισακτέων και η συλλήβδην πανεπιστημιοποίηση των ΤΕΙ.
Δε μπορεί ξαφνικά σε μια χρονιά η πλειοψηφία των μαθητών που συμμετείχαν στις εισαγωγικές εξετάσεις να είναι «άχρηστοι», αυτό λέει η στοιχειώδης κοινή λογική. Ολα αυτά τα κρύβει το πολιτικό επιτελείο του υπουργείου Παιδείας και οι «πιασμένοι» κονδυλοφόροι των Μέσων Μαζικής Παραπληροφόρησης.
♦ Λύπη εκφράζει η Κεραμέως για τη χαμένη ευκαιρία, λόγω της «ιδεοληπτικής αγκύλωσης του παρελθόντος» να καταργηθεί το άρθρο 16 του Συντάγματος. Σε αντιστάθμισμα, όμως, η κυβέρνηση της ΝΔ θα κάνει τα πάντα να ενισχύσει την «εξωστρέφεια» των ΑΕΙ. Δηλαδή να διευρύνει το πλαίσιο λειτουργίας του επιχειρηματικού πανεπιστήμιου. Με μεταπτυχιακά, αλλά και προπτυχιακά (ξενόγλωσσα σε πρώτη φάση) προγράμματα επί πληρωμή, με επώνυμες έδρες, με ολοκληρωτική παράδοση της έρευνας στις επιχειρήσεις, με πτυχία πολλών ταχυτήτων, πιστοποιήσεις κάθε είδους και για κάθε «τσέπη» στο πνεύμα της Μπολόνια κ.λπ.
Αυτό το περιβάλλον απαιτεί την κατάργηση του ασύλου, ώστε να βασιλεύσει ο νόμος της σιωπής και να παταχθεί κάθε αντίσταση, την επαναφορά του ν+2 στον ανώτατο χρόνο σπουδών, αλλά και την επαναφορά των κακόφημων Συμβουλίων διοίκησης, που θα «τρέχουν» το επιχειρηματικό πανεπιστήμιο.
♦ Οι διορισμοί αποτελούν ένα προπαγανδιστικό τέχνασμα. Αυτούς στην Ειδική Αγωγή δεν μπορεί να τους αναστείλει η ΝΔ μιας και έχουν κινήσει οι διαδικασίες, οι οποίες, όμως, θέλουν ακόμη πολύ χρόνο για να ολοκληρωθούν. Οσον αφορά τους μόνιμους διορισμούς στη γενική εκπαίδευση, η κυβέρνηση, λέει, «εξετάζει τα κενά», αλλά πριν το 2021-2022 δεν μπορεί να γίνει καν λόγος. Μαζί πάει και ο νέος τρόπος διορισμού. Το υπουργείο Παιδείας αποδέχεται μετά χαράς το «προσοντολόγιο» του ΣΥΡΙΖΑ, που ανοίγει τις πόρτες στην αξιολόγηση, αλλά προσθέτει επιπλέον και την επαναφορά του «διαγωνισμού της ντροπής», του ΑΣΕΠ.
Το σχολείο θα λειτουργήσει με αναπληρωτές, πλην, όμως, το υπουργείο δε δεσμεύεται για τον αριθμό τους, ούτε για το χρόνο διορισμού τους. Θα πάμε δηλαδή ως τον Απρίλιο με βήμα σημειωτόν, με κενά στα σχολεία και τους μαθητές να χάνουν χιλιάδες διδακτικές ώρες.
♦ Η «υλοποίηση της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης» είναι ένα ακόμη ψέμα. Καρκινοβατεί και οι ευθύνες βαραίνουν πρωτίστως τον ΣΥΡΙΖΑ που ενέπλεξε τους Δήμους στις αποφάσεις επέκτασης της υποχρεωτικότητας κατά Δήμους και τους κατέστησε συνδιαμορφωτές της εκπαιδευτικής πολιτικής. Στο έδαφος αυτό πατά η Κεραμέως για να άρει ουσιαστικά την επέκταση της υποχρεωτικότητας και τις σχετικές προθεσμίες για την εφαρμογή της. Συναντήθηκε σκόπιμα άμεσα με τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ Πατούλη και στη συνέχεια εξέδωσε στις 13-8-2019 τροποποιητική κοινή υπουργική απόφαση της υφυπουργού Παιδείας και του υπουργού Οικονομικών, με την οποία πραγματοποιείται αυτό που είχε ανακοινώσει, ως δυνητική προοπτική, ότι δηλαδή «εφόσον, τελικά, διαπιστωθεί ότι σε κάποιους Δήμους υπάρχουν ανυπέρβλητα προβλήματα που αφορούν την εξεύρεση αιθουσών, θα εισηγηθεί στον Πρωθυπουργό νομοθετική ρύθμιση ένταξής τους στο τρίτο έτος εφαρμογής…».
Σε ανακοίνωσή της η ΔΟΕ αναφέρει ότι η τροποποιητική ΚΥΑ (αφορά 13 Δήμους) περιλαμβάνει Δήμους στους οποίους, όπως καταγγέλλουν Σύλλογοι Εκπαιδευτικών, τόσο η δημοτική αρχή όσο και οι Διευθύνσεις Εκπαίδευσης της περιοχής-περιφέρειας είχαν πάρει σαφή θετική θέση για την εφαρμογή της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης και για το σχολικό έτος 2019-2020.
Δεδομένης της σαμποταριστικής τακτικής κάποιων Δήμων και του βρόμικου ρόλου της ΚΕΔΕ, που μέσω των παιδικών σταθμών, στους οποίους φιλοξενούνται και νήπια 4 ετών, ασκεί ψηφοθηρική πολιτική και καρπώνεται ευρωπαϊκά κονδύλια, οι προοπτικές για την καθολική άμεση εφαρμογή του δίχρονου νηπιαγωγείου δεν είναι ευοίωνες, αν οι εκπαιδευτικοί δεν αντιδράσουν δυναμικά και μαζικά.
Γιούλα Γκεσούλη