Με τροπολογία που κατέθεσε ο Ν. Φίλης στο σχέδιο νόμου «Κύρωση της Απόφασης του Συμβουλίου 2014/335/ΕΕ, Ευρατόμ για το σύστημα των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ενωσης και άλλες διατάξεις», στις 6 του Ιούλη, η συγκυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δρομολογεί την κατάργηση της δωρεάν διανομής των πανεπιστημιακών συγγραμμάτων.
Σύμφωνα με την τροπολογία δημιουργούνται δύο Επιτροπές, μία Επιτροπή Ελέγχου Κοστολόγησης και μία Επιτροπή Δειγματοληπτικού Ελέγχου και Ενστάσεων, αντί της μιας Επιτροπής Κοστολόγησης Διδακτικών Βιβλίων που προβλεπόταν από την ΚΥΑ 86383/Ζ1/2.06.2015 (ΦΕΚ 1082 Β΄).
Στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας διαβάζουμε:
«Η δωρεάν διανομή 42.000 τίτλων πανεπιστημιακών συγγραμμάτων… με ετήσιο κόστος περί τα 60.000.000 ευρώ, σε έναν συνολικό αριθμό 2.120.000 εντύπων βιβλίων που διανέμονται σε 230.000 φοιτητές, αποτελεί μια οργανωτική και λειτουργική πρόκληση για κάθε διοικητικό σύστημα.
Ο μειωμένος κατά 66.000.000 ευρώ για το τρέχον έτος προϋπολογισμός του ΥΠΠΕΘ για την Ανώτατη εκπαίδευση καθιστά πλέον αδήριτη τη διενέργεια εξονυχιστικών ελέγχων στην κοστολόγηση των διανεμόμενων συγγραμμάτων…
Στόχος της παρέμβασης είναι να εισαγάγει ένα σύστημα θεσμικών αντίβαρων στην κοστολόγηση βάσει νέων αυστηρών κριτηρίων και διατύπωσης προδιαγραφών που, αφενός θα μειώνουν τη συνολική επιβάρυνση για τον κρατικό προϋπολογισμό, αφετέρου θα εξασφαλίζουν ποιοτικά συγγράμματα για τους φοιτητές. Να υποστηρίζει τις συνεπείς εκδοτικές επιχειρήσεις, εξυγιαίνοντας τον εκδοτικό χώρο…
Αντί για τον υπολογισμό του κόστους κάθε συγγράμματος η Επιτροπή Ελέγχου Κοστολόγησης θα ελέγχει τη διαμόρφωση της τιμής με βάση την ΚΥΑ κοστολόγησης, προσδιορίζοντας, μεταξύ άλλων, επακριβώς τα κριτήρια για την υπαγωγή του διδακτικού βιβλίου στην κατηγορία «ιατρικό-μαθηματικό-τεχνικό-τέχνης-μουσικής» (οι εμφάσεις δικές μας).
Από τα παραπάνω είναι εμφανές ότι στόχος είναι η με κάθε τρόπο μείωση των δαπανών, μιας και ο προϋπολογισμός του ΥΠΠΕΘ είναι μειωμένος φέτος κατά 66.000.000 ευρώ.
Μπροστά στην ανάγκη υλοποίησης των μνημονιακών δεσμεύσεων, που οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ υπηρετούν με μέγα πάθος, το υπουργείο Παιδείας δεν διστάζει μπροστά σε τίποτε. Αρπάζει και αυτά τα ελάχιστα που έχουν απομείνει ως δικαιώματα των νέων που σπουδάζουν στα Πανεπιστήμια και μάλιστα χαρακτηρίζει «πρόκληση» το ετήσιο κόστος των συγγραμμάτων των ΑΕΙ.
Τον χαρακτηρισμό αυτό χρησιμοποίησε ο Φίλης και μέσα στη Βουλή, ενώ προσπάθησε και πάλι, καταπώς συνηθίζουν οι συριζαίοι, να καμουφλάρει αυτό το αντιεκπαιδευτικό και αντιλαϊκό μέτρο με φιλολαϊκό πρόσημο, δηλώνοντας ότι τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν θα διατεθούν στη φοιτητική μέριμνα.
Η τροπολογία αποτελεί ένα παραπέρα βήμα για την κατάργηση των δωρεάν συγγραμμάτων, μιας και δεν είναι εφικτό να γίνει αυτό τώρα μια κι έξω, αφού θα ξεσήκωνε θύελλα διαμαρτυριών από τους φοιτητές, που πασχίζουν να τα βγάλουν πέρα με τις αυξημένες ανάγκες της φοίτησης, τη στιγμή που οι προϋπολογισμοί των οικογενειών τους στενάζουν από τη φορομπηξία και τις συνεχείς μειώσεις.
Την πρακτική αυτή, του βήμα-βήμα ξηλώματος του δικαιώματος της δωρεάν διανομής των πανεπιστημιακών συγγραμμάτων, ακολουθούν όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών από την εποχή ακόμη που υπουργός Παιδείας ήταν η Μαριέττα Γιαννάκου (Ν. 3549/2007, άρθρο 15). Η τελευταία παρέμβαση ήταν αυτή της φράου Αννας Διαμαντοπούλου (Ν. 4009/2011, άρθρο 37).
Ηδη, με βάση τους νόμους αυτούς δίνεται δωρεάν ένα μόνο διδακτικό σύγγραμμα για κάθε διδασκόμενο υποχρεωτικό ή επιλεγόμενο μάθημα του προγράμματος σπουδών. Τα συγγράμματα που διανέμονται ισούνται στον αριθμό με τα υποχρεωτικά και επιλεγόμενα μαθήματα που απαιτούνται για τη λήψη του πτυχίου. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι επιλογή δεύτερου συγγράμματος για το ίδιο μάθημα δεν επιτρέπεται, αν ο φοιτητής π.χ. απορρίφθηκε σε προηγούμενη εξεταστική περίοδο και το σύγγραμμα άλλαξε για το συγκεκριμένο μάθημα. Επίσης σημαίνει ότι αν κάποιος φοιτητής επιλέξει περισσότερα επιλεγόμενα από όσα απαιτούνται για τη λήψη του πτυχίου δεν δικαιούται για αυτά τα περισσότερα δωρεάν σύγγραμμα. Και σημαίνει, βεβαίως, ότι αν κάποιος φοιτητής «κρίνει» αναγκαίο για την επιστημονική του κατάρτιση και δεύτερο σύγγραμμα ανά διδασκόμενο μάθημα, τότε υποχρεούται να το αγοράσει με δικά του έξοδα.
Δικαιούχοι των διδακτικών συγγραμμάτων είναι όλοι οι φοιτητές έως και 2 χρόνια μετά τον ελάχιστο προβλεπόμενο αριθμό ετών για τη λήψη του πτυχίου (ν+2 έτη) με την προϋπόθεση ότι δεν έχουν ξαναλάβει σύγγραμμα για το ίδιο μάθημα κατά το παρελθόν. Από το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 δεν χορηγούνται δωρεάν έντυπα διδακτικά συγγράμματα σε όσους παρακολουθούν προγράμματα σπουδών για τη λήψη δεύτερου πτυχίου από κατατακτήριες.
Η κρίση και η οικονομική ασφυξία που επεβλήθη στα πανεπιστημιακά ιδρύματα οδήγησε κάποια από αυτά να άρουν ακόμη και αυτό το πετσοκομμένο δικαίωμα των φοιτητών, τασσόμενα με την πλευρά αυτών που θέλουν να μας τα αρπάξουν όλα, αντί να πολεμήσουν για τα αυτονόητα, που αφορούν το δικαίωμα των νέων στη μόρφωση.
Ενα τέτοιο παράδειγμα είναι π.χ. αυτό της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστήμιου Πατρών και οδήγησε τον εκεί φοιτητικό σύλλογο σε αντίδραση, προειδοποιώντας την πανεπιστημιακή Αρχή για πιο δυναμικές κινητοποιήσεις αν δεν πάρει πίσω την επαίσχυντη απόφασή της.
Οι συριζαίοι άρχισαν να προετοιμάζουν το κλίμα για περαιτέρω μείωση των δαπανών για τα δωρεάν συγγράμματα κατά τη διάρκεια του «εθνικού διαλόγου» για την «εκπαιδευτική μεταρρύθμιση». Ο Αντώνης Λιάκος, πρόεδρος της Επιτροπής Διαλόγου σε μια από τις πολλές συνεντεύξεις του στην «Εφημερίδα των Συντακτών», κάνοντας τη διαπίστωση ότι «υπάρχει ανάγκη εξεύρεσης πρόσθετων πόρων, όσο επίσης και εξοικονόμησης πόρων», δήλωσε:
«Οικονομική αιμορραγία των συγγραμμάτων: Γιατί να μη γίνουν ηλεκτρονικοί φάκελοι διαθέσιμοι στους φοιτητές; Μια ηλεκτρονική πλατφόρμα ελεύθερης πρόσβασης είναι απείρως οικονομικότερη από την εκτύπωση εκατοντάδων χιλιάδων τόμων».
Η επίκληση δε, από τον Φίλη της εξοικονόμησης δαπανών, που θα διατεθούν δήθεν για την φοιτητική μέριμνα είναι τελείως παραπλανητική, όταν οι φοιτητικές εστίες καταρρέουν, όταν γίνονται συνεχείς προσπάθειες να μπει μίσθωμα ή να εκδιωχθούν από κει φοιτητές, όταν η δωρεάν σίτιση παρέχεται υπό προϋποθέσεις, κ.λπ.
Το φοιτητικό κίνημα, η εργαζόμενη κοινωνία δεν πρέπει με κανένα τρόπο να πέσουν στην παγίδα, επιλέγοντας μια μίζερη «λύση» διατήρησης έστω και πετσοκομμένων των δικαιωμάτων τους ή κάποιων εξ αυτών, στο όνομα της «οικονομικής στενότητας».
Η κρίση δεν είναι δική τους, ίσα-ίσα που γίνεται το όχημα για την κινεζοποίηση της ελληνικής εργαζόμενης κοινωνίας (και της νεολαίας της), τη στιγμή που αυτή παράγει όλο τον κοινωνικό πλούτο και παράλληλα είναι το υποζύγιο της φορολογίας. Το αστικό κράτος δεν της κάνει καμιά χάρη όταν τηρεί (οφείλει να τηρεί) τις υποχρεώσεις του, εξασφαλίζοντας δωρεάν Παιδεία σε όλους.