Δεν θα υποστηρίξω βέβαια ότι έως τη «μεταρρύθμιση» του Αρσένη το 1997 όλα ήταν τέλεια στα μαθήματα της Φυσικής. Το πιο αρνητικό ως τότε ήταν η μη πραγματοποίηση πειραμάτων. Πειράματα γίνονταν μόνο στα Πρότυπα Λύκεια (Βαρβάκειο, Αρσάκειο, Ιωννείδιος, Ανάβρυτα κ.α.). Ομως ενώ αρχίζει η πειραματική διδασκαλία της Φυσικής παράλληλα με τη Φυσικομαθηματική διδασκαλία της, με την εγκαινίαση εργαστηρίων και τον εξοπλισμό τους με αρκετά όργανα, αρχίζει και η γραφή των βιβλίων της «μεταρρύθμισης». Ο εξοπλισμός των εργαστηρίων έγινε με βάση συμφωνίες των υπουργών Παιδείας της Ελλάδας με τους υπουργούς Παιδείας της ΕΕ. Οσο για τα βιβλία, σε πρώτη φάση συνεχίζουν να δίνουν έμφαση όσον αφορά την κατεύθυνση (Θετική και Τεχνολογική) στους δυο πυλώνες της Φυσικής (Μηχανική, Ηλεκτρισμός). Οι δύο αυτοί πυλώνες είναι οι κυριότεροι στη Φυσική, όμως ήδη έχει ξεκινήσει μια αποδιάρθρωση πιο βαθιά από τα προηγούμενα χρόνια με όλο και λιγότερες εξηγήσεις και ελαχιστοποιώντας τη θεμελίωση (απόδειξη), μέσω μαθηματικών σχέσεων και φυσικής σκέψης των ιδιοτήτων, θεωρημάτων της που τα προηγούμενα χρόνια εξηγούνταν.
Φθάνουμε στον Ευθυμίου μετά από τους διετείς αγώνες του μαθητικού κινήματος και τότε στη Φυσική κατεύθυνσης (Θετική και Τεχνολογική) παρατηρείται πλήρης αποδιάρθρωση των δύο κυρίων πυλώνων της Φυσικής (Μηχανικής, Ηλεκτρισμού).
Ενώ το κίνημα πετυχαίνει τη μείωση των εξεταζόμενων πανελλαδικώς μαθημάτων σε Β’ και Γ’ συνολικά από 18 σε 12, ας δούμε τα πράγματα στη Φυσική κατεύθυνσης Β’ Λυκείου. Η ύλη γίνεται με βάση το από το 2000 νέο βιβλίο: Θερμοδυναμική, αντικείμενο πανεπιστημιακού επιπέδου σε πολλά σημεία χωρίς καμία θεμελίωση. Μια κουταλιά Ηλεκτρισμού (Ηλεκτρικό Πεδίο Ομογενές, Δυναμική Ενέργεια), άλλη μια κουταλιά Μαγνητισμού και μια μεγαλύτερη κουταλιά από το νόμο της Επαγωγής (Εναλλασσόμενο Ρεύμα). Ολες οι προηγούμενες ενότητες διδάσκονται ασύνδετες και είναι ασήμαντες ποσότητες από τα αντίστοιχα κεφάλαια της έως τότε διδασκόμενης ύλης της λυκειακής Φυσικής. Το ασύνδετο και το αθεμελίωτο δεν οφείλεται μόνο στο ότι οι ενότητες είναι κουταλιές από διαφορετικές περιοχές της Φυσικής αλλά το ότι κυρίως οι κουταλιές αυτές θεμελιώνονται μόνο με βάση Ανώτερα Μαθηματικά (όπως δυναμική ενέργεια συστήματος δύο ή περισσότερων φορτίων!). Στη Γ’ Λυκείου κατεύθυνσης το ίδιο. Μια κουταλιά Ταλαντώσεων, μια κουταλιά Μηχανικής Περιστροφής Στερεών και μια από τις Κρούσεις και το φαινόμενο Doppler. Και εδώ ισχύουν τα ίδια με αυτά που είπα για την ύλη της Β’ Λυκείου. Αρα, είναι αναπόφευκτο η παπαγαλία να πάει στο έσχατο σημείο, το ίδιο και η ασχετοσύνη.
Στη Φυσική Γενικής Παιδείας Α’ και Β’ Λυκείου υπάρχει βέβαια μια εύρωστη ποσότητα ύλης αλλά στη Γ’ Λυκείου για ξεκούραση ένα βιβλίο κατά πολύ εγκυκλοπαιδικό και πολύ λιγότερο βιβλίο Φυσικής. Ετσι, βλέπουμε μαθητές της Θεωρητικής Κατεύθυνσης να είναι καλύτεροι στη Φυσική Γενικής Παιδείας Β’ και Γ’ Λυκείου απ’ ότι της Θετικής και Τεχνολογικής πολλές φορές, διότι οι γνώσεις στη Φυσική των μαθητών της Θετικής και Τεχνολογικής κατεύθυνσης γκρεμίζονται πάνω στους βράχους της θετικής κατεύθυνσης. Δηλαδή, εδώ η Φυσική Κατεύθυνσης αντί να ενισχύει και να εμπλουτίζει το γνωστικό υπόβαθρο, το αποδιαρθρώνει και το υποβιβάζει σε μεθοδολογία επίλυσης ασκήσεων.
Οσον αφορά τα εργαστήρια, με τόσο μεγάλη σε ποσότητα αναγκαστικά διδακτέα ύλη σε θεωρία, ερωτήσεις, ασκήσεις, προβλήματα, ελάχιστα είναι αυτά που μπορούν να πραγματοποιηθούν στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Γι’ αυτό τα περισσότερα σχολεία πραγματοποιούν μόνο τα λεγόμενα απαραίτητα πειράματα.
Πίσω βέβαια από τη διάρθρωση της ύλης με αυτόν τον τρόπο βρίσκονται πολιτικές σκοπιμότητες και πιο πίσω τα συμφέροντα των επιχειρήσεων. Με αυτές τις γνώσεις ένας μαθητής, απόφοιτος Λυκείου, χωρίς καμιά αντίσταση γίνεται ένας απασχολήσιμος και ένας διαρκώς καταρτίσιμος. Επίσης, αν καταφέρει να μπει στα ΤΕΙ ή στα ΑΕΙ, καραδοκούν τα οικονομικά συμφέροντα που κρύβονται πίσω από το νόμο-πλαίσιο. Αν η πάλη κύρια των φοιτητών δεν πλαισιωθεί από την αλληλεγγύη των εργατικών και φτωχών λαϊκών στρωμάτων και δεν καταφέρει να πετάξει το νόμο-πλαίσιο στα σκουπίδια, τότε σίγουρα, με το νέο γνωστικό υπόβαθρο που θα εγκαθιδρύσει η εισβολή των επιχειρήσεων στα ΑΕΙ και ΤΕΙ, ο κάθε απόφοιτος, ιδιαίτερα των θετικών και τεχνολογικών επιστημών, θα είναι εύκολη λεία των καπιταλιστών και ένας εκμεταλλευόμενος και καταπιεζόμενος όχι μόνο των καπιταλιστικών σχέσεων που αναπόφευκτα θα επικρατήσουν σ’ αυτή τη φάση βαρβαρότητας που βρίσκεται το κεφαλαιοκρατικό σύστημα παγκόσμια.
Μ.Τσ.
