Hταν ακριβώς πριν από ένα χρόνο, παραμονές του 2023, όταν ο Μητσοτάκης συνόψισε καλύτερα από κάθε άλλον την –κατ’ αυτόν- ουσία της διακυβέρνησής του. Στο ευχετήριο μήνυμά του για το 2023 δήλωσε: «Ξέρω καλά ότι ο εισαγόμενος πληθωρισμός εξακολουθεί να “ροκανίζει” το μέσο εισόδημα. Οτι πιέζει πολύ, ειδικά τους πιο ευάλωτους συμπολίτες μας. Οπως και ότι δυσκολεύει τη δραστηριότητα των επιχειρήσεών μας… Υποδεχόμαστε, λοιπόν, το 2023 με αισιοδοξία. Και όπως έχω πει, αν το πρώτο μας σύνθημα ήταν οι “λιγότεροι φόροι“, το δεύτερο πρέπει να είναι οι “καλύτεροι μισθοί“, η αξιοπρεπής υγεία για όλους και η προσιτή στέγη, ιδίως για τη νέα γενιά. Στόχοι που ασφαλώς δεν θα γίνουν πράξη από τη μία στιγμή στην άλλη. Που έχουν, ωστόσο, δρομολογηθεί στις ράγες συγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων».
Επομένως έχουμε: Πληθωριστική αποκλιμάκωση – Λιγότεροι φόροι – Καλύτεροι μισθοί – Αξιοπρεπής Υγεία και στέγη – Διευκόλυνση της δραστηριότητας των επιχειρήσεων. Για τα τέσσερα πρώτα σημεία έχουμε αναλύσει στην αρθρογραφία μας την μεγάλη επιτυχία των συγκεκριμένων δεσμεύσεων. Αλλά και ο καθένας μπορεί να τα αντιληφθεί κοιτώντας απλά γύρω του και κυρίως στην τσέπη του. Ε, λοιπόν, ήρθε η ώρα της διευκόλυνσης των δραστηριότητας των επιχειρήσεων.
Στις αρχές του Δεκέμβρη, ψηφίστηκε το νέο φορολογικό νομοσχέδιο («Μέτρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής», πλέον ν. 5073/2023). Αιχμή του δόρατος είναι το άρθρο 15, με το οποίο καθιερώνεται ελάχιστο τεκμαρτό καθαρό εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα φυσικών προσώπων. Αναλυτικά: Ελεύθερος επαγγελματίας ή επιτηδευματίας ή αυτοαπασχολούμενος τεκμαίρεται ότι το κέρδος του ισούται τουλάχιστον με το εισόδημα ενός μισθωτού που αμοίβεται με τον κατώτατο μισθό (μικτά 10.920) . Το ποσό αυτό αυξάνεται κατά δέκα τοις εκατό (10%) μετά την πρώτη εξαετία της επαγγελματικής δραστηριότητας, επιπλέον δέκα τοις εκατό (10%) μετά την πάροδο μιας τριετίας και επιπλέον δέκα τοις εκατό (10%) μετά την πάροδο και δεύτερης τριετίας μετά την πρώτη εξαετία. Επιπλέον, τεκμαίρεται ότι το κέρδος του περιλαμβάνει και ένα ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) αν απασχολεί υπάλληλο, μέχρι του ποσού των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ. Το τεκμήριο προσαυξάνεται και με βάση τον κύκλο εργασιών που πραγματοποιεί ο ελεύθερος επαγγελματίας σε σχέση με τον μέσο όρο του κύκλου εργασιών του ίδιου(δευτεροβάθμιου) Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας: κατά ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) επί του ποσού κατά το οποίο ο κύκλος εργασιών του υπόχρεου υπερβαίνει τον μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών του αντίστοιχου δευτεροβάθμιου Κ.Α.Δ.
Με απλά λόγια: ένας αυτοαπασχολούμενος υδραυλικός θα πρέπει, βρέξει χιονίσει, να βγάζει τουλάχιστον 10.920, αλλιώς θα τα πληρώσει μέσω τεκμηρίων. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να συγκρίνεται με εταιρίες του κλάδου στον οποίο ανήκει. Μέσω ποιας διαδικασίας (θα αναρτώνται κάπου οι μέσοι όροι των δραστηριοτήτων;) μόνο ο υπουργός-σούπερμαν του νεοφιλελευθερισμού Χατζηδάκης το γνωρίζει.
Τι πάει να πει ένα χρόνο δεν πήγαν καλά οι δουλειές; Μα ο υπουργός έχει μεριμνήσει, καθώς το τεκμήριο είναι μαχητό. Επομένως, ο υδραυλικός του παραδείγματος θα μπορεί να ζητήσει έλεγχο για να διαπιστωθεί αν λέει αλήθεια η όχι. Προκύπτει το εύλογο ερώτημα: γιατί τόσο καιρό δεν γινόντουσαν έλεγχοι, αφού υπάρχει τέτοια δυνατότητα, σύμφωνα με τον υπουργό;
Αλλά η ιδέα-νόμος του υπουργού μπορεί να εξεταστεί και από άλλη πλευρά. Γιατί ένας ελεύθερος επαγγελματίας με κέρδη αρεκτά παραπάνω από τα τεκμήρια να πειστεί να δηλώσει τη διαφορά; Προφανώς δεν θα τη δηλώσει και εκεί φαίνεται και η αποτελασματικότητα όσον αφορά τη φοροδιαφυγή.
Ενα άλλο σημείο σημείο που ξεχωρίζει στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο είναι το άρθρο 49, βάσει του οποίου ο φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου μειώνεται από 0,5% σε 0,2%, ενώ με το άρθρο 50 μειώνεται ο συντελεστής φόρου πώλησης εισηγμένων μετοχών κατά 50%, σε 1‰. Προφανώς, ένα ακόμα δωράκι στους μεγαλοκαπιταλιστές, το οποίο είναι στην ουσία οι «λιγότεροι φόροι» του Μητσοτάκη.
Εν κατακλείδι, και με αυτό το νομοσχέδιο ξεδιπλώνεται η νεοφιλελέυθερη πολιτική του Μητσοτάκη. Ουσιαστικά φορολογεί σκληρά τον μικρό αυτοαπασχολούμενο, αφήνοντας τους μεγάλους παίκτες στο «απυροβόλητο», που λέει και ο Κασσελάκης. Το ότι δεν κόβει απόδειξη ένας ηλεκτρολόγος ή ένας υδραυλικός απειλεί τη δημοσιοοικονομική σταθερότητα ή τα αφορολόγητα κέρδη των κολοσσών που τόσο αγαπά ο τηλεπλασιέ-υπουργός Γεωργιάδης; Εκτός αν τα αδήλωτα κέρδη του υδραυλικού είναι ίδια με την κερδοφορία της «ΕΛΑΪΣ Unilever» και της «Procter & Gamble». Αναφέρουμε τις συγκεκριμένες, γιατί τους επιβλήθηκαν πρόστιμο 1.000.000, λόγω αισχροκέρδειας. Και πραγματικά «γονάτισαν», όταν η πρώτη κατέγραψε αύξηση στη (δηλωμένη) κερδοφορία της 72%, ενώ η δεύτερη 338% μέσα σε ένα χρόνο. Και το ότι επιβλήθηκαν δε σημαίνει ότι θα πληρώσουν.
Η προπαγάνδα που οργάνωσε ο Χατζηδάκης είχε καθαρά φασιστικά χαρακτηριστικά. Υποδείχτηκαν οι λεγόμενοι μικρομεσαίοι ως «εχθροί του λαού», επειδή φοροδιαφεύγουν. Κλήθηκαν οι μισθωτοί να λιθοβολήσουν τους υδραυλικούς και τους ηλεκτρολόγους. Ομως οι μισθωτοί, ως πελάτες των υδραυλικών και των ηλεκτρολόγων (και όχι μόνο) είναι «συνένοχοι» στη φοροδιαφυγή. Οχι για τίποτ’ άλλο, αλλά για να γλιτώσουν τον εξοντωτικό ΦΠΑ του 24% που πρέπει να πληρώσουν έτσι και κοπεί απόδειξη. Αλλο να πληρώσεις 30 ευρώ για να σου επισκευάσουν το καζανάκι που στάζει και άλλο να πληρώσεις 40 ευρώ (γιατί τόσα θα ζητήσει ο μάστορας, συνυπολογίζοντας και την άμεση φορολογία του).
Μήπως δε γίνεται το ίδιο σε μεγάλο τμήμα του λιανεμπόριου; Για να πάρει μια έκπτωση της τάξης του 10%-15%, ο πελάτης ψιθυρίζει στο αυτί του μαγαζάτορα ή του υπάλληλου: «Χωρίς δε γίνεται;». Και συνήθως γίνεται. Οταν ο λιανέμπορος πουλάει προϊόντα βιομηχανικής παραγωγής, δεν αγοράζει και ο ίδιος «χωρίς» ένα σημαντικό τμήμα τους από το εργοστάσιο παραγωγής ή από την εισαγωγική χοντρεμπορική εταιρία; Για συγκρίνετε τη φοροδιαφυγή ενός μεγάλου καταστήματος λιανικής, που πουλάει οικοδομικά υλικά ή ηλεκτρολογικά και υδραυλικά είδη και ανάλογα τη φοροδιαφυγή του εργοστασιάρχη ή του χοντρέμπορου, που πουλάνε «μαύρα» στον λιανέμπορα, με τη φοροδιαφυγή του μάστορα που κάνει μερεμέτια;
Πέραν αυτού, το μεγάλο κεφάλαιο φοροδιαφεύγει με άλλους τρόπους, διαθέτοντας στρατιά έμπειρων λογιστών που κάνουν αυτές τις δουλειές. Είναι οι περιβόητες «τριγωνικές σχέσεις» με τις θυγατρικές που έχει κάθε μεγάλη καπιταλιστική επιχείρηση που… σέβεται τον εαυτό της. Είναι οι υπερτιμολογήσεις εισαγόμενων εμπορευμάτων προς πώληση, κάθε είδους βιομηχανικού εξοπλισμού και πρώτων υλών, μέσω των οποίων οι καπιταλιστές από τη μια αισχροκερδούν σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων και από την άλλη βγάζουν αφορολόγητα στο εξωτερικό τμήμα των κερδών τους, που είτε το «παρκάρουν» στις ελβετικές τράπεζες είτε το τζογάρουν σε χρηματιστηριακά «προϊόντα».
Προσπαθούν να σφηνώσουν στα μυαλά των εργαζόμενων πως φοροφυγάδες είναι ο υδραυλικός, ο ηλεκτρολόγος, ο λαϊκατζής (που κάνει μια από τις σκληρότερες δουλειές), όταν οργιάζει η φοροδιαφυγή του μεγάλου κεφαλαίου. Οταν οι καπιταλιστές περνάνε στις εταιρίες τους ακόμα και τα πολυτελή προσωπικά τους αυτοκίνητα, το υπηρετικό τους προσωπικό, και τις υπέρογκες «ζημιές» που κάνουν μερακλωμένοι στα σκυλάδικα.
Τα μικροαστικά στρώματα, πολυάριθμα στην Ελλάδα, έχαιραν πάντοτε μιας κάποιας ασυλίας στον τομέα της άμεσης φορολογίας. Αυτή είναι η δομή του ελληνικού καπιταλισμού, που σε σημαντικό βαθμό υπηρετεί την κοινωνική συναίνεση και τις ταξικές ισορροπίες. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, όμως, πως και αυτά τα στρώματα, λόγω του πληθυσμιακού τους μεγέθους, συνεισφέρουν «γενναία» στα φορολογικά έσοδα, μέσω της επαχθούς έμμεσης φορολογίας. Ο υδραυλικός πληρώνει κανονικά τον ΦΠΑ στο σούπερα μάρκετ, ενώ οι υπηρέτες του καπιταλιστή έχουν εντολή να κόβουν τιμολόγιο που περνάει στα έξοδα της εταιρίας, με αποτέλεσμα ούτε ΦΠΑ να πληρώνει η βίλα, και ο καπιταλιστής να εισπράττει έναν αφορολόγητο μισθό.
Είχαν βάλει και άλλοτε «αντικειμενικά» κριτήρια στο εισόδημα των ατομικών επιχειρήσεων, των «μικρομεσαίων». Δεν άλλαξε τίποτα. Ούτε θα αλλάξει τώρα. Το αστικό κράτος, που διατηρεί στο 24% τον συντελεστή ΦΠΑ σε συνθήκες έκρηξης της ακρίβειας, με αποτέλεσμα να εισπράττει πολλαπλάσια φορολογικά έσοδα από την έμμεση φορολογία, προσπαθεί να μπουκώσει τα ταμεία του με κάποια επιπλέον έσοδα από την τεκμαρτή άμεση φορολογία των αυταπασχολούμενων. Τα «μαύρα» δε θα σταματήσουν, γιατί –όπως προείπαμε και όπως καλά γνωρίζουμε όλοι- αυτά τα θέλει και ο πελάτης, για να μην επιβαρυνθεί με το «νταβατζιλίκι», όπως αποκαλούμε τον ΦΠΑ όλοι. Ομως, και τη φορολογική επιβάρυνση από την τεκμαρτή άμεση φορολογία των αυταπασχολούμενων θα την πληρώσει ο πελάτης, γιατί ο μάστορας (ή ο γιατρός ή ο δικηγόρος ή ο λιανέμπορος) θα «τσιμπήσει» λίγο την τιμή, για να καλύψει την τεκμαρτή φορολογία. Η λειτουργία της καπιταλιστικής αγοράς τα φροντίζει αυτά.
Τι μένει; Μένει μια φασιστική προπαγάνδα, που αυτή τη φορά υπέδειξε ως «εσωτερικό εχθρό» τους λεγόμενους μικρομεσαίους. Συλλήβδην, μάλιστα, ενώ είναι γνωστό ότι υπάρχει ευρεία διαστρωμάτωση και στο εσωτερικό των μεσαίων στρωμάτων. Πόσα νέα παιδιά, δικηγόροι, δουλεύουν σε γραφεία και εταιρίες με μπλοκάκι, παίρνοντας οχτώ κατοστάρικα το μήνα; Αυτοί οι νέοι επιστήμονες που ζουν «στην πείνα», θα φορολογούνται με το ίδιο τεκμαρτό εισόδημα με τ’ αφεντικά τους!
Μένει ακόμα η διάρρηξη των σχέσεων του Μητσοτάκη με ένα σημαντικό τμήμα της εκλογικής του πελατείας. Από τη μια, η… Καλιγούλεια αλαζονεία που παρήγαγαν οι διπλές εκλογές του περασμένου Μάη-Ιούνη και οι εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ (νομίζουν ότι παίζουν χωρίς αντίπαλο) και από την άλλη οι νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες και εμμονές ανθρώπων σαν τον Χατζηδάκη, παιδιών του γαλάζιου σωλήνα, που δεν έχουν δουλέψει ούτε μια μέρα στη ζωή τους, οδήγησαν σε μια άκρως επιθετική κίνηση, που δεν έχει δα και μεγάλο οικονομικό όφελος για το αστικό κράτος. Τέτοιες κινήσεις πάντοτε πληρώνονται στην επόμενη κάλπη.