Ενα ακόμη κωλόχαρτο, που φέρει τον ψευδεπίγραφο τίτλο «Κρατικός Προϋπολογισμός 2012», ετοιμάζεται να ψηφίσει άρον-άρον η Βουλή της συγκυβέρνησης σε λίγες μέρες. Αρον-άρον, γιατί η εντολή από την τρόικα είναι να έχει ψηφιστεί πριν από τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 9 Δεκέμβρη. Οι υποτελείς πρέπει να παρουσιάσουν την έκθεσή τους στ’ αφεντικά και επ’ αυτού τ’ αφεντικά δε σηκώνουν αντιρρήσεις.
Γιατί είναι κωλόχαρτο; Γιατί η βάση του είναι στον αέρα. Και όταν λέμε βάση ενός προϋπολογισμού, εννοούμε την εκτίμηση για την εξέλιξη του ΑΕΠ στην περίοδο αναφοράς. Ποια θα είναι η εξέλιξη του ΑΕΠ το 2012; -2,8% αναφέρει ο προϋπολογισμός. Και μόνο αυτή η εκτίμηση τον καθιστά κωλόχαρτο για πέταμα. Θυμόσαστε πόσο προϋπολόγιζαν το ΑΕΠ του 2011, πέρυσι τέτοιον καιρό; -3%. Στη συνέχεια άρχισαν οι… μειώσεις. Το πήγαν στο -3,5%, στο -4,5%, στο -5% και η μπίλια από τον Οκτώβρη έχει καθήσει στο -5,5%. Για να μειωθεί, όμως, το ΑΕΠ του 2011 κατά 5,5%, θα πρέπει το τελευταίο τρίμηνο του έτους η μείωση να είναι μόνο 1,1%, όταν στα τρία προηγούμενα τρίμηνα ήταν κατά μέσο όρο 7%. Και μόνο αν σκεφτούμε ότι το τελευταίο τρίμηνο είναι το τρίμηνο των μεγάλων χαρατσιών, θα καταλάβουμε ότι η πτώση του ΑΕΠ σε ετήσια βάση θα ξεπεράσει το 7%. Οταν ξεκινάς από -7%, πώς θα φτάσεις στο τέλος του χρόνου στο -2,8%; Τι είναι εκείνο που θα κινήσει την αγορά, όταν με το ένα χέρι κόβεις συνεχώς μισθούς και συντάξεις και με το άλλο βάζεις χαράτσια, όταν η ανεργία γιγαντώνεται και όταν αυτοί που εργάζονται υποαπασχολούνται (μερική και εκ περιτροπής απασχόληση), παίρνουν μεροκάματα πείνας (καμιά συλλογική σύμβαση δεν εφαρμόζεται), ενώ μένουν α-πλήρωτοι επί μήνες και ζουν με «έναντι»; Είναι χαρακτηριστικό ότι ο προϋπολογισμός προβλέπει άνοδο της ανεργίας από 15,4% το 2011, σε 17,1% το 2012! Πρόβλεψη που δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα, αν αναλογιστούμε ότι τον προηγούμενο Αύγουστο η ΕλΣτατ «μέτρησε» την ανεργία στο 18,4%. Σε κάθε περίπτωση, όμως, πώς θα υπάρξει ανάσχεση έστω της «ύφεσης» με τέτοια ανεργία;
«Και το 2,8% μου φαίνεται μάλλον αισιόδοξο», δήλωσε η Κατσέλη σε πρόσφατη ραδιοφωνική της συνέντευξη. Είναι ένας κομψός τρόπος για να πεις πως αυτή η πρόβλεψη δεν είναι παρά μια μπαρούφα. Αυτή η μπαρούφα, όμως, επηρεάζει καθοριστικά και το σκέλος των εσόδων (κυρίως) και το σκέλος των δαπανών του προϋπολογισμού. Επειδή το ΑΕΠ θα πέσει πολύ περισσότερο απ’ όσο «προϋπολογίζουν», θα υπάρξει τρύπα στα έσοδα (όπως έγινε και το 2010, όπως γίνεται και το 2011) και αύξηση στις δαπάνες (π.χ. στις ανάγκες των ασφαλιστικών ταμείων). Επομένως, θα ληφθούν νέα μέτρα, διορθωτικά ή ισοδύναμου αποτελέσματος, ό-πως τα χαρακτηρίζουν. Οπως γίνεται μέχρι τώρα, δηλαδή.
Γιατί εκείνο που δεν αλλάζει είναι το τελικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα, που καθορίζεται με βάση τις ανάγκες εξυπηρέτησης του κρατικού χρέους. Οι τοκογλύφοι πρέπει να παίρνουν τα λεφτά τους κάθε χρόνο κι αν κάποια φορομπηχτικά μέτρα δεν αποδίδουν, θα πρέπει να εφευρίσκονται νέα. Η λογική τους είναι «ό,τι αρπάξουμε, όπως το αρπάξουμε». Μέχρι πριν από μια βδομάδα ο Βενιζέλος έλεγε ότι «δεν θα υπάρξουν νέα μέτρα το 2012». Από την περασμένη Τρίτη άρχισε να λέει ότι «δεν υπάρχει πρόθεση για νέα μέτρα το 2012». Οπως ξέρουμε, από την πρόθεση μέχρι την πραγματικότητα υπάρχει τεράστια απόσταση, η οποία καλύπτεται πάντοτε με νέα αντιλαϊκά μέτρα. Ξέρουμε, ακόμη, ότι ο Βενιζέλος έχει έτοιμο ένα νέο σχέδιο φορολογίας εισοδήματος, το οποίο θα προβλέπει ακόμη και κατάργηση του αφορολόγητου των 5.000 ευρώ! Απλώς, λόγω των πολιτικών αλλαγών που οδήγησαν στη συγκυβέρνηση, αυτό το νομοσχέδιο αναβλήθηκε για το Φλεβάρη, προκειμένου να ενταχθεί στο νέο, πιο σκληρό Μνημόνιο που θα υπογραφεί με την τρόικα (μέχρι τα τέλη του χρόνου, όπως προβλέπει η συμφωνία της 26ης Οκτώβρη).
Δεν έχει κανένα νόημα, λοιπόν, ν’ ασχοληθούμε με τα επιμέρους μεγέθη του κρατικού προϋπολογισμού, γιατί όλ’ αυτά θ’ αλλάξουν πολλές φορές μέσα στο χρόνο, με πρώτη αλλαγή τον ερχόμενο Φλεβάρη, οπότε θα κλείσει ο προϋπολογισμός του 2011. Αξίζει, όμως, τον κόπο να κάνουμε μερικές ποιοτικού τύπου συγκρίσεις.
Η φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων (στα οποία τη συντριπτική πλειοψηφία αποτελούν οι μισθωτοί και συνταξιούχοι) εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 29,1%, ενώ η φορολογία των επιχειρήσεων προβλέπεται να μειωθεί κατά 22%! Οι πρωτογενείς δαπάνες εμφανίζονται μειωμένες κατά 5,3%, που σημαίνει ότι θα έχουμε νέα σφαγή μισθών, συντάξεων και κοινωνικών δαπανών. Το χαράτσι μέσω ΔΕΗ θα υπερτετραπλασιαστεί (2,9 δισ. ευρώ, έναντι 700 εκατ. ευρώ το 2011). Το χαράτσι «κοινωνικής αλληλεγγύης» θα αυξηθεί στα 1,9 δισ. ευρώ, από 1,3 δισ. ευρώ το 2011, κάτι που σημαίνει ότι θα καταργήσουν και το αφορολόγητο των 5.000 ευρώ γι’ αυτό το χαράτσι, ώστε να το πληρώσουν όλοι. Αντίθετα η έκτακτη εισφορά στα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων υποτριπλασιάζεται (395 εκατ. ευρώ από 1,1 δισ. ευρώ το 2011). Στα 400 εκατ. ευρώ (από 250 εκατ.) θα φτάσει και το τέλος επιτηδεύματος στους αυταποσχολούμενους και μικροεπαγγελματίες.