Eίμαστε εργάτες, όχι επαίτες ήταν ο τίτλος του editorial της εφημερίδας μας το περασμένο Σάββατο, εν αναμονή των μέτρων που θα ανακοίνωνε η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Μετά το χτεσινό διάγγελμα Μητσοτάκη και τη σημερινή εξειδίκευση από τους υπουργούς του, αυτός ο τίτλος πρέπει να γίνει πολεμική κραυγή από εργάτες, φτωχούς αγρότες, συνταξιούχους και λοιπούς εργαζόμενους.
Αρκούν μερικά παραδείγματα για να φανεί το μέγεθος της κοροϊδίας και του κυνισμού της κυβέρνησης του κεφαλαίου.
- Είναι γνωστή η πρωτοφανής επίθεση που δέχτηκαν στο εισόδημά τους οι συνταξιούχοι, με απανωτά πετσοκόμματα κύριων και επικουρικών συντάξεων κατά τη δεκαετή περίοδο των Μνημονίων. Μέχρι και τα τρία επιδόματα (χριστουγέννων, πάσχα, αδείας), γνωστά ως 13η και 14η σύνταξη τούς έκοψαν. Ηρθαν κάποια στιγμή οι συριζαίοι, μπροστά στις εκλογές, και θέσπισαν ένα επίδομα για τους συνταξιούχους, που το βάφτισαν «13η σύνταξη» (ενώ ήταν απλά ένα παγωμένο επίδομα). Τη σχετική διάταξη ψήφισε και η ΝΔ. Αμέσως μετά τις εκλογές, η ΝΔ κατήργησε τη σχετική διάταξη και υποσχέθηκε ότι θα κάνει διαφορετική ρύθμιση. Δεν έκανε τίποτα. Επί τρία χρόνια (2020, 2021 και 2022) αυτό το επίδομα δε δόθηκε στους συνταξιούχους. Το κόστος του για τον κρατικό προϋπολογισμό ήταν πάνω από 900 εκατ. ευρώ. Επί τρία χρόνια, έχουν ήδη αρπάξει από τους συνταξιούχους πάνω από 2,7 δισ. ευρώ, καταργώντας ένα νόμο που είχαν και οι ίδιοι ψηφίσει!
Ερχονται τώρα, σε συνθήκες θύελλας ακρίβειας, και ανακοινώνουν ένα άθλιο επίδομα 200 ευρώ, που –όπως οι ίδιοι ανακοίνωσαν- θα δοθεί σε 676.735 συνταξιούχους και θα συνιστά συνολική δαπάνη 135 εκατ. ευρώ. Αρπαξαν 2,7 δισ. από το σύνολο των συνταξιούχων και δίνουν φιλανθρωπικό φιλοδώρημα στο ένα τέταρτο απ’ αυτούς (οι συνταξιούχοι τον Δεκέμβρη του 2021 ήταν κατά τι λιγότεροι από 2.500.000)!
Ποιοι θα πάρουν το φιλανθρωπικό διακοσάρι; Οσοι έχουν ατομικό εισόδημα 7.200 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα 14.400 ευρώ και ακίνητη περιουσία μέχρι 200.000 ευρώ. Δηλαδή, συνταξιούχοι με συνολική σύνταξη μέχρι 600 ευρώ το μήνα (κύρια σύνταξη γύρω στο πεντακοσάρικο). Οι συνταξιούχοι των 650, των 700, των 800 ευρώ θεωρούνται… πλούσιοι και αποκλείονται από το άθλιο φιλανθρωπικό διακοσάρι!
- Η αμόλυβδη αυξήθηκε από πέρυσι μέχρι και 70 λεπτά το λίτρο. Αυτοί θα δώσουν επιδότηση ίση με 22 λεπτά το λίτρο, αλλά για 60 λίτρα το μήνα (επί τρεις μήνες) ή για 30 λίτρα αν πρόκειται για μηχανάκι. Δηλαδή, μια μικρή επιδότηση για το πρώτο γέμισμα του μήνα. Τα υπόλοιπα θα πληρωθούν στις εξωφρενικές τιμές της πιάτσας. Κι άμα πάτε το πάσχα στο χωριό και χρειαστείτε δεύτερο και τρίτο γέμισμα, ή αν χρησιμοποιείτε αρκετά το αυτοκίνητο για τη δουλειά σας, τη βάψατε.
Αλλά κι αυτή η έκπτωση δε θα ισχύει για όλους. Μόνο για όσους έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα μέχρι 30.000 ευρώ. Για να το πούμε με ένα παράδειγμα, δυο εν ενεργεία δημόσιοι υπάλληλοι δε θα πάρουν ούτε λεπτό έκπτωση. Αντίθετα, ο φοροφυγάς που δηλώνει χαμηλό εισόδημα θα μπορεί να γεμίσει μια φορά τη «τζιπούρα» (το «Καγιέν» που έλεγε ο ακροδεξιός τηλεμαϊντανός) με την έκπτωση των 22 λεπτών ανά λίτρο.
Για να το πούμε αλλιώς, ακόμα και εκείνοι που θα πάρουν την άθλια έκπτωση των 22 λεπτών στο πρώτο γέμισμα, θα τη χρηματοδοτήσουν μόνοι τους (και με το παραπάνω) με τα υπόλοιπα γεμίσματα του μήνα. Κι όλοι μαζί θα χρηματοδοτήσουμε τον κρατικό προϋπολογισμό. Πώς; Με τον ΦΠΑ, που παραμένει στο 24% και υπολογίζεται πλέον σε αυξημένη τιμή. Από την αλματώδη αύξηση της τιμής των καυσίμων δεν κερδίζουν μόνο τα μονοπώλια που ελέγχουν την παραγωγή και διακίνηση του «μαύρου χρυσού», οι καπιταλιστές της διύλισης και της διανομής στη χοντρική και οι αετονύχηδες της κερδοσκοπίας στη λιανική, αλλά κερδίζει και το αστικό κράτος, που εισπράττει περισσότερο ΦΠΑ από τα ακριβότερα καύσιμα.
Ούτε τον ΦΠΑ στα καύσιμα μείωσαν ούτε τον ΕΦΚ (Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης). Ο ΕΦΚ εφαρμόζεται στην ποσότητα των καυσίμων. Η ΕΕ έχει ορίσει μια βάση 0,36 ευρώ ανά λίτρο. Κάθε χώρα μπορεί ελεύθερα να κινηθεί πάνω από αυτό το όριο. Η Κύπρος έχει ΕΦΚ στη βενζίνη 0,43 ευρώ ανά λίτρο, η Ισπανία 0,50, η Γερμανία 0,65, η Ελλάδα 0,70! Μιλάμε, δηλαδή, για τριπλή ληστεία: από το κύκλωμα των καυσίμων, από την κυβέρνηση μέσω του υψηλότατου ΕΦΚ και ξανά από την κυβέρνηση με τον ΦΠΑ του 24%, που εφαρμόζεται σε πολύ υψηλότερες σε σχέση με το παρελθόν τιμές.
- Ο,τι ισχύει για τον ΦΠΑ στα καύσιμα ισχύει για όλα τα προϊόντα και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης. Πόσο να κόψει από το φαγητό η λαϊκή οικογένεια, πόσο να μειώσει την κατανάλωση του ρεύματος; Να μην αγοράσει σχολικά είδη για τα παιδιά, να σταματήσει να χρησιμοποιεί απορρυπαντικά και να αναζητήσει αλισίβα;
Τα λαϊκά νοικοκυριά, στριμωγμένα έτσι κι αλλιώς από την πολύχρονη μνημονιακή πολιτική, έχουν ένα μίνιμουμ κατανάλωσης, κάτω από το οποίο δεν μπορούν να κατέβουν γιατί θα λιμοκτονήσουν. Με τις ψηλότερες τιμές που έχει επιβάλει η καπιταλιστική αγορά, δεν κερδίζουν μόνον οι καπιταλιστές όλων των κλάδων, αλλά κερδίζει και το αστικό κράτος, καθώς επιβάλλει τον ίδιο ΦΠΑ σε προϊόντα ίδιου όγκου αλλά υψηλότερων τιμών.
Αν για παράδειγμα το λαϊκό νοικοκυριό αγόραζε προϊόντα συνολικής τιμής 500 ευρώ και ο μέσος ΦΠΑ ήταν 15% (χαμηλό ποσοστό παίρνουμε, αλλά το παράδειγμα είναι ενδεικτικό), τα 65 ευρώ από το πεντακοσάρικο ήταν ο ΦΠΑ του κράτους. Αν για τα ίδια προϊόντα δαπανά τώρα 600 ευρώ, ο ΦΠΑ που παίρνει το αστικό κράτος είναι 78 ευρώ. Μιλάμε δηλαδή, για διπλή ληστεία, από καπιταλιστές και κράτος.
Δεν θα σχολιάσουμε το θράσος του Μητσοτάκη που δήλωσε: «Νιώθω τις δυσκολίες γύρω μας. Την αγωνία όταν ανοίγει ο λογαριασμός ρεύματος στο σπίτι, όταν το βλέμμα κοιτά το ράφι του σούπερ μάρκετ ή τον μετρητή της βενζίνης» (!) και του Σταϊκούρα που δήλωσε ότι ζουν «μέσα στην κοινωνία και όχι σε γυάλινους πύργους» και ότι «ακούνε τον σφυγμό, αντιλαμβάνονται τις δυσκολίες, κατανοούν τους προβληματισμούς, σέβονται τις αγωνίες των πολιτών». Οι ξετσίπωτοι αυτοί νεοφιλελεύθεροι πολιτικοί προκαλούν την ίδια την αξιοπρέπεια του σκληρά εργαζόμενου και αβάσταχτα εκμεταλλευόμενου ελληνικού λαού.
Θα σημειώσουμε, όμως, ότι ακόμα κι αυτά τα αισχρά και άθλια φιλανθρωπικά φιλοδωρήματα που ανακοίνωσαν θα βγουν από την υπερφορολόγηση του λαού. Είναι σαν τον ληστή που σε απειλεί με όπλο, σου παίρνει το πορτοφόλι όπου μόλις είχες βάλεις το δεκαπενθήμερο που σήκωσες από την τράπεζα και τραβά από το πορτοφόλι ένα δεκάρικο και σου το δίνει… για να πάρεις ταξί.
Ο Μητσοτάκης μίλησε για «μελετημένες παρεμβάσεις ύψους 1,1 δισ.». Ο Σταϊκούρας άρχισε να μοιράζει «μούφα» δισεκατομμύρια, όπως έκανε και πρόπερσι τέτοιο καιρό, όταν ξέσπασε η πανδημία και ανακοίνωναν διάφορα μέτρα: «Το συνολικό πρόσθετο δημοσιονομικό κόστος αυτών των 4 παρεμβάσεων υπερβαίνει το 1,1 δισ. ευρώ» – «Το συνολικό κόστος αυτών των 6 παρεμβάσεων, που θα υλοποιηθούν το επόμενο διάστημα, υπερβαίνει τα 1,7 δισ. ευρώ» – «Το σύνολο των μέτρων, που έχουν ήδη υλοποιηθεί ή θα υλοποιηθούν, ξεπερνά, επί του παρόντος, τα 3,7 δισ. ευρώ»!
Ο Σκυλακάκης, όμως, αφού επανέλαβε όλα όσα μόλις είχε ανακοινώσει ο Σταϊκούρας (αυτοί οι δύο ούτε καλημέρα δεν πρέπει να ανταλλάσσουν, άρα πώς να συνεννοηθούν για να μοιράσουν τις ανακοινώσεις;) και αφού είπε με νεοφιλελεύθερο θράσος ότι «τα μέτρα που λαμβάνουμε δεν είναι οριζόντια, διότι τα οριζόντια μέτρα είναι σπάταλα» (!), το ξεφούρνισε: «Τελικά, δίνουμε πολλά ή λίγα χρήματα; Η απάντηση είναι ότι δίνουμε όσα μπορούμε. Γιατί μπορούμε; Διότι είχαμε καλύτερη απόδοση φορολογικών εσόδων το πρώτο δίμηνο και πήγαμε καλύτερα, από πλευράς ανάπτυξης, το 2021»!
Η λογική μιας συμμορίας ληστών: σας τα πήραμε χοντρά και τώρα πάρε εσύ παππού ένα φιλοδώρημα για να πάρεις ταξί. Οι υπόλοιποι με τα ποδαράκια σας! Τα αυξημένα δημοσιονομικά έσοδα προέκυψαν από την έμμεση φορολογία (ΦΠΑ) που επιβάλλεται σε πιο υψηλές τιμές. Ξέρουμε καλά ποια είναι τα υποζύγια της έμμεσης φορολογίας: τα λαϊκά νοικοκυριά που αποτελούν τη μεγάλη καταναλωτική μάζα.
Το είπε και ο Μητσοτάκης. Τα αισχρά και άθλια φιλανθρωπικά φιλοδωρήματα «είναι ευθυγραμμισμένα με τη συνετή δημοσιονομική πολιτική την οποία έχουμε εξαρχής χαράξει. Μία επιλογή που συγκλίνει με τις ανάγκες της κοινωνίας, αλλά δεν αποκλίνει από τις αντοχές της οικονομίας»! Αυτή η δημοσιονομική πολιτική μπορεί ν’ αγοράζει πολεμικά αεροπλάνα, φρεγάτες, κορβέτες, ελικόπτερα, τορπίλες, μπορεί να μπουκώνει με δωρεάν κρατικό χρήμα και πληθώρα φοροαπαλλαγές τους καπιταλιστές «επενδυτές», ντόπιους και ξένους, μπορεί να αποπληρώνει κανονικά τα κοράκια του διεθνούς χρηματιστικού κεφαλαίου, που δάνεισαν το ελληνικό κράτος μέσω του EFSF/ESM και του ΔΝΤ και το δανείζουν τώρα μέσω των «αγορών», αλλά την ίδια στιγμή αυξάνει τη φοροληστεία εργαζόμενων και συνταξιούχων και εξαθλιώνει τη δημόσια υγεία και κάθε έννοια κοινωνικής πολιτικής.
Η αντίθεση «ανάγκες της κοινωνίας» VS «αντοχές της οικονομίας» είναι μια ψευδεπίγραφη αντίθεση και ο Μητσοτάκης δεν είναι ο πρώτος που τη σερβίρει σαν… σοφία. Η κοινωνία παράγει όλο τον πλούτο, αλλά η «οικονομία», δηλαδή οι καπιταλιστές και το κράτος τους, τον αρπάζει. Στη θέση αυτής της ψευδεπίγραφης αντίθεσης πρέπει να βάλουμε την πραγματική αντίθεση ανάμεσα στην εργατική τάξη και τα άλλα εργαζόμενα στρώματα, από τη μια, που παράγουν όλο τον κοινωνικό πλούτο, και τους καπιταλιστές που αρπάζουν αυτόν τον πλούτο, απευθείας ή μέσω της δημοσιονομικής πολιτικής του κράτους τους.
Γι’ αυτό, ας μας επιτραπεί να επαναλάβουμε την κατακλείδα από το editorial του προηγούμενου Σαββάτου:
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη συμπεριφέρεται σαν φεουδάρχης που όταν βγαίνει από την κυριακάτικη λειτουργία πετάει μερικά κέρματα στους φτωχούς που ζητιανεύουν. Εκείνοι που δεν έφτασαν στο σημείο της ζητιανιάς σκύβουν το κεφάλι και μοιράζουν μια πατάτα στα τέσσερα.
Ε, όχι! Είμαστε εργάτες, φτωχοί αγρότες, εργαζόμενοι μικροαστοί. Με τη δουλειά μας δημιουργούμε όλο τον πλούτο που συσσωρεύεται στη χώρα. Που είναι τόσος πολύς, ώστε το μεγαλύτερο μέρος του εξάγεται με τη μορφή κέρδους στο εξωτερικό. Δεν πρέπει να δεχτούμε να μας αντιμετωπίζουν σαν επαίτες. Πετώντας κάπου-κάπου κάποιο εφάπαξ επίδομα στους πλέον εξαθλιωμένους και βάζοντας όλους τους υπόλοιπους να πληρώσουν και αυτό το επίδομα και κυρίως τα κέρδη των κεφαλαιοκρατών και των παρασίτων που έχουν στην υπηρεσία τους.
Από το 2010 (για να μην πάμε πιο πίσω) εξελίχτηκε μια πρωτοφανούς βιαιότητας συντηρητική ανασυγκρότηση του ελληνικού καπιταλισμού, η οποία στηρίχτηκε στο μεγαλύτερο βαθμό στη μαζική φτωχοποίηση εργαζόμενων και συνταξιούχων και κατά δεύτερο λόγο στη φτωχοποίηση των μικροαστικών στρωμάτων του χωριού και της πόλης. Το 2014, παραμονές πάσχα, η κυβέρνηση των Σαμαροβενιζέλων μοίρασε τα πρώτα πεντακοσάρικα στους πιο φτωχούς, που τα βάφτισε «κοινωνικό μέρισμα». Αυτήν την τακτική ακολούθησαν όλες οι κυβερνήσεις που ακολούθησαν.
Υποτίθεται ότι η χώρα βγήκε από τα Μνημόνια, όμως οι μνημονιακοί νόμοι δεν καταργήθηκαν. Η μνημονιακή πραγματικότητα ζει και βασιλεύει. Και τώρα αυτή η πραγματικότητα μπολιάζεται με τις συνέπειες της κρίσης, η οποία εξελισσόταν προ-πολεμικά και βάθυνε απότομα με την έκρηξη του ιμπεριαλιστικού πολέμου. Τα δισεκατομμύρια στροβιλίζονται σαν πεταλούδες στον αέρα, όταν προορίζονται για την αγορά πανάκριβων οπλικών συστημάτων. Τα μονοπώλια της ενέργειας κερδοσκοπούν ασύστολα, γιατί μόνον αυτόν τον «τρόπο» ξέρουν. Και οι λαοί σύντομα θα πουν και το ψωμί ψωμάκι, καθώς Ουκρανία και Ρωσία είναι οι μεγαλύτεροι σιτοβολώνες της Γης και η Ουκρανία ο μεγαλύτερος παραγωγός ηλιέλαιου. Η ενέργεια είναι βασικό μέσο παραγωγής και η αύξηση στις τιμές παραγωγής και πώλησής της θα σπρώξει αλυσιδωτά όλες τις τιμές προς τα πάνω. Οχι μόνο στα βιομηχανικά αλλά και στα αγροτικά προϊόντα που παράγονται κι αυτά με τη χρήση ενέργειας και βιομηχανικών εφοδίων που παρήχθησαν με τη χρήση ενέργειας.
Για την εργατική τάξη δύο δρόμοι ανοίγονται.
Ο ένας είναι ο δρόμος της ταξικής υποταγής, με την προσμονή κάποιου επιδόματος που δε θα φτάνει ούτε για «ζήτω».
Ο άλλος είναι ο δρόμος της ταξικής πάλης, με αιχμή την αύξηση μισθών και συντάξεων και τη δραστική μείωση της έμμεσης φορολογίας.
Από την επιλογή δρόμου θα εξαρτηθούν τα πάντα.