Το ιστορικό είναι, λίγο πολύ, γνωστό: Στα τέλη του περασμένου έτους, ο Φαμπρίς Λεζερί, διευθυντής της FRONTEX, καλείται να δώσει «εξηγήσεις» στο Ευρωκοινοβούλιο για πιθανή ανάμιξη του ευρωμαντρόσκυλου σε παράνομες επαναπροωθήσεις (pushbacks) στα ευρωπαϊκά σύνορα. Για να γίνει πιο πιστευτός ο «αποτροπιασμός» των «ανθρωπιστών» ευρωπαίων, η υπηρεσία αντιμετώπισης απάτης της ΕΕ (OLAF) διενεργεί έρευνα στη FRONTEX, με τις διαρροές να υποστηρίζουν πως ερευνούν και τον ίδιο τον επικεφαλής και πως μεγαλοστελέχη του οργανισμού έχουν ήδη απομακρυνθεί από τις θέσεις τους (αν απολύθηκαν, παραιτήθηκαν ή μετατέθηκαν για λίγο καιρό ως ότου κάτσει ο κουρνιαχτός, δεν μας είναι γνωστό). Η επίτροπος αρμόδια για τις Εξωτερικές Υποθέσεις Ιλβα Γιόχανσον δηλώνει πως «είναι απαραίτητο να ξεκαθαριστεί αν έχουν υπάρξει επαναπροωθήσεις στις οποίες έχει λάβει μέρος (σ.σ.: η FRONTEX)» και πως «είναι προβληματικό» το ότι από τους 40 επιτηρητές θεμελιωδών δικαιωμάτων που θα έπρεπε να έχουν τοποθετηθεί από το Δεκέμβριο, δεν υπάρχει ούτε ένας.
Στις 23 Φεβρουαρίου, δημιουργήθηκε και μια μόνιμη ομάδα εργασίας για διερεύνηση και έλεγχο των πεπραγμένων της FRONTEX, με τα αρχικά FSWG (FRONTEX Scrutiny Working Group), καθώς τα κόμματα του Ευρωκοινοβούλιου «δεν πείστηκαν» από τις εξηγήσεις του επικεφαλής της ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής, αλλά αντίθετα θεωρούν πως ο Λεζερί «παραπλάνησε» το Ευρωκοινοβούλιο με τις απαντήσεις του. Ευρωβουλευτές από τις ομάδες της Αριστεράς και των Πρασίνων έχουν ζητήσει και την παραίτηση του γάλλου διευθυντή της FRONTEX. Και δώστου οι διατρανώσεις ανθρωπισμού, και πάρτου η αποφασιστικότητα να σπάσει το «κακό σπυρί» και «να φτάσει το μαχαίρι στο κόκκαλο».
Ταυτόχρονα, η ίδια η FRONTEX δηλώνει πως συνεργάζεται απόλυτα με τα τσακάλια της OLAF και μάλιστα διενεργεί δική της εσωτερική έρευνα για τα καταγγελλόμενα περιστατικά, η οποία, ω του θαύματος, δεν βρίσκει αποδείξεις εμπλοκής υπαλλήλων της σε pushbacks. Αντίθετα, βγάζει στη σέντρα το ελληνικό Λιμενικό, κάνοντας λόγο για ανακολουθίες στις εξηγήσεις των ελληνικών αρχών σχετικά με τα περιστατικά. Ο Μηταράκης, που δε φημίζεται για την εμβρίθεια με την οποία διαβάζει δημοσιεύματα, πανηγύρισε για τα αποτελέσματα της έρευνας της FRONTEX σε ομιλία του στη Βουλή στις 5 Μάρτη, μην έχοντας προφανώς διαβάσει (ή κάνοντας γαργάρα) τις αναφορές στη συμπεριφορά του ελληνικού Λιμενικού.
Ορίστε, θα πει κάποιος. Τα όργανα λειτουργούν, υπάρχει λογοδοσία, η αλήθεια θα λάμψει, οι ανθρωπιστικές μας αξίες προστατεύονται και άλλα τέτοια. Η πραγματικότητα, όμως, είναι ζοφερή και η υποκρισία ξεχειλίζει. Την ίδια στιγμή που σφίγγει, υποτίθεται, ο κλοιός γύρω από τη σκοτεινή λειτουργία της FRONTEX, παρουσιάζεται μετά βαΐων και κλάδων η νέα στολή των ευρωσυνοριοφυλάκων: το πρώτο μόνιμο, ένστολο και ένοπλο ευρωπαϊκό σώμα είναι γεγονός, ξεσκεπάζοντας το πραγματικό πρόσωπο της ανθρωπιστικής ΕΕ. Μιας Ευρώπης-φρούριο, με πόρτες αμπαρωμένες σφιχτά μπροστά στα κύματα των απελπισμένων που η ίδια στέλνει να θαλασσοδέρνονται στις ακτές της, με σκυλιά που θα χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο, νόμιμο ή παράνομο, για να τους κρατήσουν απέξω.
Προ μηνός, δημοσιεύτηκε έρευνα από το Corporate Europe Observatory, το οποίο συνέλεξε στοιχεία αναφορικά με τις σχέσεις της FRONTEX με τα λόμπι όπλων, τεχνολογιών παρακολούθησης και ελέγχου. Τα ευρήματα κάνουν λόγο για πολλαπλές συναντήσεις με εκπροσώπους εταιριών, βιομηχανιών και διάφορων think tanks, από το 2017 ως το 2019. Παρά τα στοιχεία που συνέλεξαν οι ερευνήτριες, η FRONTEX δηλώνει, δι’ εκπροσώπων της, πως «δεν κάνει συναντήσεις με λομπίστες» και πως διοργανώνει «ημέρες βιομηχανίας» στη διάρκεια των οποίων καλούνται τέτοιες εταιρίες, ώστε οι προσκεκλημένοι, αξιωματούχοι των κρατών-μελών και των υπηρεσιών της ΕΕ, να «ενημερώνονται» για τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις. Μιλάμε για όπλα, drones, τεχνολογίες συλλογής βιομετρικών δεδομένων για ταυτοποίηση προσώπων και άλλα τέτοια… «ανθρωπιστικά».
Δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πού θα δαπανηθούν τα 11 δισ. ευρώ του budget της FRONTEX για την περίοδο 2021-2027. Σίγουρα όχι στους 40 επιτηρητές δικαιωμάτων, που ακόμη να προσληφθούν. Η ΕΕ εξοπλίζεται μέχρι τα δόντια, για να κρατήσει μακριά τους πρόσφυγες και μετανάστες με κάθε μέσο. Τα pushbacks και οι αμέτρητοι πνιγμοί στο Αιγαίο καλά κρατούν. Οι έλεγχοι, οι επιτροπές και οι ανθρωπιστικές κορώνες μόνο ως στάχτη στα μάτια όσων φωνάζουν για καταπατήσεις δικαιωμάτων μπορούν να εκληφθούν.