Και τι δεν κάνατε για να με θάψετε
όμως ξεχάσατε πώς ήμουν σπόρος.
Ο Μπασέλ Αλ Αράζ ήταν ένας παλαιστίνιος διανοούμενος και μαχητής της Αντίστασης που δολοφονήθηκε από τον ισραηλινό στρατό στις 6 Μάρτη του 2017, κατά τη διάρκεια επιδρομής στο κρυσφήγετο του στην πόλη Αλ Μπίρεχ κοντά στη Ραμάλα της Δυτικής Οχθης. Η ζωή και ο θάνατός του τον κατέστησαν σύμβολο του παλαιστινιακού αγώνα, ενώ η δολοφονία του εξόργισε τους Παλαιστίνιους που έβαλαν για άλλη μια φορά στο στόχαστρό τους την Παλαιστινική Αρχή για τη συνεργασία της με τους σιωνιστές στην καταστολή του παλαιστινιακού λαού στη Δυτική Οχθη. Είναι βέβαιο ότι ο ισραηλινός στρατός δε θα είχε καταφέρει να εντοπίσει τον Αλ Αράζ και να τον δολοφονήσει χωρίς τη συνεργασία της ΠΑ, ενώ από τότε έχει γίνει ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σύμβολα της Αντίστασης στην Παλαιστίνη, παρά το γεγονός ότι δεν εντάχθηκε ποτέ σε κάποια από τις οργανώσεις της.
Η φωτογραφία του Αλ Αράζ, με τα χαρακτηριστικά μυωπικά γυαλιά με το μαύρο σκελετό, την παλαιστινιακή κεφίγιε και ένα πολυβόλο περασμένο στον ώμο, κοσμεί τους δρόμους των γειτονιών της Δυτικής Οχθης, ενώ η επιρροή του στους πολιτικούς κύκλους της παλαιστιανικής νεολαίας έχει αυξηθεί κατακόρυφα σχεδόν τριάμισι χρόνια μετά τη δολοφονία του.
Προτού πέσει νεκρός από τις σφαίρες του ισραηλινού στρατού, ο Αλ Αράζ είχε δεχτεί τις «περιποιήσεις» των υπηρεσιών ασφαλείας του Αμπάς στις φυλακές της ΠΑ, όπου κρατήθηκε για έξι μήνες το 2016, με την κατηγορία ότι σχεδίαζε επιθέσεις ενάντια σε ισραηλινούς στόχους. Εκεί βίωσε τη φρίκη των βασανιστηρίων από τους δεσμοφύλακές του, χωρίς να λυγίσει ούτε για μια στιγμή, ενώ αποφυλακίστηκε μαζί με άλλους συγκρατούμενούς του τον Σεπτέμβρη του 2016, ύστερα από πολυήμερη απεργία πείνας.
Λίγο μετά την αποφυλάκισή του αναγκάστηκε να βγει στην παρανομία, προκειμένου να γλιτώσει τη σύλληψη και τη φυλάκιση στο Ισραήλ, χωρίς δίκη, υπό το καθεστώς της διοικητικής κράτησης. Ο εντοπισμός του από τον ισραηλινό στρατό πήρε μήνες, ενώ κατά τη διάρκεια της επιδρομής στο κρυσφήγετο του στάθηκε παλικαρίσια απέναντι στους διώκτες του και έπεσε νεκρός μετά από δίωρη μάχη. Στην κρυψώνα του βρέθηκαν ένα χειροποίητο υποπολυβόλο Κάρλο και ένα πολυβόλο Μ-16. Ο ισραηλινός στρατός δήλωσε ότι κατάφερε να προσεγγίσει και να «εξουδετερώσει» τον Αλ Αράζ όταν του τελείωσαν τα πυρομαχικά.
Σε μια περίοδο ύφεσης του αγώνα, μετά τη Συμφωνία του Οσλο και τη συγκρότηση της ΠΑ, ο Αλ Αράζ συμπύκνωνε τα καλύτερα χαρακτηριστικά της γενιάς του. Εκτός από επαναστάτης διανοούμενος, με γερή πολιτική συγκρότηση, ήταν και ένας γενναίος μαχητής της λευτεριάς. Ενας άνθρωπος της επαναστατικής θεωρίας και δράσης, που συνέδεε την ένοπλη επαναστατική δράση με τις τέχνες, τη λογοτεχνία και τη διανόηση, παίρνοντας τη σκυτάλη από τον Χασάν Καναφάνι, τον Μαχμούντ Νταρουίς και άλλους παλαιστίνιους επαναστάτες διανοούμενους.
Ο Αλ Αράζ είναι ένας ήρωας για τη νέα γενιά επαναστατών, που είναι ακόμα εδώ, συνεχίζει να αντιστέκεται και τίποτα, ούτε η Συμφωνία του Οσλο ούτε η Συμφωνία Τραμπ, δεν μπορεί να σβήσει αυτή την παράδοση αντίστασης, που κάθε γενιά μεταλαμπαδεύει στην επόμενη.
Κοντινοί συγγενείς του, όπως η θεία του Σιρίν Αλ Αράζ, τον θυμούνται ως ένα απλό και ταπεινό παιδί που διάβαζε πολύ από μικρό. Από μικρή ηλικία ξεκίνησε να μορφώνεται διαβάζοντας για τις επαναστάσεις στην Παλαιστίνη, το Βιετνάμ, την Αλγερία, τη Λατινική Αμερική και αλλού και τις επαναστατικές φυσιογνωμίες που αυτές γέννησαν. Ανάμεσα στα βιβλία που βρέθηκαν στο κρυσφήγετο του ήταν αρκετά του ιταλού κομμουνιστή ηγέτη Αντόνιο Γκράμσι και του λιβανέζου μαρξιστή Μαχντί Αμέλ, που δολοφονήθηκε στη Βυρητό πριν από 30 χρόνια. Τα χρόνια μελέτης τον είχαν μετατρέψει σε μια κινητή «εγκυκλοπαίδεια» της ιστορίας της Παλαιστίνης, σύμφωνα με φίλους και συντρόφους του, ενώ γνώριζε κάθε χαρακτήρα και κάθε μικρή λεπτομέρεια και μπορούσε να σου αφηγηθεί ολόκληρη την ιστορία του παλαιστινιακού λαού απ’ έξω. Οπως λέει ένα φίλος του, που προτίμησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, ο Αλ Αράζ ήξερε τις ιστορίες πίσω από τις ιστορίες.
Αυτή τη γνώση ο Αλ Αράζ δεν την άφησε ανεκμετάλλευτη. Ξεκίνησε να παραδίδει μαθήματα Ιστορίας στο Λαϊκό Πανεπιστήμιο, που στήθηκε από παλαιστίνιους αγωνιστές, στον αντίποδα της επίσημης Ιστορίας που διδάσκεται στα εκπαιδευτικά ιδρύματα της ΠΑ, όπου παραβλέπονται ή δε διδάσκονται επαρκώς ζητήματα όπως η ιστορία της αντίστασης του λαού της Παλαιστίνης, η πολιτική οικονομία της εκμετάλλευσης στην Παλαιστίνη και άλλα.
Οι διαλέξεις του Αλ Αράζ πάνω σε ιστορικά ζητήματα του παλαιστιανικού αγώνα είχαν ως βασικό στόχο, σύμφωνα με τον ίδιο, να εξοπλίσουν τη νεολαία με την ιστορική γνώση και να τη βοηθήσουν να πιάσει ξανά το νήμα του αγώνα, αναβιώνοντας τις βαθιές παραδόσεις της λαϊκής αντίστασης στην Παλαιστίνη. «Η αντίσταση είναι κάτι που μπορεί να δώσει προοπτική στους Παλαιστίνιους. Κάτι που δεν μπορεί να δώσουν η ιδεολογία της Αγοράς, ο καταναλωτισμός, η ήττα και η συνεργασία με την αποικιοκρατία που αντιπροσωπεύει η Παλαιστινιακή Αρχή».
Συγγενείς και φίλοι του είπαν ότι ο Αλ Αράζ δεν ήταν απλά ένας άνθρωπος των λόγων, αλλά πάντοτε προσπαθούσε να κάνει πράξη ό,τι έλεγε, «Ο Μπασέλ ήξερε ότι δεν μπορείς απλά να πετάς λέξεις στους ανθρώπους ή να τους ενθαρρύνεις να κάνουν πράγματα που εσύ δεν είσαι διατεθειμένος ή δεν ξέρεις πώς να τα κάνεις».
Το 2010, συμμετείχε και μελέτησε τα κινήματα λαϊκής αντίστασης στα χωριά Μπιλίν και Νάμπι Σάλεχ, όπου οι κάτοικοι διαδήλωναν κάθε βδομάδα ενάντια στην ισραηλινή κατοχή. Μετά από μερικά χρόνια, έκρινε ότι αυτή η μέθοδος αντίστασης στο Ισραήλ ήταν αναποτελεσματική. Στη συνέχεια, κατηύθυνε όλες του τις δυνάμεις στο να βοηθήσει την παλαιστινιακή νεολαία με την ιστορική και θεωρητική γνώση που θα της χρειαστεί όταν έρθει η στιγμή του αγώνα. Παραιτήθηκε από τη δουλειά του ως φαρμακοποιός, εν μέρει γιατί το φαρμακείο που δούλευε πούλαγε ισραηλινά προϊόντα, ενώ υπήρχαν αντίστοιχα παλαιστινιακά, και αφοσιώθηκε πλήρως στη μελέτη. Η εξέγερση της νεολαίας στην Δυτική Οχθη το 2015 άλλαξε την πολιτική τροχιά του Αλ Αράζ. Σύμφωνα με μαρτυρίες των φίλων του, αποφάσισε ότι αυτή η εξέγερση είναι σημαντική και αποφάσισε να πάρει μέρος όσο το δυνατόν πιο ενεργά.
Ο Αράζ ποτέ δεν έκρυψε την υποστήριξή του στην ένοπλη πάλη, όμως οι συγγενείς και οι φίλοι του θεωρούσαν ότι είναι απλά μια θεωρητική κουβέντα γύρω από τη φύση και τα μέσα του παλαιστινιακού αγώνα. Κανείς δεν πίστευε ότι θα έκανε κάτι τέτοιο. Ακόμα και όταν είχε περικυκλωθεί από τον ισραηλινό στρατό, δεν παραδόθηκε, αλλά προτίμησε να αντισταθεί μέχρι την τελευταία στιγμή και να πεθάνει με το όπλο στο χέρι.
Στην ολιγόλογη πολιτική διαθήκη που άφησε, η οποία βρέθηκε στο κρυσφήγετο του, λίγο πριν από την κατακλείδα αναφέρει: «Περπατώντας στο μονοπάτι της πίστης μου, είμαι ικανοποιημένος και πεπεισμένος ότι βρήκα τις απαντήσεις μου». Για τον Μπασέλ Αλ Αράζ ο αγώνας για λευτεριά και η επανάσταση ήταν το νόημα της ζωής, από την αρχή μέχρι το ηρωικό του τέλος.